იისფერი (რომანი)

„იისფერი“

პირველი გამოცემის გარეკანი
ავტორი ელის უოკერი
ენა ინგლისური ენა
გამომცემელი Harcourt
გამოცემის თარიღი 1982
წინამორბედი Meridian
მომდევნო In Search of Our Mothers' Gardens

„იისფერი“ (ინგლ. "The Color Purple") — აფრო-ამერიკელი მწერლის, ელის უოკერის 1982 წლის ეპისტოლარული რომანი, რომელმაც ერთი წლის შემდეგ პულიცერისა და აშშ-ის წიგნის ეროვნული პრემიები დაიმსახურა.[1] 1985 წელს რეჟისორმა სტივენ სპილბერგმა რომანის მიხედვით ამავე სახელწოდების ფილმი გადაიღო, რომელშიც მთავარი როლი როლი ვუპი გოლდბერგმა შეასრულა.

რომანი არაერთხელ გამხდარა ცენზურის სამიზნე, აშშ-ის ბიბლიოთეკების ასოციაციის სიაში იგი 2000–2010 წლების 100 ყველაზე გამომწვევ ნაწარმოებს შორის მე-17 ადგილზეა, ძირითადად მკაფიო, აშკარა შინაარსის გამო, რომელიც, ძირითად შემთხვევაში, ძალადობისა და ფიზიკური ზეწოლის კუთხით ვლინდება. 2003 წელს წიგნი მოხვდა BBC-ის The Big Read ინტერაქტივში — ბრიტანელ მკითხველთა „საყვარელ წიგნთა“ სიაში.

ამ სიცოცხლისუნარიანი მელოდრამის სიუჟეტი ვითარდება მეოცე საუკუნის პირველი ნახევრის ბოლოს ჯორჯიის შტატის ერთ-ერთ პატარა სოფრელში და ეხება აფრო-ამერიკელი ქალების სოციალურ მდგომარეობასა და ცხოვრების პირობებს აშშ-ის სამხრეთში. რომანი განსაკუთრებით ეხება ინცესტის, პატრიარქალური შეხედულებებისა და ლესბოსური სიყვარულის თემებს.

სიუჟეტი

ნაწარმოებში მოქმედება მეოცე საუკუნის პირველ ნახევარში ვითარდება მთავარი გმირის, 14 წლის სელის გარშემო, რომელმაც გადაწყვიტა, წეროს წერილები და მსგავსი სახით გაუზიაროს საკუთარი ტკივილი ღმერთს, რადგანაც მის გარშემო აღარავინ დარჩენილა ისეთი ადამიანი, რომელიც მას გაუგებს. მისი უკურნებელი სენით დაავადებული დედა შეხვდება მამაკაცს, რომელიც სელის მრავალ საოჯახო მოვალეობას დააკისრებს და, გარდა ამისა, მასზე იძალადებს. სელის, იმ მიზნით რომ ძალადობა მის უმცროს დას, ნეთის, არ შეეხოს, უწევს მრავალი ფიზიკური თუ სექსუალური შევიწროვების გადატანა, უფრო მეტიც, ის ორსულდება ორჯერ, თუმცა მამამისი ბავშვებს გააშვილებს.

დედის გარდაცვალების შემდეგ მამამისი ხელახლა ქორწინდება, საკუთარ შვილს კი მოუწოდებს, დაქორწინდეს სრულიად უცხო, დაქვრივებულ პიროვნებაზე, რომელსაც ის მოიხსენიებს, როგორც „მისტერ“ და რომელზეც ამიერიდან სელიმ უნდა იზრუნოს მასზე და მის შვილებზე. მისი ქმარი ასევე სცემს და შეურაცხყოფს მას, მაგრამ სელის არ აქვს ძალა და გამბედაობა, აღუდგეს განახლებულ ჩაგვრას. სელის ცხოვრება უკეთესობისკენ შეიცვლება, როდესაც მისი და — ნეთი — თავშესაფარს ეძებს მამის ძალადობისგან. მაგრამ ამას დიდი დრო არ სჭირდება და „მისტერ“-იც უახლოვდება ნეთის. ნეთი გარბის თავდაცვის მიზნით, თუმცა საკუთარ დას ჰპირდება, რომ ის მუდმივად იქნება კავშირზე და რეგულარულად გამოუგზავნის წერილებს. ამ დროიდან გავიდა დიდი ხანი, რაც ნეთის არაფერი მოუწერია, შესაბამისად, სელი ფიქრობს, რომ ის მკვდარია.

