Don Giovanni

Voor het gelijknamige stripalbum, zie Don Giovanni (stripalbum); zie ook Don Giovanni (doorverwijspagina).
Don Giovanni, vertolkt door Francisco d'Andrade, en zijn knecht Leporello (Max Slevogt), 1903

Don Giovanni (KV 527), volledige titel Il dissoluto punito, ossia il Don Giovanni (De gestrafte losbol, genaamd Don Giovanni), is een opera van Wolfgang Amadeus Mozart in twee bedrijven op een libretto van Lorenzo da Ponte. De opera is op 14 oktober 1787 voor het eerst opgevoerd in Praag ter gelegenheid van het huwelijk van een nicht van keizer Jozef II, maar de officiële première was op 29 oktober in datzelfde jaar.

De opera werd na een jaar opgevoerd in Wenen op uitdrukkelijk verzoek van Jozef II, die de opera uiteindelijk nooit te zien kreeg. De opera sloeg niet aan bij het publiek in Wenen en werd maar een paar keer opgevoerd.

Don Giovanni wordt regelmatig opgevoerd in de grotere operahuizen. De opera behoort, samen met de beide andere Da Ponte-opera's Così fan tutte en Le nozze di Figaro, tot de 'grote Italiaanse drie' van Mozart.

Weense en Praagse versie

De oorspronkelijk Praagse versie van de opera werd door Mozart en Da Ponte aangepast om hem meer te doen aanslaan bij het Weense publiek. Anders dan de Praagse oerversie was de Weense versie bedoeld voor een zuiver commerciële, dus risicodragende theaterproductie. Hij maakte hiervoor twee nieuwe aria's met bijbehorend recitatief. Hij verving Don Ottavio’s coloratuuraria Il mio tesoro door de lyrische aria Dalla sua pace (KV 540a).[1] Dat deed Mozart mede vanwege de capaciteiten van de uitvoerende zanger, de tenor Francesco Morella. Daarnaast voegde hij een nieuwe aria voor Elvira toe, Mi tradì[1] (KV 540c), speciaal voor de sopraan Caterina Cavalieri. Daarnaast veranderde hij ook de finale, om hem korter en met name ook positiever te maken, door een stuk toe te voegen waarin de nog levende hoofdpersonen hun plannen voor de toekomst vertellen: Or che tutti, o mio tesoro. De Praagse versie eindigt met de dood van Don Giovanni, de Weense met deze nieuwe finale.

Sommige dirigenten kiezen voor een mengsel van deze twee versies.[2]

Verfilmingen

Een opmerkelijke uitvoering van de opera is de verfilming ervan door Joseph Losey, die op diverse locaties in Venetië en Vicenza (waaronder het Teatro Olimpico van Andrea Palladio) is opgenomen. De villa La Rotonda (ook van de architect Palladio) speelt een prominente rol in deze sfeervolle verfilming.

Rolverdeling

  • Don Giovanni, jonge edelman, vrouwenversierder - bariton
  • Donna Anna, verloofde van Don Ottavio - sopraan
  • Donna Elvira, verlaten door Don Giovanni - sopraan
  • Leporello, knecht van Don Giovanni - bas
  • Don Ottavio, verloofde van Donna Anna - tenor
  • Zerlina, een boerenmeisje, bruid van Masetto - sopraan
  • Masetto, een boerenjongen, de bruidegom van Zerlina - bas
  • Il Commendatore, legercommandant en vader van Donna Anna - bas

Synopsis

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Het verhaal is gebaseerd op de mythe van Don Juan, naar het oorspronkelijke toneelstuk van de Spaanse monnik Tirso de Molina.

Eerste bedrijf

Don Giovanni verleidt Zerlina.

Don Giovanni verleidt Donna Anna, maar neemt naar haar smaak te grote stappen en wordt het huis uitgejaagd waar hij stiekem binnengeslopen was. De vader van Anna, Il Commendatore, achtervolgt Giovanni en de twee raken in een zwaardgevecht verwikkeld. De oude commandant wordt gedood en Giovanni vlucht, samen met zijn knecht Leporello, die op wacht stond. Anna eist van haar verloofde Don Ottavio dat hij de dood van haar vader wreekt.

