Produk tenusu (Jawi: ‏ڤرودوك تنوسو‎code: ms is deprecated ‎) atau produk susu ialah makanan yang dihasilkan daripada susu mamalia.^[1] Produk tenusu ialah produk makanan yang biasanya menghasilkan tenaga tinggi. Sebuah kilang pengeluaran untuk pemprosesan susu dipanggil tenusu atau kilang tenusu. Selain daripada bayi yang menyusu susu ibu, penggunaan manusia terhadap produk tenusu diperoleh terutamanya daripada susu lembu, kerbau, kambing, biri-biri, yak, kuda, unta, kerbau tempatan, dan mamalia lain. Produk tenusu biasanya ditemui dalam masakan Eropah, Timur Tengah, dan India, manakala selain daripada masakan Mongolia^[2]produk tenusu amat jarang diketahui muncul dalam masakan Asia Timur tradisional.

• Susu selepas pilihan penghomogenan, pempasteuran, dalam beberapa gred selepas penyeragaman tahap lemak, dan kemungkinan tambahan bakteria Streptococcus lactis dan Leuconostoc citrovorum
  • Crème fraîche, krim sedikit ditapai
    • Krim beku, krim pekat yang boleh dicedok dibuat dengan memanaskan susu
    • Krim tunggal, krim berganda dan krim putar
    • Smetana, sejenis krim masam Eropah Tengah dan Timur
  • Susu kultur menyerupai susu mentega, tetapi menggunakan yis dan kultur bakteria
  • Kifir, minuman susu tertapai dari Utara Caucasus
  • Kumis/Airag, susu kuda betina sedikit ditapai popular di Asia Tengah
  • Susu tepung (atau susu serbuk), dihasilkan dengan mengeluarkan air daripada susu (biasanya skim)
    • Produk susu penuh
    • Produk susu mentega/susu lemak
    • Susu skim
    • Produk Whey
    • Susu tinggi lemak dan produk pemakanan (untuk formula bayi)
    • Produk berkultur dan konfeksioneri
  • Susu pekat, susu yang telah dipekatkan dengan penyejatan, dengan gula tambahan untuk mengurangkan masa proses dan tahan lebih lama dalam tin terbuka
  • Khoa, susu yang telah sepenuhnya dipekatkan dengan penyejatan, digunakan dalam masakan India termasuk gulab jamun, peda, dll.)
  • Susu sejat, (kurang pekat daripada susu pekat) susu tanpa gula tambahan
  • Ricotta, whey berasid, dikurangkan dalam isi padu
  • Formula bayi, susu tepung kering dengan bahan tertentu untuk memberi makan bayi manusia
  • Susu bakar, pelbagai susu rebus yang amat popular di Rusia
• Mentega, kebanyakannya lemak susu, yang dihasilkan dengan penggodakan krim
  • Susu mentega, cecair yang ditinggalkan selepas menghasilkan mentega dari krim, sering dikeringkan menjadi makanan ternakan
  • Minyak sapi, mentega jernihan, oleh pemanasan perlahan mentega dan penyingkiran bahan pepejal
  • Smen, mentega jernihan yang ditapai digunakan dalam masakan Maghribi
  • Lemak susu kontang (mentega jernihan)
• Keju, yang dihasilkan dengan membekukan susu, memisahkan daripada whey dan membiarkannya matang, biasanya dengan bakteria dan adakalanya juga dengan kulat tertentu
  • Dadih, sebahagian daripada susu (atau susu tanpa lemak) yang lembut mengental digunakan untuk membuat keju
  • Paneer
  • Whey, cecair mengalir dari dadih dan digunakan untuk proses seterusnya atau sebagai makanan ternakan
  • Keju kotej
  • Kuark
  • Keju krim, dihasilkan dengan penambahan krim susu dan kemudian didadihkan untuk membentuk dadih yang kaya atau keju
  • Fromage frais
• Kasein adalah
  • Kaseinat, garam natrium atau kalsium bagi kasein
  • Pekatan protein susu dan pencilan
  • Pekatan protein whey dan pencilan, whey laktosa yang diturunkan
  • Hidrolisat, susu dirawat dengan enzim proteolitik untuk mengubah fungsi
  • Pati galian, hasil sampingan daripada penyahgalian whey
• Yogurt, susu diperam oleh Streptococcus salivarius ssp. thermophilus dan Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus kadang kala dengan bakteria tambahan, seperti Lactobacillus acidophilus
  • Ayran
  • Lassi, benua kecil India
  • Leben
• Clabber, susu ditapai secara semula jadi kepada keadaan seperti yogurt
• Gelato, susu dan air yang dibeku perlahan-lahan, lemak kurang daripada ais krim
• Ais krim, krim, susu, perisa dan bahan tambahan pengemulsi yang dibeku perlahan-lahan (ais krim tenusu)
  • Susu ais, ais krim versi rendah lemak
  • Kastard beku
  • Yogurt beku, yogurt dengan pengemulsi
• Lain-lain
  • Viili
  • Kajmak
  • Filmjölk
  • Piimä
  • Vla
  • Dulce de leche
  • Skyr
  • Junket, susu dibekukan dengan rennet

Produk tenusu boleh menyebabkan masalah kesihatan bagi individu yang mempunyai ketaktoleranan laktosa atau alahan susu.

Di samping itu, produk tenusu termasuk keju, ais krim, susu, mentega, dan yogurt boleh menyumbang sejumlah besar kolesterol dan lemak tepu dalam diet. Diet yang tinggi lemak dan terutama lemak tepu boleh meningkatkan risiko penyakit jantung dan boleh menyebabkan masalah kesihatan yang serius.

Sesetengah kumpulan mengelak produk tenusu datas sebab-sebab bukan kesihatan:

• Agama - Sesetengah agama menyekat atau tidak membenarkan penggunaan produk tenusu. Sebagai contoh, sesetengah ulama Jainisme menyokong untuk tidak mengambil apa-apa produk tenusu kerana tenusu dilihat melibatkan keganasan terhadap lembu. Yahudi tegae menghendaki bahawa daging dan produk tenusu tidak disajikan pada waktu makan yang sama, dihidangkan atau dimasak dalam perkakas sama, atau disimpan bersama-sama, sebagaimana yang ditetapkan dalam Deuteronomy 14:21Template:Bibleverse with invalid book.
• Etika - Veganisme mengelakkan dari semua produk haiwan, termasuk produk tenusu, paling sering disebabkan oleh etika mengenai bagaimana produk tenusu dihasilkan. Sebab-sebab etika untuk mengelakkan tenusu termasuk bagaimana tenusu dihasilkan, bagaimana haiwan dikendalikan, dan kesan alam sekitar daripada pengeluaran tenusu.

• Produk susu fermentasi
• Senarai makanan
• Susu tumbuhan

• Britannica, Enclyclopaedia. "Encylcopedia Britannica".

• Rankin, H. F. (1922) Imbucase: the Story of the B. C. I. C. of the Ministry of Food. Edinburgh: Edinburgh Press (B.C.I.C.=Butter and Cheese Imports Committee)

Buku resipi Wikibuku mempunyai resipi

Produk tenusu

• Soalan dan Jawapan mengenai produk tenusu
• Aktüel ürünler