ერთ დღეს, „მისტერი“ სახლში დაპატიჟებს საკუთარ საყვარელს, სახელად შაგ ეივერის, რომელიც პროფესიით მომღერალია. სელი მისით მომენტალურად აღფრთოვანდება, მისი თავდაჯერებითა და სიმამაცით, ხოლო როცა შაგი დაავადდება, სელი მის ერთგვარ ექთნად იქცევა, რა დროსაც ორი აბსოლუტურად განსხვავებული სოციალური სტატუსის პიროვნება უმეგობრდება ერთმანეთს. სწორედ მისგან იგებს სელი, რომ ფიზიკური სიყვარული სრულებით არ არის აუცილებლად ძალადობა და ეს მას ღირსებას მატებს. ამ დროიდან იწყება სელის მიერ წამოწყებული ემანსიპაციური ქმედებები — იგი იწყებს შარვლების კერას თავისთვის და შაგისთვის, რაც, მოულოდნელად, დიდ მოგებაში გადაიზრდება და, ერთგვარად, საკუთარი მეუღლისგან ფინანსურად დამოუკიდებელი პიროვნება ხდება.

მოგვიანებით სელი აღმოაჩენს წერილების ურიცხვ რაოდენობას, რომლის ავტორი მისი და, ნეთი იყო და რომლებსაც, როგორც აღმოჩნდა, მისი მეუღლე უმალავდა. ამ წერილებიდან სელი იგებს, რომ ნეთი საკუთარ და სელის შვილებთან ერთად აფრიკაში იმყოფება. ეს აღმოჩნდება მისთვის რწმენის ნაპერწკლის გამღვივებელი, შედეგად, შაგისა და საკუთარი თვითდაჯერების წყალობით, ის საკუთარ მეუღლეს დატოვებს. სელის მამის გარდაცვალების შემდეგ დები მემკვიდრეობით მის სახლს მიიღებენ, რის შემდეგაც ის საკუთარ ორ შვილთან ერთად ბრუნდება ამერიკაში. სწორედ ამ მომენტიდან იწყება სელის ბედნიერებით აღსავსე ცხოვრება.

გამოხმაურება

1983 წელს ოუკერს რომანისთვის პულიცერის პრემია მიენიჭა, რითაც ამ ჯილდოს მფლობელი პირველი შავკანიანი ავტორი გახდა.[2]

The New York Times Book Review-ში ამ წიგნზე თქვეს:

„ეს არის შესანიშნავი და კარგად დაწერილი რომანი, რომელიც ადიდებს მის ძლიერ ემოციურ სურათსა და ეპისტოლარულ სტრუქტურას“

მიუხედავად იმისა, რომ რომანმა კრიტიკოსების მოწონება დაიმსახურა, ის ასევე იყო დავის საგანი. იგი არაერთხელ აკრძალულა და მიჩნეულა ერთ-ერთ ყველაზე გამომწვევ წიგნად ამერიკულ ლიტერატურაში.[3][4][5] წიგნის აკრძალვის საყოველთაოდ ციტირებული დასაბუთებები მოიცავს სექსუალურ გამოაშკარავებას, პირდაპირ ენას, ძალადობასა და ჰომოსექსუალობას.[6]

წიგნმა უფრო დიდი ყურადღება მიიპყრო 1985 წელს ფილმის ადაპტაციის გამოშვებასთან დაკავშირებული კამათის ფონზე.[7] დაპირისპირება მიმდინარეობდა შავკანიანი მამაკაცების გამოსახულების გარშემო, რაც ზოგიერთმა კრიტიკოსმა მიიჩნია, როგორც შავკანიანი მამაკაცის ძალადობის სტერეოტიპული ნარატივების მკვებავი, ზოგი კი თვლიდა, რომ ეს წარმოდგენა ჭეშმარიტი იყო.