Giovanni heeft een oogje op alle vrouwen, dus ook op het boerenmeisje Zerlina, dat verloofd is met Masetto. Don Giovanni, die meer dan duizend vrouwen heeft versierd, vergeet nog weleens dat hij sommige dames al een keer verlaten heeft en dat dit niet op prijs gesteld wordt. Zo ontmoet hij Donna Elvira, met wie hij al een relatie gehad heeft, die uiteraard boos is op hem en Zerlina snel in bescherming neemt. Masetto, die inmiddels gehoord heeft van de verleidingspogingen van Giovanni van zijn verloofde, is woedend, maar wordt gekalmeerd door Zerlina en ziet af van verdere stappen.

Op een van de feestjes van Giovanni is het de taak van Leporello om Masetto af te leiden, zodat Giovanni nog een keer kan proberen Zerlina te verleiden. Elvira, Anna en Ottavio komen ook op het feest, gemaskerd, omdat zij Giovanni willen confronteren met zijn misdaad en zijn schandelijke manier van leven. Na een harde schreeuw van Zerlina die wordt aangerand, verklaart Giovanni aan de toegesnelde aanwezigen, waaronder de gemaskerde gasten, dat hij niets gedaan heeft, maar dat hij zijn knecht Leporello zal straffen voor zijn wandaden. Niemand gelooft hem natuurlijk en Elvira, Anna en Ottavio en nu ook Masetto beloven elkaar nu echt wraak te zullen nemen vanwege de dood van Il Commendatore en het slechte gedrag van Don Giovanni.

Tweede bedrijf

Don Giovanni en het standbeeld van Il Commendatore door Alexandre-Évariste Fragonard (circa 1830-1835)

Leporello voelt zich eigenlijk niet meer veilig bij zijn meester en wil hem verlaten, maar Giovanni koopt hem snel weer om met een extra salaris. Omdat Giovanni denkt dat hij meer kans maakt bij de dienstmeid van Elvira als hij eruitziet als een knecht, wisselen Leporello en Giovanni van kleren. Giovanni ontmoet op straat Masetto met een groep gewapende dorpelingen die van plan zijn Giovanni te pakken. Ze herkennen hem niet en Giovanni, verkleed als Leporello, belooft hen te helpen om zijn 'meester' om het leven te brengen. Als de dorpelingen alle kanten op gestuurd zijn om te zoeken en Giovanni alleen is met Masetto geeft hij hem een harde klap, pakt zijn wapens af en vlucht. Daarna zingt hij voor het venster van de naamloze dienstmaagd de aria Deh, vieni alla finestra. Hij wordt daarbij begeleid door enkel een mandoline en violen die pizzicato spelen.

Leporello, verkleed als Giovanni, heeft intussen tot taak gekregen om Elvira af te leiden. Hij heeft die taak erg serieus genomen en Elvira is weer helemaal in de wolken door de liefdesuitingen van - zoals zij denkt - Don Giovanni. Als Leporello eindelijk kans ziet om weg te sluipen van Elvira, komen Anna, Ottavio en later Zerlina en Masetto eraan. Die denken allemaal dat hij Giovanni is, maar Leporello ziet nog net kans om zijn ware identiteit te onthullen en te ontkomen.

Giovanni en Leporello ontmoeten elkaar weer op een begraafplaats vlak bij het graf van Il Commendatore en Giovanni roept tegen zijn standbeeld op het graf dat het is uitgenodigd voor het eten. Het beeld accepteert de uitnodiging met een knik van het hoofd. Wanneer Giovanni het beeld nogmaals vraagt om te komen eten, klinkt de stem van Il Commendatore, die de uitnodiging aanvaardt.

