Shirley Temple
Shirley Temple Black, jaiotzez Shirley Jane Temple, (Santa Monica, Kalifornia, AEB, 1928ko apirilaren 23a - Woodside, Kalifornia, 2014ko otsailaren 10a) Estatu Batuetako antzezlea izan zen.
Biografia
Shirley Jane Temple 1928ko apirilaren 23an jaio zen[1] Santa Monican, Kalifornian[2]. Gertrude Temple etxekoandrearen eta George Temple bankuko langilearen alaba zen. Familia herbeheretar, ingeles eta alemaniar jatorrikoa zen[3][4]. Shirleyk bi neba zituen, John eta George[4][3][5].
Templeren amak abesteko, dantzatzeko eta antzezteko talentuak garatzera bultzatu zuen[6][7][8]. Haurra zela hasi zen zineman lan egiten (1932). Lehen agerraldietan arrakasta handia izan zuen, eta, 1934tik aurrera, protagonista bihurtu zen. 1938 arte, batez beste urteko hiru filmetan parte hartu zuen. Urte hartan, haur antzezle ezagunenaren Oscar berezia jaso zuen[9][10]. Handitu ahala, haren ospea apalduz joan zen[11].
Film nagusiak: Alexander Hallen Little Miss Marker (1934), Henry Hathawayren Now and Forever (1934); David Butlerren Bright Eyes (1935); Cummingsen Poor Little Rich Girl (1936)[12].
1949an zinema utzi zuen[10][13]. Gero, politikan parte hartu zuen alderdi errepublikarraren barruan[14][15].
Bizitza pertsonala
1943an, 15 urteko Templek 22 urteko John Agar ezagutu zuen, eta 1945ean, 17 urte zituela, harekin ezkondu zen[16][17][18]. 1948an alaba bat izan zuten, Linda Susan Agar[16][19][20]. John Agar alkoholikoa zen, emaztea gaizki tratatu zuen eta ezkontzaz kanpoko harremanak zituen. 1950ean dibortziatu ziren[21].
Urte berean, Shirley Temple Charles Alden Black enpresaburuarekin ezkondu zen. Bi seme-alaba izan zituzten, Charles Alden eta Lori. 2005ean, Black hil zen[22].
1972an, 44 urte zituela, bularreko minbizia diagnostikatu zioten Templeri. Haren aitorpen publikoa urrats garrantzitsua izan zen bularreko minbiziari buruzko kontzientzia areagotzeko eta gaixotasunaren inguruko estigma murrizteko[23][24].
Heriotza
2014ko otsailaren 10ean hil zen, 85 urte zituela, Woodsiden, Kalifornian[25][26][12]. Heriotzaren kausa, 2014ko martxoaren 3an kaleratutako heriotza-ziurtagiriaren arabera, biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa izan zen[27]. Temple erretzailea izan zen bizitza osoan, baina ohitura hori jendaurrean erakustea saihesten zuen, ez baitzuen eredu txarra eman nahi[28]. Alta Mesa parke memorialean lurperatu zuten[29].
Lanak
Zinema
Telebista
Irratia
Irudi galeria
Erreferentziak
- ↑ (Ingelesez) «The Birth of Shirley Temple» California Birth Index (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) «Shirley Temple's Official Hospital Birth Certificate» Theriault's (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ a b (Ingelesez) Edwards, Anne. (1988). Shirley Temple: American Princess. William Morrow and Company, 15, 17 or. ISBN 978-0-688-06051-0..
- ↑ a b (Ingelesez) Windeler, Robert. (1992). The Films of Shirley Temple. Carol Publishing Group, 16 or. ISBN 978-0-8065-0725-5..
- ↑ (Ingelesez) Burdick, Loraine. (2003). The Shirley Temple Scrapbook. Jonathan David Publishers, 3 or. ISBN 978-0-8246-0449-3..
- ↑ (Ingelesez) Edwards, Anne. (1988). Shirley Temple: American Princess. William Morrow and Company, 29-30 or. ISBN 978-0-688-06051-0..
