Jack Ma Yun ((Txineraz)) (Hangzhou, 1964ko irailaren 10a) enpresari txinatarra da. Txinan arrakasta handia duen Alibaba GroupInterneteko negozio-partzuergoaren sortzaile eta presidente exekutiboa da. Forbes aldizkariaren azalean agertu zen Txina kontinentaleko lehen enpresaria izan zen.[1] Gaur egun, Txinako gobernuarekin izan duen arazoen ondorioz, Japonian bizi da. Alibaba Groupek New Yorkeko burtsan egindako salmenta-eskaintza publikoaren ondoren (IPO ingelesezko sigletan) munduko txinatar aberatsena da. Bere ideiek eta proposamenek sarritan polemika eragin dituzte. Gaur egun, bere dirutza 22.8 mila milioi dolarretan (2023) kalkulatzen da.
Biografia
Ma Hangzhoun jaio zen, Zhejiang probintzian, Txinan. Adin goiztiarrean hasi zen ingelesa ikasten eta egunero ingelesa praktikatzen zuen Hangzhou nazioarteko hotelean ingelesez hitz egiten zuten pertsonekin aritzen; horretarako etxetik 70 minutura bizikletaz joan behar zuen. Hainbat urtez, haren ingelesa hobetzeko, atzerritarrekin doako ibilbideak egiten zituen hirian zehar. Atzerritar horietako batekin postaz bidezko lagun bihurtu zen; horrek "Jack" ezizena jarri zion, bere txinerazko izena ahoskatzeko zaila egiten zitzaiolako.
Geroago, gaztetan, Mak arazoak izan zituen unibertsitatera joateko. Txinako sarrera-azterketak urtean behin bakarrik egiten dira, eta Mak lau urte behar izan zituen azterketa horiek gainditzeko. Azkenean Hangzhou Teacher's Instituten ikasi zuen (gaur egun Hangzhou Normal University). Bachelor of Arts batekin graduatu zen 1988an. Eskolan zegoela, Ma ikasleen kontseiluko burua izan zen. Graduatu ondoren, ingeleseko eta nazioarteko merkataritzako irakasle bihurtu zen Hangzhou Dianzi Unibertsitatean. Ondoren, Beijingen egoitza duen Cheung Kongeko Negozio Eskolan (CKGSB) matrikulatu zen eta 2006an graduatu zen.
Mak bere emaztea Zhang Ying Hangzhouko Unibertsitatean ezagutu zuen, han ikasten ari zirenean. 1980ko hamarkadaren amaieran graduatu eta gutxira ezkondu ziren. Biak hasi ziren irakasle lanetan. Semea eta alaba dituzte.
Mak Hangzhoun denboraldi batez tai ji-chuan, arte martzial txinatarren forma bat, ikasi eta praktikatu zuen. 2009an, Wáng Xque'an arte martzialetako irakasle eta maisu ospetsuarekin hasi zen ikasten. 2011n, Mak taichiko hainbat espezialista kontratatu zituen Alibaban irakasteko. Wang-ek, Jet Li-k eta Mak eskola erregularrak ematen dituzte Alibaban, eta langileak nahitaez bertaratu behar dira. Maren nahia, bere laguntzailearen arabera, egun batean jendeak batez ere tai ji-maisu gisa gogoratzea da, Interneteko konpainiaren eta Txinako lineako erosketen webgunearen sortzaile gisa baino gehiago.
2018ko irailaren 10ean, Mak iragarri zuen 2019ko irailaren 10ean utziko zuela kargua. Jackek presidente exekutibo izaten jarraituko zuen hurrengo 12 hilabeteetan, bere kargua Daniel Zhangen esku utzi aurretik. Horrela, trantsizio lasaia ziurtatu zuen eta konpainiaren jarraipena bermatu zuen. Urte bereko azaroan, Herriaren Egunkariak Maren Txinako Alderdi Komunistarekiko filiazioa ezagutarazi zuen.[2]
2023ko martxoan, aberats teknologikoa Tokioko Unibertsitatera joan zela iragarri zen, bertan kudeaketa eta nekazaritza jasangarria irakasteko. Dirudienez, 2023an, Ma Japonian bizi zen, antza Beijingek bere enpresa-inperioaren aurka egindako errepresioagatik Txina utzi ondoren.[3]
Iritziak
Ma polemikaren erdian egon da sarritan. Esaterako, 2007an, marrazoakhegalengatik animaliak hiltzeko praktika mundu osoan egindako kritikei erantzunez, Mak iragarri zuen berak eta bere familiak "uko egin ziotela Marrazo-hegalezko zopari orain eta betiko". 2009ko urtarrilean, Alibaba Groupek marrazo-hegalezko produktuak bere merkataritza elektronikoko plataforma guztietan saltzea debekatu zuen.
2019ko apirilean polemika sortu zuen bere langileen aparteko orduei buruzko iritziekin. Esan zuen Alibaban bizirauteko egunean 12 orduz lan egin behar dela, astean sei egunez, eta gaineratu zuen 996 sistemarekin lan egiteko aukera handia dela, hau da, 9 a.m.-tik 9 p.m.-ra, 6 egun jarraian.[4]