Tutsi

Tutsi

Printzesa tutsi bat
Biztanleak guztira
c. 3 milioi
Biztanleria nabarmena duten eskualdeak
 Ruanda
 Burundi
Hizkuntza
Rwanda-Rundi
Frantses
Erlijioa
Kristautasuna
Islam
Zerikusia duten beste giza taldeak
Bantu herriak

Tutsi[1] Erdialdeko Afrikako etnia da, Ruanda eta Burundiko biztanleriaren gutxiengoa dena. Jatorri Nilotikoko artzainak izan dira historian zehar.

Tutsiek tribu Nilotikoen adar bat osatzen dute, eta Laku Handien lurraldera, nolabait esateko, orain gutxi iritsi dira. Artzain eta abeltzainak izanda, ganaduarentzat primerako mendi berdexkak aurkitu zituzten Ruandara iritsi zirenean. Zalantzarik ez dago tutsi arrotzei hutuek nahikoa erresistentzia jarri zietela. Tutsiak gutxiengo ziren, eta gaur egun ere gutxiengo dira, baina Ruandara iritsi zirenetik, agerian geratu da agintea eskuratzeko duten abilezia. Mendeetan izan duten nagusitasuna hiru arlotan nabarmendu da:

  • Arrazari dagokionez, askoz ere altuago eta argalagoak dira, eta horrek errespetua sortzen dio hutuari.
  • Ekonomiaz denaz bezainbatean, behi-talde handienen jabeak izan dira, eta antzinako herrietan ganaduen jabetza aberastasun eta jauntxoen ezaugarri izaten zen (baita Euskal Herrian ere, aberatsa hitzaren jatorriak erakusten duen bezala).
  • Politikan ere, botere-egituren jaun eta jabe egin ziren berehalaxe. Aberastasun eta nobletasun horrek berehala bihurtu zituen tutsiak jauntxo, eta horien inguruan gizarte eta estatu feudal bat sortu zen, Erdi Aroan bezalatsu, XX. mendearen erdi aldera arte iraun duen estatu eredua.

Egipto hegoaldean, Sudanen eta Etiopian 1,80 metro inguruko gizakiak bizi dira, argalak, besaluzeak, aurpegiera erregularrekoak, serioak eta harroak. Nubioak, galak eta danakilak dira, azal beltzekoak, batzuetan kobre edo oliba kolorea ere izaten dutenak, eta tutsiek tribu horien jatorri bera dute. Abeltzain haien historia eta bidea denboran galtzen da, baina Nilo goietan eta Laku Handien lurraldean izan duten presentzia esanguratsua izan da: hortik dator Nilotikoen deitura. Gaur egun, batzuk oraindik ere nomada moduan bizi dira, masaiak eta peulak esaterako; eta beste batzuk, tutsiak eta himak, zibilizazioan integratu dira, Ruandako eta Burundiko Estatu menderatzaileak sortuz.

Ruandako genozidioa

Sakontzeko, irakurri: «Ruandako genozidioa»

Muturreko hutuek eragin zuten 1994an Ruandak pairatutako genozidioa, tutsi eta hutu moderatuen aurkako sarraskia, alegia: 800.000-1.000.000 bat pertsona hil ziren.

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 90. arauaː Munduko herriak eta etniak. .

Kanpo estekak


Antropologia Artikulu hau antropologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Read other articles:

FC Krylia Sovetov Samara

Krylia SovetovNama lengkapProfessional Football ClubKrylia Sovetov SamaraJulukanPerya (Feathers), Krysy (Rats)Berdiri1942StadionStadion Metallurg, Samara, Rusia(Kapasitas: 33.000[1])KetuaViktor RazveyevManajer Gadzhi GadzhiyevLigaRussian Premier League2011–1212th Kostum kandang Kostum tandang Musim ini FC Krylia Sovetov Samara merupakan sebuah klub sepak bola asal Rusia yang bermain di divisi utama Liga Utama Rusia. Didirikan pada tahun 1942. Bermarkas di Samara. Klub ini memainkan ...

 

5th Illinois Cavalry Regiment

5th Illinois Cavalry RegimentIllinois flagActiveAugust 31, 1861, to October 27, 1865CountryUnited StatesAllegianceUnionBranchCavalryMilitary unit Illinois U.S. Volunteer Cavalry Regiments 1861-1865 Previous Next 4th Illinois Volunteer Cavalry Regiment 6th Illinois Volunteer Cavalry Regiment The 5th Illinois Cavalry Regiment was a cavalry regiment that served in the Union Army during the American Civil War. Service The 5th Illinois Volunteer Cavalry was mustered into service at Camp Butler, Il...

