როდოსის კოლოსი

როდოსის კოლოსი

როდოსის კოლოსი — შვიდი საოცრებიდან ერთ-ერთი. მზის ღმერთის — ჰელიოსის უზარმაზარი ქანდაკება, რომელიც იდგა კუნძულ როდოსზე. როდოსელთა რწმენით ჰელიოსი ქალაქს მფარველობდა და ბერძნებს მტერთან ბრძოლაში ეხმარებოდა. როდოსის კოლოსი აგებულია ძვ. წ. III საუკუნეში.

ჰელიოსის ქანდაკება თეთრი მარმარილოს კვარცხლბეკზე იდგა. მას გვირგვინით შემკობილი ახალგაზრდა ჭაბუკის სახე ჰქონდა. მისი სიმაღლე 37 მეტრი იყო. ძვ. წ. 227 წელს კუნძულ როდოსზე მიწისძვრა მოხდა, რომელმაც როდოსის კოლოსი მთლიანად დაანგრია. არ არის შემორჩენილი მისი მცირე ნაწილიც კი.

ისტორია

ალექსანდრე მაკედონელის სიკვდილის შემდეგ მისმა სარდლებმა — დიადოხებმა ერთმანეთში დაინაწილეს ალექსანდრეს მიერ დაპყრობილი სახელმწიფოები. ამასთან მათ შორის წარმოებდა განუწყვეტლივი ბრძოლები. ყოველი დიადოხი ცდილობდა ხელთ ეგდო მეტი და უკეთესი მიწები.

ძვ. წ. 305 წელს სარდალი დემეტრე პოლიეკრეტის ყურადღება მიიქცია როდოსმა — ყველაზე უფრო მდიდარმა სავაჭრო ქალაქმა. როდოსელ ვაჭართა ხომალდები ყველგან აღწევდნენ ექვსინიის პონტიდან (შავი ზღვიდან) ნილოსის ნაპირებამდე. ეგვიპტეშიც და სხვა ქვეყნებშიც როდოსელები ყიდულობდნენ ძვირფას საქონელს — პურს, ღვინოს, ზეთს, მონებს. ამ საქონლის გასაღებით როდოსელმა ვაჭრებმა დიდი სიმდიდრე დააგროვეს.

მდიდარი ქალაქის დამორჩილების სურვილით დემეტრემ როდოსელებს მოსთხოვა ეგვიპტის მბრძანებელ პტოლემეუსთან ომში დახმარება. ეგვიპტესთან ომი როდოსელ ვაჭრებს უზარმაზარ ზარალს მოუტანდა. როდოსელები ეგვიპტეში ყიდულობდნენ პურის მეტ ნაწილს, თავისი ვაჭრობის მთავარ პროდუქტს და ამიტომაც დემეტრეს უარი შეუთვალეს.

კუნძულ როდოსის მდებარეობა საბერძნეთში

როდოსის ნაპირებისაკენ დაიძრა დიდი ფლოტი. ქალაქს ალყა შემოარტყა ზღვიდანაც და ხმელეთიდანაც. ქალაქის გალავანში ტარანები უზარმაზარ რღვეულებს ქმნიდნენ. სატყორცნი მანქანები -კატეპულტები და ბალისტები — ქალაქის მცველებს ქვების ჭურვებსა და ალმოდებულ ისრებს აყრიდა. მაგრამ როდოსელებში ყველაზე მეტად შიშს იწვევდა ცხრასართულიანი საალყო მანქანა — ჰელეპოლიდა (ქალაქების ამღები).[1]

სამიათას ოთხას კაცს მოჰყავდა მოძრაობაში ჰელეპოლიდა და ამ გიგანტური კოშკის სიმაღლიდან უშენდნენ ცეცხლს ქალაქის დამცველებს. თვითონ კი სამი მხრიდან იყვნენ დაცული, რკინის ფურცლებით, რომლებითაც შეჭედილი იყო ჰელეპოლიდა. ფურჩლებში კიდევ დატოვებული იყო პატარა ხვრელები იარაღისა და მოისრეებისათვის.

