Le espaniol[1], hispano, o castiliano, es un lingua romanic del gruppo iberic, originalmente del nord de Espania que finalmente se faceva eminente in le region de Castilia (ab illo es derivate su altere nomine: castiliano), e deveniva le lingua de usage commun non solo in Europa, ma in numerose paises del continentes american. In espaniol, le lingua castilian es un inter le linguas de Espania (con gallego, catalano, leonese, basco e aragonese). Su antecessor directe esseva le latino, ma illo evidentia le occupation arabe in su quantitate relativemente grande de elementos ab le arabe.
Le lingua es un del linguas official de plure organisationes international e politic-economic como le Nationes Unite,[2] le Union Europee,[3] le Union African,[4] le Organisation del Statos American,[5] NAFTA e le tractato antarctic,[6] inter multe alteres, e anque de plure organisationes sportive como le FIFA,[7] le Comité Olympic International,[8] e plus que vinti nationes. Le espaniol es le lingua natal de 420 milliones de personas[9]. Illo es parlate como prime o secunde lingua per circa 460 milliones[10] e un numero crescente de parlatores non-natal gratias al rolo que le lingua ha pro rationes economic, logistic, e touristic. Le espaniol es le secunde lingua secundo le numero de parlatores native, solmente superate per le chinese mandarin.[11][12][13][14] Illo es le tertie plus usate lingua in le Internet,[15]
Historia
Espaniol evolveva del latino vulgar, con plure influentias del arabe in su vocabulario in le era andalusian, con un influentia minor del basco e celtiberic, etiam como le linguas germanic via le visigothos. Espaniol developpate per le stratos remote inter le provincias de Alava, Cantabria, Burgos, Soria, e La Rioja in le nord del Espania, como un variante multo innovative e differente de un lingua vicin, leonese, con un grado de influentia basc plus notabile in iste regiones.
Characteristicas typic del espaniol include lenition (latino vita, espaniol vida), palatalisation (latino annum, espaniol año), e le diphthongation del breve e e o del latino vulgar (latino terra, espaniol tierra; latino novus, espaniol nuevo). (Un phenomeno similar es notate in altere linguas romantic.)
Le prime grammatica del lingua del latino al espaniol esseva scribite in Salamanca, Espania, in 1492, per Elio Antoni de Nebrija.
Le lingua ganiava contacto in le Reconquesta del seculo 15. In le seculo 16, espaniol esseva introducite in le Americas e le region caribe via le colonisation del Americas per Espania. In le seculo 20, espaniol esseva introducite in Guinea Equatorial e le Sahara del West, e in areas del Statos Unite de America que non ha essite parte del Imperio Espaniol, como in le citate de New York.
Grammatica
Grammaticamente, le espaniol es un lingua infligite, con un systema de duo generes e varie formas conjugate del verbo, ma con inflexion limitate de substantivos, adjectivos, e determinatores. Le lingua furca al dextra, usa prepositiones, e usualmente (ma non semper) pone le adjectivos post le substantivo. Su syntaxe es generalmente subjecto - verbo -- objecto, ma variationes es frequente. Le lingua permitte le deletion de pronomines quando illos pragmaticamente non es necesse, e es inquadrate per verbos.
Paises ubi se parla espaniol
Il es difficile determinar le numero exacte de hispanophonos proque non tote le gente, qui lo parla, habita in paises ubi espaniol es le lingua official. Similarmente le major parte del hispanophonos habitante in le Statos Unite parla tamben le anglese. Espaniol es tamben un lingua que frequentemente es apprehendite circum le mundo como lingua estranier, e il es difficile evalutar le nivello de iste parlatores.
Varietates
Viste que tante gente parla le espaniol in diverse paises, le differentias transatlantic in le vocabulario, grammatica, e pronunciation non es minor.
Multe confusiones es innocue. Si un espaniol de Espania ordina un "tinto" e un "bocadillo" in Bogotá, Colombia - con le expectation de reciper un vitro de vino rubie e un sandwich - ille va esser surprendite per reciper caffe nigre e un guayaba candite.
Durante que le espaniol qui vole un serratura fulmine va demandar un "cremallera", un argentino va demandar un "cierre" e le cubano un "ziper". Un bonbon a bastonetto es "piruleta" in Espania, "chupetín" in Argentina e "chicharo" in Cuba.
Ma altere parolas pote crear confusiones e embarasso social. Per exemplo in Espania "coger" es caper o chassar, durante que in Argentina illo significa le relationes sexual in le parlar familiar (futuer).
Dialectos
Vide etiam
Ligamines externe
Referentias
- ↑
Derivation:
Entitates:
1. (it) Lingua spagnola ||
2. (es) Idioma español ||
(pt) Língua castelhana ||
3. (fr) Espagnol ||
4. (en) Spanish language ||
Controlo:
(de) Spanische Sprache ||
(ru) Испанский язык ||
- (Extra): (la) Lingua Hispanica
- ↑ Carta del Nationes Unite Articulo 111.
- ↑ Tractato de Lisboa Articulo 7
- ↑ Protocollo del Lege Constitutive del Union African Archived 2009-10-11 at the Wayback Machine Articulo 11
- ↑ Carta de la Organización de los Estados Americanos Capitulo XXI Ratification e duration del articulo 139
- ↑ tractato antarctic
- ↑ FIFA Statutes Articulo 8 Numeral 1: "Le anglese, francese, espaniol e germano, es le linguas official del FIFA".
- ↑ Charte olympique Articulo 23 Numeral 2: "In omne le Sessiones, le interpretation simultanee debe esser proportionate in francese, anglese, germano, espaniol, russo e arabe".
- ↑ cervantes.es
- ↑ IV Congreso del lingua espaniol.
- ↑ Ethnologue (edition 17)
- ↑ CIA Factbook (Vide "World" in le columna "Country"). Archivo del original create le 2014-03-07. Recuperate le 2013-04-29.
- ↑ Encyclopedia svedese: Lista del 12 linguas plus parlate secundo parlatores native in 2010
- ↑ Secundo le magazin Ethnology in lor edition de Octobre 2009 (eldia.es)
- ↑ post le anglese e chinese, in iste ordine. (anglese) Usatores del Internet per lingua Archived 2012-04-26 at the Wayback Machine.
