כתב יד מינכן 95

כתב יד מינכן 95[1] או כתב יד ש"ס פפערשא הוא כתב היד היחיד השלם של התלמוד הבבלי[2]. כתב היד נכתב בגרמניה או בצרפת במאה ה-14 (נחתם בשנת ה'ק"ג, 1342), וכיום שוכן בספריית מדינת בוואריה במינכן.

כתב יד זה היה הבסיס למפעלו של הרב רפאל נתן נטע רבינוביץדקדוקי סופרים, וכך הוא כותב בהקדמה למפעלו הגדול, בהתייחס לכתב יד זה:

זה כארבע שנים אשר באתי פה מינכען ומצאתי בעקד הספרים אשר למלך יר"ה [=ירום הודו] ש"ס כתב יד נכתב כולו בכרך אחד. וכאשר עיינתי בתוכו מצאתיו מלא ברכת ה' בגרסאות ונוסחאות שונות השונות מנוסח הנדפס לפנינו והמה מסכימות לגירסת הראשונים ז"ל ולסדר משנתם ובהרבה מקומות בגמרא שהוקשה לי בהמה (=בהם) מצאתי בו גרסה נכונה וישרה. אמרתי עת לעשות לה' ובמקום שאין איש אשתדל להיות איש, וקיבלתי עלי לכבוד שמים ולכבוד התורה את הטורח העצום והמלאכה הכבדה להעתיק את כל השנויים והחילופים אשר אמצא בו ולא אזוז מפה עד אשר אבא למרום קיצו של התלמוד כולו. [...] ובעזר ה' קרבתי אל המלאכה הנכבדה בשלישי לחודש אלול תרכ"ג [=18 באוגוסט 1863] ואעבד בה עד ראש חודש אלול תרכ"ה [=1865] כשתי שנים רצופים בלי ביטול ורפיון כל היום וחלק גדול מהלילה ביגיעה רבה ועצומה...

מבנה כתב היד

כתב היד נכתב על קלף והוא כרוך בכרך אחד גדול בן 577 דפים. הוא כתוב בכתיבה אשכנזית טיפוסית וכנראה נכתב בצרפת. כתב היד מכיל את כל הטקסט של התלמוד הבבלי למעט חיסרון של כשני דפים ובנוסף ישנן בו תוספות חשובות אחרות. המשניות שיש עליהן תלמוד בבלי, כתובות בכתב יד גדול יותר בצדו הפנימי של הטקסט התלמודי.

בסדר כתיבת המסכתות קיימים שינויים מסוימים מהמקובל בימינו. כתב היד מכיל לפי הסדר:
1. ברייתא דמלאכת המשכן
2. שיר
3. סדר עולם רבה
4. סדר מועד
5. מסכת ברכות
6. סדר נשים; קידושין וגיטין (בסדר זה[3]) לפני נדרים, נזיר וסוטה.
7. מסכת נדה
8. סדר נזיקין (ללא מסכת אבות)
9. סדר קדשים
10. משניות – סדר זרעים (למעט מסכת ברכות)
11. משניות סדר טהרות (ללא מסכת נדה)
12. מסכת אבות
13. מסכת דרך ארץ
14. פרקי בן עזאי
15. מסכת כלה
16. מסכת סופרים
17. מסכת גרים
18. סדר תנאים ואמוראים
19. טופסי שטרות
20. תקנות רבינו גרשום
21. תקנות רבינו תם
22. יחוס ר' יהוספיה (מגיה כתב היד)

תולדות כתב היד

על פי הקולופונים בכתב היד, הסופר הוא שלמה בן שמשון והוא העתיק את כתב היד עבור רבי מתתיה טריוויש שהיה רבה של פריז במחצית השנייה של המאה ה-14. על פי עדותו, העתקת התלמוד הבבלי הושלמה בי"ב בכסלו ה'ק"ג (נובמבר 1342)[4], והשלמת שישה סדרי משנה (תוספת סדרי זרעים וטהרות שאינם בתלמוד הבבלי) הסתיימה בי"ז בטבת באותה שנה[5].