ჰელეპოლიდა ყოველდღე დიდ ზიანს აყენებდა ქალაქს, მაგრამ როდოსელები მაინც არ ნებდებოდნენ. დანგრეული კედლების შიგნით ახალს აშენებდნენ. ანგრევდნენ და სწვავდნენ კედლის მნგრეველ მანქანებს და თავის რიგში დამპყრობლებს დიდ ზიანს აყენებდნენ.

როდოსელების მომხრე ეგვიპტელები კი ახერხებდნენ, მათთვის საკვების შეტანას.

ალყა გაჭიანურდა და დემეტრე იძულებული გახდა უკან დაეხია. ზავის თანახმად როდოსელებმა შეინარჩუნეს თავისუფლება და დამოუკიდებლობა. დემეტრემ დატოვა კუნძული. ქალაქის გალავანთან დარჩა მხოლოდ გიგანტური ჰელეპოლიდა, რომელიც დემეტრემ როდოსელებს აჩუქა.

გადაწყვეტილ იქნა ჰელეპოლიდის დაშლა და მისი რკინის გაყიდვა. მასში ვაჭრები ქალაქს 300 ტალანტამდე ფულს სთავაზობდნენ[2].

სახალხო კრებაზე გადაწყდა: რკინაში აღებული ფულით შექმნილიყო კუნძულის მფარველი ღმერთის ჰელიოსის ქანდაკება. მის გამოსახულებას როდოსელები მონეტებზე ჭრიდნენ. ჰელიოსის ქანდაკებანი ამშვენებდნენ როდოსელთა ტაძრებს.

როგორც ლეგენდა მოგვითხრობს, ღმერთებმა როდოსი ზღვის ფსკერიდან ამოზიდეს ჰელიოსის თხოვნით. როდოსს უწოდებდნენ ჰელიოსის „ღვთაებრივ განდაკებას“.

როდოსელებმა გადაწყვიტეს პატივი ეცათ თავიანთი მფარველი ღმერთისათვის და აეგოთ მისი გიგანტური განდაკება — კოლოსი, ეს როდოსელთა დიდი გამარჯვების სამახსოვრო ძეგლი უნდა ყოფილიყო.

მშენებლობა

ქანდაკების დამზადება დაავალეს ალექსანდრე მაკედონელის სამეფო კარის მოქანდაკის მოწაფეს — ქარესს. ქარესი როდოსის მკვიდრი იყო, ქ. ლინდიდან. მისი სახელგანთქმული მასწავლებელი, მრავალი უკვდავი ქმნილების ავტორი, დიდოსტატი — ლისი პი. ძველ საბერძნეთში დიდი მოწონებით სარგებლობდა მისი ნამუშევარი, ათლეტის ქანდაკება. ლისი პმა სწორად და ცოცხლად გამოკვეთა ათლეტის სახე, ჭაბუკი მძლეოსნისა, რომელიც ჭიდაობის შემდეგ ტანს იწმენდს მტვრისაგან. ლისი პის საყვარელი გმირი იყო ჰერკულესი.

ლისი პის ქანდაკებათა მარმარილოს ასლები დღემდეა შემონახული, მაგრამ მოქანდაკის საყვარელი მასალა იყო ბრინჯაო. ბრინჯაოსაგან შექმნა მან ზევსის გიგანტური ფიგურა, რომელიც ძველ იტალიურ ქ. ტარენტში ინახებოდა. შორს გაითქვეს სახელი აგრეთვე ალექსანდრე მაკედონელის ბრინჯაოს სკულპტურულმა პორტრეტებმა.

ლისი პის ბევრი მოწაფე ცნობილი იყო როგორც თავისი საქმის დიდი მცოდნე. სახელი გაითქვა აგრეთვე ქარესმაც. უპირველეს ყოვლისა მან როდოსელებს უჩვენა ქანდაკების მოდელი. ქანდაკება დამზადდა თიხისაგან და იყო ადამიანის ზომის.

