Mohamed bin Rashid Al Maktum (en árabe محمد بن راشد المكتوم), tamén coñecido como Xeque Mohamed, nado en Dubai o 15 de xullo de 1949, é o actual primeiro ministro e vicepresidente dos Emiratos Árabes Unidos. É tamén o presidente do emirato de Dubai.
Foi o artífice dunha serie de reformas no goberno dos Emiratos Árabes Unidos, encabezados pola Estratexia de Goberno da Federación, que foi lanzada en 2007. En 2010, participou na implantación da estratexia UAE Vision 2021, que ten como obxectivo converter os Emiratos Árabes Unidos "nun dos mellores países do mundo"[1] en 2021.
O xeque Mohamed impulsou a transformación de Dubai, que se converteu nunha importante cidade global, e grazas aos seus esforzos conseguiu situar aos EAU na escena mundial.[2]
É propietario do 99,67% de Dubai Holding, un conglomerado dedicado a investimentos e ao desenvolvemento de empresas diversificadas, entre elas, as grandes compañías Emirates Airline, DP World e Grupo Jumeirah.
O xeque Mohamed xogou un papel decisivo no desenvolvemento económico e arquitectónico de Dubái, supervisando importantes proxectos dentro de diferentes sectores. Así, no campo do comercio, contribuíu á creación de JAFZA, unha das zonas francas máis importantes dos EAU; no campo das tecnoloxías da información e a comunicación, creou Dubai Internet City, un centro de tecnoloxía e zona franca para empresas de tecnoloxía e comunicación dixital; no sector das finanzas, impulsou a construción do centro financeiro Dubai International Finance Centre; e no ámbito do turismo, dirixiu grandes proxectos como a construción de Palm Islands, o emblemático hotel Burj al-Arab e o rañaceos Burj Khalifa, o edificio máis alto do mundo.[3]
É un gran afeccionado aos cabalos e un recoñecido xinete. Foi o fundador da corte de carreiras Godolphin, propiedade da familia Maktoum, e é o propietario de Darley, unha compañía de cría de razas de cabalos que opera en seis países. En 2012, montou o cabalo Madji Du Pont durante 160 km para facerse co Campionato Mundial de Enduro da FEI.[4]
É un recoñecido poeta en árabe.[5] Ten unha relación moi estreita con Mohammed bin Zayed Al Nahyan, que é o príncipe herdeiro do emirato de Abu Zabi, e o vice-comandante supremo das Forzas Armadas dos Emiratos Árabes Unidos.[6]
Traxectoria
É o terceiro dos catro fillos do xeque Rashid bin Said Al Maktum. A súa nai é a xeica Latifa Hamdan Al Nahayan. A partir dos catro anos, o xeque Mohamed recibiu estudos musulmáns e islámicos en privado. En 1955, comezou os seus estudos formais na escola Al Ahmedia. Á idade de 10 anos cambiouse á escola Al Shaab e dous anos despois ingresou na Escola Secundaria de Dubai. En agosto de 1966, el e o seu curmán, o xeque Mohamed Bin Kalifa Al Maktum, entraron na escola de idiomas Bell English School de Cambridge, no Reino Unido.
Esposas e vida familiar
A súa primeira esposa foi a súa curmá, a xeica Hind bint Maktoum bin Juma Al Maktoum, coa que casou en 1979.[7] Ela é a primeira dama de Dubai e a nai de doce dos fillos do xeque Mohammed, incluído o herdeiro presunto, Hamdan bin Mohammed Al Maktoum (nacido en 1982), o príncipe herdeiro de Dubai.
A súa sexta esposa é a princesa Haya Bint Al Husein, filla do rei Hussein I de Xordania, e irmá do actual rei de Xordania, Abdullah II, coa que casou o 10 de abril de 2004. O xeque Mohamed ten 21 fillos en total; 8 homes (Rashid (†), Hamdan, Maktoum, Ahmed, Majid, Saeed, Mansour, Marwan) e 13 mulleres (Manal, Latifa (1), Maryam (1), Hessa, Latifa (2), Maryam (2), Sheikha, Futtain, Salamah, Shamma, Al Jalila, Maitha, Mahra). En setembro de 2015, o fillo máis vello de Mohamed, o xeque Rashid bin Mohammed morreu por unha enfermidade cardíaca.[8]
En 2007 a súa riqueza estimábase en 12.000 millóns de dólares [9] que o situaban no cuarto lugar da lista de membros das familias reais máis ricas do mundo.
