אדני השדה

אַדְנֵי הַשָּׂדֶה הוא יצור הנזכר לראשונה במשנה במסכת כלאיים,[1] כיצור שנחלקו התנאים האם הוא נחשב בהגדרתו ההלכתית כחיה או כאדם, לעניין טומאת מת. לדעת תנא קמא דינו כחיה והוא אינו מטמא טומאת מת (אלא טומאת נבלה כבעלי חיים) ולדעת רבי יוסי דינו כאדם וגופתו מטמאת בטומאת מת.

דעות רבות ושונות נאמרו בשאלה מהו אותו יצור.

אטימולוגיה

מרדכי כסלו סבור כי יש לראות את המילה "אדני" כזהה למילה "אַדְמֵי" (בחילופי מ-נ), כלומר צורת סמיכות בלשון רבים של המילה אדם. לדעתו, "אדני השדה" שקול למעשה ל"אנשי השדה". את המילה "שדה" בצירוף הוא מפרש כמו בצירוף "עולשי שדה" או "חית השדה", במובן של בר, פרא. אם כן, "אדני השדה" הוא למעשה "אנשי הפרא" או אדם-בר.[2]

זיהוי אדני השדה

לדעת ספר החינוך בשם "ספר מן הגאונים", החיה ששמה 'ידוע', הכוונה ל'אדני השדה', שממנה לוקח ה'ידעוני' עצם, "ואותו העצם מדבר על ידי כשפיו".[3]

בעל ספר החינוך, וכן הרב שמשון משאנץ בפירושו למשנה בשם "הר' מאיר ברבי קלונימוס מאשפירא", הסבירו יצור זה כיצור מיתולוגי, הנראה כאדם, אך מחובר לקרקע בחבל טבור היוצא מטבורו. לפי פרשנות זו, חיתוך חבל הטבור של אדני השדה גורם מיידית למותו. פירוש זה מסתמך על פרשנות התלמוד הירושלמי למשנה זו: "אדני השדה [...]: בר נש דטור הוא והוא חיי מן טיבורייה איפסק טיבורייה לא חיי" (אדם השדה הוא, וניזון מטבורו, אם ייחתך טבורו, ימות).[4]

רבי חיים ויטל בספר דרך עץ חיים (חלק ב', דף פ"ט) מתייחס לאדני השדה כדוגמה למין ממוצע בין הצומח לחי: "..שהוא כמין כלב גדל בקרקע וטבורו נשרש בקרקע ויונק משם וכשחותכין הטבור שלו מת..."[5]

אדני השדה – לדעת הרב ישראל ליפשיץ

לעומת פירוש זה יש פרשנים המפרשים יצור זה בצורה רציונלית.

  • בספר "הערוך" לערך "אדן": "חיה דומה לבני אדם".
  • פירוש נוסף שהוא מביא לערך זה: "בני אדם הגדלים ביערים", מרדכי כסלו מבאר בדעתו, שהכוונה לקבוצות שונות של האדם הקדמון או לעמים שלא פיתחו יכולות קרוא וכתוב ונותרו אנאלפביתיות.[2]
  • הרמב"ם בפירוש המשנה מסביר "אלנאנס בלשון ערב" והוא בעל חיים הדומה לאדם: "ואומרים המספרים חדושי העולם שהוא מדבר דברים רבים שאינם מובנים ודבורו דומה לדבור אדם".
  • הרב ישראל ליפשיץ בפירושו תפארת ישראל על המשנה, מפרש שהוא הקוף אורנגאוטן ולדבריו קוף זה יש אפשרות ללמדו ללבוש בגדים כבני אדם לחטוב עצים ולשאוב מים ולהסב על השלחן בסכין ומזלג.[6]
  • רש"י מזהה את אדני השדה עם הפסוק באיוב "כִּי עִם אַבְנֵי הַשָּׂדֶה בְרִיתֶךָ וְחַיַּת הַשָּׂדֶה הָשְׁלְמָה לָךְ", ולפירושו אבני השדה הוא סוג של חיה.[7]

המחלוקת ההלכתית בהגדרתם של אדני השדה

המחלוקת ההלכתית האם אדני השדה הם אדם או חיה נוגעת לארבעה נושאים הלכתיים[8]:

  • האם הוא מטמא באוהל כמו אדם (לפי הדעה שגויים מטמאים באוהל) או לא.
  • האם הדם שלו אסור באכילה מדאורייתא כמו דם חיה, או מותר כמו דם אדם.
  • האם הוא אסור בהנהגה משותפת (של עגלה לדוגמה) עם חיה אחרת, או מותר כמו אדם.
  • במקח וממכר: אם אדם מכר את כל החיות שברשותו האם אדני השדה שלו כלולים בזה.