ქარესმა მზის ღმერთი გამოაქანდაკა, სიცოცხლით სავსე ჭაბუკის სახით, რომელსაც თავზე სხივოსანი გვირგვინი ედგა. ჭაბუკი ღმერთი ზეზე იდგა, მთელი ტანით ოდნავ უკან გადახრილი, მარჯვენა ხელით თვალები მოეჩრდილა და სადღაც შორეთში იხედებოდა. მარცხენა ხელით აკავებდა მოსასხამს, რომელიც მიწაზე ეცემოდა. ქანდაკების სიმაღლე, როგორც ქარესი ამბობდა, იქნებოდა არანაკლეც სამოცდაათი წყრთისა (36 მ). ასეთი საბერძნეთში ჯერ არ ყოფილა. მოდელის ჩვენების დროს როდოსის მოქალაქეებმა დიდი ცნობისმოყვარეობა გამოიჩინეს. საჭირო იყო ქანდაკება ისე დამდგარიყო, რომ თვითონაც კარგად გამოჩენილიყო და არ დაეჩრდილა სხვა ნაგებობები.

როდოსის კოლოსი მარტინ ვან ჰიმსკერკის ილუსტრაციით

მოსამზადებელი სამუშაოების დასრულების შემდეგ, როდოსელებმა ქარესის განკარგულებაში გამოიყვანეს ასობით გამოცდილი ოსტატი ხელოსანი მჭედლები, ჩამომსხმელები, ბრინჯაოს დამმუშავებელი ოსტატები, ქვის მთლელები და ხუროები.

მშენებლობის გეგმა უბრალო იყო და ნათელი. უწინარეს ყოვლისა მომავალი კოლოსის ადგილზე დადგეს კვარცხლბეკი. მის სიღრმეში დაამაგრეს ქვის სვეტები. მალე სამუშაოები აიყვანეს ადამიანის სიმაღლეზე მაღლა, მაგრამ ეს იყო მხოლოდ დასაწყისი. ქარესის გეგმის თანახმად, სამუშაოზე მოვიდნენ მიწის მთხრელები. მათ მოჰქონდათ დიდი რაოდენობით მიწა. კვარცხლბეკის დაფარეს მიწით და მის ადგილზე წამოიზარდა დამრეცი მიწის გორაკი. ამ გორაკის ფერდობებზე დადგეს ხის ფიცარნაგი, აიტანეს მასალა და შეუდგნენ კოლოსის შექმნას.

ქანდაკებას აკეთებდნენ ნაწილებად და იარუსებად აწყობდნენ ერთიმეორეზე. ყოველი ახალი იარუსით სულ უფრო მაღლა ადიოდნენ მშენებლები. სულ უფრო ციცაბო ხდებოდა მიწის გორაკი . ქანდაკების ტანი გაყოფილი იყო არამარტო იარუსებად, ნაწილნაწილ მზადდებოდა ყოველი იარუსი, ყოველი დეტალი. კოლოსის მშენებლობა თორმეტი წელი გრძელდებოდა. ჰელიოსის ქანდაკება თავისი სიდიდით მართლაც აღემატებოდა მანამდე არსებულ ყველა კოლოსს. ქარესის ამ არაჩვეულებრივ ქმნილების სანახავად უთვალავი მოგზაური მოდიოდა.

დანგრევა

გიგანტმა მხოლოდ 56 წელიწადი გასძლო. ძვ. წ. 224 წელს, როდის ძლიერმა მიწისძვრამ დაანგრია. თითქმის ყველა ნაგებობა მიწასთან გაასწორა. კოლოსის აღდგენის უამრავი ცდა უშედეგოდ დასრულდა.