Al Maktum e os seus fillos e fillas son afeccionados á arte dos poemas árabes tradicionais e ao deporte, especialmente ás carreiras de cabalos e camelos. Por exemplo, nos 15º Xogos Asiáticos de 2006, o seu fillo Rashid gañou o ouro en enduro ecuestre na categoría de individuais, os seus fillos Rashid, Ahmed, Mayid e Hamdan gañaron o ouro en resistencia; a súa sobriña Latifa gañou o bronce en salto ecuestre e a súa filla Maitha dirixiu o equipo dos Emiratos Árabes Unidos en karate.
Carreira política
Ministro de Defensa
Converteuse en ministro de defensa dos Emiratos Árabes Unidos [10] despois da creación da federación en 1971. Desde entón, xogou un papel clave en varios episodios importantes da historia dos Emiratos Árabes Unidos contemporáneos. Como ministro de Defensa, dirixiu a Aviación Civil de Dubai e comezou a explotación dos recursos enerxéticos do emirato. O xeque Mohamed é o principal responsable do espectacular crecemento de Dubai.[11]
Presidente de Dubai
En 1995, o seu irmán, o xeque Maktum bin Rashid Al Maktum, asinou dous decretos que nomeaban ao xeque Mohamed como príncipe de Dubai.
Converteuse no gobernante de Dubai o 4 de xaneiro de 2006, tras a morte do seu irmán,[12] o xeque Maktoum bin Rashid. O 5 de xaneiro de 2006 foi nomeado polo presidente dos Emiratos Árabes Unidos, o xeque Jalifa bin Zayed Al Nahayan, como primeiro primeiro ministro e vicepresidente da nación. Pouco despois, membros do Consello Supremo dos Emiratos Árabes Unidos aceptaron o nomeamento e o xeque Mohamed foi designado para estes cargos.
Carreira empresarial
O xeque Mohamed promoveu o desenvolvemento de numerosos proxectos en Dubai,[11] entre eles a construción das illas Palm e o luxoso hotel Burj al-Arab.[13] Tamén é promotor da construción da torre Burj Dubai (renomeada na súa inauguración como Burj Khalifa), o edificio máis alto do mundo.
Varios destes proxectos empresariais están ligados a dúas empresas da súa propiedade, Dubai World e Dubai Holding.
Dubai World[14] comezou a súa andaina o 2 de xullo de 2006 como un conglomerado empresarial que abrangue numerosas empresas, como a compañía loxística DP World. Con máis de 50.000 empregados e presenza en máis de 100 cidades de todo o mundo, o grupo ten investimentos en negocios inmobiliarios e loxísticos nos Estados Unidos, Reino Unido e Suráfrica, entre outros países.
Dubai Holding, do que o xeque Mohamed posúe o 99,67% dos activos, desenvolve e xestiona parques inmobiliarios, telecomunicacións, restauración e negocios a través de catro unidades operativas: Jumeirah Group, TECOM Investments, Dubai Properties Group e Emirates International Telecommunications. Dubai Group e Dubai International Capital pertencen ao grupo de unidades de investimento operativo da compañía.
Ademais, ten unha participación maioritaria na empresa de investimentos e xestión de activos, bens inmobiliarios e eventos, Meraas Holding, que actualmente desenvolve varios proxectos en Dubai, como Legoland e un parque temático sobre o cine de Bollywood.[15]
Levou a cabo o lanzamento da compañía aérea Emirates e comezou a construír o aeroporto internacional de Dubai-Al Maktoum e o Dubai World Central, un complexo loxístico creado para ofrecer todo tipo de servizos aeroportuarios.
