Noordse Oorlogen

Zweden in 1658, toen het land zijn grootste territoriale omvang bereikte

Het begrip Noordse Oorlogen in brede zin wordt in de geschiedschrijving gebruikt om een aantal oorlogen tussen 1558 en 1721 aan te duiden. Deze 163 jaar lange strijd werd gevoerd over de heerschappij van het Oostzeegebied: "Dominium maris baltici" in het Latijn.

In deze periode groeide Zweden uit tot een Europese grootmacht die een groot deel van het gebied rond de Oostzee in handen kreeg. Dit leidde tot een aantal oorlogen tussen Zweden en andere Europese naties die de lucratieve handel op de Oostzee wilden beheersen. De voornaamste tegenstanders van Zweden waren Denemarken-Noorwegen, Polen-Litouwen en Rusland.

Door sommige historici wordt de naam Noordse Oorlogen in engere zin gebruikt voor een aantal militaire conflicten in het Oostzeegebied van 1655 tot 1660, de Noordse Oorlog (1655-1660).

De oorlogen

Historici uit de verschillende landen die bij deze oorlogen betrokken waren hanteren verschillende namen voor dezelfde oorlogen. Verder zijn er ook een groot aantal verschillen in nummering van conflicten die alleen met Noordse Oorlog worden aangeduid. Hierdoor kan verwarring ontstaan over welke oorlog bedoeld wordt.

Eerste Noordse Oorlog

De eerste oorlog die als Noordse Oorlog kan worden aangeduid, is de Lijflandse Oorlog (1558-1582). Deze begon toen Rusland de verzwakte Lijflandse Confederatie probeerde te veroveren. Dit werd tegengehouden door de andere Oostzeelanden, die vervolgens Lijfland onder elkaar verdeelden.

De Zevenjarige Oorlog of Driekronenoorlog (1563-1570) speelde tegelijkertijd met de Lijflandse Oorlog, maar in een ander gebied, namelijk in het Zweeds-Deense grensgebied. Ook dit conflict wordt vaak gezien als de eerste Noordse Oorlog. In dit conflict wist geen van de strijdende partijen een overwinning te behalen.

Vaak worden de beide 16e-eeuwse oorlogen niet gezien als een Noordse Oorlog, waardoor de oorlog van 1655 tot 1660 dan deze benaming krijgt.

Tweede Noordse Oorlog

Zie Noordse Oorlog (1655-1660) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Van 1655 tot 1660 was Zweden in oorlog met alle andere Oostzeelanden. Deze serie conflicten kan worden opgevat als één grote oorlog, een visie die vooral wordt aangehangen door historici buiten Zweden, maar kan ook als vier (of vijf) verschillende conflicten gezien worden, zoals in Zweden zelf meer gebruikelijk is.

De conflicten waaruit deze oorlog bestond waren:

De Zweeds-Nederlandse oorlog, een Nederlandse interventie in de Deens-Zweedse Oorlog van 1658-1660, wordt vaak als apart deel van het grotere conflict gezien. De oorlog tussen Polen en Rusland die tegelijkertijd speelde wordt daarentegen meestal niet tot de Noordse Oorlogen gerekend.

Tijdens deze oorlogen werd Polen-Litouwen bijna geheel bezet door Zweden en Rusland. Denemarken probeerde te profiteren van de Zweedse nederlagen in Polen en verklaarde Zweden de oorlog, maar werd zelf door Zweedse legers onder de voet gelopen. Zweden bereikte tijdens deze oorlog zijn grootste omvang en Polen en Denemarken raakten steeds meer verzwakt.

Derde Noordse Oorlog

De Derde Noordse Oorlog, meestal de Grote Noordse Oorlog (1700-1721) genoemd, betekende het einde van Zweden als grootmacht. Zweden stond hierin tegenover een coalitie van alle andere Oostzeelanden. Rusland nam de Zweedse machtspositie over en breidde deze gedurende de volgende eeuwen uit, terwijl Denemarken, Polen en Zweden steeds minder machtig werden.

Andere Noordse Oorlogen

De naam Noordse Oorlog wordt ook voor de volgende conflicten gebruikt:

Zie ook

Read other articles:

Kekristenan Maronit di Lebanon

Kekristenan Manorit LebanonYohanes dari DamaskusElias Peter HoayekYoussef KaramSharbel MakhloufKhalil GibranCamille ChamounBachir GemayelNasrallah Boutros SfeirBechara Boutros al-RahiMichel SuleimanRola SaadElissa KhouryZiyad BaroudNadine LabakiFairuzJumlah populasi1,062,000[1]BahasaBahasa daerah:Bahasa Arab LebanonAgamaKristen (Katolik Maronit)Kelompok etnik terkaitLebanon lainnya & Arab Levant  • Arab Ghassaniyah  • Orang Fenisia  • orang Mediterania lainnya...

 

Itá, Santa Catarina

Municipality in South, BrazilItá, Santa CatarinaMunicipality FlagSealCountry BrazilRegionSouthStateSanta CatarinaMesoregionOeste CatarinensePopulation (2020 [1]) • Total6,129Time zoneUTC -3 Itá, Santa Catarina is a municipality in the state of Santa Catarina in the South region of Brazil.[2][3][4][5] See also List of municipalities in Santa Catarina References ^ IBGE 2020 ^ Divisão Territorial do Brasil (in Portuguese). Divisão...