2019 წლის 5 ნოემბერს BBC News-მა The Color Purple 100 ყველაზე გავლენიანი რომანის სიაში შეიყვანა.

ბოიკოტი ისრაელს

ავტორს არანაკლებად დიდი პრობლემა შეექმნა ისრაელში. 2012 წელს მან უარყო მოთხოვნა საკუთარი წიგნის ისრაელში გამოცემასთან დაკავშირებით. ეს გადაწყვეტილება გააკრიტიკა ჰარვარდის სამართლის პროფესორმა ალან დერშოვიცმა, რომელიც ამტკიცებდა, რომ უოკერმა „მიმართა ძალადობას მისი წიგნების ებრაულენოვანი მკითხველების წინააღმდეგ“.[8] უოკერმა, როგორც აქტირუმა პროპალესტინის აქტივისტმა, საკუთარ ინტერვიუში ისაუბრა, რომ ისრაელი ახორციელებს აპარტეიდს. მან მიმართა ისრაელის მთავრობას, შეცვალოს საკუთარი პოლიტიკა, სხვაგვარად, ავტორის თქმით, მისი მაგნუმ ოპუსი ისრაელში არ გამოქვეყნდება.

იხილეთ აგრეთვე

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ "National Book Awards – 1983". National Book Foundation. Retrieved 2012-01-26.
    (With essays by Anna Clark and Tarayi Jones from the Awards 60-year anniversary blog.)
  2. ↑ 1983 Pulitzer Prize Winners. ციტირების თარიღი: 2016-09-25
  3. ↑ Office of Intellectual Freedom. (2013-03-26) 100 most frequently challenged books: 1990-1999 en. ციტირების თარიღი: 2021-06-18
  4. ↑ Office of Intellectual Freedom. (2013-03-26) Top 100 Banned/Challenged Books: 2000-2009 en. ციტირების თარიღი: 2021-06-18
  5. ↑ Office of Intellectual Freedom. (2020-09-09) Top 100 Most Banned and Challenged Books: 2010-2019 en. ციტირების თარიღი: 2021-06-18
  6. ↑ admin. (2013-03-27) Banned and/or Challenged Books from the Radcliffe Publishing Course Top 100 Novels of the 20th Century. ციტირების თარიღი: 2016-09-25
  7. ↑ Bobo, Jacqueline (1989-01-01). „Sifting Through the Controversy: Reading The Color Purple“. Callaloo (39): 332–42. doi:10.2307/2931568. JSTOR 2931568.
  8. ↑ Jewish Press, Alan Dershowitz: Alice Walker’s Bigotry, June 20, 2012.

Read other articles:

NGC 70

NGC 70NGC 70 adalah galaksi spiral di bagian bawah gambar ini. Galaksi elips yang berdekatan dengannya NGC 68 (agak kebawah) dan NGC 71 (atas)Data pengamatan (J2000 epos)Rasi bintangAndromedaAsensio rekta 00j 18m 22.55dDeklinasi +30j 04m 43.4dPergeseran merah0.023907[1]Kecepatan radial helio7167 km/s[1]Jarak320-325 Mly[2][3]Kelompok dan gugusan galaksiGrup NGC 69Magnitudo semu (V)13.5[4][2]Ciri-ciriJenisSb...

 

List of rulers of Maluku

This is a list of rulers of Maluku from proto-historical times until the present. The four sultanates of Ternate, Tidore, Jailolo and Bacan were considered descendants of a legendary figure called Jafar Sadik and formed a ritual quadripartition. Drawing wealth from the spice production and trade with other parts of Asia, Ternate and Tidore lorded over extensive realms which stretched from Sulawesi to Papua, while Jailolo and Bacan merely had local significance. They fell under Portuguese or ...

