Para outras páxinas con títulos homónimos véxase:
Martín.
San Cristovo de Martín é unha parroquia do concello de Bóveda na provincia de Lugo. Pertence ó arciprestado de Santalla de Rei. Limita coas parroquias de Remesar e Teilán ao norte, Bóveda e Ver ao leste, Vilalpape, O Chao do Fabeiro e Fiolleda ao sur, e Ousende e A Broza ao oeste.
Segundo o padrón municipal de 2008 tiña 137 habitantes (77 homes e 60 mulleres), distribuídos en 26 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 175 habitantes.
Historia
A primeira referencia a esta parroquia data do ano 1238, no que Miguel Yáñez Cerdeira e a súa muller, venden ó abade do Mosteiro de Meira a herdade que teñen na vila de Martín.
Patrimonio artístico
No lugar da Chá do Couso existen vestixios dunha antiga medorra, moi destruída cando se plantaron piñeiros na zona.
A igrexa parroquial data do século XVI. Trátase dun edificio de tres naves, separadas por arcos de medio punto, con muros de cachotería de lousa e cuberta a dúas augas. A capela maior, diferenciada das naves en alzado e planta ten cuberta a catro augas, estando pegada a sancristía polo seu costado sur. A igrexa ardeu na Guerra Civil, desaparecendo os retablos e imaxes orixinais.
A Capela de Santa Lucía representa outro dos bens culturais existentes nesta parroquia. De planta rectangular, con muros de cachotería en lousa, a entrada está precedida por un pórtico, soportado pola prolongación dos muros laterais.
No lugar de Couso está a Capela de San Xosé, en bo estado de conservación.
Na arquitectura civil destaca a Casa do Pacio. Desta casa teñen as súas orixes os Somoza (Somoza Maior de Lemos). A estrutura orixinal está moi alterada, conservando nas súas paredes tres escudos, un, cuarteado en cruz, co brazo empuñando a maza, un león rampante, tres lises e seis dados punteados (armas dos Somozas); outro, de peor factura, leva catro lises, seis dados, a maza e unha cruz, e no terceiro, de características semellantes o anterior aprécianse unicamente tres lises. A casa conta tamén cun pombal de planta circular.
Outros exemplos de arquitectura civil son a Casa Grande de Lamela, a Casa Grande do Couso e antigos muíños, coma o da Carballeira e o muíño do Gómez.
Lugares e parroquias
Lugares de Martín
Parroquias de Bóveda
Notas
Véxase tamén
Outros artigos