უამრავმნახველთა შორის ძველი წელთაღთიცხვით I საუკუნეში, მიწაზე დანარცხებული კოლოსი ინახულა რომაელმა მწერალმა პლინიუს უმცროსმა. ის წერდა, რომ ახლაც კი როცა ქანდაკება მიწაზეა, ის გაოცებას იწვევს. მხოლოდ ზოგიერთ ადამიანს შეუძლია ორივე ხელი შემოაწვდინოს ჰელიოსის ცერას.

წაქცეული კოლოსი ათას წელიწადზე მეტ ხანს არსებობდა, ხოლო 977 წელს ის ერთ მდიდარ ვაჭარს მიეყიდა, რომელმაც ნაწილებად დაშლილი ქანდეკება 900 აქლემის მეშვეობით გაიტანა.

ლიტერატურა

  • გასართობი ცნობარი — ზ. ბაგათელია. გვ. 111—116

სქოლიო

  1. ↑ ჰელეპოლიდა წარმოადგენდა ბორბლებზე შემდგარ მაღალ კოშკს. მანქანას კედელთან მიაგორებდნენ, თოკებით ამწე ხიდს დაუშვებდნენ და მოალყეები კოშკიდან ციხე-სიმაგრის კედელზე გადარბოდნენ. გიგანტური მანქანის ქვედა ნაწილში მოთავსებული იყო ტარანი, რომელიც ამსხვრევდა და არღვევდა ქალაქის გალავანს. მანქანას, ხანძრის გაჩენის შემთხვევაში წყლის მარაგიც გააჩნდა. ზედა სართულზე, სადაც ასვლა შიგა კიბეებით ხდებოდა, განლაგებული იყვნენ სატყორცნი მანქანები, მშვილდოსნები და მეშურდულეები.
  2. ↑ ტალანტო — ბერძნელთა წონის ერთეული, იხმარებოდა აგრეთვე ფულის ერთეულად. ყველაზე უფრო გავრცელებული ევბეის ტალანტი იწონიდა დაახლოებით 26 კილოგრამს.

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
ხ • გ • რ

Read other articles:

Acariformes

Acariformes Periode Devonian–present PreЄ Є O S D C P T J K Pg N Acariformes Trombidium holosericeum(Trombidiformes: Trombidiidae)TaksonomiKerajaanAnimaliaFilumArthropodaKelasArachnidaSuperordoAcariformes Klad dan ordo Endeostigmata (kemungkinan parafiletik) Eriophyoidea Sarcoptiformes Astigmatina Oribatida Trombidiformes Prostigmata Sphaerolichida lbs Acariformes, sebelumnya Actinotrichida, adalah salah satu dari dua superordo tungau-tungauan, dan yang paling beragam, dengan lebih dari 3...

 

Augustus (gelar)

Untuk Kaisar Romawi Kuno, lihat Augustus. Untuk kegunaan lain, lihat Augustus. Romawi Kuno Artikel ini adalah bagian dari seri Politik dan KetatanegaraanRomawi Kuno Zaman Kerajaan Romawi753–509 SM Republik Romawi509–27 SM Kekaisaran Romawi27 SM – 395 M Principatus Dominatus Wilayah Barat395–476 M Wilayah Timur395–1453 M Lini Masa Konstitusi Romawi Konstitusi Zaman Kerajaan Konstitusi Zaman Republik Konstitusi Zaman Kekaisaran Konstitusi Akhir Zaman Kekaisaran Senatus Sidang Legislat...

 

العلاقات الأذربيجانية اللوكسمبورغية

العلاقات الأذربيجانية اللوكسمبورغية أذربيجان لوكسمبورغ   أذربيجان   لوكسمبورغ تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الأذربيجانية اللوكسمبورغية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين أذربيجان ولوكسمبورغ.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عام�...

Claris

Untuk duo penyanyi Jepang, lihat ClariS. ClarisJenisSubsiderIndustriPerangkat lunakPendahuluApple Computer Inc.PenerusFileMaker Inc.Didirikan1987Ditutup1998KantorpusatSanta Clara, CaliforniaTokohkunciBill Campbell, CEO and President; Yogen Dalal, VP R&D; John Zeisler, VP Marketing; Bruce Chizen VP Sales; Donna Dubinsky, VP International; Randy Komisar, VP, Corporate Counsel; Dan McCammon, CFO; Bill Joos, first VP Sales; Melissa Dyrdahl, first Director, Channel MarketingProdukClaris Emaile...