 

Surgery

Medical procedures that involve incisive or invasive instruments into body cavities This article is about the medical specialty. For other uses, see Surgery (disambiguation). Surgeons conducting operations Surgery[a] is a medical specialty that uses manual and instrumental techniques to diagnose or treat pathological conditions (e.g., trauma, disease, injury, malignancy), to alter bodily functions (i.e., malabsorption created by bariatric surgery such as gastric bypass), to reconstruc...

هويدا

هويدا   معلومات شخصية اسم الولادة هويدا أنور منسي  الميلاد 18 مارس 1952 (72 سنة)  القاهرة  مواطنة مصر  الأب أنور منسي  الأم صباح  الحياة العملية المهنة ممثلة  اللغة الأم العربية  اللغات العربية  سنوات النشاط 1970 - 1988 المواقع السينما.كوم صفحتها على السينما....

 

Männerlist größer als Frauenlist

Männerlist größer als FrauenlistOpera (unfinished) by Richard WagnerThe composer, c. 1830, the decade when he worked on the projectTranslationMen Are More Cunning Than Women, or The Happy Bear FamilyOther titleDie glückliche BärenfamilieLibrettistRichard WagnerLanguageGerman Männerlist größer als Frauenlist oder Die glückliche Bärenfamilie (Men Are More Cunning Than Women, or The Happy Bear Family;[1] WWV 48) is an unfinished Singspiel by Richard Wagner, written between 1837...

 

Football team

Group of football players Chelsea's football squad in 1905 pictured with support staff A football team is a group of players selected to play together in the various team sports known as football. Such teams could be selected to play in a match against an opposing team, to represent a football club, group, state or nation, an all-star team or even selected as a hypothetical team (such as a Dream Team or Team of the Century) and never play an actual match. The difference between a football tea...

Fischer Grand Prix 1978

Fischer Grand Prix 1978 Sport Tennis Data 23 ottobre – 29 ottobre Edizione 4a Superficie Sintetico indoor Località Vienna, Austria Campioni Singolare Stan Smith Doppio Víctor Pecci / Balázs Taróczy 1977 1979 Il Fischer Grand Prix 1978 è stato un torneo di tennis giocato sul sintetico indoor del Wiener Stadthalle di Vienna in Austria. È stata la 4ª edizione del torneo che fa parte del Colgate-Palmolive Grand Prix 1978. Il torneo si è giocato dal 23 al 29 ottobre 1978. Indice 1 Campi...

 

大字 (数字)

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています（詳細）。 数字の大字（だいじ）は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字（小字）の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券（「壱」が大字） 弐千円日本銀行券（「弐」が大字） 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

 

Население Татарстана

Численность населения республики по данным Росстата составляет 4 003 016[1] чел. (2024). Татарстан занимает 8-е место по численности населения среди субъектов Российской Федерации[2]. Плотность населения — 59,00 чел./км² (2024). Городское население — 76,72[3] % (20...

British Rail Class 205

Class of passenger train British Rail Class 205 (3H)205029 in BR green livery at Reading in 1992In serviceSeptember 1957 – December 2004ManufacturerBR EastleighNumber built34 trainsetsFormation2/3 cars per trainsetCapacity114 2nd class, 13 1st class[1]OperatorsSouthern Region of British RailwaysNetwork South EastConnex South CentralSouthernSpecificationsCar length 19.51 m (64 ft 0.1 in) 19.34 m (63 ft 5.4 in) 19.51 m (64 ft 0.1 in) Width2...

 

جون فويت

جون فويت (بالإنجليزية: Jon Voight)‏  فويت في 2006 معلومات شخصية اسم الولادة جوناثان فنسينت فويت الميلاد 29 ديسمبر 1938 (العمر 85 سنة) الولايات المتحدة يونكرس، نيويورك مواطنة الولايات المتحدة  نشأ في ألمانيا  الزوجة لوري بيترس (1962-1967)مارشلاين بيرتراند (1971-1978) الأولاد جيمس هيف...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

Stadion Breite

Stadion BreiteAlti Breiti (vecchia Breite) Informazioni generaliStato Svizzera UbicazioneSciaffusa, Breitenaustrasse Inizio lavori1950 Inaugurazione1950 ProprietarioCittà di Sciaffusa Informazioni tecnichePosti a sedere1 290 StrutturaPianta rettangolare CoperturaTribuna centrale e tribunetta laterale Pista d’atleticaassente Mat. del terrenoErba Dim. del terreno104 x 69 m Uso e beneficiariCalcio Sciaffusa (1950-2017) Mappa di localizzazione Modifica dati su Wikidata · M...