O xeque Mohamed tamén participa no negocio das carreiras de cabalos, patrocinando a carreira de cabalos máis rica do mundo, a Copa Mundial de Dubai.
Principais negocios
Emirates Airline
En 1985 encargou ao entón presidente de DNATA, Maurice Flanagan, o lanzamento dunha nova compañía aérea que se chamaría Emirates. O orzamento inicial da compañía aérea foi de 10 millóns de dólares, e o seu voo inaugural tivo lugar o 25 de outubro.[16] O xeque Mohamed nomeou o seu tío, o xeque Ahmed bin Saeed, presidente da nova compañía. Investíronse 75 millóns de dólares en instalacións e materiais, pero Emirates sempre mantivo que non recibiu ningunha axuda adicional que contribuíra ao crecemento meteórico da compañía, unha das compañías aéreas máis importantes do mundo.
En 1989, o xeque Mohamed inaugurou o primeiro Salón Aeronáutico de Dubai. En 2013 este evento albergou a máis de 1000 empresas expositoras e nel Emirates realizou pedidos xigantescos (150 Boeing 777X e 50 Airbus A380) que alcanzaron a histórica suma de 99.000 millóns de dólares.[17]
Estas accións responden á intención do goberno de Dubai de facer do emirato un centro mundial para o transporte de pasaxeiros e mercadorías.[18]
World Ports World
En 1991, o xeque Mohamed creou a Autoridade Portuaria de Dubai, uníndose ao porto e á zona franca Jebel Ali (JAFZA) co porto Rashid. JAFZA é unha das zonas francas máis importantes dos Emiratos Árabes Unidos, tanto polo seu tamaño como polo número de empresas alí establecidas - arredor de 6400 empresas de 120 nacionalidades. Desenvolve un terzo da actividade comercial de Dubai e o 50% das súas exportacións. Ademais de JAFZA, hai outras 30 zonas francas cuxa creación foi impulsada pola lei de investimentos de 2002, que permite aos estranxeiros a posibilidade de posuír o 100% do capital social dunha empresa.[19]
En 1999 fundou Dubai Ports International, unha compañía dedicada a explorar adquisicións no exterior e contratos de xestión de portos, que en 2005 se fusionou coa Autoridade Portuaria de Dubai para formar DP World. En 2006, DP World comprou P&O[20] por 7.000 millóns de dólares. Esta operación provocou unha polémica, xa que varios políticos e lobbistas estadounidenses fixeron pública a súa preocupación pola seguridade de seis portos adquiridos por DP World como parte da adquisición de P&O. Finalmente DP World retirou o seu investimento dos portos afectados.
Ademais de ser unha empresa internacional rendible, DP World é un dos maiores operadores de terminais marítimas do mundo. A compañía xestiona máis de 60 terminais en seis continentes e o 80% dos seus ingresos provén de manipulación de contedores.[21]
O hotel Burj Al Arab e Jumeirah
Inaugurado en decembro de 1999, deseñado por WS Atkins seguindo as instrucións do xeque Mohamed para construír un edificio realmente único, o Burj Al Arab[22] é considerado o hotel máis luxoso do mundo. Está nunha illa artificial a 280 metros da costa fronte á praia de Jumeirah, e pertence ao Grupo Jumeirah, a empresa de xestión hoteleira fundada polo xeque Mohammed en 1997. A construción de 22 hoteis en 10 países acredita a expansión internacional do grupo Jumeirah.