 

Keuskupan Tacuarembó

Keuskupan TacuarembóDioecesis TacuarembianaKatolik LokasiNegaraUruguayProvinsi gerejawiMontevideoStatistikLuas24.808 km2 (9.578 sq mi)Populasi- Total- Katolik(per 2014)198.80099,900 (50,3%)Paroki77InformasiDenominasiGereja KatolikRitusRitus RomaPendirian22 Oktober 1960 (63 tahun yang lalu)Kepemimpinan kiniPausFransiskusUskupPedro Ignacio Wolcan OlanoPeta Keuskupan Tacuarembó adalah keuskupan Katolik Roma untuk Tacuarembó di Uruguay. Daftar Uskup Tacuaremb...

Extraordinary rendition

     Le extraordinary rendition sono state asseritamente eseguite da questi paesi      I prigionieri sono stati asseritamente trasportati attraverso questi paesi      I prigionieri sono stati deportati in questi paesi      Ubicazione delle sospette prigioni clandestine Un'extraordinary rendition o consegna straordinaria[1] (o semplicemente rendition) è un'azione (sostanzialmente illega...

 

كأس أندورا 2008

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (نوفمبر 2019) كأس أندورا 2008 تفاصيل الموسم كأس أندورا  النسخة 16  البلد أندورا  التاريخ بداية:17 يناير 2008  نهاية:...

 

Queen Zixi of Ix

1905 novel by L. Frank Baum Queen Zixi of Ix, or The Story of the Magic Cloak First book editionAuthorL. Frank BaumIllustratorFrederick RichardsonCountryUnited StatesLanguageEnglishSeriesOz booksGenreFantasy novelSet inForest of Burzee, Noland, IxPublisherSt. NicholasThe Century Company (book)Publication dateNovember 1904 – October 1905Media typePrint (Serial) Queen Zixi of Ix, or The Story of the Magic Cloak, is a children's book written by L. Frank Baum and illustrated by Freder...

1993 United States Senate special election in Texas

U.S. Senate special election in Texas 1993 United States Senate special election in Texas ← 1988 May 1, 1993 (first round) June 6, 1993 (runoff) 1994 →   Candidate Kay Bailey Hutchison Bob Krueger Joe Barton Party Republican Democratic Republican First round 593,33829.00% 593,23929.00% 284,13513.89% Runoff 1,188,71667.34% 576,53832.66% Eliminated   Candidate Jack Fields Richard W. Fisher Party Republican Democratic First round 277,56013.57% 165,5648.09% Runoff ...

 

Dosa asal

Dosa asal menurut doktrin teologi Kristen adalah kondisi pertama kali manusia berbuat dosa saat di Taman Eden. Walau Perjanjian Lama dan Perjanjian Baru yang sering membicarakan penuhnya dosa dalam diri manusia tidak memiliki kata-kata dosa asal dan Dosa leluhur, doktrin yang menggunakan kata-kata ini disebutkan berdasarkan pada ajaran Rasul Paulus dalam Roma 5:12-21 dan 1 Korintus 15:22. Setelah melihat doktrin ini, yang tidak ditemukan di teologi Yahudi, termuat secara terselubung...

 

Salvadoran peso

Former currency of El Salvador Salvadoran pesopeso salvadoreño (Spanish) DenominationsSubunit 1⁄100centavoBanknotes1, 2, 5, 10, 25, 50, 100, 500 pesosCoins1, 3, 5, 10, 25, 50 centavos, 1 pesoDemographicsUser(s)El SalvadorThis infobox shows the latest status before this currency was rendered obsolete. The peso was the currency of El Salvador between 1877 and 1919. History The peso replaced the Salvadoran and Central American Republic reales, at a rate of 8 reales = 1 pes...

Riserva naturale di Monte Mario

Questa voce sull'argomento aree naturali protette del Lazio è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Riserva naturale di Monte Mario Tipo di areaRiserva naturale regionale Codice WDPA178927 Codice EUAPEUAP1050 Class. internaz.Categoria IUCN V: paesaggio terrestre/marino protetto Stato Italia Regione Lazio Provincia Roma ComuneRoma Capitale Superficie a terra238 ha Provvedimenti istitutiviL.R. 29, 06 ottobre 1997 GestoreRomaNatura...

 

Peruvian Navy

Naval branch of the Peruvian Armed Forces Peruvian NavyMarina de Guerra del PerúCoat of arms of the Peruvian NavyFounded8 October 1821BranchNavySize25,988 active personnel 51 ships, 43 aircraftNaval headquartersCallao naval base, PeruPatronMiguel Grau SeminarioAnniversariesOctober 8 – Navy's Foundation Day and Anniversary of the Battle of AngamosFleet6 Submarines7 Frigates7 Corvettes7 patrol ships1 Landing Platform, Dock2 landing ships, tank6 River gunboats 2 Training Ships25 AuxiliariesEn...

