Un oráculo (do latínOraculum, derivado de ōrāre "falar") foi a palabra usada na época clásica para designar as revelacións dos deuses aos homes e o lugar onde estas revelacións eran feitas, e ademais a persoa que podía facer as predicións. De acordo coa mitoloxía grega, un oráculo é unha mensaxe divina transmitida e interpretada por un santuario.
As deidades non aparecían persoalmente senón que se comunicaban a través dunha especie de médiums que eran diferentes segundo os lugares.
O termo oráculo, xa que logo, aplicouse despois ao transmisor das predicións divinas.
Comparativamente Zeus, como pai do todos os seus, tiña poucos oráculos, pero segundo a crenza popular era a fonte de todos os oráculos, por medio doutros deuses como Apolo, ou de heroes divinizados.
A súa existencia hai que considerala como parte da necesidade dos homes de saber que lles ofrece o futuro e para facer as cousas conforme aos desexos dos deuses; os oráculos eran polo tanto unha revelación pero á vez unha sanción ou autorización da deidade a un feito concreto.
Os oráculos máis coñecidos eran os de Delfos, enviados pola pitonisa e interpretados polos sacerdotes de Apolo e o Oráculo de Dodona. Os oráculos relevantes foron:
Oráculo de Pasifae (Pasiphae), en Thalamiae en Lacònia, daba a resposta a través dun soño pasando unha noite ao templo.
Oráculo de Frixo, na Iberia do Cáucaso, onde non estaba permitido o sacrificio de ovellas.
Oráculos dos mortos
Eran os oráculos nos que se pedía a presenza dos espíritos dos mortos e se ofrecían sacrificios aos deuses do inframundo. Un dos máis coñecidos foi o dos thesprotis preto do lago Aornos; outro estaba na Heraclea Póntica.
Oráculos de Italia
Os oráculos polos cales un deus revelaba a súa vontade a través da boca dunha persoa non existían en Italia, salvo algunhas excepcións na Magna Grecia. Os romanos descubrían a vontade dos deuses polos libros sibilinos, os augures, os arúspices, e os signos do ceo. Os únicos oráculos italianos coñecidos son:
Oráculo exipcio: os máis importantes foron os de Heliópole e Abidos. As consultas facíanse mediante unha persoa que traía escritas as preguntas e as depositaba no santuario e así recibía as respostas. Tamén era moi importante o oráculo do deus Amón-Ra, no oasis de Siwa, no deserto de Libia . En -331, Alexandre Magno fixo unha peregrinación ao gran templo.
Oráculo hebreo: o nome con que se coñece o oráculo na Tora hebrea é Goral (plural: Goralot). Existen diferentes Goralot entre os hebreos, un deles foi o Urim e os Thummin a través do sumo sacerdote, Gadol HaKohen. O oráculo do Peitoral de 13 Pedras Preciosas, chámase na tradición cabalística, que este lucía luces e facía sons ao dar unha resposta. Existe na actualidade o Goral Ahitofel, este consta de 117 casiñas que correspondían a 117 anxos que falaban a través deste oráculo hebreo, este emprega unha serie de invocacións a Deus e aos seus anxos, para pedir unha resposta. Tamén se ten que ter en conta o famoso oráculo de Isaías, 7, 14. No Antigo Testamento fálase de oráculo para designar a parte do santuario onde Xehová lle falaba a Moisés e ao sumo sacerdote, como no Éxodo cap. 25 e 30 en que se chama: "a voz do Señor deixábase escoitar por encima da arca".
Oráculo de Fenicia: asociados coas deidades Baalzebub e Baalim.
Extensión
Por extensión, en matemáticas, filosofía e informática, un oráculo é calquera ente que xera verdades sobre un mundo real ou imaxinario, ou que pode responder cuestións correctamente. Nalgunhas teorías de aprendizaxe, a realidade considérase un oráculo.