ნარვა (მდინარე)

ნარვა
ესტ. Narva

მდინარე ნარვა ქალაქებს ნარვასა (მარცხნივ)
და ივანგოროდს (მარჯვნივ) შორის.
ქვეყანა ესტონეთის დროშა ესტონეთი
რუსეთის დროშა რუსეთი
ტერიტორიული ერთეულები იდა-ვირუმაა (ესტონეთი)
ლენინგრადის ოლქი(რუსეთი)
ქალაქები ნარვა, ივანგოროდი
მარჯვენა შენაკადები პლიუსა
მარცხენა შენაკადები როსონი
სათავე ჩუდ-ფსკოვის ტბა
58°59′14″ ჩ. გ. 27°43′49″ ა. გ. / 58.98722° ჩ. გ. 27.73028° ა. გ. / 58.98722; 27.73028
სათავის სიმაღლე 30 მ
შესართავი ნარვის ყურე, ბალტიის ზღვა
59°28′12″ ჩ. გ. 28°02′36″ ა. გ. / 59.47000° ჩ. გ. 28.04333° ა. გ. / 59.47000; 28.04333
შესართავის მდებარეობა ქალაქი ნარვა-იიესუუ, ესტონეთი
შესართავის სიმაღლე 0 მ
სიგრძე 77 კმ
აუზის ფართობი 56 200 კმ²
მდინარის სისტემა ბალტიის ზღვა
წყალსაცავი ნარვის წყალსაცავი
ჰესი ნარვის ჰესი
წყლის ხარჯი (საშ.) 399 მ³/წმ
ნარვა (მდინარე) — ესტონეთი
ნარვა (მდინარე)
ნარვა (მდინარე)
— სათავე, — შესართავი
ნარვა ვიკისაწყობში

ნარვა (ნაროვა[1]; ესტ. Narva jõgi და Naroova) — მდინარე ესტონეთისა და რუსეთის საზღვარზე. ლიტერატურაში ასევე გვხვდება სახელწოდებები ალუქსე (ნაროვის ძველი სახელწოდება[2]) და ბეკი[3], ეს უკანასკნელი კი XVII საუკუნეში, შვედეთის მმართველობის დროს გამოიყენებოდა და გერმანელ მოგზაურ ადამ ოლეარს ჰქონდა მოხსენიებული. მდინარეზე მდებარეობს ქალაქები — რუსეთის ივანგოროდი და ესტონეთის ნარვა და ნარვა-იიესუუ. დღეისთვის მდინარის ნაპირები ერთმანეთთან დაკავშირებულია ორი ხიდით. 1991 წლის მდინარის ფარვატერის მიხედვით, მდინარეზე რუსეთ-ესტონეთის საზღვარი გადის. მდინარის ნაპირების გასწვრივ მდებარე რეგიონს ასევე ნარვისპირეთს უწოდებენ. ნარვა ესტონეთის უდიდესი ჩამდინარე მდინარეა. ის ფინეთის ყურეში ჩამდინარე მდინარეებს შორს სიდიდით მეორეა, მდინარე ნევას შემდეგ. მდინარე ნარვას ყველაზე დიდი შენაკადია პლიუსი, რომელიც ნარვას წყალსაცავთან მდინარეს მარჯვნიდან უერთდება.

V-XI საუკუნეებში, ვიკინგების ეპოქაში მდინარე ნარვა სავაჭრო მარშრუტად გამოიყენებოდა. მდინარე, ვარიაგებისთვის ბერძნებთან ვაჭრობის ერთ-ერთი დამაკავშირებელი გზა იყო.

ეტიმოლოგია

ტოპონიმ ნარვას ეტიმოლოგია ნათელი არაა, მაგრამ გავრცელებული თეორიის მიხედვით, ის მოდის ვეფსური სიტყვისგან narva, რომელიც ჩანჩქერს ან ნაკადულს ნიშნავს.[4]

ზოგადი მახასიათებლები

მდინარე ნარვის აუზის რუკა
მდინარე ნარვის პროფილი

მდინარე სათავეს ჩუდ-ფსკოვის ტბიდან (ესტ. პეიფსის ტბა) იღებს და ჩაედინება ბალტიის ზღვის ფინეთის ყურის ნარვის ყურეში.