 

Battle of Saniyy

Battle between Caliphate and Sassanids in 633 Battle of SaniyyPart of Campaigns of Khalid ibn al-WalidDateNovember 633LocationIraqResult Rashidun Caliphate victoryBelligerents Rashidun Caliphate Sassanid Persian EmpireChristian ArabsCommanders and leaders Khalid ibn al-Walid Rabi'a bin Bujair †Strength 15,000 5,000-10,000Casualties and losses minimal 5,000 vteMuslim conquest of PersiaMesopotamia Chains River Walaja Ullais Hira Al-Anbar Ayn al-Tamr Husayd Muzayyah Saniyy Zumail Fira...

Bruttoanlageinvestition

Die Bruttoanlageinvestitionen bilden in der Volkswirtschaftslehre zusammen mit den Vorratsveränderungen die Bruttoinvestitionen in der Volkswirtschaftlichen Gesamtrechnung VGR. Sie erfassen nach dem Bruttokonzept den Wert des Nettozugangs (Erwerb und selbst erstellte Anlagen abzüglich der Veräußerungen = Reinvermögensänderung[1]) an produzierten und nicht-produzierten (Grund und Boden) Sachanlagen nicht-finanzieller Art und immateriellen Anlagegütern[2] ohne Berücksich...

 

Seth Kinman

American pioneer (1815–1888) Seth KinmanCarte de visite of Seth Kinman in 1864Born(1815-09-29)September 29, 1815Union County, Pennsylvania, USDiedFebruary 24, 1888(1888-02-24) (aged 72)Table Bluff, California, USResting placeTable Bluff Cemetery, Loleta, California40°38′58″N 124°12′33″W / 40.6495°N 124.2093°W / 40.6495; -124.2093 (Table Bluff Cemetery)OccupationsHunterProspectorFur trapperHotel keeperSaloon keeperChair makerMusicianEntertaine...

 

Alice Wu

Alice WuLahir21 April 2970San Jose, California, Amerika SerikatAlmamaterStanford UniversityPekerjaanPenulis skenario, sutradaraDikenal atasSaving FaceThe Half of It Alice Wu (Mandarin: 伍思薇; (lahir 21 April 1970)) adalah sutradara, produser, dan penulis skenario Amerika.[1] Filmnya yang terkenal berjudul Saving Face, dimana Will Smith adalah produsernya dan diproduksi oleh Sony Picture Classics.[2][3][4] Kehidupan pribadi Orang tuanya adalah imigran dari ...

KMYI

Hot adult contemporary radio station in San Diego Star 94.1 redirects here. For WSTR in Georgia, see WSTR (FM). KMYISan Diego, CaliforniaUnited StatesBroadcast areaSan Diego metropolitan areaFrequency94.1 MHz (HD Radio)BrandingStar 94-1ProgrammingLanguage(s)EnglishFormatHot adult contemporarySubchannelsHD2: KOGO simulcast (News/talk)HD3: Bilingual classic hits RetroAffiliationsPremiere NetworksOwnershipOwneriHeartMedia(iHM Licenses, LLC)Sister stationsKGB, KGB-FM, KHTS-FM, KIOZ, KLSD, KOGO, K...

 

スーパーアグリ・SA06

スーパーアグリ・SA06 ブラジルGPを走行中のSA06ドライバーは佐藤琢磨カテゴリー F1コンストラクター スーパーアグリデザイナー マーク・プレストン(Technical director)ピーター・マックール(Chief Designer)ベン・ウッド(Head of Aerodynamics)先代 アロウズ・A23ミナルディ・PS04(同一タブ)スーパーアグリ・SA05(同一タブ)後継 スーパーアグリ・SA07主要諸元シャシー カーボンファイバー �...

 

India–Pakistan relations

Bilateral relationsIndia–Pakistan relations Pakistan India Diplomatic missionHigh Commission of Pakistan, New DelhiHigh Commission of India, Islamabad India–Pakistan relations are the bilateral ties between the Republic of India and the Islamic Republic of Pakistan. The two countries have a complex and largely hostile relationship that is rooted in a multitude of historical and political events, most notably the partition of British India in August 1947. Two years after World War II, the...

Horst-Wessel-Lied

Co-national anthem of Germany (1933–1945) Horst-Wessel-LiedEnglish: Horst Wessel SongFormer co-national anthem of GermanyAlso known asDie Fahne hoch (English: Raise the Flag)LyricsHorst Wessel, 1929Published1929Adopted1933 (1933)Relinquished1945 (1945)Preceded byDeutschlandlied (as sole national anthem)Succeeded byIch hab' mich ergeben (by West Germany)Auferstanden aus Ruinen (by East Germany)Bundeshymne der Republik Österreich (by Austria)Audio sampleHorst-Wessel-Lied ...

 

Kontroversi Balhae

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. Kontroversi Balhae adalah sengketa antara tiga pihak utama seputar kajian negara tersebut, Korea, Tiongkok dan Ruosia, atas sejarah kerajaan Balhae/Bohai. Para cendekiawan Korea menganggap Balhae sebagai negara penerus Goguryeo dan bagian dari Zaman Ne...