Charlie Chaplin

Charlie Chaplin
	Charlie Chaplin in 1915
Algemene informatie
Volledige naam	Charles Spencer Chaplin
Geboren	16 april 1889
Overleden	25 december 1977
Land	Verenigd Koninkrijk
Werk
Pseudoniem	Charles Chaplin, Charlot
Jaren actief	1914-1976
Beroep	artiest, acteur, regisseur, componist en komiek
	Handtekening
	Officiële website
	(en) IMDb-profiel
	(en) IBDB-profiel
	MovieMeter-profiel
	(mul) TMDb-profiel; (en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

Sir Charles Spencer (Charlie) Chaplin (Walworth (Londen), 16 april 1889 – Corsier-sur-Vevey (Zwitserland), 25 december 1977) was een Engelse artiest, acteur, regisseur, componist en komiek. Daarnaast deed hij ook nog aan pantomime en vaudeville. Hij was in de tijd van het ontstaan van de bioscoopfilm in de Verenigde Staten een van de beroemdste filmsterren ter wereld. Later werd hij ook filmregisseur. Zijn bekendste rol was die van de zwerver The Tramp, een mannetje van eenvoudige komaf met een klein snorretje en een aanzienlijke persoonlijke waardigheid. Met een strakzittende jas, een rotting (rotan wandelstokje) en een hoedje lukt het hem in het dagelijks leven steeds weer vanuit een underdog-situatie zijn moeilijkheden te overwinnen. Chaplin speelde deze rol met veel succes van 1914 tot 1936 in tientallen films.

Biografie

Charlie Chaplin werd geboren als zoon van Charles Chaplin en Hannah Harriette Hill, die beiden in reizende toneelgezelschappen werkten.^[1] Hannah trad op onder de artiestennaam Lily Harley. Zijn ouders gingen spoedig na zijn geboorte uit elkaar, waarna hij bij zijn moeder achterbleef. Zij besteedde de kleine Charlie en diens halfbroer Sydney uit in het armenhuis ('workhouse'), waar ze na een paar weken werden overgeplaatst naar een school voor wezen en verlaten kinderen in Hanwell. Vader Chaplin stierf als alcoholist toen Charlie twaalf jaar was. Zijn moeder stortte geestelijk in en werd uiteindelijk opgenomen in een gesticht, het Cane Hill Asylum bij Croydon. Ze overleed in 1928. Later ontdekten Charlie en Sydney dat ze nog een halfbroer hadden, Wheeler Dryden (31 augustus 1892 - 30 september 1957), een zoon van hun moeder, eveneens acteur en later werkzaam bij Charlie. In 1910 emigreerde hij naar de Verenigde Staten.

Rond Chaplins geboorte bestaan veel onzekerheden. Hij werd in een artiestenfamilie geboren, maar de geboorteplaats Walworth is onzeker. Er is geen geboorteakte opgemaakt. In 2011 ontdekte Victoria Chaplin in een afgesloten bureaulade in de schuilkelder onder Chaplins villa een brief die een nieuw licht op Chaplins geboorte en afkomst werpt. In 1971 had de Britse leeuwentemmer Jack Hill na het lezen van Chaplins memoires^[2] aan Chaplin geschreven dat zij beiden in de woonwagen van een zigeunerkoningin op een zigeunerkamp bij Birmingham waren geboren. Deze zigeunerin was Hills tante. Hill voegde in een postscriptum toe dat hij niet op chantage uit was. Hannah Harriette Hill was volgens Hill onderweg naar het circus van haar vader en vestigde zich later in Londen. Over het waarheidsgehalte van de brief is geen zekerheid meer te verkrijgen. Alle getuigen zijn overleden, maar Victoria Chaplin noemt de brief "authentiek" en Michael Chaplin vermoedt dat zijn vader veel waarde aan de brief over de zigeunerherkomst heeft gehecht, omdat de brief zo zorgvuldig werd bewaard.^[3]^[4]

Chaplin deed het typische loopje^[5]^[6] van de joden^[7] (de zogenaamde "toffeehakken"), nadat hij dat in Whitechapel, de arme jodenwijk van Londen, had gezien.^[8] Zelf was Charles niet joods en in Lambeth opgegroeid,^[9] maar zijn halfbroer was wel joods. Daarom ontkende Chaplin, die fel tegen antisemitisme en alle vormen van racisme was, nooit dat hij joods zou zijn.^[10]