Dubai Internet City e TECOM
TECOM[23] é un congolomerado empresarial que xestiona todas as zonas francas situadas entre Jebel Ali e Deira. Consta de varios clústeres dedicados a servizos de diferente tipo. O 29 de outubro de 1999, o xeque Mohamed anunciou a creación do parque tecnolóxico e zona franca Dubai Internet City (DIC), que alberga empresas de tecnoloxía dixital e comunicación.[23] DIC conta actualmente con 15.000 traballadores e ofrece ás empresas arrendamentos a longo prazo, propiedade plena e acceso rápido aos servizos públicos. En novembro do 2000, Dubai Media City (DMC) incorporouse a DIC, unha zona franca dedicada ás grandes empresas de comunicación, entre outras, Reuters, CNN, BBC e os principais xornais de Dubai. O lanzamento de DMC veu acompañado da promesa do xeque Mohamed de respectar a liberdade de prensa. En 2007, tras un incidente no que algúns xornalistas locais foron acusados de difamación e condenados a prisión, aprobou un decreto que prohibía a prisión de xornalistas por estes motivos.[24]
Outras empresas pertencentes a TECOM e con presenza en Dubai son, International Media Production Zone, Dubai Silicon Oasis, Dubai Studio City, Dubai Healthcare City, Dubai Industrial City, Dubai Knowledge Village e Dubai Design District.[25]
Palm Islands
Na primeira década do século XXI, Dubai destacou polo desenvolvemento de proxectos inmobiliarios faraónicos. Entre os máis notorios está Palm Islands,[26] que consiste na construción de tres illas artificiais en forma de palma - un proxecto de Nakheel Properties, que pertence a Dubai World - grazas ás cales a costa de Dubai aumentou en 570 km.[27]
Estes proxectos contribuíron ao desenvolvemento do turismo de luxo e de negocios[28] en Dubai (onde este sector representa actualmente o 30% do PIB) e converteron o emirato nun dos destinos turísticos máis visitados do mundo, ademais dun modelo da actividade comercial de Oriente Próximo.[27]
Burj Khalifa
O 4 de xaneiro de 2010, o xeque Mohamed inaugurou o Burj Khalifa,[29] o edificio máis alto do mundo. Este é o principal edificio do complexo arquitectónico Centro de Dubai, que consta de torres mixtas, grandes edificios e centros comerciais. Este complexo tamén alberga o centro comercial máis grande do mundo, o Dubai Mall.[30] O xeque Mohamed dixo sobre a torre que constitúe "un logro nacional, un fito histórico e un punto de inflexión clave para a economía. É un símbolo de orgullo, non só para os emiratís, senón para todos os árabes".[31]
Dende o seu nomeamento como primeiro ministro dos Emiratos Árabes Unidos no 2006, o xeque Mohamed levou a cabo unha serie de grades reformas do goberno encabezadas pola Estratexia de Goberno da Federación. Este proceso, dirixido a afrontar unha falta de coordinación e planificación no goberno, así como cuestións de formulación de políticas e deficiencias lexislativas e reguladoras, supuxo melloras nas áreas social, económica, sector público, xustiza e desenvolvemento social. seguridade, infraestruturas e desenvolvemento rural.[32]
En 2010, participou no lanzamento da estratexia "UAE Vision 2021", dirixida a fortalecer a unidade interna dos Emiratos Árabes Unidos e crear unha economía baseada no coñecemento, co fin de facer dos Emiratos Árabes Unidos un dos mellores países do mundo".[33]
Medidas contra a corrupción
Unha das principais liñas de traballo introducidas polo xeque Mohamed foi unha estrita política de tolerancia cero coa corrupción. Segundo isto, en 2009 Dubai aprobou unha nova lei para loitar contra a corrupción e castigar aos implicados nestes delitos con privación de liberdade de ata 20 anos.[34] Esta lei busca protexer os fondos públicos e os intereses económicos de Dubai e ten como obxectivo acabar con calquera tipo de corrupción.[35]
Afeccións deportivas
O xeque Mohamed é un afeccionado aos cabalos, sobre os que considera que xogaron un papel importante na historia do mundo árabe.[36] Coñecido no campo das carreiras, cría cabalos que posteriormente compiten en torneos internacionais. Ten 68 sementais e é propietario de Darley Stud, o maior establecemento de cría de cabalos no mundo, que ten granxas nos Estados Unidos, Irlanda, Inglaterra e Australia.
A primeira vez que visitou un hipódromo foi en 1967 en Newmarket, onde asistiu á vitoria do cabalo do Royal Palace na carreira 2000 guineas.