 

Kudlow & Company

Kudlow & CompanyGenretalk showPresenterLawrence KudlowNegara asal Amerika SerikatBahasa asliInggrisProduksiDurasi60 menitRilis asliJaringanCNBCRilis14 Februari 2005 –28 Maret 2014 Kudlow & Company adalah program berita tentang politik dan bisnis Amerika Serikat bersama Lawrence Kudlow dan ditayangkan di CNBC. pada pukul 07:00 ET. Acara ini diawali oleh America Now dan Kudlow & Cramer saat Jim Cramer melemparkan koin pada penutup dari episode terakhir America Now. Cram...

 

Украинская войсковая организация

Украинская войсковая организация Тип организации военизированная организация Основание Дата основания 1920  Медиафайлы на Викискладе Украинская войсковая организация (УВО) Украи́нская войсковая организа́ция, Украи́нская военная организа́ция (УВО) (укр. Українська в�...

The New Adventures of He-Man

1990s animated series The New Adventures of He-ManNew Adventures of He-Man title screenGenreAnimated television seriesSword and planetSuperheroCreated byMattelDeveloped byJack Olesker[1]Jean ChalopinVoices ofGarry ChalkDon BrownTed ColeMichael DonovanTracy EisnerMark HildrethAnthony HollandCampbell LaneScott McNeilDoug ParkerCountry of originUnited StatesCanadaOriginal languageEnglishNo. of seasons1No. of episodes65 (list of episodes)ProductionExecutive producerJean ChalopinRunning ti...

 

Take Off (lagu 2PM)

Take OffSingel oleh 2PMSisi-BHeartbeat (Versi Jepang)Dirilis18 Mei 2011 (2011-05-18) (Japan)FormatCD single, digital downloadDirekam2011GenreJ-pop, dance-pop, popDurasi3:23LabelAriola Japan Take Off adalah singel pertama yang berbahasa Jepang dari grup vokal pria asal Korea Selatan 2PM. Singel ini dirilis pada tanggal 18 Mei 2011 dapat empat edisi CD+DVD, CD+Buku foto, hanya CD (terbatas), dan edisi reguler. Lagu Take Off digunakan sebagai lagu penutup dari 12 episode pertama dari musim ...

 

Agama di Afrika

Peta Afrika yang menunjukkan distribusi agama-agama Agama di Afrika sebagian besar terdiri dari agama Kristen dan Islam.[1] Namun, keanekaragaman agama tersebut tidak dapat dipisahkan dengan praktik agama tradisional Afrika yang berhubungan dengan tradisi agama rakyat atau sinkretisme yang juga pada akhirnya dipraktikkan bersama-sama dalam penganut agama Kristen atau Islam.[1] Yudaisme juga memiliki akar di Afrika.[1] Hal ini dikarenakan menurut tradisi alkitabiah, bah...

Aleksey Karyakin

This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Aleksey Karyakin – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2015) (Learn how and when to remove this message) Aleksey KaryakinChairma...

 

コルク

この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: コルク – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL（2017年4月） コルクを打ち抜いて作った瓶の栓 コルク（木栓、�...

 

拉米兹·阿利雅

拉米兹·阿利雅Ramiz Alia第1任阿尔巴尼亚總統任期1991年4月30日—1992年4月9日继任萨利·贝里沙阿尔巴尼亚人民议会主席团主席任期1982年11月22日—1991年4月30日前任哈奇·列希继任转任总统阿尔巴尼亚劳动党第一书记任期1985年4月13日—1991年5月4日前任恩维尔·霍查继任无（政党解散） 个人资料出生(1925-10-18)1925年10月18日 阿尔巴尼亚斯库台逝世2011年10月17日(2011歲—10—17)（85�...

