ATPL

Airline Transport Pilot License (ATPL) – najwyższa cywilna kategoria licencji pilota statku powietrznego. Osoby posiadające ATPL mogą pełnić rolę dowódcy statków powietrznych^[1] o masie całkowitej powyżej 5700 kg lub zabierających na pokład ponad 9 pasażerów.

Niższymi kategoriami licencji lotniczych są CPL, PPL oraz LAPL^[2][3].

W Stanach Zjednoczonych odpowiednikiem ATPL jest Airline Transport Pilot Certificate (ATP).

W Europie licencja ATPL wydawana jest zgodnie z wymogami Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA).

Do uzyskania licencji ATPL wymagane jest zdanie egzaminów teoretycznych powyżej 75% z następujących 13 przedmiotów^{[potrzebny przypis]}:

• planowanie i monitorowanie lotu
• nawigacja ogólna
• radionawigacja
• meteorologia
• osiągi samolotu
• ogólna wiedza o samolocie
• instrumenty pokładowe
• człowiek - jego możliwości i ograniczenia
• masa i wyważenie
• prawo lotnicze
• komunikacja VFR & IFR
• procedury operacyjne
• zasady lotu.

Wszystkie egzaminy przeprowadzane są w języku angielskim.

W Polsce od września 2017 roku pytania na egzaminie państwowym są punktowane tzn. zależnie od poziomu trudności pytania^{[potrzebny przypis]}.

Chętny wszystkie egzaminy musi zaliczyć maksymalnie w sześciu sesjach przeprowadzanych przez Urząd Lotnictwa Cywilnego (lub jego odpowiednik) w przeciągu osiemnastu miesięcy. Do każdego z przedmiotów chętny może podejść maksymalnie cztery razy (tylko jeden raz w danej sesji egzaminacyjnej – jeśli zaliczy na mniej niż wymagane 75% – kolejny raz może podejść dopiero w następnej sesji)^[4].

Komplet zdanych egzaminów teoretycznych na licencję ATPL oraz egzaminów praktycznych: CPL, IR, ME oraz MCC pozwala uzyskać tzw. licencję ATPL frozen, upoważniającą jedynie do pełnienia funkcji drugiego pilota w przewozie lotniczym. Pełną licencję ATPL uprawniającą do pełnienia funkcji dowódcy statku powietrznego można uzyskać dopiero posiadając 1500 h nalotu ogólnego, w tym 500 h nalotu w załodze wieloosobowej^[5].

• ATPL(A) – licencja pilota samolotowego liniowego
• ATPL(H) – licencja pilota śmigłowcowego liniowego

• Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 2 września 2013 r. w sprawie licencjonowania personelu lotniczego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1713)