ערכו של כתב היד

כאמור עיקר חשיבותו של כתב היד הוא בהיקפו – כל התלמוד הבבלי כולו, וכן העובדה שהוא היה מוכר לחוקרים ורבנים עוד במאה התשע עשרה. לרבינוביץ בעבודתו על דקדוקי סופרים לא היה כתב יד מקביל, והוא ייחס חשיבות רבה לכתב יד מינכן, אך גם הוא כותב בהקדמתו שיש מקומות "אשר נוסח הכתב יד מוטעית...".

במחקר מקובל לומר שיש לכתב יד זה חסרונות רבים וזאת ביחס לכתבי יד אחרים ולקטעי הגניזה. כבר רבינוביץ כתב שיש בכתב היד שיבושים רבים בהם שיבושי שמות[6]. פירושו של רש"י והגהותיו היו ידועים לסופר כתב היד, ורבות מהגהותיו של רש"י חדרו לכתב היד, מה שמונע מחוקרים למצוא בכתב היד נוסח קדום יותר לפני תקופת רש"י. פרופ' שמא פרידמן כתב שהנוסח מרבה להסתמך על מקבילות, מה ששוב מונע גישה לנוסח מקורי. כתב היד הוא אשכנזי, אם כי יש הבדלים בין מסכתות שונות במסורת הנוסח שלו, כנראה משום שהוא העתיק מכתבי יד שונים במסכתות שונות[7].

מהדורות

מהדורה ראשונה של צילום כתב היד יצאה בליידן בשנת תרע"ב (1912).

מהדורת צילום של מהדורה זו יצאה בירושלים בשנת תשל"א.

כיום ניתן לצפות בכתב היד באיכות טובה באתר הספרייה במינכן, וכן באתר הספרייה הלאומית, וכן באתר ספריא.

קישורים חיצוניים

הערות שוליים

  1. ^ בגלל חשיבותו הוא מכונה פעמים רבות "כתב יד מינכן" (או כתי"מ) סתם, ללא המספור הקטלוגי שנערך לפי הקטלוג של שטיינשניידר, אולם בספריה במינכן ישנם כתבי יד נוספים של התלמוד
  2. ^ חסרים בו כשבעה דפים מהתלמוד שלנו, כנראה בגלל טעות סופר
  3. ^ בסדר שלפנינו גיטין קודמת לקידושין ושתיהן בסוף הסדר.
  4. ^ ראו צילום מסוף סדר קדשים (מסכת קינים) כאן, בפורום אוצר החכמה.
  5. ^ ראו צילום סוף מסכת עוקצין כאן, באתר הספרייה הלאומית.
  6. ^ בחיבורו על מסכת ראש השנה כותב פרופ' דוד גולינקין שכתב היד על המסכת "מלא שיבושים כרימון"
  7. ^ לפירוט ראו במאמר "כתבי היד השלמים של התלמוד הבבלי" להלן

Read other articles:

جزء من سلسلة حولالسياسة في مصر الدستور الدستور (قائمة) حقوق الإنسان السلطة التنفيذية الرئيس (قائمة) عبد الفتاح السيسي نائب الرئيس (قائمة) شاغر رئيس مجلس الوزراء (قائمة) مصطفى مدبولي السلطة التشريعية مجلس النواب (قائمة) حنفي جبالي مجلس الشيوخ عبد الوهاب عبد الرازق السلطة الق�...

 

 

العلاقات الأندورية التشيلية أندورا تشيلي   أندورا   تشيلي تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الأندورية التشيلية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين أندورا وتشيلي.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة أندو�...