Tijdens het avondeten van Giovanni, die bediend wordt door Leporello, stormt Elvira binnen en smeekt hem om zijn levenswijze aan te passen, maar hij weigert om zelfs maar te luisteren. Als ze weggaat, slaakt ze een harde schreeuw en Leporello gaat op onderzoek uit. Hij vindt het standbeeld van Il Commendatore bij de deur. Het beeld komt binnen en eist herhaaldelijk van Giovanni dat hij spijt betuigt en zijn leven betert en nodigt hem uit mee te gaan om nu eens bij hem te dineren (in het hiernamaals). Giovanni weigert keer op keer zijn leven te beteren, maar zegt toe te komen dineren. Het standbeeld verdwijnt en er verschijnen demonen, die Giovanni in het hellevuur gooien.

De Praagse versie eindigt met dit angstaanjagende moment.

In de Weense versie komen - als de rook is verdwenen - Anna, Elvira, Ottavio, Zerlina en Masetto samen met een aantal politieagenten binnen om Giovanni te arresteren. Leporello beschrijft wat er gebeurd is. Giovanni is gewroken voor zijn daden. Anna en Ottavio trouwen na een jaar, Elvira treedt in het klooster, Zerlina en Masetto gaan samen naar huis en Leporello gaat in de kroeg op zoek naar een betere meester.

Media

Don Giovanni - De Ouverture van Don Giovanni (download·info)
Zie de categorie Don Giovanni van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Read other articles:

Canonical Ltd.

Canonical LtdJenisPerseroan terbatas[1]IndustriPerangkat lunakDidirikan5 Maret 2004PendiriMark ShuttleworthKantorpusatLondon, Britania RayaWilayah operasiSeluruh duniaTokohkunciMark ShuttleworthJane Silber (CEO)ProdukUbuntu, Launchpad, Bazaar, Landscape, Ubuntu One[2]Pendapatan$ 65.7 juta (2013)[3]Karyawan700+[4]AnakusahaCanonical Group LtdCanonical USA Inc.Canonical China Ltd (Hanzi: 科能软件股份有限公司)Canonical Brasil LtdaCanonical Canada LtdC...

 

Perunggu

Pedang perunggu, peninggalan dari Zaman Perunggu. Perunggu atau gangsa[1] adalah campuran tembaga dengan unsur kimia lain, biasanya dengan timah, walaupun bisa juga dengan unsur-unsur lain seperti fosfor, mangan, alumunium, atau silikon. Perunggu bersifat keras dan digunakan secara luas dalam industri. Perunggu sangat penting pada masa lampau, bahkan pernah suatu masa disebut sebagai Zaman Perunggu. Sejarah Ditemukannya perunggu membuat manusia bisa menciptakan benda-benda perunggu ya...

 

Maluku Utara (daerah pemilihan)

Maluku UtaraDaerah Pemilihan / Daerah pemilihanuntuk Dewan Perwakilan RakyatRepublik IndonesiaWilayah Daftar Kabupaten : Halmahera Barat Halmahera Tengah Halmahera Timur Halmahera Selatan Halmahera Utara Kepulauan Sula Pulau Morotai Pulau Taliabu Kota : Ternate Tidore Kepulauan ProvinsiMaluku UtaraPopulasi1.337.368 (2023)[1]Elektorat953.978 (2024)[2]Daerah pemilihan saat iniDibentuk2004Kursi3Anggota  Irine Yusiana Roba Putri (PDI-P)  Alien Mus (Golkar) ...

Hepatology

Medical specialty This article is about the branch of internal medicine. For the compound literary or narrative work, see heptalogy. For the study of amphibians, see herpetology. For the study of liverworts, see hepaticology. For the journal, see Hepatology (journal). HepatologistOccupationNamesDoctor, Medical SpecialistOccupation typeSpecialtyActivity sectorsMedicineDescriptionEducation required Doctor of Medicine (M.D.) OR Doctor of Osteopathic Medicine (D.O.) OR Bachelor of Medicine, Bache...