  • მდინარის სიგრძე — 77 კმ, რომლისგან 40 კმ — ზედა დინება, 20 კმ — შუა დინება, 17 კმ — ქვემო დინება.
  • აუზის ფართობი — 56 200 კმ².
  • მდინარის შესართავთან წყლის ხარჯი — 399[5] მ³/წმ ან 12,58 კმ³/წელი, რომელიც 78 მ³/წმ-ით ან 2,46 კმ³/წელი-თ მეტია, ვიდრე სათავეში.
  • მდინარის სიმაღლე — 30 მ, რომლისგან 19% (4—7,5 მ) ნარვის ჩანჩქერებზე მოდის, ხოლო 16% (5 მ) — ომუტის ბარიერებზე.
  • პოტენციური ჰიდროენერგეტიკული რესურსები: საშუალო წლიური სიმძლავრე 141 მგვტ, საშუალო წლიური გამომუშავება 1235 მილიონი კვტ⋅სთ.
  • მდინარის სიგანე საშუალოდ 200—300 მ, თუმცა, ნარვის ჰესის ქვემო დინებაზე 390 მეტრია.
  • სიღრმე უმეტესად 3-4 მ, ადგილ-ადგილ 6 მ, ჰესის ქვემოთ — 11 მეტრამდეა, შესართავამდე — 15 მეტრამდე.
  • მდინარის დინების საშუალო სიჩქარე — 1 მ/წმ, ბარიერებზე 3 მ/წმ, ქვედა დინება — 0,5 მ/წმ.
  • მდინარის ზედაპირის მოყინვა 5,5 თვე გრძელდება, ზაფხულში — წყალმცირობა იცის.
  • მდინარე ძირითადად იკვებება თოვლით.

ჰიდროელექტროსადგურები: ნარვის ჰიდროელექტროსადგური.

მდინარეზე მდებარე ქალაქები: ნარვა, ნარვა-იიესუუ (ესტონეთი) და ივანგოროდი (რუსეთი).

ტრანსპორტი: ნარვის ჰიდროელექტროსადგურის ქვემოთ (14,9 კმ) და ნარვის წყალსაცავზე (15 კმ) მდინარე სანაოსნოდ გამოდგება, აქედან გამომდინარე, მდინარს 40% სანაოსნოა.

ძირითადი შესართავები: პლიუსა, როსონი

ფაუნა

თევზჭერის კონკურსი „Нарва Лосось 2014“

მდინარე ნარვა მდიდარია თევზით. აქ გვხვდება ნაფოტა, ქორჭილა, კაპარჭინა, წერი, ფარფლწითელა და სხვ. მდინარის ქვედა დინებაში ქვირითს ყრის ორაგულისებრნი.

ბიბლიოგრაფია

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ «Чудское озеро и верховье реки Наровы», академик Г. П. Гельмерсен., Приложение к VII-му тому записок Императорской Академии Наук. № 2, СПб, 1865
  2. ↑ А.Тынурист «Нарвские замки и сказки», 1924 г.
  3. ↑ Петров А. В. Город Нарва, его прошлое и достопримечательности. СПб, 1901, стр. 156
  4. ↑ Formation of city. Narva Museum. ციტირების თარიღი: 2009-01-11
  5. ↑ Narva at Narva-Ges. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-11-24. ციტირების თარიღი: 2021-12-22., UNESCO: Water resources

Read other articles:

James P. Bagian

James Philip BagianLahir22 Februari 1952 (umur 72)Philadelphia, PennsylvaniaStatusAktifKebangsaanAmerika SerikatPekerjaanDokterKarier luar angkasaAntariksawanPangkatKolonel Angkatan Udara Amerika SerikatWaktu di luar angkasa14 hari 01 jam 53 menitSeleksi1980 NASA GroupMisiSTS-29, STS-40Lambang misi James Philip Bagian (lahir 22 Februari 1952), adalah seorang dokter, insinyur dan mantan antariksawan NASA Amerika Serikat keturunan Armenia. Pada masa karirnya sebagai antariksawan, ia menja...

 

Lois Chiles

Lois ChilesLahir15 April 1947 (umur 76)Houston, Texas Lois Cleveland Chiles (lahir 15 April 1947) merupakan seorang aktris dan mantan model asal Amerika Serikat. Ia terkenal berkat perannya sebagai Holly Goodhead dalam film James Bond edisi 1979, Moonraker. Pranala luar Lois Chiles di IMDb (dalam bahasa Inggris) Interview with Lois Chiles focusing on her role on Dallas Diarsipkan 2008-02-10 di Wayback Machine. Pengawasan otoritas Umum Integrated Authority File (Jerman) ISNI 1 VIAF 1 Wor...