En 1994 fundou a cuadra de hípica de propiedade familiar Godolphin Stables.[37] Os purasangues da súa familia viven en cortellos climatizados e reciben toda clase de atencións.[38] Esta gran preocupación polo coidado dos seus cabalos deu lugar a unha serie de vitorias de gran repercusión.
En 1996 inaugurouse a Copa Mundial de Dubai, que actualmente se celebra nas instalacións do Hipódromo Meydan. Con máis de 27 millóns de dólares en premios, é coñecida como a competición onde participan os cabalos máis caros do mundo. O xeque Mohamed é patrocinador desta competición.[39]
Humanista cultural
Ademais do seu amor polos cabalos, o xeque Mohamed é un apaixonado da poesía. Escribe poemas en árabe clásico e tamén no seu dialecto natal beduíno.[40] Na súa mocidade empregou varios pseudónimos, como "Seleet", para que a súa poesía non estivese asociada co fillo do entón presidente de Dubai. Recibiu o apoio da poeta Fatat Al Arab, que compuxo unha réplica dun dos seus primeiros poemas, algo infrecuente para un poeta descoñecido. O popular escritor brasileiro Paulo Coelho escribiu o prólogo do seu libro Poemas desde o deserto.[41]
En 1998, o xeque Mohamed fundou o Centro para o Entendemento Cultural Xeque Mohammed bin Rashid (SMCCU),[42] unha organización sen ánimo de lucro que ten como obxectivo concienciar e desmitificar a cultura local, a relixión e os costumes locais dos Emiratos Árabes Unidos. Baixo o lema "Abre portas. Abre mentes ", o SMCCU pretende contribuír a unha mellor comprensión e comunicación cultural entre cidadáns dos Emiratos Árabes Unidos e estranxeiros que visitan ou residen nos Emiratos Árabes Unidos.[43]
Premio Knowledge Award
O premio ao coñecemento Mohamed bin Rashid Al Maktum (1 millón de dólares), creado pola Fundación Mohamed Bin Rashid Al Maktum, foi inaugurado o 7 de decembro de 2014. O primeiro premio foi concedido conxuntamente ao informático e inventor de Internet, Sir Tim Berners-Lee, e ao empresario e cofundador de Wikipedia, Jimmy Wales, "en recoñecemento aos seus esforzos e contribucións á difusión do coñecemento no mundo".[44]
Filantropía
Mohamed bin Rashid Al Maktum é coñecido polas súas doazóns benéficas. O 19 de maio de 2007, anunciou plans de doar 10.000 millóns de dólares para establecer unha fundación para mellorar a educación en Oriente Medio, unha das doazóns de caridade máis altas da historia.[45] O xeque Mohamed afirmou que a súa iniciativa persoal intenta crear o que el chamou "unha sociedade baseada no coñecemento" no Oriente Medio.
En setembro de 2003, creou a Dubai Humanitarian City, que se converteu no maior centro de loxística de axuda humanitaria do mundo. Este centro atende a nove axencias das Nacións Unidas, unhas 50 ONG e varios operadores comerciais.[46]
Dubai Cares
En setembro de 2007, o xeque Mohamed lanzou unha campaña chamada "Dubai Cares", para promover que un millón de nenos dos países pobres teñan acceso á educación. O obxectivo da campaña era contribuír á consecución do Obxectivo de Desenvolvemento do Milenio 2, que era conseguir a educación primaria universal en 2015.[47] A cantidade de doazóns a esta campaña superou os 3.400 millóns de dirhams (aproximadamente 910 millóns de dólares).
Programa de axuda dos Estados Unidos a Paquistán
Un dos principais puntos de atención da política exterior dos Emiratos Árabes Unidos é a axuda a Paquistán . A federación executa activamente políticas humanitarias en Paquistán e apoia o fortalecemento do seu sistema político.[48]
O 12 de xaneiro de 2011, de acordo coas directrices establecidas polo presidente dos Emiratos Árabes Unidos, Khalifa Bin Zayed Al Nahyan e o xeque Mohamed bin Rashid Al Maktum, lanzouse o Programa de asistencia a Paquistán dos Emiratos Árabes Unidos. para axudar a Paquistán e mitigar o impacto das inundacións coa reconstrución da infraestrutura.[49] Este programa inclúe un plan integral de reconstrución que ten en conta as duras condicións xeográficas e climáticas da rexión e céntrase en catro áreas principais de rehabilitación social: saúde, educación, auga e infraestruturas.
