អាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លងអាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លង ជាសិល្បៈមួយដែលអ្នកច្រៀងមានភាពប៉ិនប្រសប់ខាង ជើងកាព្យ ចុងជួន សំនួនពាក្យ និង ចង្វាក់ភ្លេង។ ផ្តើមដោយភ្លេង បន្ទាប់មក ច្រៀងដោយមិនមានភ្លេង ច្រៀងចប់ទើបភ្លេង ផ្តើមប្រគំ គឺ បន្តាក់គ្នារវាងភ្លេង និងចំរៀង។ ប្រវត្តិសិល្បៈ អាយ៉ៃអាយ៉ៃ គឺជាឈ្មោះសិល្បៈប្រជាប្រិយខ្មែរមួយបែប ដែលតាម ឯកសារខ្លះបង្ហាញថា គឺជាការហៅតាមឈ្មោះអ្នកច្រៀង ចម្រៀងនេះម្នាក់ ឈ្មោះ"តាយ៉ៃ" ដែលមានស្រុកកំណើតនៅភូមិឈើនាង ឃុំព្រះនិព្វាន ស្រុកគងពិសីខេត្តកំពង់ស្ពឺ និង កើតនៅឆ្នាំ១៨៧៨។ តាយ៉ៃ ស្លាប់នៅឆ្នាំ១៩៥៨ ។ គាត់មាន វោហាស័ព្ទពូកែណាស់ ហើយតាំងពីពេលនោះមក គេក៏លែងហៅគាត់ថាតាយ៉ៃៗ និង ប្តូរមកហៅថាទៅមើលអាយ៉ៃៗច្រៀង តាមចាស់ហៅ វិញទៅ។ សិល្បៈអាយ៉ៃនេះ ចែកចេញជាពីរប្រភេទ គឺមានអាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លង និង អាយ៉ៃរឿង។ ប៉ុន្តែ ក្នុងការច្រៀងអាយ៉ៃឆ្លើយឆ្លងនេះ ជួនកាលគេមានច្រៀងជាពីរគូ ឬបីគូដែរ។ ពីសម័យដើម ចម្រៀងអាយ៉ៃ មិនត្រូវបានគេយកមកច្រៀងក្នុងពិធីកាត់សក់ ហែកូនកម្លោះ នៃមង្គលការរបស់ខ្មែរទេ ប៉ុន្តែឥឡូវមានការកែប្រែខ្លះ ដោយមានបទមួយចំនួន ត្រូវបានគេយកមកច្រៀង ដូចជាបទបំពេ បទច្រៀងកាត់សក់… ជាដើម។ ឯឧបករណ៍សម្រាប់ប្រគុំសិល្បៈអាយ៉ៃជំនាន់នោះ ចាស់ៗបាន យកឧបករណ៍តន្រ្តីប្រភេទមហោរី ដូចជាចាប៉ីដងវែងមួយ ប៉ីអមួយ ខ្លុយមួយ ស្គរដៃមួយ និង ក្រាប់មួយគូ។ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍៥០ និង ៦០ ជំនាន់លោក តា សង្ហាផន និង តាម៉ុក ឧបករណ៍តន្រ្តីនៃសិល្បៈអាយ៉ៃនេះ ត្រូវបាន គេយកប្រភេទឧបករណ៍ប្រពៃណីមកប្រគុំ ជំនួសវិញដូចជា ទ្រអ៊ូ ទ្រសោ ឃឹមតូច តាខេ ខ្លុយ ស្គរដៃ និង ឆឹងមួយគូ។ សព្វថ្ងៃនេះ សិល្បៈនេះ ពុំសូវពេញនិយមសម្រាប់ក្មេងស្រករក្រោយនេះទេ ព្រោះចម្រៀង ឬសិល្បៈសម័យ បានសាបព្រោះយ៉ាងគគ្រឹគគ្រេង និង គ្មានការយកចិត្តទុកដាក់ពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាល៕ ព្រឹទ្ធាចារ្យចម្រៀងអាយ៉ៃ
ឧបករណ៍តន្ត្រី |