 

العلاقات الإكوادورية السعودية

العلاقات الإكوادورية السعودية الإكوادور السعودية   الإكوادور   السعودية تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الإكوادورية السعودية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين الإكوادور والسعودية.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للد�...

Laptev Sea

Marginal sea in the Arctic Ocean north of Siberia between the Kara Sea and the East Siberian Sea Laptev SeaLaptev SeaCoordinates76°16′7″N 125°38′23″E / 76.26861°N 125.63972°E / 76.26861; 125.63972TypeSeaBasin countriesRussiaSurface area700,000 km2 (270,000 sq mi)Average depth578 m (1,896 ft)Max. depth3,385 m (11,106 ft)Water volume403,000 km3 (3.27×1011 acre⋅ft)References[1][2][3] ...

 

Franco Civolani

Franco Civolani Nazionalità  Italia Calcio Ruolo Difensore, centrocampista Termine carriera 1955 Carriera Squadre di club1 1945-1946 Ardenza? (?)1947-1948 Pisa30 (1)1948-1949 Livorno2 (0)1949-1951 Anconitana62 (5)1951-1955 Arsenaltaranto32 (0)1955 Empoli3 (0) 1 I due numeri indicano le presenze e le reti segnate, per le sole partite di campionato.Il simbolo → indica un trasferimento in prestito.   Modifica dati su Wikidata · Manuale Franco Civolani...

 

1740 Broadway

Office skyscraper in Manhattan, New York 1740 BroadwayFormer namesMutual of New York BuildingGeneral informationCoordinates40°45′54″N 73°58′54″W / 40.765063°N 73.981649°W / 40.765063; -73.981649Completed1950OwnerEQ OfficeHeightAntenna spire514 ft (157 m)Roof375 ft (114 m)Technical detailsFloor count26Floor areaapprox. 600,000 sq ft (56,000 m2)Lifts/elevators14 (13 passenger, 1 freight)Design and constructionArchitect(s)Shr...

MMS19

MMS19 المعرفات الأسماء المستعارة MMS19, MET18, L, h, homolog, cytosolic iron-sulfur assembly component, CIAO4 معرفات خارجية الوراثة المندلية البشرية عبر الإنترنت 614777 MGI: MGI:1919449 HomoloGene: 41480 GeneCards: 64210 علم الوجود الجيني الوظيفة الجزيئية • protein-macromolecule adaptor activity• ‏GO:0001105 transcription coactivator activity• ‏GO:0001948، ‏GO:0016582 ربط برو...

 

Taxation in Iran

Parts of this article (those related to talk) need to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (June 2016) Part of a series onTaxation An aspect of fiscal policy Policies Government revenue Property tax equalization Tax revenue Non-tax revenue Tax law Tax bracket Flat tax Tax threshold Exemption Credit Deduction Tax shift Tax cut Tax holiday Tax amnesty Tax advantage Tax incentive Tax reform Tax harmonization Tax competition Tax wit...

 

Borzuya

Persian physician Not to be confused with Bozorgmehr. BorzuyaArtwork of BorzūyaBorn5th century - 6th centuryAbarshahr or Merv[1]Died6th centurySassanid IranEducationAcademy of Gondishapur (possibly)Known forTranslating many books into PahlaviMedical careerProfessionPhysician Borzuya (or Burzōē or Burzōy or Borzouyeh, Persian: بُرْزویه) was a Persian physician in the late Sasanian era, at the time of Khosrow I.[2] He translated the Indian Panchatantra from Sans...

Australian spotted catshark

Species of shark Australian spotted catshark Conservation status Least Concern  (IUCN 3.1)[1] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Subdivision: Selachimorpha Order: Carcharhiniformes Family: Scyliorhinidae Genus: Asymbolus Species: A. analis Binomial name Asymbolus analis(J. D. Ogilby, 1885) Sharks portal The Australian spotted catshark (Asymbolus analis) is a catshark of the family Scyl...

 

Alfred Messel

German architect Alfred MesselMessel, c. 1900Born22 July 1853Bruck an der Mur, AustriaDied24 March 1909NationalityGermanOccupationArchitect Alfred Messel (22 July 1853 – 24 March 1909) was a German architect at the turning point to the 20th century, creating a new style for buildings which bridged the transition from historicism to modernism. Messel was able to combine the structure, decoration, and function of his buildings, which ranged from department stores, museums, office buildings, m...