Culte à mystères

Pour les articles homonymes, voir Mystère. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Certaines informations figurant dans cet article ou cette section devraient être mieux reliées aux sources mentionnées dans les sections « Bibliographie », « Sources » ou « Liens externes » (mai 2019). Vous pouvez améliorer la vérifiabilité en associant ces informations à des références à l'aide d'appels de notes. Les relig...

 

孔塔任

孔塔任 孔塔任是巴西的城市，位於該國東南部，距離首府貝洛奧里藏特21公里，由米納斯吉拉斯州負責管轄，始建於1716年，面積194平方公里，海拔高度858米，受熱帶氣候影響，2008年人口617,749。 外部連結 Ceasa Greater BH City government official site （页面存档备份，存于互联网档案馆） 这是一篇與巴西相關的地理小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。查论编 查论编 米納斯吉�...

 

Dorottya Udvaros

Hungarian actress (born 1954) The native form of this personal name is Udvaros Dorottya. This article uses Western name order when mentioning individuals. Dorottya UdvarosBorn (1954-08-04) 4 August 1954 (age 69)Budapest, HungaryOccupationActressYears active1976–present Dorottya Udvaros (born 4 August 1954) is a Hungarian actress. She has appeared in more than 60 films and television shows since 1976. She won the award for Best Actress at the 15th Moscow International Film Fest...

Venice Preserv'd

English Restoration play written by Thomas Otway First edition title page Venice Preserv'd is an English Restoration play written by Thomas Otway, and the most significant tragedy of the English stage in the 1680s. It was first staged in 1682, with Thomas Betterton as Jaffeir and Elizabeth Barry as Belvidera. The play was soon printed and enjoyed many revivals through to the 1830s. In 2019, the Royal Shakespeare Company staged a modern adaptation, Venice Preserved, at the Swan Theatre, Stratf...

 

坎普杜布里圖

10°43′58″S 37°29′34″W / 10.73278°S 37.49278°W / -10.73278; -37.49278 坎普杜布里圖（葡萄牙語：Campo do Brito），是巴西的城鎮，位於該國東北部，由塞爾希培州負責管轄，始建於1912年10月29日，面積202平方公里，海拔高度210米，2013年人口17,594，人口密度每平方公里87.22人。 參考資料 Brazilian Institute of Geography and Statistics - [1] 这是一篇與巴西相關的地理小作品。您可�...

 

List of current Indian lieutenant governors and administrators

Current lieutenant governors and administrators Lieutenant Governors and AdministratorsAppointerPresident of IndiaIn the Republic of India, a lieutenant governor is the constitutional head of five of the eight union territories. The lieutenant governor is appointed by the President of India for a term of five years, and holds office at the President's pleasure. Since the union territories of Delhi, Jammu and Kashmir and Puducherry have a measure of self-government with an elected legislature...

MTV Video Music Awards 2010

MTV Video Music Awards 2010 Logo de la cérémonie MTV Video Music Awards Organisée par MTV Détails Date 12 septembre 2010 Lieu Nokia Theatre, Los Angeles États-Unis Présentateur Chelsea Handler Diffusé sur MTVVH1 Site web http://www.mtv.fr/emissions/mtv-video-music-awards-2010/ Résumé Clip les plus nommés Bad Romance (10)Not Afraid (8) Clip les plus récompensés Bad Romance (7)Not Afraid (2) Chronologie MTV Video Music Awards 2009 MTV Video Music Awards 2011 modifier  Les MTV ...

 

Felice Damiani

Pour les articles homonymes, voir Damiani. Cet article est une ébauche concernant un peintre italien. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Felice DamianiNaissance 1560GubbioDécès 1608Activité Peintremodifier - modifier le code - modifier Wikidata Crucifixion and saints, Sant'Agostino (Gubbio) Felice Damiani dit Felice da Gubbio est un peintre italien maniérisme, originaire de Gubbio, qui fut acti...