בספרות

הסופר יהודה לייב קצנלסון פרסם סיפור לילדים בשם "בין אדני השדה", תחת שם העט בוקי בן יגלי. וכך תיאר את מפגשו עם יצורים אלו:

"אמנם כן, את אשר לא האמנתי ראו עיני. במבנה גֵוַם ובחזות פניהם בני אדם כמוני הם – אנשי ההר. גם בשמלותיהם ובפַארי ראשם לא נַפלו ממני. אולם בהשפילי את עיני להביט מטה, וארא, הוי אל משגבי! שריר בשר ארוך, שתבנית פתיל משזר תכלת וארגמן לו, יורד מתחת למדיהם ארצה, סרוח כנחש עקלתון על פני הארץ, קצהו האחד מחבר אל טבוריהם (בעיני ראיתי זאת!) וקצהו השני שרש בארץ כצמח ושיח השדה".

קישורים חיצוניים

הערות שוליים

  1. ^ משנה, מסכת כלאים, פרק ח', משנה ה', (ולגרסה אחרת שם: אבני השדה.)
  2. ^ 1 2 מרדכי כסלו, "גיל האדם – ה'תש"ס או מיליון שנה", שנה בשנה תשס"א, באתר דעת.
  3. ^ ספר החינוך, מצווה תקי"ד.
  4. ^ גם ספר הערוך ציין לזה.
  5. ^ עץ חיים/שער מב – ויקיטקסט, באתר he.wikisource.org
  6. ^ וכן דעת המלבי"ם ויקרא י"א כ"ז
  7. ^ רש"י על איוב ה כג
  8. ^ פירוט מלא ראו בערך 'אדני השדה' באנציקלופדיה תלמודית

Read other articles:

Jambu semarang

Jambu semarang Syzygium samarangense Status konservasiRisiko rendahIUCN136144075 TaksonomiDivisiTracheophytaSubdivisiSpermatophytesKladAngiospermaeKladmesangiospermsKladeudicotsKladcore eudicotsKladSuperrosidaeKladrosidsKladmalvidsOrdoMyrtalesFamiliMyrtaceaeGenusSyzygiumSpesiesSyzygium samarangense L.M.Perry dan Merr., 1938 Tata namaBasionimMyrtus samarangensis (en) lbs Jambu semarang atau jambu air semarang (Syzygium samarangense) adalah tumbuhan endemik dalam suku jambu-jambuan atau Myrtace...

 

Bruno Nuytten

Bruno NuyttenNuytten pada 2013.Lahir28 Agustus 1945 (umur 78)Melun, Seine-et-Marne, Île-de-France, PrancisPasanganIsabelle AdjaniAnakBarnabé Nuytten (kelahiran 1979) Bruno Nuytten (kelahiran 28 Agustus 1945) adalah seorang sinematografi yang menjadi sutradara asal Prancis. Camille Claudel yang merupakan karya penulisan latar dan penyutradaraan pertama Nuytten, memenangkan Penghargaan César untuk film terbaik pada 1989. Film tersebut dibintangi dan diproduksi oleh Isabelle Adjani, yan...

 

العلاقات الجنوب إفريقية اللوكسمبورغية

العلاقات الجنوب أفريقية اللوكسمبورغية جنوب أفريقيا لوكسمبورغ   جنوب أفريقيا   لوكسمبورغ تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الجنوب أفريقية اللوكسمبورغية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين جنوب أفريقيا ولوكسمبورغ.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين ...