 

Pedro (film)

2008 American filmPedroTheatrical release posterDirected byNick OceanoWritten byDustin Lance BlackStory byDustin Lance Black Paris BarclayProduced byRichard Glatzer Wash Westmoreland Paris Barclay Anne Clements Scott Freeman Gil Goldschein Jonathan Murray Chris PanizzonStarringAlex Loynaz Justina Machado Hale Appleman Matt BarrCinematographyMark PutnamEdited byJonathan AlbertsMusic byBarbara CohenDistributed byWolfe VideoRelease date September 7, 2008 (2008-09-07) (TIFF) Ru...

بطولة أمريكا المفتوحة للتنس

40°44′59.26″N 73°50′45.91″W / 40.7497944°N 73.8460861°W / 40.7497944; -73.8460861 أمريكا المفتوحةالموقع الرسميالمكانفلوشينغ, نيويورك الولايات المتحدةمقر الحدثمركز يو إس تي إيه الدولي لكرة المضربالأرضيةصلبة / خارجيةالجوائز المالية$21,600,000الرجالالقرعة128S / 128Q / 64Dالسيداتالقرعة128S / 96Q / 64Dال...

 

العلاقات الأرجنتينية الباهاماسية

العلاقات الأرجنتينية الباهاماسية الأرجنتين باهاماس   الأرجنتين   باهاماس تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الأرجنتينية الباهاماسية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين الأرجنتين وباهاماس.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية �...

 

Convair

1943–1996 American aerospace manufacturer Consolidated VulteeConvairIndustryAerospacePredecessorConsolidated AircraftVultee AircraftFounded1943 (1943)Defunct1996 (1996)FateOperations shut downHeadquartersSan Diego, California, U.S.ParentAviation Corporation(1943–1947)Atlas Corporation(1947–1954)General Dynamics(1954–1996)SubsidiariesConsairway Convair F-106 Delta Dart Convair 880 RIM-2 Terrier antiaircraft missile on board USS Providence Atlas rocket launching Friendship 7, ...

Пугачёва, Алла Борисовна

Запрос «Пугачёва» перенаправляется сюда; см. также другие значения. Алла Пугачёва На фестивале «Славянский базар в Витебске», 2016 год Основная информация Полное имя Алла Борисовна Пугачёва Дата рождения 15 апреля 1949(1949-04-15) (75 лет) Место рождения Москва, СССР[1]...

 

Kepulauan Santa Cruz

Kepulauan Santa Cruz adalah kepulauan di Samudra Pasifik, bagian dari Provinsi Temotu di Kepulauan Solomon. Kepulauan Santa Cruz terbentang sekitar 400 km sebelah tenggara gugusan kepulauan Solomon. Kepulauan Santa Cruz terbentang di sebelah utara kepulauan Vanuatu. Pulau terbesar di kepulauan ini adalah Nendo. Bibliografi Santa Cruz and the Reef Islands, by W.C. O'Ferrall—1908 account with many illustrations by missionary in Santa Cruz from 1897-1904. 11°00′S 166°15′E /...

 

Герб Дании

Герб Дании Версии Королевский герб Дании Детали Утверждён 5 июля 1972 года[1] Первое упоминание XII век Корона Корона Кристиана V [2] Ордена Орден Слона Орден Даннеброга  Медиафайлы на Викискладе Герб Дании (дат. Danmarks rigsvåben) — один из главных государственных симво...

Single-track road

One-lane road that permits two-way travel For other uses, see Single track (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Single-track road – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2017) (Learn how and when to remove this message) Single track road with a passing place near Kin...

 

Plaque arabique

Pour les articles homonymes, voir Arabie (homonymie). Plaque arabique Éponyme Arabie Composition Lithosphère océanique et continentale Frontières Dorsale de la mer Rouge Superficie 0,12082 stéradians Déplacement · Direction : · Vitesse : nord-est4,65 cm/an(référentiel : plaque africaine) Rotation · Vitesse : · Pôle eulérien : 1,161 6 °/Ma59° 66' N 33° 19' O(référentiel : plaque pacifique) modifier  La plaque arabique est un...