Axuda a Palestina
O xeque Mohamed ten realizadas numerosas doazóns a Palestina. Resalta con frecuencia a necesidade de chegar a un acordo entre Palestina e Israel e negociar unha solución á cuestión palestina antes da normalización das relacións con Israel. Estas manifestacións reflicten a posición dos Emiratos Árabes Unidos respecto do conflito palestino-israelí, que afirma que a paz non se pode conseguir mentres dure a ocupación israelí de Palestina e outros territorios árabes e pide unha solución definitiva a esta situación e a creación dun Estado palestino.[50]
Axuda a Afganistán
Os Emiratos Árabes Unidos teñen un papel activo no marco das accións realizadas pola comunidade internacional para estabilizar e restaurar a seguridade en Afganistán. Así, apoian a transferencia das responsabilidades gobernamentais ás autoridades afgás e aportan importantes contribucións económicas ao país.[48] Moitas destas achegas proceden do xeque Mohamed, que fixo varias chamadas para a retirada das tropas estadounidenses de Afganistán e doou 2 millóns de dólares para acoller temporalmente aos desprazados polos bombardeos estadounidenses de 2001 e 2002.[51]
Acusacións de explotación infantil
En 2005, UNICEF conseguiu que os Emiratos Árabes Unidos permitisen saír do país aos nenos que se viran obrigados a traballar como xinetes de camelos a regresar aos seus países de orixe (Paquistán, Sudán, Mauritania e Bangladesh) e reintegrarse nas súas comunidades.[52]
Non obstante, en setembro do 2006, Mohamed e o seu irmán Hamdan foron acusados ante un xulgado estadounidense pola súa suposta relación co secuestro duns 30.000 nenos durante tres décadas. Estes nenos presuntamente foran obrigados a traballar como coidadores e xinetes nas carreiras de camelos, un deporte moi popular nos Emiratos. A disputa foi impulsada polos pais de seis destes nenos, baseándose nas leis internacionais contra o traballo infantil.[53]
Finalmente, o tribunal estadounidense rexeitou a demanda. A xuíza Cecilia Altonaga inclinouse cara á posición da defensa, quen sostivo que ningunha das partes implicadas residía nos Estados Unidos.[54]
Obras publicadas
Distincións honoríficas
Devanceiros
| | | | | | | | | | | | | | | | |
|
| 16. Xeque Hashar bin Maktum Al Maktum |
|
| | | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 4. Xeque Said bin Maktum Al Maktum | |
|
| | | | | | | | | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 2. Xeque Rashid bin Said Al Maktum | |
|
| | | | | | | | | | | | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 5. Xeica Hassa bin Al Marr | |
|
| | | | | | | | | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 1. Xeque Mohamed bin Rashid Al Maktoum | |
|
| | | | | | | | | | | | | | | | |
|
| 24. Xeque Khalifa bin Shakbut Al Nahayan |
|
| | | | |
|
| 12. Xeque Zayed bin Khalifa Al Nahayan | |
|
| | | | | | | |
|
|
|
|
|
| 6. Xeque Hamdan bin Zayed Al Nahayan | |
|
| | | | | | | | | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 3. Xeica Latifa bint Hamdan Al Nahayan | |
|
| | | | | | | | | | | | | |
|
| 28. Xeque Mejren |
|
| | | | |
|
| 14. Xeque Obaid bin Mejren | |
|
| | | | | | | |
|
|
|
|
|
| 8. Xeque Maktum bin Hashar Al Maktum | |
|
| | | | | | | | | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Notas
- ↑ "UAE Cabinet: 'We want to be among the best countries in the world by 2021'" (en inglés). 6 de febreiro de 2010. Consultado o 4 de outubro de 2019.