Hukum Jim Crow

Sampul dari edisi awal lembaran musik Lompat Jim Crow tahun 1832 Hukum Jim Crow (bahasa Inggris: Jim Crow laws) adalah hukum-hukum di tingkat negara bagian dan lokal yang memberlakukan segregasi rasial di Amerika Serikat bagian Selatan antara tahun 1876 dan 1965.[1][2] Daerah-daerah lain di Amerika Serikat juga dipengaruhi oleh kebijakan pemisahan rasial baik secara formal maupun informal,[3] tetapi banyak negara bagian di kawasan Utara yang mengadopsi undang-undang ya...

 

Disfranchisement after the Reconstruction era

Post-civil war voter suppression efforts in the United States Part of a series on theNadir of Americanrace relationsViolence in the 1906 Atlanta race massacre Historical background Reconstruction era Voter suppression Disfranchisement Redeemers Compromise of 1877 Jim Crow laws Segregation Anti-miscegenation laws Convict leasing Practices Common actions Expulsions of African Americans Lynchings Lynching postcards Sundown town Whitecapping Vigilante groups Black Legion Indiana White Caps Ku Klu...

 

Харадинай, Рамуш

Рамуш Харадинайалб. Ramush Haradinaj 2-й Премьер-министр Республики Косово 9 сентября 2017 года — 3 февраля 2020 года Президент Хашим Тачи Предшественник Иса Мустафа Преемник Альбин Курти Премьер-министр Косова (UNMIK) 3 декабря 2004 — 8 марта 2005 Предшественник Байрам Реджепи Прее...

Cassinelle

Cassinelle commune di Italia Tempat Negara berdaulatItaliaRegion di ItaliaPiedmontProvinsi di ItaliaProvinsi Alessandria NegaraItalia PendudukTotal868  (2023 )GeografiLuas wilayah23,77 km² [convert: unit tak dikenal]Ketinggian360 m Berbatasan denganCremolino Molare Morbello Ponzone SejarahHari liburpatronal festival Informasi tambahanKode pos15070 Zona waktuUTC+1 UTC+2 Kode telepon0143 ID ISTAT006044 Kode kadaster ItaliaC030 Lain-lainSitus webLaman resmi Cassinelle adalah komune ya...

 

Dew point depression

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Dew point depression – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2024) (Learn how and when to remove this message) Humidity and hygrometry Specific concepts Dew point Dew point depression Psychrometrics General concepts Air Concentration Density Dew ...

 

Azhdaha

Mythical creature Illustration of the Sasanian king Bahram V fighting an Azhdahā in the Shahnameh Azhdaha, Azhdahak, Ezhdeha (Persian: اژدها) or Azhdar (اژدر) is a mythical creature in Iranian mythology, roughly equivalent to the dragon. They are gigantic snake-like creatures living in the air, in the sea, or on the earth. Sad dar-e nathr and sad dar-e Bondahesh, Shahnameh and Garshaspnameh are among the principal texts that contain information about the creature. In Persian literat...

Ford FX-Atmos

Motor vehicle OverviewManufacturerFord Motor CompanyModel years1954Body and chassisLayoutMid engine, rear wheel driveDimensionsWheelbase2,667 mm (105.0 in)Length5,601 mm (220.5 in)Width2,024 mm (79.7 in)Height1,222 mm (48.1 in) The Ford FX-Atmos was a concept car built by the Ford Motor Company for the 1954 Chicago Auto Show.[1] According to one source, it was considered as a candidate for a nuclear power plant.[2] It was styled aft...

 

La Bâtie-Montgascon

Commune in Auvergne-Rhône-Alpes, FranceLa Bâtie-MontgasconCommuneSaint Symphorian church in La Batie-MontgasconLocation of La Bâtie-Montgascon La Bâtie-MontgasconShow map of FranceLa Bâtie-MontgasconShow map of Auvergne-Rhône-AlpesCoordinates: 45°34′48″N 5°31′43″E / 45.58°N 5.5286°E / 45.58; 5.5286CountryFranceRegionAuvergne-Rhône-AlpesDepartmentIsèreArrondissementLa Tour-du-PinCantonLa Tour-du-PinIntercommunalityLes Vals du DauphinéGovernment...

