זאב וילהלם הרצברג

זאב וילהלם הרצברג
Wilhelm Herzberg
הרצברג, 1890
לידה 30 בנובמבר 1827
שצ'צ'ין, ממלכת פרוסיה עריכת הנתון בוויקינתונים
פטירה 21 באפריל 1897 (בגיל 69)
בריסל, בלגיה עריכת הנתון בוויקינתונים
מדינה ממלכת פרוסיה עריכת הנתון בוויקינתונים
שפות היצירה גרמנית, לטינית, אנגלית, עברית עריכת הנתון בוויקינתונים
לעריכה בוויקינתונים שמשמש מקור לחלק מהמידע בתבנית

ד"ר זאב וילהלם הֶרצבֶּרג (בעברית לעיתים בנימין זאב הרצברג; בגרמנית: Wilhelm Herzberg;‏ 30 בנובמבר 1827, שטטין, פרוסיה המערבית – 21 באפריל 1897, בריסל) היה סופר ומחנך יהודי פרוסי יליד שטטין, ממייסדי בית היתומים העברי הראשון בירושלים ובית הספרים "מדרש אברבנאל וגנזי יוסף" (לימים הספרייה הלאומית).

קורות חיים

וילהלם בן ראובן הרצברג נולד בעיר שטֶטִין (Stettin) שבפרוסיה המערבית, (כיום שצ'צ'ין, בפולין) למשפחה יהודית מתבוללת. קיבל חינוך גרמני וכן חינוך יהודי מועט. למד באוניברסיטאות בגרמניה וצרפת, ועבר השתלמות בשפה וספרות האנגלית. בשנת 1850 קיבל תואר דוקטור לפילוסופיה מאוניברסיטת האלה-ויטנברג (כותרת הדיסרטציה: Quid Gregorius VII intenderit atque ef fecerit in restituenda ecclesia praecipue Germanica).‏[1]

עם תום לימודיו התקבל הרצברג לתקופת ניסיון כמורה בגימנסיה בשטטין, אולם כעבור שנה, למרות ההמלצה שקיבל ממנהל הגימנסיה, סירב שר החינוך הפרוסי לאשר לו משרה קבועה, בשל היותו יהודי. הרצברג נמנע מלהמיר את דתו (בניגוד לחלק מאחיו), והתפרנס כמורה פרטי בביתו של אחד מעשירי המבורג ומכתיבה בעיתונים. במשך מספר שנים התגורר בבתי שלושת אחיו הסוחרים בברלין, סנקט פטרבורג ולונדון.

בשנת 1868 פרסם הרצברג בהמבורג את ספרו כתבי-משפחה עבריים: מכתביו של מיסיונר (Jüdische Familienpapiere: Briefe eines Missionairs) הוציא הרצברג בשנת תחת שם העט גוסטאב מיינהרדט (Gustav Meinhardt). בספרו הביע ביקורת על יסודות הנצרות אל מול העליונות המוסרית של היהדות, וציין כי הפתרון האפשרי עבור היהודים נמצא בהחייאת ארץ ישראל יהודית בתוך אדמת צרפת. בהמשך תמך הרצברג ברעיון הקמת מדינה יהודית בארץ ישראל. הספר זכה לתפוצה והתרשמות רבה בקרב הקהילה היהודית. הוא זכה למהדורות רבות, תורגם לאנגלית בניו יורק וחלקים ממנו תורגמו לעברית על ידי פרץ סמולנסקין בירחון "השחר". בעקבות קריאת הספר החלה נהידה רות לצרוס להתכתב עם הרצברג.

בשנת 1876 עלה הרצברג לארץ ישראל, ובשנת 1877 (תרל"ז) התמנה למנהל בית הספר החקלאי מקוה ישראל ביפו במקום יצחק שמאש מבגדאד. כעבור שנתיים, בשנת 1879, עזב משרה זו והשתקע בירושלים, שם שקד בלימוד השפה העברית, ותרגם לגרמנית, יחד עם יחיאל מיכל פינס, את "אהבת ציון" לאברהם מאפו.

בשנת תרל"ט התמנה למנהל בית היתומים העברי הראשון (או בית היתומים האשכנזי של הרצברג) שנוסד על ידי הוועד הפרנקפורטי; חרדים שהתנגדו למוסד המלמד ילדים גם לימודי חול הקימו בית יתומים נוסף – בית היתומים דיסקין.

