Ceasair

Teimpléad:WD Bosca Sonraí CarachtarCeasair
Cineálcarachtar i miotaseolaíocht na nGael
lonnaitheoir Cuir in eagar ar Wikidata
Dáta
Inscnebaineann Cuir in eagar ar Wikidata
Muintir
AthairBith (mythology) (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata

Is pearsa ó Leabhar Gabhála na hÉireann í Ceasair (Sean-Ghaeilge CessairCesair), le brí Brón, Cruatan. De réir an LGÉ,[1] ba cheannaire í ar na chéad lonnaitheoirí a tháinig go hÉirinn, roimh an Díle.[2] D'fhéadfadh gur iarracht é seo miotas níos luaite págánach a athinsint do lucht Chríostaí,[2] ach b'fhéidir mar mhalairt air sin gur toradh bréagstaire tar éis an iompú é.

Achoimre

De réir an LGÉ, iníon Bith mac Naoi (neamh-bíobalta) agus a bhean chéile Birren ba ea Ceasair.[2] Tá an t-ainm Bith fréamhaithe ón Prótai-Cheiltis *bitu-, a thugtaí go minic mar chuid d'ainmneacha ríthe na nGallach agus Ceiltigh na nOileán (cf. Bituitus).[3][4]

I leaganacha áirithe den scéal, d'inis Naoi dóibh dul go dtí teorainn iarthair an domhain, chun an Díle atá le teacht a éalú. I leaganacha eile, tar éis d'áit ar Áirc Naoi a séanadh orthu, dúirt Ceasair leo íol a dhéanamh chun comhairle a thabhairt dóibh. Dúirt an t-íol leo éalú ón Díle thar muir go hÉirinn. D'imigh siad ar thrí long ar turas fada, ach nuair a rinne siad iarracht teacht i dtír, cailleadh dhá long. I measc iad siúd a tháinig slán, ní raibh ach Ceasair, naonúir bán is daichead agus triúr fear: Fintán mac Bóchra, Bith agus Ladra. Tháinig siad i dtír ag Dún na mBárc[5] ar Bá Bheanntraí, daichead lá roimh an Díle, in Aois an Domhain 2242[6] de réir Annála na gCeithre Máistrí, nó 2361 RC de réir chroineolaíocht Sheathrúin Chéitinne.

Roinneadh an triúr fear go cothrom idir na mná. Go háirithe, thóg Ceasair Fintán, thóg Bairrfhind Bith agus thóg Alba Ladra. Fuair Bith agus Ladra bás tamaillín i ndiaidh sin, áfach (ba é Ladra an chéad fhear curtha faoi in Éirinn). Fágadh Fintán ina aonar leis na mná, ach chuaigh an obair sa mhuileann air agus theith sé. Nuair a tháinig an Díle, níor tháinig ach Fintán slán. Rinneadh bradán de agus níos deireanaí iolar. Mhair sé 5,500 bliain tar éis na Díle, nuair a rinneadh fear de arís agus d'inis sé scéal stair na hÉireann.

De réir seanscéil, fuair Ceasair bás ag Cúil Ceasra(ch) i gConnacht agus curadh carn, Carn Ceasra(ch), thar a corp. Deirtear go bhfuil an carn seo in aice le Mainistir na Búille i gContae Ros Comáin, nó b'fhéidir ag Cnoc Meá[7] i gContae na Gaillimhe (Lynch, 2006).

De réir leagan níos luaite den scéal, is amhlaidh in Cín Dromma Snechtai atá caillte, ba í Banbha an chéad bhean a tháinig go hÉirinn, lena beirt deirfiúracha, triúr fear agus caoga ban.[8] Ba thrédhia na talún iad Banbha, Fódhla agus Ériu, agus ba iad Mac Cuill, Mac Cecht agus Mac Gréine a bhfear chéile. I leaganacha Críostaí, is amhlaidh go seasann Ceasair, Bairrfhind agus Alba in áit an trébhandia, agus Fintán, Bith agus Ladra in áit an triúr déithe.[9][10]

D'fhéadfadh é chomh maith go bhfuil nasc idir Fintán/Mac Cuill agus an bradán feasa, a bhain eolas go léir an domhain amach tar éis dó naoi gcnó choill, a thit i d[Tobar Connla]] isteach, a ithe. Is amhlaidh de réir a n-ainmneacha gur mháithreacha sinseartha an domhain iad compánach Cheasaire, ina measc: German (Gearmánaigh), Espa (Spáinnigh), Alba (Briotanaigh), Traige (Tráiciaigh), Gothiam (Gotaigh), srl. Sa chaoi seo, "le teacht dream Cheasaire, cruthaíodh in Éirinn domhnán de dhaonra an domhain go léir". Tugann ainmneacha roinnt compánach eile, bandéithe ársa na hÉireann chun cuimhne.[10]