- ↑ "El jeque Mohammed, artífice del desarrollo de Dubai" (en castelán). 3 de xaneiro de 2010. Consultado o 4 de outubro de 2019.
- ↑ "Dubai: donde la palabra imposible no existe". Consultado o 24 de agosto de 2015.
- ↑ "Mohammad is new world endurance champion" (en inglés). 25 de agosto de 2012. Consultado o 4 de outubro de 2019.
- ↑ "Sheikh Mohammed publishes poetry" (en inglés). 5 de decembro de 2011. Consultado o 4 de outubro de 2019.
- ↑ "Mohammad Bin Rashid poem urges Qatar to 'return to GCC'" (en castelán). 29 de xuño de 2017. Consultado o 4 de outubro de 2019.
- ↑ Daughters of Sheikh Mohammed
- ↑ "Fallece el hijo mayor del Emir de Dubái". Consultado o 1 de abril de 2017.
- ↑ "Forbes Royal's Rich List" Arquivado 03 de xaneiro de 2017 en Wayback Machine., Forbes.com
- ↑ "Fichas País Emiratos Árabes Unidos" (PDF). Consultado o 25 de agosto de 2015.
- ↑ 11,0 11,1 "El jeque Mohammed, artífice del desarrollo de Dubai". Arquivado dende o orixinal o 05 de outubro de 2015. Consultado o 25 de agosto de 2015.
- ↑ "Muere el emir de Dubai y vicepresidente de los Emiratos Árabes Unidos". Ediciones El País. Consultado o 25 de agosto de 2015.
- ↑ "Burj Al Arab, el hotel más lujoso del mundo - Planeta JOY". Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2015. Consultado o 25 de agosto de 2015.
- ↑ "Quiénes son los hombres poderosos que manejan los hilos empresariales de Dubai". Consultado o 25 de agosto de 2015.
- ↑ "Las obras de los parques temáticos de Legoland y Bollywood marchan a buen ritmo en Dubai | El Correo del Golfo". Arquivado dende o orixinal o 29 de maio de 2015. Consultado o 25 de agosto de 2015.
- ↑ "The Emirates Story | About Emirates | Emirates United Arab Emirates". Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ "Emirates protagoniza el salón aeronáutico de Dubai". Arquivado dende o orixinal o 04 de marzo de 2016. Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ "Mapa de Sitio" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 24 de setembro de 2015. Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ "www.spainbusiness.ru". Arquivado dende o orixinal o 05 de marzo de 2016. Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ "Dubai Ports World pedirá préstamo para adquirir P&O". Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ "DP World gestionará la nueva terminal de contenedores del Puerto de Tarragona - 20minutos.es". Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ "Así es el Burj Al Arab, un hotel de máximo lujo que se ha convertido en el ícono de Dubái - azureazure.com". Arquivado dende o orixinal o 31 de marzo de 2016. Consultado o 26 de agosto de 2015.
- ↑ 23,0 23,1 "www.extenda.es". Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2015. Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ "Press freedom boost as Dubai's sheikh says journalists won't go to jail". Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ "TECOM Investments expande su base de comunidades creativas con el anuncio del Dubai Design District | Business Wire". Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ "La isla palmera en Dubai". Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ 27,0 27,1 "El Islam y los musulmanes hoy" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 24 de setembro de 2015. Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ "ELMUNDO.ES | SUPLEMENTOS | MAGAZINE 318 | Un Edén sólo para ricos". Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ "Burj Khalifa - Dubai - El edificio más alto del mundo". Arquivado dende o orixinal o 09 de agosto de 2015. Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ "Dubai Mall - El centro comercial más grande de Dubái". Consultado o 27 de agosto de 2015.
- ↑ Maktoum. Flashes of thought.
- ↑ "Embajada de los Emiratos Árabes Unidos en Madrid » EAU-Gobierno y sistema político". Arquivado dende o orixinal o 12 de xaneiro de 2016. Consultado o 28 de agosto de 2015.