בתרמ"ז איחד הרצברג את בית היתומים עם בית הספר למל, עסק בעניינים ציבוריים ותמך בנושא התחייה והתקומה במטרה להפעיל כוחות שיסייעו ליישוב. בט"ז בסיוון ה'תרמ"ח (26 במאי 1888) כינס הרצברג בביתו תשע מהדמויות המובילות את התחייה הלאומית בירושלים: אליעזר בן-יהודה, חיים הירשנזון, דוד ילין, אפרים כהן, א. מ. לוּנְץ, עוזר דב ליפשיץ, יוסף מיוחס, ישראל דב פרומקין ושמעון שטרן. יחד הם ייסדו את הלשכה הירושלמית של בני ברית – שהייתה הלשכה הראשונה בארץ ישראל, והארגון הראשון בארץ שניהל את ישיבותיו בעברית. הרצברג שימש כנשיא הארגון בשנים תרמ"ח–תרמ"ט. מרבית פעילות הארגון התמקדה ביסוד שיעורי ערב ובהקמת בית הספרים הכללי "מדרש אברבנאל וגנזי יוסף" (לימים הספרייה הלאומית של ישראל). את הקמת בית הספרים יזמו בשנת 1892 חברי בני ברית: הרצברג, כהן, הירשנזון, לונץ, ילין וזאב יעבץ בשיתוף עם יוסף חזנוביץ (גנזי יוסף), שהיה אספן וביבליופיל ידוע.

בשנת תרנ"א אולץ הרצברג לעבור לבריסל בשל המצב בארץ, שם המשיך בעבודתו הספרותית.

בשנת תרנ"ה נבחר לייצג בוועידת בני ברית בארצות הברית את לשכות בני ברית שבארץ ישראל והארצות השכנות, אולם בשל מחלה נאלץ לשוב לאחר זמן קצר לבריסל. הרצברג נפטר בי"ט בניסן תרנ"ז, חודשים ספורים לאחר שספרו תורגם לעברית.

ספריו

  • כתבי משפחה עבריים / מתורגמים לעברית על ידי יחיאל מיכל פינס ור' בנימין, ירושלים: לשכת הגליל הגדולה מספר י"ד לאגודת חורין בני ברית בא"י: ולשכת ירושלים בירושלם, תר"ץ.
  • Jüdische Familienpapiere: Briefe eines Missionairs / herausgegeben von Gustav Meinhard, Hamburg: Otto Meissner, 1868.
    • Jewish family papers: or Letters of a missionary / Tr. from the German of Dr. Wilhelm Herzberg ["Gustav Meinhardt"], by the Rev. Dr. Frederic de Sola Mendes, New York: American Jewish Publication Society, 1875.
  • W. Herzberg, Irrgänge der Seele: Erzählungen, Trier: Sigmund Mayer, 1891. (סיפורים עם מוטיבים יהודיים)
  • W. Herzberg, Der freie Wille: Novelle, Leipzig: Leiner, 1875. (נובלה בנושא יהדות)

לקריאה נוספת

  • Reuven Michael, 'Dr. Wilhelm Herzberg (1827-1897): eine lückenhafte Biographie,' Bulletin des Leo Baeck Instituts 65 (1983), 53-86. (בגרמנית)

קישורים חיצוניים

מפרי עטו:

הערות שוליים

  1. ^ Arbeiten aus der Universitäts- und Landesbibliothek Sachsen-Anhalt in Halle a.d. Saale, vol. 3, p. 416. (בגרמנית)

Read other articles:

Chermisey

Chermisey merupakan sebuah komune di departemen Vosges yang terletak pada sebelah timur laut Prancis. Lihat pula Komune di departemen Vosges Referensi INSEE lbsKomune di departemen Vosges Les Ableuvenettes Ahéville Aingeville Ainvelle Allarmont Ambacourt Ameuvelle Anglemont Anould Aouze Arches Archettes Aroffe Arrentès-de-Corcieux Attignéville Attigny Aulnois Aumontzey Autigny-la-Tour Autreville Autrey Auzainvilliers Avillers Avrainville Avranville Aydoilles Badménil-aux-Bois La Baffe Ba...

 

 

Janiuay, Iloilo

Peta menunjukan lokasi Janiuay Janiuay adalah munisipalitas yang terletak di provinsi Iloilo, Filipina. Pada tahun 2010, munisipalitas ini memiliki populasi sebesar 62.817 jiwa atau 13.435 rumah tangga. Pembagian wilayah Secara administratif Janiuay terbagi menjadi 60 barangay, yaitu: Abangay Agcarope Aglobong Aguingay Anhawan Atimonan Balanac Barasalon Bongol Cabantog Calmay Canawili Canawillian Caranas Caraudan Carigangan Cunsad Dabong Damires Damo-ong Danao Gines Guadalupe Jibolo Kuyot Mad...