 

Associazione Sportiva Bari 1966-1967

Voce principale: Associazione Sportiva Bari. A.S. BariStagione 1966-1967Sport calcio Squadra Bari Allenatore Lauro Toneatto Presidente Angelo De Palo Serie C1º posto nel girone C. Promosso in Serie B. Maggiori presenzeCampionato: De Nardi, Lonardi, Mujesan (34) Miglior marcatoreCampionato: Lucio Mujesan (19) StadioStadio della Vittoria 1965-1966 1967-1968 Si invita a seguire il modello di voce Questa pagina raccoglie le informazioni riguardanti l'Associazione Sportiva Bari nelle compet...

 

B

  此條目介紹的是拉丁字母中的第2个字母。关于其他用法，请见「B (消歧义)」。   提示：此条目页的主题不是希腊字母Β、西里尔字母В、Б、Ъ、Ь或德语字母ẞ、ß。 BB b(见下)用法書寫系統拉丁字母英文字母ISO基本拉丁字母（英语：ISO basic Latin alphabet）类型全音素文字相关所属語言拉丁语读音方法 [b][p][ɓ](适应变体)Unicode编码U+0042, U+0062字母顺位2数值 2歷史發...

Muhanna bin Sultan

Muhanna bin SultanImamImam Oman (wilayah pedalaman)Berkuasa1719–1720PendahuluSaif bin Sultan IIPenerusSaif bin Sultan IIInformasi pribadiKematian1720WangsaYarubaAyahSultan bin Saif II Muhanna bin Sultan (Arab: مهنا بن سلطانcode: ar is deprecated ) (meninggal tahun 1720) adalah salah satu Imam pada awal perang saudara di Oman pada tahun-tahun terakhir Dinasti Yaruba. Dia memegang kekuasaan tidak lama pada tahun 1719–1720, sebelum akhirnya dia digulingkan dan dibunuh. Latar Belak...

 

Атырау (футбольный клуб)

У этого термина существуют и другие значения, см. Атырау (значения). Атырау Полноеназвание Футбольный клуб «Атырау» Прозвища Нефтяники (каз. Мұнайшылар) Основан 1978; 46 лет назад (1978) Стадион «Мунайшы» Вместимость 8660 Владелец Акимат Атырауской области Президент ...

 

CRRES

NASA satellite CRRES (P86-1)Illustration of CRRESOperatorNASA / STPCOSPAR ID1990-065A SATCAT no.20712Mission durationFinal: 1 year, 2 months, 16 days Spacecraft propertiesManufacturerBall AerospaceLaunch mass4,383 kg (9,663 lb) Start of missionLaunch dateJuly 25, 1990, 19:21 (1990-07-25UTC19:21) UTCRocketAtlas I AC-69Launch siteCape Canaveral LC-36B End of missionDisposalContact lostLast contactOctober 12, 1991 (1991-10-13) Orbital parametersRe...

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

Peredur Lynch

Welsh academic Peredur LynchLynch in 2018BornPeredur Ionor Lynch (1963-01-13) 13 January 1963 (age 61)Wrexham, WalesOccupation(s)PoetLecturerChildren2 Peredur Ionor Lynch, FLSW (born 13 January 1963) is a Welsh academic who serves as professor of Welsh & Medieval Literature in the School of Welsh and Celtic Studies at Bangor University. Early life and education Lynch spent much of his early life in Carrog in northern Wales and obtained a degree at Bangor University.[1] He has...

 

Dell Henderson

Dell HendersonExhibitors Herald, 1920LahirGeorge Delbert Henderson(1877-07-05)5 Juli 1877St. Thomas, Ontario, KanadaMeninggal2 Desember 1956(1956-12-02) (umur 79)Hollywood, California, Amerika SerikatNama lainDel HendersonArthur BuchananTahun aktif1908-1950Suami/istriFlorence Lee (?-1956) (kematiannya) George Delbert Dell Henderson (5 Juli 1877 – 2 Desember 1956) adalah seorang pemeran, sutradara dan penulis Kanada-Amerika. Ia memulai karirnya pada masa-masa aw...