Déanann Seathrún Céitinn trácht ar seanscéal gur shéid stoirm mhór triúr iascairí — Capa, Laigne agus Luasad — ón Ibéir go hÉirinn, bliain roimh an nDíle. Thaitin an tír leo, chuaigh siad abhaile chun a mná chéile a bhailiú, tháinig ar ais tamaillín roimh an Díle, agus bádh go léir ansiúd iad.

De réir seanscéal Gaelacha eile na meánaoise, is é Ceasair ainm d'iníon rí Gallia, a phós Ard-Rí na hÉireann, Úgaine Mór, sa 6ú nó 5ú haois RC.

Tá leagan eile fós ag Mallory.[11] Bhí céad is caoga ban agus triúr fear maraon leis na scéalta eile. Fuair an chéad fhear bás agus cuireadh faoi é i gContae Loch Garman. Bhí céad ban anois ag an dara fear agus d'éag é le teann corthachta. Chuaigh an 150 ban ansin sa tóir ar an bhfear a raibh fós ann, ach léim sé isteach san fharraige agus rinneadh bradán de.

Foinsí

  • John O'Donovan (eag.) (1848–1851), Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters Vol 1
  • D. Comyn & P. S. Dinneen (eag.) (1902–1914), The History of Ireland by Geoffrey Keating
  • James MacKillop (1998), Dictionary of Celtic Mythology
  • Ronan Lynch (2006), The Kirwans of Castlehacket, Co. Galway: History, folklore and mythology in an Irish horseracing family, Four Courts Press, ISBN 1-84682-028-6.

Tagairtí

  1. Leabhar Laighneach, Lebor Gabála ar CELT. CnT MS 1339 (olim H 2.18), f. 4a 50.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Cesair 1," A Dictionary of Celtic Mythology. James McKillop. Oxford University Press, 1998
  3. 1 bith ar eDIL, domhan.
  4. Bituitus
  5. Dún na mBárc
  6. Annál 2242. Ní dhéantar aon iarracht RC a thabhairt do na heachtraí seo.
  7. Cnoc Meá ar logainm.ie
  8. Koch, John T.. Celtic Culture: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO, 2006, lch. 165
  9. Carey, John. The Irish National Origin-Legend: Synthetic Pseudohistory Curtha i gcartlann 2019-08-19 ar an Wayback Machine. University of Cambridge, 1994, lch. 21
  10. 10.0 10.1 Monaghan, Patricia. The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore. Infobase Publishing, 2004, lch. 85
  11. J. P. Mallory, The Origins of the Irish, Thames & Hudson (2013), Chuid a Seacht ISBN 9780500051757


Réamhtheachtaí
none
Lionnaitheoirí miotasacha na hEireann
ACM 2958 BC [1]
FFE 2361 BC [2]
Comharba
Parthalán


Read other articles:

Rumah Gadang 20 Ruang setelah renovasi Rumah Gadang 20 Ruang adalah sebuah rumah Gadang yang terpanjang di Sumatera Barat. Secara geografis terletak di Nagari Sulit Air, X Koto Diateh Jorong Silungkang, Solok. Bangunan ini terdaftar sebagai cagar budaya dengan nomor inventaris 03/BCB-TB/A/15/2007 di Balai Pelestarian Cagar Budaya Batusangkar. dari sejarahnya, bangunan ini dinamakan rumah gadang 20 ruang karena bilik atau kamar pada rumah ini terdiri dari 20 buah. Rumah Gadang 20 ruang dibangu...

 

John Polanyi John Charles Polanyi (bahasa Hungaria: Polányi János; lahir 23 Januari 1929) adalah kimiawan Hungaria-Kanada. Ia adalah mahasiswa pascadoktoral di Universitas Princeton, Amerika Serikat, dan National Research Council, Kanada. Ia lahir di Berlin, dan dididik di Universitas Manchester, Inggris. Kini ia adalah anggota staf pengajar di Jurusan Kimia Universitas Toronto. Penelitiannya adalah tentang gerakan molekul dalam reaksi kimia pada gas dan di permukaan. Ia adalah Anggota Roya...