 

 

King of Greece from 1863 to 1913 George IΓεώργιος Α΄Photograph of George I, c. 1912King of the HellenesReign30 March 1863 – 18 March 1913[a]Enthronement6 June 1863PredecessorOtto ISuccessorConstantine IPrime Ministers See list Dimitrios VoulgarisKonstantinos KanarisZinovios ValvisAlexandros KoumoundourosEpameinondas DeligeorgisDimitrios VoulgarisBenizelos RoufosAristeidis MoraitinisThrasyvoulos ZaimisCharilaos TrikoupisKonstantinos KanarisTheodoros DeligiannisDimitri...

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (أكتوبر 2023) بانورموس   تقسيم إداري البلد اليونان  [1] إحداثيات 35°25′02″N 24°41′29″E...

 

 

Fiji padaOlimpiadeKode IOCFIJKONAsosiasi Olahraga dan Komite Olimpiade Nasional FijiSitus webwww.fijiolympiccommittee.comMedali 3 0 2 Total 5 Penampilan Musim Panas19561960196419681972197619801984198819921996200020042008201220162020Penampilan Musim Dingin198819921994199820022006–20182022 Fiji, yang membuat debut Olimpiade-nya pada Olimpiade Musim Panas 1956, telah berkompetisi dalam empat belas Olimpiade Musim Panas dan tiga Olimpiade Musim Dingin. Para atletnya ikut serta dalam panahan, at...

 

 

Football stadium and multipurpose arena in Brasília, DF, Brazil Arena BRB Mané GarrinchaMané GarrinchaSisbrace Former namesEstádio Governador Hélio Prates da SilveiraEstádio Nacional de Brasília Mané GarrinchaLocationSRPN Estádio Nacional Mané Garrincha Brasília, DF, BrazilCoordinates15°47′0.60″S 47°53′56.99″W / 15.7835000°S 47.8991639°W / -15.7835000; -47.8991639OwnerTerracap [pt]Capacity69,910[2]Field size105 x 68 mSurfaceG...

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Taktse International School – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2019) (Learn how and wh...

 

 

East German politician (1927–2016) Margot HoneckerHonecker in 1986First Lady of theGerman Democratic RepublicIn office29 October 1976 – 18 October 1989PresidentErich HoneckerPreceded byAlice StophSucceeded byErika KrenzMinister of People's EducationIn office14 November 1963 – 2 November 1989Chairman of theCouncil of MinistersOtto GrotewohlHorst SindermannWilli StophDeputy See list Karl DietzelRudolf ParrErnst MachacekWerner EngstGünther FuchsKarl-Heinz Höhn Preceded ...

 

 

Le follie di Kronkfilm d'animazione direct-to-video Kronk e la signorina Birdwell in una scena del film Titolo orig.Kronk's New Groove Lingua orig.inglese PaeseStati Uniti RegiaElliot M. Bour, Saul Andrew Blinkoff ProduttoreJohn A. Smith SceneggiaturaTom Rogers Char. designDana Landsberg, Michael Cedeno, Joseph C. Moshier Dir. artisticaMary Locatell MusicheMark Watters StudioDisneyToon Studios 1ª edizione13 dicembre 2005 Rapporto16:9 Durata75 min Edi...

This article may need to be rewritten to comply with Wikipedia's quality standards. You can help. The talk page may contain suggestions. (June 2022) Fable of the Cosmic Egg Скаска о космичком јајету / Skaska o kosmičkom jajetuWritten byZoran StefanovićCharactersFirstSecondDate premiered1998.Original languageSerbianGenreTragedy, Existentialist play, Fantasy, Tragicomedy, Melodrama Fable of the Cosmic Egg (Скаска о космичком јајету / Skaska o kosmi�...

 

 

العلاقات المجرية النمساوية المجر النمسا   المجر   النمسا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات المجرية النمساوية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين المجر والنمسا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة المجر ا...