 

Sorkol (Chu basin)

For other uses, see Sorkol. Lake in Kazakhstan SorkolСоркөлSentinel-2 image of the lake in OctoberSorkolLocationSarysu DistrictCoordinates44°55′28″N 69°51′14″E / 44.92444°N 69.85389°E / 44.92444; 69.85389Typesalt lakeBasin countriesKazakhstanMax. length3.3 kilometers (2.1 mi)Max. width0.9 kilometers (0.56 mi)Shore length19 kilometers (5.6 mi)Surface elevation340 meters (1,120 ft)1 Shore length is not a well-defined measure. So...

 

Grosvenor House

Townhouse in London, demolished 1920 For other uses, see Grosvenor House (disambiguation). 51°30′35.2″N 0°9′19.7″W / 51.509778°N 0.155472°W / 51.509778; -0.155472 Grosvenor House, c. 1828. Grosvenor House, front screen viewed from Upper Grosvenor Street. The two pedimented archways either end of the screen are reproduced on the roof of the 1920s Grosvenor House Hotel which now stands on the site. Grosvenor House was one of the largest townhouses in London, ...

Workforce

Labor pool in employment Several terms redirect here. For other uses, see Workforce (disambiguation), Worker (disambiguation), and Working Man (disambiguation). Not to be confused with Forced labour or Labour power. Labour force participation rate In macroeconomics, the labor force is the sum of those either working (i.e., the employed) or looking for work (i.e., the unemployed): Labour force = Employed + Unemployed {\displaystyle {\text{Labour force}}={\text{Employed}}+{\text...

 

Exposition Universelle (1889)

World's Fair held in Paris, France, from 6 May to 31 October 1889 1889 ParisPosterOverviewBIE-classUniversal expositionCategoryHistoricalNameExposition universelle de 1889Building(s)Eiffel TowerArea96 hectares (240 acres)Invention(s)PhonographVisitors32,250,297Organized byCharles Adolphe AlphandParticipant(s)Countries35Business61,722LocationCountryFranceCityParisVenueChamp de Mars, TrocadéroCoordinates48°51′30″N 2°17′39″E / 48.85833°N 2.29417°E / 48.85833;...

 

Oliver Zelenika

Oliver Zelenika Oliver Zelenika dan Marko Pajač pada 2012Informasi pribadiTanggal lahir 14 Mei 1993 (umur 31)Tempat lahir Zagreb, KroasiaTinggi 191Posisi bermain Penjaga gawangInformasi klubKlub saat ini Lechia GdańskNomor 33Karier junior?–2006 Špansko2006–2011 Dinamo ZagrebKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2011–2016 Dinamo Zagreb 12 (0)2012–2013 → Rudeš (pinjaman) 29 (0)2014–2016 → Lokomotiva (pinjaman) 58 (0)2017– Lechia Gdańsk 0 (0)Tim nasional‡2007 Kroasia U...

Comtesse de la Châtre

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Comtesse de la ChâtreSenimanÉlisabeth Vigée Le Brun Tahun1789MediaCat minyak, KanvasDimensi1.143 cm (450 in) × 876 cm (345 in)LokasiMuseum Seni MetropolitanKoleksiMuseum Seni Metropolitan Koleksi ke-54.182 Pe...

 

Jammu and Kashmir women's cricket team

Indian women's cricket team Jammu and Kashmir WomenPersonnelCaptainSandhya KumariTeam informationFoundedUnknownFirst recorded match: 1975Home groundGandhi Memorial Science College Ground, JammuHistoryWSODT wins0WSTT wins0 The Jammu and Kashmir women's cricket team is a women's cricket team that represents the Indian union territory of Jammu and Kashmir. The team has competed in the Women's Senior One Day Trophy since the 2006–07 season and the Women's Senior T20 Trophy since 2008�...