Maria bainua substantzia bat —sukaldaritzan elikagai bat— berotzeko erabiltzen den teknika bat da, hura ontzi batean sartuta ontzi hori ur beroa duen beste ontzi batean sartuz; modu horretan, substantziaren berotze geldo eta uniformea lortzen da. Zientzian, industrian eta sukaldaritzan helburu berdinarekin erabiltzen den ekipamendua ere bada, galdara bikoitza.[1][2]
Ekipamenduaren deskribapena
Galdara bikoitza forma, tamaina eta mota askotakoa izan daiteke. Tradizionalki, edukiontzi zilindriko, zabal eta, normalean, metalezkoa da, hiru edo lau oinarrizko zati dituena: heldulekua, lanerako fluidoa duen kanpoaldeko (edo beheko) edukiontzia, txikiagoa den barruko (edo goiko) edukiontzia, kanpokoan sartzen dena, eta berotu edo egosteko materiala duena eta, batzuetan, oinarri bat azpian. Maria bainuaren kanpoaldeko ontziaren azpian bero-iturri bat dago.
Nagusiki, barneko edukiontzia lanerako fluidoan erdiraino sartzen da.
Teknikaren deskribapena
Sukaldean, bi ontzi erabiliz prestatutako Maria bainuaren irudia
Maria bainua, substantziaren zeharkako berotzea da, likidoaren (ura, maiz) konbekzio termikoaren bidez.
Maria bainuan berotzeko, substantziadun edukiontzi txiki bat likidoa duen beste bat handiagoan sartu behar da eta oinarritik berotu. Horrela, edukiontzi handian jasotako likidoa berotzen da lehenik eta honek edukiontzi txikiko edukia pixkanaka eta etengabe berotzen du. Ezinbestekoa da edonola ere, barneko edukiontzia (txikiagoa) likidoarekin kontaktuan egotea bero transmisioa gertatzeko.[2]
Edukiontzi handian likido desberdinak erabiliz (olioak, gatz soluzioak...) laneko tenperatura desberdinak lortzen dira. Ura erabiltzen denean, beheko edukiontziaren produktuaren tenperatura maximoa 100° C izango da (uraren irakite tenperatura atm. 1eko presioan).
Zenbait hesteki. pateak eta terrinak kasu, Maria bainuan egosten dira, labe estilora.
Esne kondentsatua loditzea, gozokiekin bezala, erraz egiten da Maria bainuan.[2]
Teknika hau ama-esne izoztua modu kontrolatuan berotzeko erabiltzen da.
Zenbait plater bero mantentzeko ere erabili ahal da, sua edo labea gehiegizko tenperatura izaten den kasuetan.[2]
Gogortutako eztia berriz likidotzeko teknika egokia da.
Beste erabilpenak
Eskala txikian xaboia egiteko erabiltzen da, teperatura kontrolpean mantentzen duenez teknika erabilgarria da, barretan bihurtu aurretik, xaboia likidotzeko.
Era berean, maria bainua erabiliz, egur-kola tradizionala urtu daiteke eta likido egoera egonkorrean mantendu ordu askotan zehar, animalia-proteinak kaltetu gabe.