 

The Wild Goose ChasePoster filmSutradaraCecil B. DeMilleProduserCecil B. DeMilleJesse L. LaskyDitulis olehWilliam C. deMillePemeranIna ClaireSinematograferAlvin WyckoffPenyuntingCecil B. DeMillePerusahaanproduksiJesse Lasky FeaturesDistributorParamount PicturesTanggal rilis 27 Mei 1915 (1915-05-27) Durasi40 menitNegaraAmerika SerikatBahasaBisu (intertitel Inggris)Anggaran$10.611.85[1]Pendapatankotor$60.630.68[1] The Wild Goose Chase adalah sebuah film komedi-drama Amerika...

Flakpanzer IV Wirbelwind Wirbelwind di CFB Borden Jenis Meriam anti pesawat swagerak Negara asal Jerman Nazi Spesifikasi Berat 22 tonnes (48.501 lbs) Panjang 5,89 m (19 ft 4 in) Lebar 2,88 m (9 ft 5 in) Tinggi 2,76 m (9 ft 1 in) Awak 5 (komandan/penembak, dua pengokang, pengemmudi, operator radio) Perisai 10–80 mm (.39–3.14 in) Senjatautama 4 × 2 cm Flak 38 Senjatapelengkap 1 × MG 34 Panzerlauf 7,92 mm Jenis Mesin 12-cylinder Mayba...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 2013–14 Northern Colorado Bears men's basketball team – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2024) (Learn how and when to remove this template message) American college basketball season 2013–14 Northern Colorado Bears men's basketballCIT, ...

 

Overview of the languages spoken in Israel Languages of IsraelMap showing languages in Israel, Golan Heights, West Bank and Gaza Strip. Blue shows dominantly Hebrew speaking areas, lighter blue shows mixed Hebrew and Arabic speaking areas, white shows dominantly Arabic speaking areas.OfficialHebrew[1]Semi-officialArabicMinorityDomari, Romanian, German, Polish, Ladino, Yiddish, Hungarian, French, PersianForeignEnglish and RussianSignedIsraeli Sign LanguageKeyboard layoutHebrew Th...

クルアーンのスーラについては「地震 (クルアーン)」をご覧ください。 ポータル 災害 地震(じしん、英: earthquake)は、以下の2つの意味で用いられる[1]。 地震学における定義: 地球表面を構成している岩盤(地殻)の内部で、固く密着している岩石同士が、断層と呼ばれる破壊面を境目にして、急激にずれ動くこと。これによって大きな地面の振動が生じ�...

 

For other uses, see Nete (disambiguation). River in BelgiumNeteGrote NeteLocationCountryBelgiumPhysical characteristicsSource  • locationLier • coordinates51°07′53″N 4°34′53″E / 51.1315°N 4.5813°E / 51.1315; 4.5813 Mouth  • locationRupel • coordinates51°04′25″N 4°25′12″E / 51.0735°N 4.4201°E / 51.0735; 4.4201Length98 km (61 mi) (Nete ...

 

О населённых пунктах с названием Вёшки см. Вешки. СтаницаВёшенская Гостиница Дон 49°37′38″ с. ш. 41°43′34″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект Федерации Ростовская область Муниципальный район Шолоховский Сельское поселение Вёшенское История и география Первое...

Fisherman's Friend Fisherman's Friend adalah merek permen mentol yang diproduksi oleh perusahaan Lofthouse di Fleetwood, Lancashire, Inggris. Sejarah Fisherman's Friend aslinya dikembangkan oleh ahli farmasi James Lofthouse pada 1865 untuk meringankan berbagai masalah pernafasan yang diderita oleh nelayan yang bekerja dalam kondisi ekstrim di dasar laut dalam laut Utara. Meskipun ia mengembangkannya sebagai obat cair yang sangat kuat yang mengandung mentol dan minyak kayu putih, Lofthouse kem...

 

ヨハネス12世 第130代 ローマ教皇 教皇就任 955年12月16日教皇離任 964年5月14日先代 アガペトゥス2世次代 レオ8世個人情報出生 937年スポレート公国(中部イタリア)スポレート死去 964年5月14日 教皇領、ローマ原国籍 スポレート公国親 父アルベリーコ2世(スポレート公)、母アルダその他のヨハネステンプレートを表示 ヨハネス12世(Ioannes XII、937年 - 964年5月14日)は、ロ...