Stomme films waren even gemakkelijk te begrijpen voor een Chinees publiek als voor een Amerikaans; Chaplin werd letterlijk een wereldster. Met de opkomst van de geluidsfilm begon zijn reputatie te tanen; zijn kracht lag in stil spel. Tijdens het mccarthyisme werd hij in de Verenigde Staten beschuldigd van "anti-Amerikaanse activiteiten" (dat hij een communist zou zijn). Tijdens de promotie in 1952 van zijn film Limelight in Engeland besloot hij na problemen met de Amerikaanse immigratiedienst (bovendien liet FBI-chef J. Edgar Hoover Chaplins gangen nagaan) niet meer naar de Verenigde Staten terug te keren. Hij vertrok naar Zwitserland.

Minder bekend is dat hij naast acteur en regisseur ook componist was. Hij schreef onder andere solowerken voor cello (een van de instrumenten die hij ook zelf, linkshandig, bespeelde) en de filmmuziek bij zijn eigen film Modern Times met het wereldberoemde nummer Smile. Het nummer This is My Song uit zijn latere film A Countess from Hong Kong werd een wereldhit in 1967 voor zangeres Petula Clark.

Chaplin was jarenlang een van de bekendste artiesten ter wereld. Waar hij verscheen moest het verkeer worden geregeld. Chaplin werd schatrijk.^[11] Politiek stond hij bekend als uiterst links. Conservatieve Amerikaanse kranten, de federale politie FBI en conservatieve politici lieten zich zeer negatief over Chaplin en zijn privéleven uit.

Huwelijken en kinderen

Chaplin is vier keer getrouwd geweest (en had tientallen affaires):

van 1918 tot 1920 gehuwd met en dan gescheiden van Mildred Harris; zij kregen een zoon: Norman Spencer Chaplin (bijgenaamd "The Little Mouse"), dit kind stierf drie dagen na zijn geboorte.
van 1924 tot 1927 gehuwd met en dan gescheiden van Lita Grey; zij kregen twee zoons Charlie en Sydney.
van 1936 tot 1942 met Paulette Goddard; een zelfverklaard, maar geen legaal huwelijk.
van 1943 tot zijn dood in 1977 gehuwd met Oona O'Neill, dochter van toneelschrijver Eugene O'Neill; toen zij trouwden was Charlie 54 en O'Neill net 18. Het huwelijk werd omschreven als gelukkig. Ze kregen drie zoons, Christopher, Eugene en Michael Chaplin, en vijf dochters, Geraldine, Josephine (beiden eveneens actrice), Jane, Victoria en Annette-Emilie Chaplin.

Overlijden

Charlie Chaplin overleed op eerste kerstdag 1977 in zijn slaap aan een hartstilstand. Hij werd 88 jaar oud.

Op 8 maart 1978 werd zijn stoffelijk overschot gestolen. Het plan was om losgeld te eisen. Dit mislukte en de dieven werden gearresteerd. Het lichaam werd elf weken later teruggevonden bij het Meer van Genève en herbegraven onder 180 cm beton.^[12]

Onderscheidingen

In 1954 ontving Chaplin de prijs van de Raad voor Wereldvrede. Het geld schonk hij aan de armen van Parijs en Londen.
In 1965 ontving Chaplin uit handen van prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld in Rotterdam de Erasmusprijs in aanwezigheid van koningin Juliana en kroonprinses Beatrix.
In 1971 werd Chaplin door de stad Parijs bekroond met de Grande Medaille de Vermeil.
In 1972 kreeg Chaplin in Amerika een Academy Honorary Award voor zijn hele oeuvre. Hij kreeg toen ook de tot dan toe langste staande ovatie in de geschiedenis van de Oscars.
In 1973 won Chaplin met zijn film Limelight de Oscar voor de beste filmmuziek.
In 1975 werd Chaplin tot ridder geslagen door koningin Elizabeth II. Daarmee mocht hij zich officieel sir noemen.