 

محمد فؤاد عمر

محمد فؤاد عمر معلومات شخصية الاسم الكامل محمد فؤاد محمد عمر الميلاد 13 مارس 1989 (العمر 35 سنة)[1]اليمن  مركز اللعب قلب الدفاع الجنسية اليمن  المسيرة الاحترافية1 سنوات فريق م. (هـ.) 2008–2014 شعب إب 2014–2015 الصقر 2015–2018 الحالة 2018 النادي الأهلي 2018–2019 معيذر المنتخب الوطني 2 اليم...

Mason City, Iowa

City in Iowa, United States City in Iowa, United StatesMason City, IowaCityRead clockwise, from top-left: Federal Avenue Plaza, East Park Band Shell, Park Inn Hotel by Frank Lloyd Wright, Meredith Willson HouseNickname(s): River City, the Home of Meredith WillsonLocation of Mason City, IowaCoordinates: 43°8′55″N 93°12′7″W / 43.14861°N 93.20194°W / 43.14861; -93.20194Country United StatesState IowaCountyCerro GordoArea[1] • Tota...

 

أركيي كليوني (كورينثيا)

أركيي كليوني   تقسيم إداري البلد اليونان  [1] خصائص جغرافية إحداثيات 37°49′18″N 22°45′00″E / 37.82167°N 22.75°E / 37.82167; 22.75   الارتفاع 290 متر  السكان التعداد السكاني 540 (إحصاء السكان و resident population of Greece) (2021)757 (resident population of Greece) (2001)615 (resident population of Greece) (1991)633 (resident populati...

 

List of vocal coaches

This is a list of notable vocal coaches. A vocal coach, also known as voice coach, is a music teacher who instructs singers on how to improve their singing technique, take care of and develop their voice, and prepare for the performance of a song or other work. Vocal coaches may give private music lessons to singers, or they may coach singers who are rehearsing on stage, or who are singing during a recording session. A B Jason Barry-Smith Yvie Burnett[1] Rosemary Butler C Romana Car�...

Kido Takayoshi

Japanese statesman (1833–1877) This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (April 2009) (Learn how and when to remove this message) Junior First RankKido Takayoshi木戸 孝允Kido Takayoshi in western dress (after Meiji Restoration)Personal detailsBornWada Kogorō (和田 小五郎)(1833-08-11)August 11, 1833Hagi, Chōshū Domain, JapanDiedMay 26, 1877(...

 

清川元夢

きよかわ もとむ清川 元夢プロフィール本名 清 辰蔵（きよし たつぞう）[1]性別 男性出身地 日本・神奈川県[2][3][注 1]死没地 日本・東京都[5]生年月日 (1935-04-09) 1935年4月9日没年月日 (2022-08-17) 2022年8月17日（87歳没）血液型 AB型[6]職業 俳優、声優事務所 東京俳優生活協同組合（最終所属）[4]公称サイズ（時期不明）[7]身長 / �...

 

Bernardo Ruiz

Questa voce sugli argomenti dirigenti sportivi spagnoli e ciclisti spagnoli è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Bernardo Ruiz NavarreteNazionalità Spagna Ciclismo SpecialitàStrada Termine carriera1962 CarrieraSquadre di club 1945-1946Individuale1947-1948U.D. Sans1948Paloma1949-1950 Peugeot1949 Fiorelli1951-1954 La Perle1952 Torpado1953 Fiorelli1954Ideor1955-1957 Ignis1956 Girardengo1956-1958 F...

Ferro

 Nota: Para outros significados, veja Ferro (desambiguação). Esta página cita fontes, mas que não cobrem todo o conteúdo. Ajude a inserir referências (Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A)). (Setembro de 2022) Ferro Manganês ← Ferro → Cobalto    26 Fe                                         ...

 

Rivers and Harbors Act of 1899

United States federal law For other versions of the Rivers and Harbors Act, see Rivers and Harbors Act. The Rivers and Harbors Appropriation Act of 1899 is the oldest federal environmental law in the United States.[1] The Act makes it a misdemeanor to discharge refuse matter of any kind into the navigable waters, or tributaries thereof, of the United States without a permit; this specific provision is known as the Refuse Act. The Act also makes it a misdemeanor to excavate, fill, or a...