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1992). The Films of Shirley Temple. Carol Publishing Group, 17 or. ISBN 978-0-8065-0725-5..
- ↑ (Ingelesez) Burdick, Loraine. (2003). The Shirley Temple Scrapbook. Jonathan David Publishers, 6 or. ISBN 978-0-8246-0449-3..
- ↑ (Ingelesez) Edwards, Anne. (1988). Shirley Temple: American Princess. William Morrow and Company, 80 or. ISBN 978-0-688-06051-0..
- ↑ a b (Ingelesez) Windeler, Robert. (1992). The Films of Shirley Temple. Carol Publishing Group, 26-28 or. ISBN 978-0-8065-0725-5..
- ↑ (Ingelesez) «Shirley Temple» Biography 2021-04-21 (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ a b «Shirley Temple aktorea hil da» Berria 2014-02-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Balio, Tino. (1995). Grand Design: Hollywood as a Modern Business Enterprise, 1930–1939. University of California Press, 227 or. ISBN 978-0-520-20334-1..
- ↑ (Ingelesez) Howell, Sean. «Documentary salutes Pete McCloskey» The Almanac 2009-07-01 (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Romney, Lee. «Between two public servants, Purple Heart-felt admiration» Los Angeles Times 2012-06-11 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2012-06-15) (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ a b (Ingelesez) Edwards, Anne. (1988). Shirley Temple: American Princess. William Morrow and Company, 355 or. ISBN 978-0-688-06051-0..
- ↑ (Ingelesez) Edwards, Anne. (1988). Shirley Temple: American Princess. William Morrow and Company, 169 or. ISBN 978-0-688-06051-0..
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1978). The Films of Shirley Temple. Secaucus: Citadel Press, 54 or. ISBN 978-0-8065-0615-9..
- ↑ (Ingelesez) Black, Shirley Temple. (1989). Child Star: An Autobiography. Warner Books, 419-421 or. ISBN 978-0-446-35792-0..
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1992). The Films of Shirley Temple. Carol Publishing Group, 68 or. ISBN 978-0-8065-0725-5..
- ↑ (Ingelesez) Chirico, Rob. «Though She Suffered Abuse, Shirley Temple's Story Is A Model Of Child Star Resilience» Ranker 2021-03-05 (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) Dawicki, Shelley. «In Memoriam: Charles A. Black» Woods Hole Oceanographic Institution 2005-08-10 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2018-10-23) (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) Olson, James Stuart. (2002). Bathsheba's Breast: Women, Cancer and History. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 124-144 or. ISBN 978-0-8018-6936-5..
- ↑ (Ingelesez) Levy, Claudia. «Shirley Temple Black, actress and diplomat, dies at 85» The Washington Post 2014-02-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) «Hollywood star Shirley Temple dies» BBC News 2014-02-11 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2014-02-11) (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Johnson, Eric M. «Shirley Temple Black, child star who became diplomat, dies at 85» Reuters 2014-02-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Dicker, Chris. Shirley Temple Biography: The ‘Perfect Life’ of the Child Star Shirley Temple During the Great Depression. Chris Dicker (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Obituary: Shirley Temple» BBC News 2014-02-11 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2015-01-21) (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) Djordjevic, Marta. «Where These Classic Movie Stars Are Buried» Grunge 2021-08-12 (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1978). The Films of Shirley Temple. Secaucus: Citadel Press, 111 or. ISBN 978-0-8065-0615-9..
- ↑ (Ingelesez) «Red Haired Alibi» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «War babies / presented by Robert M. Savini ; directed by Charles Lamont ; produced by Jack Hays» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The pie covered wagon / Educational Pictures, Inc. ; directed by Charles Lamont ; produced by Jack Hays» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Glad rags to riches / Educational Films Corp. of America ; producer, Jack Hays ; director, Charles Lamont» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Kid in Hollywood / Educational Pictures, Inc. ; Niles Films Products, Inc. ; presented by Robert M. Savini ; directed by Charles Lamont ; produced by Jack Hays» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The kid's last fight / directed by Charles Lamont ; produced by Jack Hays» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Kid in Africa / Educational Pictures, Inc. ; directed by Jack Hays» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Out All Night» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «To the Last Man» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Polly Tix in Washington / Educational Pictures, Inc. ; presented by E.W. Hammons ; directed by Charles Lamont» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Dora's dunking doughnuts / Educational Films Corp. of America ; director, Harry J. Edwards ; story and dialogue, Ernest Pagano, Ewart Adamson» UCLA Film & Television Archiv (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1978). The Films of Shirley Temple. Secaucus: Citadel Press, 115 or. ISBN 978-0-8065-0615-9..
