第一次ポーランド分割(ポーランド語: I rozbiór Polski)は、1772年に行われたポーランド・リトアニア共和国の最初の分割。すでにロシア帝国の属国と化していたポーランドは、中・東欧の勢力均衡を図ったロシア帝国、プロイセン王国、ハプスブルク帝国(オーストリア)によりその領土を蚕食された。ポーランド軍はこうした隣国に抵抗できるだけの軍事力を持っておらず、また三国軍が迅速にポーランド領を制圧したために、ポーランドは1773年に分割セイムを開き、分割を承認せざるを得なくなった。
^Little, Richard. The Balance of Power in International Relations. Cambridge University Press, 2007. ISBN978-0-521-87488-5
^ abcdefgPoland. (2008). In Encyclopædia Britannica. Retrieved May 5, 2008, from Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/eb/article-28200 . Section: History > The Commonwealth > Reforms, agony, and partitions > The First Partition
^Sharon Korman, The Right of Conquest: The Acquisition of Territory by Force in International Law and Practice, Oxford University Press, 1996, ISBN0-19-828007-6, Google Print, p.75
^Frederick II of Prussia wrote about the participation of Maria Theresa in the first partition in a letter: "The Empress Catherine and I are simple robbers. I just would like to know how the empress calmed down her father confessor? She cried, when she took; the more she cried, the more she took!?" Davies, p.390
^Sharon Korman, The right of conquest: the acquisition of territory by force in international law and practice, Oxford University Press, 1996, ISBN0-19-828007-6, Google Print, p.74
^Сергей А. Тархов. "Изменение административно-территориального деления за последние 300 лет". (Sergey A. Tarkhov. Changes of the Administrative-Territorial Structure of Russia in the past 300 years).
^Ю. В. Готье. "История областного управления в России от Петра I до Екатерины II", том II. Издательство Академии наук СССР, Москва/Ленинград 1941; p. 251.
^Historia Encyklopedia Szkolna Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Warszawa 1993 page 525 "Opponents were threatened with executions, increase of partitioned territories, and destruction of the capital"
^Jerzy Jan Lerski, Piotr Wróbel, Richard J. Kozicki, Historical Dictionary of Poland, 966–1945, Greenwood Publishing Group, 1996, ISBN0-313-26007-9, Google Print, p.466
参考文献
Herbert H. Kaplan, The First Partition of Poland, Ams Pr Inc (June 1972), ISBN0-404-03636-80-404-03636-8
Tadeusz Cegielski, Łukasz Kądziela, Rozbiory Polski 1772-1793-1795, Warszawa 1990
Władysław Konopczyński Dzieje Polski nowożytnej, t. 2, Warszawa 1986
Tomasz Paluszyński, Czy Rosja uczestniczyła w pierwszym rozbiorze Polski czyli co zaborcy zabrali Polsce w trzech rozbiorach. Nowe określenie obszarów rozbiorowych Polski w kontekście analizy przynależności i tożsamości państwowej Księstw Inflanckiego i Kurlandzkiego, prawnopaństwowego stosunku Polski i Litwy oraz podmiotowości Rzeczypospolitej, Poznań 2006.
S. Salmonowicz, Fryderyk Wielki, Wrocław 2006
Maria Wawrykowa, Dzieje Niemiec 1648–1789, Warszawa 1976
Editor Samuel Fiszman, Constitution and Reform in Eighteenth-Century Poland, Indiana University Press 1997 ISBN0-253-33317-20-253-33317-2
Jerzy Lukowski Liberty's Folly The Polish–Lithuanian Commonwealth in the Eighteenth Century, Routledge 1991 ISBN0-415-03228-80-415-03228-8
Adam Zamoyski The Last King of Poland, Jonathan Cape 1992 ISBN0-224-03548-70-224-03548-7
D. B. Horn, review of The First Partition of Poland by Herbert H. Kaplan, The English Historical Review, Vol. 79, No. 313 (October, 1964), pp. 863–864 (review consists of 2 pages), JSTOR
O. Halecki, Reviewed work(s): British Public Opinion and the First Partition of Poland. by D. B. Horn, American Slavic and East European Review, Vol. 4, No. 3/4 (December, 1945), pp. 205–207 JSTOR
J. T. Lukowski, Guarantee or Annexation: a Note on Russian Plans to acquire Polish Territory prior to the First Partition of Poland, Historical Research, Vol. 56 Issue 133 Page 60 May 1983, [1]