 

 

Ergot

Halaman ini berisi artikel tentang jamur. Untuk bagian kuku kuda, lihat Ergot (anatomi kuda). Ergot Claviceps Claviceps purpurea (en) TaksonomiDivisiAscomycotaSubdivisiPezizomycotinaKelasSordariomycetesOrdoHypocrealesFamiliClavicipitaceaeGenusClaviceps Tul., 1853 Tipe taksonomiClaviceps purpurea lbs Ergot (Lat.: Claviceps) adalah jenis jamur yang terutama hidup sebagai parasit pada bulir padi-padian atau tebu dan tumbuh seperti rumput.[1] Miselium terutama bercabang dalam bakal buah; ...

Fildan Rahayu

Fildan RahayuLahirFildan Rahayu27 September 1991 (umur 32)Lambelu, Bumi Raya, Morowali , Sulawesi Tengah, IndonesiaPekerjaanPenyanyiSuami/istriSalmiati (m. 2016)AnakDigar Rahayudin, Raidan Rahayu, Nayna RahayuOrang tuaLa Suriadin, Wa hanikaKarier musikGenreDangdut, Pop, Rock, Hard Rock, MelayuInstrumenGitar, suling, piano, keyboardTahun aktif2017–sekarangLabelTrinity Optima3DStreamAnggotaD'Divo (2018–sekarang) Fildan Rahayu (lahir 27 September 1991) adalah penyanyi dangdut berkebang...

 

 

Tanistry

Gaelic inheritance system This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs attention from an expert in United Kingdom. The specific problem is: Lacks content on Manx tanistry, with the article focusing exclusively on Scotland and Ireland. WikiProject United Kingdom may be able to help recruit an expert. (August 2019) This article needs additional citations for verificati...

 

 

Mira Mesa, San Diego

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Mira Mesa, San Diego – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2021) (Learn how and when to remove this template message) Neighborhood of San Diego in San Diego, CaliforniaMira Mesa, San DiegoNeighborhood of San DiegoMira MesaNickname: Manila...

Обходные обряды славян

Обходной обряд после Рождества в Чехии. 1900-е годы. Обходные обряды славян — ритуальное хождение по домам с поздравлениями и благопожеланиями и другими магическими целями, обязательным элементом которого является одаривание (или угощение) хозяевами исполнителей обряда....

 

 

Echo Lake (Franconia Notch)

Water body in Grafton County, New Hampshire, United States Echo LakeEcho Lake seen from the Cannon Mountain aerial tramway in October 2008Echo LakeShow map of New HampshireEcho LakeShow map of the United StatesLocationGrafton County, New HampshireCoordinates44°10′31″N 71°41′32″W / 44.17528°N 71.69222°W / 44.17528; -71.69222Primary outflowstributary of Lafayette BrookBasin countriesUnited StatesMax. length0.4 mi (0.6 km)Max. width0.2 mi (...

 

 

Dirty Work (1934 film)

1934 British filmDirty WorkDirected byTom WallsWritten byBen TraversStarringRalph LynnGordon HarkerRobertson HareCinematographyPhilip TannuraEdited byAlfred RoomeMusic byLouis LevyJack BeaverProductioncompanyGaumont British Picture Corporation Distributed byGaumont British DistributorsRelease date6 December 1934Running time70 minutesCountryUnited KingdomLanguageEnglish Dirty Work is a 1934 British comedy crime film directed by Tom Walls and starring Ralph Lynn, Gordon Harker, Robertson Hare ...

Bahasa Yunani Pamfilia

Bahasa Yunani PamfiliaWilayahPamfiliaEratidak diketahui Rumpun bahasaIndo-Eropa HelenikYunani KunoArkaida-Siprus ?Yunani Pamfilia Kode bahasaISO 639-3–LINGUIST Listgrc-pamGlottologTidak adaQIDQ2271793 Status konservasi Punah EXSingkatan dari Extinct (Punah)Terancam CRSingkatan dari Critically endangered (Terancam Kritis) SESingkatan dari Severely endangered (Terancam berat) DESingkatan dari Devinitely endangered (Terancam) VUSingkatan dari Vulnerable (Rentan) Aman NESingkatan dari Not ...