- ↑ "Debate entre Mohammed bin Rashid y periodistas | El Correo del Golfo". Arquivado dende o orixinal o 02 de xuño de 2020. Consultado o 28 de agosto de 2015.
- ↑ "Dubai emite una ley para castigar a los corruptos con penas de hasta 20 años cárcel. Noticias de Economía". Consultado o 28 de agosto de 2015.
- ↑ "Dubai castigará la corrupción con penas de hasta 20 años de cárcel | elmundo.es". Consultado o 28 de agosto de 2015.
- ↑ "Euskalhorse". Arquivado dende o orixinal o 04 de marzo de 2016. Consultado o 31 de agosto de 2015.
- ↑ "Godolphin - Our Founder". Consultado o 31 de agosto de 2015.
- ↑ "Una carrera por el desierto de Abu Dhabi". Consultado o 31 de agosto de 2015.
- ↑ "Un rascacielos, los jeques y las carreras de caballos: ¿mezcla imposible? - Al Galope - Entretenimiento - CNNMexico.com". Consultado o 31 de agosto de 2015.
- ↑ "The Poet". Arquivado dende o orixinal o 18 de maio de 2012. Consultado o 1 de setembro de 2015.
- ↑ "Dubai: donde la palabra imposible no existe". Consultado o 1 de setembro de 2015.
- ↑ "About us". Arquivado dende o orixinal o 02 de novembro de 2014. Consultado o 1 de setembro de 2015.
- ↑ "Dubaiytu descubre en español las tradiciones de Emiratos". Arquivado dende o orixinal o 25 de agosto de 2015. Consultado o 1 de setembro de 2015.
- ↑ "Mundo árabe premia a “padre” de la Internet". Arquivado dende o orixinal o 02 de xuño de 2020. Consultado o 1 de setembro de 2015.
- ↑ "Millones para educación en M. Oriente". BBC News. Consultado o 19 de maio de 2007.
- ↑ "Who we are | About IHC | International Humanitarian City". Arquivado dende o orixinal o 05 de novembro de 2014. Consultado o 2 de setembro de 2015.
- ↑ "UNICEF y Dubai Cares unen sus fuerzas en pro de la educación de un millón de niños y niñas". UNICEF. Arquivado dende o orixinal o 07 de abril de 2017. Consultado o 07 de outubro de 2019.
- ↑ 48,0 48,1 Ministerio de Asuntos Exteriores y de Cooperación de España. "Emiratos Árabes Unidos" (PDF). Consultado o 2 de setembro de 2015.
- ↑ "UAE-PAP". Arquivado dende o orixinal o 20 de agosto de 2015. Consultado o 2 de setembro de 2015.
- ↑ Ministerio de Asuntos Exteriores y de Cooperación de España. "Emiratos Árabes Unidos" (PDF). Consultado o 2 de setembro de 2014.
- ↑ "Ayuda humanitaria desde Emiratos". Archived from the original on 02 de setembro de 2015. Consultado o 2 de setembro de 2015.
- ↑ "Nueve niños explotados como jinetes en el Golfo Pérsico se reencuentran con sus padres en Pakistán". Arquivado dende o orixinal o 04 de marzo de 2016. Consultado o 4 de setembro de 2015.
- ↑ "Los 'niños jinete' demandan al jeque". Consultado o 4 de setembro de 2015.
- ↑ "Nacion.com, San José, Costa Rica [Última Hora de Agencia]". Arquivado dende o orixinal o 04 de marzo de 2016. Consultado o 4 de setembro de 2015.
- ↑ Alice Johnson Khalifa, Queen Elizabeth II exchange orders. Gulf News. 26 de novembro de 2010 Consultado o 5 de setembro de 2013.
- ↑ "Royal Ark". Consultado o 1 de abril de 2017.
- ↑ "Boletín Oficial del Estado" (PDF). Consultado o 1 de abril de 2017.
Véxase tamén
Outros artigos
Ligazóns externas
.jpg)
_rib.PNG){kind=small}
