Santiago Genovés Taragaza, nado en Ourense o 31 de decembro de 1924 e finado en México o 5 de setembro de 2013[1], foi un antropólogo e cineasta galego.
Traxectoria
Logo de pasar un tempo coa familia nun campo de concentración en Francia[2], exiliouse en México coa súa familia ao remate da Guerra Civil. Licenciouse en Ciencias Antropolóxicas na Escola Nacional de Antropoloxía e Historia de México (1953) e realizou o doutoramento en Cambridge. Foi investigador titular da Universidade Nacional Autónoma de México e secretario xeral da división para o doutoramento en Antropoloxía (1959-64) e a vicepresidencia da Academia da Investigación Científica (1963-64). Participou na fundación da Asociación Internacional de Bioloxía Humana, a Asociación Mexicana de Xenética Humana, a Academia Mexicana de Antropoloxía Física e a Academia da Investigación Científica.
Os seus estudos centráronse na análise da violencia, da agresividade e do racismo; nas diferenzas sexuais, na determinación de idade, sexo e estatura a través de ósos humanos, tanto da época prehistórica coma da actual; na paleoantropoloxía e na evolución. Realizou máis de duascentas publicacións en revistas científicas e de divulgación e varios libros. Percorreu toda América do Sur, e a maioría dos países europeos nos que impartiu conferencias e cursos e participou en simposios e congresos.
Como cineasta é autor e codirector da película Pax? (1968), baseada no seu libro El hombre entre la guerra y la paz. Realizou dúas curtametraxes de debuxos animados, El músculo y la cultura (1968) e El mundial de la paz (1986), en colaboración con Richard Wiliams. Na serie de televisión Expedición a la violencia que produciu Televisa en 1994 expuxo parte das súas investigacións antropopsicosociolóxicas, anteriormente reunidas no libro Comportamiento y violencia (1976). Interpretou un dos papeis de En el balcón vacío de J. García Ascot (1962), relacionada co exilio español en México.
Santiago Genovés tamén é coñecido polas expedicións experimentais RA 1 e RA 2; travesías polo océano Atlántico sobre balsas de papiros que levou a cabo entre 1969 e 1970 para comprobar a posibilidade de contactos transatlánticos precolombianos. Tres anos despois, en 1973, emprendeu outra, que denominou Acali, dende África ata América, co fin de contrastar o comportamento de homes e mulleres de distintas razas, linguas, ideoloxías e culturas.
Obras
- Diferencias sexuales en el hueso coxal (México, 1959).
- El Oreopithecus en la evolución de los homínidos (México, 1959)
- La proporcionalidad entre los huesos largos y su relación con la estatura en restos mesoamericanos (México, 1966)
- El hombre entre la guerra y la paz (Barcelona, 1968)
- El mono inquisitivo. Convivencia y comportamiento humano (Barcelona, 1973)
- Acali (Barcelona, 1975)
- Comportamiento y violencia (México, 1976)
- Violencia. Una visión general (México, 1977)
- La violencia en el País Vasco y sus relaciones con España (México, 1980)
- Expedición a la violencia (México, 1990)
- Sexo y violencia. Un acercamiento lento y distinto (México, 1993)
Recoñecementos
Foi Premio del Consejo Internacional de la Paz en 1969 e nomeado ao Nobel en 1981. O goberno español concedeulle a Gran Cruz do Mérito Civil en 2006.
Notas