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1978). The Films of Shirley Temple. Secaucus: Citadel Press, 115, 122 or. ISBN 978-0-8065-0615-9..
- ↑ a b c (Ingelesez) Windeler, Robert. (1978). The Films of Shirley Temple. Secaucus: Citadel Press, 122 or. ISBN 978-0-8065-0615-9..
- ↑ (Ingelesez) «Carolina» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «As the Earth Turns» Letterboxd (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Stand Up and Cheer» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Baby Take a Bow» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Bright Eyes» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Change of Heart» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Little Miss Marker» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Now I'll tell / Fox Film Corp. ; producer, Winfield Sheehan ; screenplay written and directed by Edwin Burke ; story, Mrs. Arnold Rothstein» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Now and Forever» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «George White's scandals / Fox Film Corp. ; executive producer, Robert T. Kane ; entire production conceived, created and directed by George White ; story directed by Thornton Freeland ; writer, William Conselman ; original story, Siegfried M. Herzig and Samuel Shipman ; story, George White ; dialogue, Joseph Cunningham ; additional dialogue, Jack Yellen, Henry Johnson, Ray Henderson, and Irving Caesar» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Windeler, Robert. (1978). The Films of Shirley Temple. Secaucus: Citadel Press, 127 or. ISBN 978-0-8065-0615-9..
- ↑ (Ingelesez) «The Hollywood gad-about / Skibo Productions, Inc. ; produced by Educational Films Corporation of America ; E.W. Hammons presents ; produced by Louis Lewyn» UCLA Film & Television Archive (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The Little Colonel» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Our Little Girl» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Curly Top» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The Littlest Rebel» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Captain January» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Poor Little Rich Girl» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Dimples» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Stowaway» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Wee Willie Winkie» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Heidi» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Ali Baba Goes to Town» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Rebecca of Sunnybrook Farm» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Little Miss Broadway» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Just Around the Corner» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The Little Princess» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Susannah of the Mounties» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The Blue Bird» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Young People» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Kathleen» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Miss Annie Rooney» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Pitts, Michael R. (2019). Astor Pictures: A Filmography and History of the Reissue King, 1933–1965. McFarland, 125 or. ISBN 978-1-4766-7649-4..
- ↑ (Ingelesez) «Since You Went Away» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «I'll Be Seeing You» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Kiss and Tell» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The American Creed» Harry S. Truman Library & Museum (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Honeymoon» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Edwards, Anne. (2017). Shirley Temple: American Princess. Rowman & Littlefield, 180 or. ISBN 978-1-4930-2692-0..
- ↑ (Ingelesez) «That Hagen Girl» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Fort Apache» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Mr. Belvedere Goes to College» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «Adventure in Baltimore» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «The Story of Seabiscuit» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «A Kiss for Corliss» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) «America at the Movies» AFI Catalog (Noiz kontsultatua: 2024-05-07).
- ↑ (Ingelesez) Brooks, Tim; Marsh, Earle. (1979). The Complete Directory to Prime Time Network TV Shows 1946 – Present. Ballantine Books, 558 or..
- ↑ (Ingelesez) «Shirley Temple in Title Role Of 'Junior Miss' Radio Drama» Harrisburg Telegraph: 22. 1942-02-28 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2015-04-02) (Noiz kontsultatua: 2024-05-08).
- ↑ (Ingelesez) «Radio News and Programs» Atlantic City Press-Union: 14. 1942-08-15.
Kanpo estekak
|
|