 

 

Overview of the languages spoken in France Languages of France[1]Languages and dialects of metropolitan FranceOfficialFrenchRegionalAlsatian; Catalan; Basque; Corsican; Breton; Gallo; Occitan; some Walloon; West Flemish; Franco-Provençal; Savoyard; Lorraine Franconian; French Guiana Creole; Guadeloupean Creole; Martiniquan Creole; Oïl languages; Réunion Creole; some twenty languages of New Caledonia, Yenish, the Maroon creoles and Amerindian languages of French GuianaImmigrantArabi...

National Security Aviation Group in the Philippines This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article may need to be rewritten to comply with Wikipedia's quality standards. You can help. The talk page may contain suggestions. (August 2020) This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an access...

 

 

محمد الخرشي معلومات شخصية الميلاد 1010 هـ/ 1601 مأبو خراش (البحيرة)،  مصر الوفاة 1101 هـ/ 1690 مالقاهرة،  مصر الكنية أبو عبد الله الديانة الإسلام المذهب الفقهي المالكي العقيدة أهل السنة والجماعة مناصب شيخ الأزهر (1 )   في المنصب1679  – 1690    البرماوي  الحياة العملية ...

 

 

Artikel atau sebagian dari artikel ini mungkin diterjemahkan dari Beau Mirchoff di en.wikipedia.org. Isinya masih belum akurat, karena bagian yang diterjemahkan masih perlu diperhalus dan disempurnakan. Jika Anda menguasai bahasa aslinya, harap pertimbangkan untuk menelusuri referensinya dan menyempurnakan terjemahan ini. Anda juga dapat ikut bergotong royong pada ProyekWiki Perbaikan Terjemahan. (Pesan ini dapat dihapus jika terjemahan dirasa sudah cukup tepat. Lihat pula: panduan penerjemah...

Digital logic gate type AND gate truth table Input Output A B A AND B 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 The AND gate is a basic digital logic gate that implements logical conjunction (∧) from mathematical logic – AND gate behaves according to the truth table. A HIGH output (1) results only if all the inputs to the AND gate are HIGH (1). If not all of the inputs to the AND gate are HIGH, a LOW output results. The function can be extended to any number of inputs. Symbols There are three...

 

 

Cet article est une ébauche concernant le Delaware et le New Jersey. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. La baie du Delaware en vert eau, avec la péninsule de Delmarva qui la sépare de la baie de Chesapeake (à gauche) La baie de la Delaware (anglais : Delaware Bay) est un large estuaire au débouché de la Delaware River sur la côte nord-est des États-Unis et où eau douce et eau de mer de...

 

 

2013 Indian filmBandookMovie official posterDirected byAditya OmWritten byAditya OmProduced byAditya OmStarringAditya OmManisha KelkarArshad KhanCinematographyP. Amar KumarSiddharth KayDevashish SarkaarEdited byNilesh GavandMusic byNikhil KamathLavanVeeralProductioncompaniesModern Cinema PunchTantra Motion PicturesRelease date 18 January 2013 (2013-01-18) CountryIndiaLanguageHindi Bandook (transl. Gun) is a 2013 Bollywood crime film starring Aditya Om, Manisha Kelkar and...

King of the Vandals and Alans (r. 428–477) GaisericKing of the Vandals and AlansReign428 – 477PredecessorGundericSuccessorHunericBornc. 389Near Lake Balaton, Pannonia Prima, Western Roman EmpireDied25 January 477 (aged 87)Carthage, Vandal KingdomIssue Huneric Gento FatherGodigiselReligionArianism Gaiseric (c. 389 – 25 January 477),[1] also known as Geiseric or Genseric (Latin: Gaisericus, Geisericus; reconstructed Vandalic: *Gaisarīx)[a] was king of the Vand...

 

 

Voce principale: Organo a canne. Questa voce o sezione sull'argomento strumenti musicali non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Dettaglio dell'organo della Cattedrale di Valladolid. Un registro nell'organo è una serie di canne con lo stesso timbro, che possono essere inserite o disinserite unita...