Jody Pinto (New York, AEB, 1942) estatubatuar ingurumen-artista ezaguna da nazioartean, in situ egindako hiri-lanengatik.[1] Artista gisa egindako lanetan, berrogei kolaborazio baino gehiago egin ditu Ameriketako Estatu Batuetan, Japonian eta Israelen, besteak beste.[2] Aktibista feminista gisa, Women Organized Against Rape (WOAR) gobernuz kanpoko erakundea sortu zuen, eta lau urtez egon zen aktibo, sexu indarkeriaren aurkako borrokan.[3]
Bizitza
Pinto New York hirian jaio zen 1942an, artista-familia batean, eta ondare horrekin jarraitu zuen, bai heziketan, bai aktibismoan.[2]Pennsylvaniako Arte Ederren Akademian izan zen, eta William Emlen Cresson oroitzapenezko bidaiaren beka irabazi zuen. Beka horri esker, graduatu ostean Europan zehar bidaiak finantzatu ahal izan zituen.[4]Filadelfiako Arteen Unibertsitatean lortu zuen bere BFA, Arte Ederretako Batxilergoa.[1]
Lan ibilbidea
Artista
Pintoren lehen lanek natura eta performancea aurrez aurre jartzen zituzten 1976ko Triple Well Enclosure indusketa eta hileta miatu zituen indusketa piezan. Publikoak bere lana ez du inoiz baztertu, batez ere bere laneko etika bezeroak eta publikoak piezatik nahi duena kontun izaten saiatzen delako.[2] WOAR-en zentratzeko lau urte atsedenaldian egon eta gero, bere artera itzuli zen, bere lanaren bidez pertsonen bizitza aldatzeko ikuspegiarekin. Bere aktibismoak perspektiba berriak eman zizkion eta jendearekin hitz egiten ikasten lagundu zion, eta horrek bere artearen bidez loturak egitea ahalbidetu zion.[2]
Lan akademikoa
1978an hasi zen PAFAn irakasten. Han egon zen bitartean, artista bisitarien lehen programa hasi zuen, artista garaikideak ekartzeko, eskolan hitz egiteko. PAFAn irakatsi zuen 40 urtez, eta 2018an hartu zuen erretiroa.[4]
Lanak
1987an eskala handiko bere lehen artelan publiko iraunkorra osatu zuen, Fingerspan izenekoa.[5] Metalezko zubi estalia da, 59 oinekoa (17,98 metro), eta bi itsaslabar lotzen ditu, atzamar tolestu baten itxuran.
2000. urtean BIG (Beach Improvement Group) proiektuan parte hartu zuen, San Diegon (Kalifornia), eta hainbat instalazio egin zituen, hala nola komunak, hormei atxikitako bankuak, bidexkak eta "Beacon Overlook" begiratokia. Era berean, Pacific Palisades lorategia berritzean parte hartu zuen, entrenamendurako eta xakean aritzeko gune egokitua izateko.[2] Urte berean, Japoniako Tōkamachi hirian, Light Islands proiektua sortu zuen. Lan horretan, barneko zuntz optikoz argiztatutako beira-zuntzezko hodiak instalatu ziren.
2008an lan iraunkor bat egin zuen Charlotteko (Ipar Carolina) Third Street / Convention Center geltokian.[6][7] Lanak beira-zuntzezko hogei markesina ditu, argiztapena eskaintzen dutenak eta, gainera, eguraldi txarra egiten duenean, erabiltzaileen babesleku izateko balio dutenak. Markesinen altuera 9 oinekoa (3 metro), 11 oinekoa (3 metro) eta 13 oinekoa (4 metro) da, eta berde edo baia kolorekoak dira.
2014an, Land Buoy izeneko pieza bat sortu zuen: metalezko eskailera kiribil bat, 55 oin (16 metro) garaierakoa. Instalazio horrek Delaware ibaiko Washington Avenueko kaia eta ozeanoa ikusteko aukera ematen du, Filadelfia hegoaldean.[8]
WOAR (bortxaketa krisi zentroa)
1972an Jody Pintok Women Organized Against Rape bortxaketa krisi zentroa sortu zuen. Gertuko lagun bat bortxatua izan ostean eta zelan tratatu zuten ikusi ostean, Pintok sentitu zuen sistemak huts egiten ziola trauma hori pasatzen ari zen emakumeari, eta ekintzara pasatzea erabaki zuen. Orduantxe jaio zen WOAR. Erakunde hori boluntarioen bidez sortu zuten, Emakumeen Sufragioaren 52. urteurrenean. WOAR Filadelfia hiriko erakundeak antolatu zituen lehen zentroa izan zen bortxaketa delitu gisa auzipetzeko, eta bortxaketa zela-eta hiri handi bateko ospitaleetako larrialdietara sarbide zuzena lortu zuen lehen krisi zentroa ere izan zen. Pinto izan zen zuzendaria 1974ra arte. WOARekin lanean ari zen aktibistak onura handia izan zuen politikariekin batera lan egitean, agerian utziz indarkeria sexualari buruzko jarrera politiko batek bere irudi publikoan eta eraginean eragin zezakeela. Eta balio izan zuen WOAR bezalako erakunde batekin lan egiten ez zuen Filadelfiako politikari batek bere burua suizidio politikotzat jotzen zuela deskribatzeko. WOAR lanean jarraitzen du, komunitatearekin elkartuz, sexu-indarkeria ezabatzeko eta jasan dutenei zerbitzuak eskaintzeko xedean.[9][10]
Erakusketak
1982an Pintoren lana Sentsibilitate hedatuak (homosexualitatea arte-gai gisa lantzen zuen lehen erakusketa) erakusketan sartu zen, New Yorkeko New Museumean.
Bildumak
Pintoren lana bilduma iraunkor askotan aurkitzen da, besteak beste:
Arte Amerikarraren Whitney Museoa, New York, NY.[12]
Sariak eta aintzatespenak
1979an Arteen Funts Nazionalean saria irabazi zuen.[13]
1992an Steve Martinok eta Jody Pintok Ohorezko Saria jaso zuten Phoenixen, Arizonan, Papago Park/ City Boundary Proiektuan egindako lanarengatik.
1993an ASLAren Merituaren Saria jaso zuen, New York, New Yorkeko Arteetarako Fundazioaren Beka Southern Avenue Streetscape, Patrick Park Plaza, Valley Forward, Honeywell, Ingurumen Bikaintasunaren Saria “Crescordia”, hau ere Phoenixen.[14]
2002an, Santa Monicako (Kalifornia) BIG (Beach Improvement Group) proiektuko kolaboratzaileek eta Pintok ASLAren Diseinuaren Ohorezko Sari Nazionala jaso zuten.[16]