レベルE

レベルE ジャンル SF、少年漫画 漫画 作者 冨樫義博 出版社 集英社 掲載誌 週刊少年ジャンプ レーベル ジャンプ・コミックス 発表期間 1995年42、46、50号1996年3・4合併、5・6合併、11、15、19、22・23合併、28、32、37・38合併、42、46、51号1997年3・4合併号（月1連載） 巻数 全3巻（ジャンプ・コミックス）全2巻（コミック文庫・SJR） 話数 全16話 アニメ 原作 冨樫義博 監督 加藤�...

 

Bermuda II Agreement

1977 agreement between the United Kingdom and United States Bermuda II was a bilateral air transport agreement between the governments of the United Kingdom and the United States signed on 23 July 1977 as a renegotiation of the original 1946 Bermuda air services agreement.[1][2][3] A new open skies agreement was signed by the United States and the European Union (EU) (of which the United Kingdom was part) on 30 April 2007 and came into effect on 30 March 2008, thus rep...

 

Yupik languages

Languages of the Yupik peoples YupikEthnicityYupik peoplesGeographicdistributionAlaska, ChukotkaLinguistic classificationEskaleutEskimoYupikSubdivisions Alutiiq Central Alaskan Central Siberian Naukan Sirenik? † ISO 639-2 / 5ypkGlottologyupi1267 The Yupik languages (/ˈjuːpɪk/[1]) are a family of languages spoken by the Yupik peoples of western and south-central Alaska and Chukotka. The Yupik languages differ enough from one another that they are not mutually intelligible, althoug...

Victor Eftimiu

Romanian poet and playwright Victor EftimiuBorn(1889-01-24)January 24, 1889Boboshticë, AlbaniaDiedNovember 27, 1972(1972-11-27) (aged 83)Bucharest, Socialist Republic of RomaniaResting placeBellu Cemetery, BucharestOccupationPoet, playwrightLanguageRomanianNationalityRomanianNotable awardsLegion of HonourSpouseAgepsina Macri [ro]Signature Bust of Eftimiu by Dimitrie Paciurea Viktor Eftimiu on a 1999 Albanian stamp Victor Eftimiu (Romanian pronunciation: [ˈviktor efˈti...

 

Olívio Dutra

Olívio Dutra Ministro de Ciudades de Brasil 1 de enero de 2003-20 de julio de 2005Presidente Luiz Inácio Lula da SilvaPredecesor Cargo CreadoSucesor Marcio Fortes de Almeida 34°Gobernador de Río Grande del Sur 1 de enero de 1999-1 de enero de 2003Vicegobernador Miguel RossettoPredecesor Antônio BrittoSucesor Germano Rigotto Alcalde de Porto Alegre 1 de enero de 1989-1 de enero de 1993Predecesor Alceu de Deus CollaresSucesor Tarso Genro Diputado Federal de Brasilpor Río Grande del Sur 1 ...

 

Encirclement

Wartime situation in which a force or target is surrounded by enemy forces This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Encirclement – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2010) (Learn how and when to remove this message) Diagram of the encirclement of ISIS forces in the Second Battle of T...

Zhou dynasty

Chinese dynasty from 1046 BC to 256 BC For other dynasties with the same name, see Zhou (disambiguation). Zhou周c. 1046 BC –256 BC Territory of the Western Zhou (c. 1000 BC)CapitalFenghao[a] (1046–771 BC)Wangcheng[b] (771–510 BC; 314–256 BC)Chengzhou[1] (510–314 BC)Common languagesOld ChineseReligion Chinese folk religion, Ancestor veneration, Heaven worship[2]GovernmentMonarchyKing • c....

 

GOOD LUCK!!

この項目では、2003年放送のTBSのテレビドラマについて説明しています。 広瀬香美のアルバムについては「GOOD LUCK!」をご覧ください。 その他の用法については「グッドラック」をご覧ください。 この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。 出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?...