 

Geopotential height

Type of altitude above mean sea level Geopotential height or geopotential altitude is a vertical coordinate referenced to Earth's mean sea level (assumed zero geopotential) that represents the work involved in lifting one unit of mass over one unit of length through a hypothetical space in which the acceleration of gravity is assumed constant.[1] In SI units, a geopotential height difference of one meter implies the vertical transport of a parcel of one kilogram; adopting the standard...

منتخب الهند لهوكي الجليد

منتخب الهند لهوكي الجليد البلد الهند  ألوان الفريق         رمز IIHF IND التصنيف العالمي لهوكي الجليد التصنيف الحالي NR (21 مايو 2018)[1] مشاركة دولية  تايلاند 14–0 الهند (أبو ظبي، الإمارات؛ 15 مارس 2009) أكبر فوز  الهند 5–1 ماكاو (دهرادون، الهند؛ 21 مارس 2012) الهن...

 

عمليات تزوير يورانيوم النيجر

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (مارس 2022) عمليات تزوير يورانيوم النيجر  هي وثائق مزورة صدرت في عام 2001 عن هيئة الاستخبارات الإيطالية، يبدو أن�...

 

List of Hispanic and Latino Americans in the United States Congress

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: List of Hispanic and Latino Americans in the United States Congress – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2014) (Learn how and when to remove this message) This is a list of Hispanic and Latino Americans who have served in the United States Congr...

HSL-Zuid

Dutch high-speed railway HSL-ZuidRoute of the HSL-ZuidOverviewOwnerProRailLocaleNorth Holland, South Holland and North Brabant, NetherlandsServiceOperator(s)Nederlandse SpoorwegenNS InternationalThalysEurostarHistoryOpened7 September 2009TechnicalLine length125 km (78 mi)Track gauge1,435 mm (4 ft 8+1⁄2 in) standard gaugeElectrification25 kV 50 Hz AC overheadOperating speed300 km/h (190 mph)SignallingETCS Level 2, ETCS Leve...

 

Jordan King

Jordan KingKing pada tahun 2014Kebangsaan InggrisLahir26 Februari 1994 (umur 30)Warwick, Warwickshire, EnglandTerkait denganJustin King (ayah)Karier FIA Formula 2 ChampionshipMusim debut2017Tim saat iniMP MotorsportNomor mobil14Start22Menang0Podium0Pole0Lap tercepat1Hasil terbaik11th di 2017Ajang sebelumnya2015-162013-142013201220122011–1220112011GP2 SeriesEuropean Formula 3 ChampionshipBritish Formula 3Eurocup Formula Renault 2.0Toyota Racing SeriesFormula Renault 2.0 NECFormula Renau...

 

Élections européennes de 2009 en Italie

2004 2014 Élections européennes de 2009 en Italie 72 députés européens pour l'Italie 6 et 7 juin 2009 Corps électoral et résultats Inscrits 50 342 153 Votants 32 749 004   65,05 %  6,7 Votes exprimés 30 623 840 Votes blancs 2 125 164 Le Peuple de la liberté – Silvio Berlusconi Voix 10 797 296 35,26 %   2,8 Sièges obtenus 29  4 Parti démocrate – Dario Franceschini Voix 7 ...

Athens Towers

Office in Athens, GreeceAthens TowersGeneral informationStatusCompletedTypeOfficeLocationAthens, GreeceCoordinates37°59′05″N 23°45′39″E / 37.984587°N 23.760874°E / 37.984587; 23.760874Construction started1968Completed1971Height103 m (338 ft) - Athens Tower 165 m (213 ft) - Athens Tower 2Technical detailsFloor count28 - Athens Tower 115 - Athens Tower 2Athens Towers (Greek: Πύργος Αθηνών), is a complex of two buildings situate...

 

315th Air Division

315th Air DivisionDivision C-130 Hercules deployed to Cam Ranh AB, Vietnam[a]Active1944–1950, 1951–1969Country United StatesBranch United States Air ForceRoleCommand of airlift forcesEngagementsPacific Theater of OperationsKorean WarDecorationsAir Force Outstanding Unit AwardRepublic of Korea Presidential Unit CitationInsignia315th Air Division emblem[b][1]315th Bombardment Wing emblem[c][2]Military unit The 315th Air Division is an inact...