 

2011–12 Michigan Wolverines men's basketball team

American college basketball season 2011–12 Michigan Wolverines men's basketballBig Ten regular season co-championsNCAA tournament, Round of 64ConferenceBig Ten ConferenceRankingCoachesNo. 22APNo. 13Record24–10 (13–5 Big Ten)Head coachJohn BeileinAssistant coaches Jeff Meyer LaVall Jordan Bacari Alexander Captains Zack Novak Stu Douglass Home arenaCrisler CenterSeasons← 2010–112012–13 → 2011–12 Big Ten Conference men's basketball standings ...

Numero pentagonale centrato

Questa voce sull'argomento teoria dei numeri è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Un numero pentagonale centrato è un fenomeno numero poligonale centrato che rappresenta un pentagono con un punto al centro e tutti gli altri punti attorno in livelli pentagonali successivi. Il numero pentagonale centrato P n , {\displaystyle P_{n},} per n {\displaystyle n} intero positivo, è dato dalla formula: P n = 5 n 2 − 5 n + 2 2 . {\displaystyl...

 

On Your Side (The Veronicas song)

2016 single by The VeronicasOn Your SideSingle by The Veronicasfrom the album Human Released14 October 2016 (2016-10-14)Recorded2016StudioLondon, EnglandGenreSynth-popEDMLength2:51LabelSony MusicSongwriter(s)Lisa OrigliassoJessica OrigliassoWayne HectorJim EliotProducer(s)OllipopFreddy HaggstamThe Veronicas singles chronology In My Blood (2016) On Your Side (2016) The Only High (2017) Music videoOn Your Side on YouTube On Your Side is a song recorded by Australian pop duo The V...

 

قائمة مواقع التراث العالمي في إفريقيا

خريطة مواقع التراث العالمي في الدول الإفريقية   دون مواقع  1-2 موقعين   3-4 مواقع  5-6 مواقع   7+ مواقع أدرجت منظمة الأمم المتحدة للتربية والعلم والثقافة (اليونسكو) منذ سنة 1978 وإلى يومنا هذا 129 مواقعا للتراث في أفريقيا.[1] ضمن قائمة مواقع الت...

Дионисий Галикарнасский

В Википедии есть статьи о других людях с именем Дионисий. Дионисий Галикарнасский Дата рождения около 60 до н. э.[1] Место рождения Галикарнас Дата смерти 7 до н. э.[1] Место смерти Галикарнас Род деятельности историк, писатель, оратор Язык произведений древнегре�...

 

Raphael Gaspardo

Raphael GaspardoNazionalità Italia Altezza207 cm Peso100 kg Pallacanestro RuoloAla Squadra Amici Pall. Udinese CarrieraGiovanili Vis Spilimbergo Pall. Treviso Squadre di club 2010-2012 Pall. Treviso1 (0)2012-2014 Aurora Jesi44 (124)2014-2015→  Treviglio43 (409)2015-2017 Vanoli Cremona58 (266)2017-2018 Pistoia Basket30 (305)2018-2019 Pall. Reggiana29 (180)2019-2022 N.B. Brindisi107 (763)2022- Amici Pall. Udinese12 (103) Nazionale 2009 I...

 

1963 no jornalismo

Ano: 1963 Arte Ciência Cinema Desastres Desporto Jornalismo Literatura Música Política Teatro Televisão Nesta página encontrará referências aos acontecimentos directamente relacionados com o jornalismo ocorridos durante o ano de 1963. Eventos Nascimentos Data Nome Profissão Nacionalidade Observações Ref 29 de julho Téo José locutor esportivo  Brasil 16 de novembro William Bonner jornalista e escritor  Brasil Mortes Data Nome Profissão Nacionalidade Observações Ref 30...

Лавров, Сергей Борисович (географ)

В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Лавров; Лавров, Сергей; Лавров, Сергей Борисович. Сергей Борисович Лавров Дата рождения 26 мая 1928(1928-05-26) или 1928[1] Место рождения Ленинград, РСФСР, СССР Дата смерти 17 июля 2000(2000-07-17) или 2000[1] Мест�...

 

Łódź

City in central Poland This article is about the city in Poland. For other uses, see Łódź (disambiguation). Place in Łódź Voivodeship, PolandŁódźPiotrkowska StreetŁódź Fabryczna railway stationPoznański Palace, Museum of ŁódźChurch of the Descent of the Holy SpiritKsięży MłynWhite FactoryManufaktura FlagCoat of armsWordmarkMotto: Ex navicula navis (From a boat a ship)ŁódźLocation of Łódź in Łódź VoivodeshipCoordinates: 51°46′37″N 19°27′17″E /...