 

 

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

 

Robben Ford

American guitarist (born 1951) Robben FordFord in February 2007Background informationBirth nameRobben Lee FordBorn (1951-12-16) December 16, 1951 (age 72)Woodlake, California, U.S.GenresBlues, jazz, fusion, rockOccupation(s)GuitaristYears active1969–presentWebsiterobbenford.comMusical artist Robben Lee Ford (born December 16, 1951)[1] is an American blues, jazz, and rock guitarist.[2] He was a member of the L.A. Express and Yellowjackets and has collaborated with Miles ...

Storia della scienza

L'uomo vitruviano di Leonardo da Vinci, un esempio di fusione tra arte e scienza durante il Rinascimento La storia della scienza riguarda le vicende, i personaggi e le scoperte che hanno contribuito al progresso scientifico. Essa ha prodotto quella che oggi è considerata la scienza moderna, ossia un corpo di conoscenze empiricamente controllabile, una comunità di studiosi e una serie di tecniche per investigare l'universo note come metodo scientifico, che si è evoluto a partire dai loro pr...

 

 

Johan and Peewit

Belgian comics series Comics character Johan and PeewitJohan and Peewit with the series logoPublication informationPublisherDupuis and Le LombardFirst appearance1947Created byPeyoIn-story informationSpeciesHumanPartnershipsThe Smurfs Johan and Peewit (French: Johan et Pirlouit, pronounced [ʒoˈan e piʁˈlwi]) is a Belgian comics series created by Peyo. Since its initial appearance in 1947, it has been published in 13 albums that appeared before the death of Peyo in 1992. Thereafter,...

 

 

Pisces Dwarf

This article is about the suspected satellite galaxy of the Triangulum Galaxy. For other dwarf galaxies labelled Pisces, see Pisces (disambiguation). Pisces DwarfThe Pisces Dwarf in combined UV and visible lightObservation data (J2000 epoch)ConstellationPiscesRight ascension01h 03m 55.0s[1]Declination+21° 53′ 06″[1]Redshift-287 ± 0 km/s[1]Distance2.51 ± 0.08 Mly (769 ± 25 kpc)[2]Apparent magnitude (V)14.2[1]Charac...

Державний комітет телебачення і радіомовлення України

Державний комітет телебачення і радіомовлення України (Держкомтелерадіо) Приміщення комітетуЗагальна інформаціяКраїна  УкраїнаДата створення 2003Керівне відомство Кабінет Міністрів УкраїниРічний бюджет 1 964 898 500 ₴[1]Голова Олег НаливайкоПідвідомчі ор...

 

 

Thermal Emission Imaging System

THEMIS sebelum dimuat ke Mars Odyssey. Thermal Emission Imaging System (THEMIS) adalah sebuah kamera yang dimuat di dalam pengorbit Mars Odyssey 2001. Instrumen khusus ini digunakan untuk mengetahui persebaran mineral di permukaan planet Mars berdasarkan penelitian terhadap spektrum tampak dan inframerah. Pada waktu siang, permukaan Mars dipanaskan oleh sinar matahari. Pada waktu malam, mineral yang ada di permukaan planet itu melepaskan kembali panas yang berasal dari matahari. Panas ini dil...

 

 

اللغة الكردية

  لمعانٍ أخرى، طالع كردية (توضيح). اللغة الكردية الاسم الذاتي كوردی / kurdî مناطق المجموعات الناطقة باللغة الكردية لعام 2007 الناطقون قرابة 40 مليون الدول الوطن الكُرديّ: تركيا 20 مليون[1] العراق 8.4 مليون[2] إيران 8.1 مليون سوريا 2,5 مليون[3] المنطقة الشرق الأوسط الرتب�...

Émirats arabes unis

Pour les articles homonymes, voir eau (homonymie) et Éau. Émirats arabes unis(ar) الإمارات العربيّة المتّحدة / al-imārāt al-ʿarabiyyat al-muttaḥida Drapeau Armoiries Hymne en arabe : عيشي بلادي (Ishy Bilady, « Vive ma patrie ») Fête nationale 2 décembre · Événement commémoré Création de la Fédération (1971) Administration Forme de l'État Monarchie constitutionnelleÉtat fédéral composé de sept émirats...

 

 

نادي هييريه

نادي هييريه تأسس عام 1912  البلد فرنسا  الدوري الدوري الفرنسي الدرجة الرابعة  المدرب روبرت بويغيس  الموقع الرسمي الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   نادي هييريه (بالفرنسية: Hyères Football Club)‏ نادي كرة قدم فرنسي يلعب في دوري الدرجة الوطنية .[1][2] تم تأسيس الن�...