 

この記事には参考文献や外部リンクの一覧が含まれていますが、脚注による参照が不十分であるため、情報源が依然不明確です。適切な位置に脚注を追加して、記事の信頼性向上にご協力ください。(2019年3月) ユダヤ教 国・地域 イスラエル など信者数 1450万人~1740万人成立年 紀元前1280年頃(モーセの十戒)信仰対象 唯一神(ヤハウェ)聖典 タナハ(旧約聖書)母�...

Биномиальный коэффициент — коэффициент перед членом разложения бинома Ньютона ( 1 + x ) n {\displaystyle (1+x)^{n}} по степеням x {\displaystyle x} . Коэффициент при x k {\displaystyle x^{k}} обозначается ( n k ) {\displaystyle \textstyle {\binom {n}{k}}} или C n k {\displaystyle \textstyle C_{n}^{k}} и читается «биномиальный коэффициент из n {\d...

 

This article is about the chemical element. For other uses, see Sulfur (disambiguation). Chemical element, symbol S and atomic number 16Sulfur, 16SSulfurAlternative nameSulphur (British spelling)Allotropessee Allotropes of sulfurAppearanceLemon yellow sintered microcrystalsStandard atomic weight Ar°(S)[32.059, 32.076][1]32.06±0.02 (abridged)[2] Sulfur in the periodic table Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium...

 

Zapotlanejo Localidad ZapotlanejoLocalización de Zapotlanejo en México ZapotlanejoLocalización de Zapotlanejo en Jalisco Mapa interactivoCoordenadas 20°37′21″N 103°04′04″O / 20.62248, -103.06766Entidad Localidad • País México México • Estado Jalisco • Región Centro • Municipio ZapotlanejoAltitud   • Media 1524 m s. n. m.Población (2020)   • Total 33 284 hab.[1]​Huso horario Tiempo del ce...

The Sun and objects orbiting it For other uses, see Solar System (disambiguation). Solar SystemThe Sun, planets, moons and dwarf planets[a](true color, size to scale, distances not to scale)Age4.568 billion years[b]LocationLocal Interstellar CloudLocal Bubble[1]Orion–Cygnus ArmMilky Way[2]Nearest starProxima Centauri (4.2465 ly)[D 1]Alpha Centauri (4.36 ly)[D 2]PopulationStarsSunPlanets Mercury Venus Earth Mars Jupiter...

 

Elena Percivaldi Elena Percivaldi (Milano, 3 maggio 1973) è una saggista, storica e scrittrice italiana, giornalista, critica d'arte e musicale. Indice 1 Biografia 2 Incarichi e partecipazioni 3 Opere 3.1 Prefazioni 4 Note 5 Altri progetti 6 Collegamenti esterni Biografia Laureata in Lettere Moderne all'Università degli Studi di Milano con una tesi sulla storia medievale, all'attività di saggista e pubblicista affianca quella di docente (ha collaborato con l'Università degli Studi di Ferr...

 

Part of a series onBuddhism Glossary Index Outline History Timeline The Buddha Pre-sectarian Buddhism Councils Silk Road transmission of Buddhism Decline in the Indian subcontinent Later Buddhists Buddhist modernism DharmaConcepts Four Noble Truths Noble Eightfold Path Dharma wheel Five Aggregates Impermanence Suffering Not-self Dependent Origination Middle Way Emptiness Morality Karma Rebirth Saṃsāra Cosmology Buddhist texts Buddhavacana Early Texts Tripiṭaka Mahayana Sutras Pāli Cano...

Grotta del CavalloImmagine dell'ingresso della grottaStato Italia Regione Puglia Province Lecce ComuniNardò Altitudine15 m s.l.m. Coordinate40°09′18″N 17°57′36″E40°09′18″N, 17°57′36″E Grotta del Cavallo Modifica dati su Wikidata · Manuale La grotta del Cavallo, o grotta Cavallo, è una grotta naturale costiera calcarea situata nel comune di Nardò, nei pressi della costa ionica salentina, parte di un sistema più ampio di caverne naturali ubicate...

 

Construction géométrique des moyennes de Lehmer de deux nombres réels, selon un résultat de Farnsworth et Orr[1]. En mathématiques, la moyenne de Lehmer d'une famille ( x 1 , … , x n ) {\displaystyle (x_{1},\dots ,x_{n})} de nombres réels strictement positifs, portant le nom de Derrick Henry Lehmer, est une moyenne définie par [2]: L p ( x 1 , … , x n ) = ∑ k = 1 n x k p ∑ k = 1 n x k p − 1 , {\displaystyle L_{p}(x_{1},\dots ,x_{n})={\frac {\sum ...