Filmografie

Gentlemen of Nerve (1914)
His Musical Career (1914)
His Trysting Place (1914)
Tillie's Punctured Romance (1914)
Getting Acquainted (1914)
His Prehistoric Past (1914)
His New Job (1915)
A Night Out (1915)
The Champion (1915)
In the Park (1915)
A Jitney Elopement (1915)
The Tramp (1915)
By the Sea (1915)
His Regeneration (1915)
Work (1915)
A Woman (1915)
The Bank (1915)
Shanghaied (1915)
A Night in the Show (1915)
Burlesque on Carmen (1915)
Police (1916)
Burlesque on Carmen (1916)
The Floorwalker (1916)
The Fireman (1916)
The Vagabond (1916)
One A.M. (1916)
The Count (1916)
The Pawnshop (1916)
Behind the Screen (1916)

The Rink (1916)
Easy Street (1917)
The Cure (1917)
The Immigrant (1917)
The Adventurer (1917)
A Dog's Life (1918)
Triple Trouble (1918)
The Bond (1918)
Shoulder Arms (1918)
The Professor (1919)
Sunnyside (1919)
A Day's Pleasure (1919)
The Kid (1921)
The Nut (1921)
The Idle Class (1921)
Nice and Friendly (1922)
Pay Day (1922)
The Pilgrim (1923)
A Woman of Paris (1923)
The Gold Rush (1925)
Camille (1926)
The Circus (1928)
City Lights (1931)
Modern Times (1936)
The Great Dictator (1940)
Monsieur Verdoux (1947)
Limelight (1952)
A King in New York (1957)
A Countess from Hong Kong (1967)

Zie ook

Chaplin's World, wassenbeeldenmuseum in Zwitserland

Literatuur

David Robinson, Chaplin. His Life And Art, 2013, ISBN 9780141977508
Peter Ackroyd, Charlie Chaplin. A Brief Life, 2014, ISBN 9780385537377
Matthijs de Ridder, De eeuw van Charlie Chaplin, 2017, ISBN 9789023498582

Externe link

Commons heeft mediabestanden in de categorie Charlie Chaplin.

Charliechaplin.com

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Charles Chaplin jr., met N. en M. Rau, My Father, Charlie Chaplin, Random House: New York, NY (1960), pag. 7-8: 'My father [Charlie Chaplin] was born April 16, 1889, at 3 Parnell Terrace, Kennington Road, London... Both my father's parents were British subjects. My grandfather was a mixture of French and Irish--the Chaplin name is of French origin. My grandmother [Charlie Chaplin's father] had Gypsy blood--French or Spanish--inherited from her mother. My father has always been inordinately proud of that wild Romany blood.'
↑ Charlie Chaplin, My Autobiography, pag. 19: 'Grandma was half gypsy [Roma]. This fact was the skeleton in our family cupboard. Nevertheless, Grandma bragged that her family always paid ground rent. Her maiden name was Smith'.
↑ NRC Handelsblad van 21 februari 2011
↑ BBC Radio 4 op 21 februari 2011
↑ De Coxa Retroverta beschreven op
↑ Antisemitism: a historical encyclopedia of prejudice and persecution, Volume 1, door Richard S. Levy op pag. 186
↑ The Jew's Body: Anti-Semitism, Physical Culture and the Jew’s Foot, door Patricia Vertinsky, University of British Columbia, Vancouver
↑ Zie https://medical-dictionary.thefreedictionary.com/gait. Gearchiveerd op 20 oktober 2022.
↑ The Intimate Charlie Chaplin, door May Reeves, Claire Goll, Constance Brown Kuriyama op [1]
↑ 'According to all his biographies (some of which trace his lineage back to the Huguenots - French Protestants), Chaplin was not jewish. His older half-brother Sydney probably had a jewish father. No-one is absolutely sure, since the man never married Chaplin's mother. (No doubt he did not believe in intermarriage...) That seems to be the sum total of Chaplin's jewish family connection. Charlie's father was Charles Chaplin Sr. Many people mistakenly thought Chaplin was jewish, especially after "The Great Dictator" and his other public defenses of the jews. It is well known that Chaplin identified strongly with the jewish people. During World War II he stopped denying he was jewish, since he felt that to do that was "playing into the hands of anti-semites". Presumably he meant that denial implied shame.' Op "The Religion of Charlie Chaplin" [2]
↑ Chaplin sloot in 1916 een contract met Mutual Studio voor 10.000 dollar per week.
↑ Nieuw leven in Charlies landgoed, De Volkskrant, Henk Strabbing, 18 oktober 2003. Gearchiveerd op 17 augustus 2022.