Henriette Delamarre de Monchaux, ezkongabean Valentine Henriette Huberte Delamarre de Monchaux (Paris, 1854kourriaren 11a - 1911komaiatzaren 12a) frantziarnaturalista, geologo eta paleontologoa izan zen.[1] Aitzindaria izan zen azken bi diziplina horietan, eta espezialista bihurtu zen itsas aztarnategi mota batean. Bere lanek ere, bereziki Les Faluns de La Touraine, eboluzioaren teoria babesten dute. Feminista militantea ere izan zen. 1875ean Pierre Lecointre erromatar kondearekin ezkondu zen. Pierre Lecointre kondesa bezala sinatu zituen bere artikuluetako batzuk, eta batzuetan oraindik ere abizen horrekin identifikatzen da.
Biografia
Henriette Delamarre de Monchaux Mathilde Lyautey eta Théodore Didier Delamarre margolariaren alaba zen. Hubert Joseph Lyautey jeneralaren eta Théodore-Casimir Delamarre bankari eta politikariaren biloba izan zen.
1875eko abuztuaren 25ean, Henriette Delamarre de Monchaux Pierre Lecointre erromatar kondearekin ezkondu zen (1841ean jaioa), eta Lecointre kondesa titulua eskuratu zuen.[1][2] Senarra hainbat elkarte zientifikotako kidea zen, tartean Turenako Arkeologia Elkartekoa eta Parisko Elkarte Geografikokoa. Senar-emazteek bi alaba izan zituzten, Marie eta Mathilde, eta seme bat, Georges.[3] Grillemonteko gazteluan bizi izan ziren, Chapelle-Blanche-Saint-Martingo (Indre-et-Loire) komunan.[4] Biek atxikimendu handia adierazi zieten katolizismo erromatarrari eta erregetzari. Touraineko Dama Errealisten lehendakaria izan zen.[5]
Kondesak interes handia erakutsi zuen hainbat gairi buruz, erregionalismoari buruz barne Touraineko folklorearen bitartez, geroago sufragista konprometitu bihurtuz.[6] Geologia eta paleontologiarekiko interes zientifikoa ere garatu zuen.
Falun-gordailuei buruzko ikerketa
Falun itsas biltegi sedimentario bat da, askotan eremu zabaletan sakabanatuta egoten dena, maskor hondarrez osatua.
1890eko hamarkadatik aurrera, Lecointre kondesak Miozeno garaiko fosilen bilduma garrantzitsu bat metatu zuen eta, bere ekimenez, Turenako itsaslabarrei buruzko ikerketak egin zituen. Geroago, Europako beste zientzialari batzuekin trukaketa erregularrak izan zituen, bereziki Gustave-Frédéric Dollfus (1850-1931), Frantziako Geologia Elkarteko presidentea, berarengan eragin handia izan zuena; Philippe Dautzenberg (1849-1935), malakologo eta zoologo belgikarra; Lucien Mayet (1874-1949), Lyongo Unibertsitateko irakaslea; eta Constant Houlbert (1857-1945), entomologoa eta Rennesko Unibertsitateko irakaslea.[5][7]
Hainbat zientzia-erakundetako ikertzaileekin ere harremanetan egon zen, hala nola Parisko Historia Naturalaren Museoa eta Bloiseko Loir-et-Cher Historia Naturalaren Elkartea. 1908an, Nekazaritza, Zientzia, Arte eta Literatura Elkarteko sail zientifikoan onartua izan zen Frantziako Indre-et-Loire departamenduan.
Bere lana bere fosil bilduman oinarritu zen. Inguruko Falungo biltegien eta han aurkitu zituen fosilen azterketan parte hartu zuen. Charles Darwinek espezieen jatorriari buruz egindako teoriaren baieztapen gisa ikusi zuen hori, eta teoria horren lehen defendatzaileetako bat izan zen. Falunak Miozeno aldiko harri sedimentariokaredunak dira, normalean hauskorrak. Substantziarekiko interesa ezagutarazi zuen, ondoko Sainte-Maure Plateauko lur azidoen lurzoru gehienetarako egokia baitzen nekazaritza-ongarri gisa.
Bere lana 1907 eta 1911 bitartean argitaratu zen. Bere Les faluns de Touraine (Tours, 1908) liburuak fosilen eta falunei buruzko ideien bilakaeraren balantzea egiten du historian zehar. 1909an, Lucien Mayetekin lankidetzan aritu zen falun biltegietan detekta zitezkeen ugaztunen hondakinei buruzko argitalpen batean. Urte berean, Touraineko biltegietako faunak Estatu Batuetako hego-ekialdean jasotako Miozeno Ertainekoekin alderatu zituen. Bere pasioa Georges semeari transmititu zion, eta geologoa eta paleontologoa bihurtu zen.[5]
Kausa humanitario eta feministak
Hainbat kausa humanitario, sozial eta feministatan parte hartu zuen. 1884an, erizaintza elkarte bat sortzen lagundu zuen, eta 1908an, Eskubide Zibilen eta Emakumearen Sufragioaren Kongresu Nazionala. Delamarre de Monchauxek ere aktiboki parte hartu zuen Frantziako Emakumeen Kontseilu Nazionalean. Hubertine Auclerten kolaboratzaile estu gisa, emakumeen boto-eskubidearen alde egin zuen aldian-aldian.
Heriotza eta legatua
Henriette Delamarre de Monchaux Parisen hil zen 1911ko apirilaren 13an. Tristomanthus lecointreque, Fibularia lecointreque eta Echinanthus lecointreeretaxonak eskaini zizkioten, itsas trikuen espezieak barne, aztertutako aleak bildu zituelako.
Bere semeak, Georges Lecointre paleontologoak, bere lana jarraitu zuen, falunaren balioa erakutsiz nekazaritza lurraren hobekuntzarako. Bere familiaren bilduma gehienak Grand-Pressignyko Historiaurreko Museoari utzi zizkion.[8]
Lanak
Hainbat lan argitaratu eta lagundu ditu,[9] besteak beste:
État de la question féministe en France. École professionnelle d'imprimerie, 1907, 1 lib. (24 or.)
Les Faluns de Touraine (1908)
Étude sommaire des mammifères fossiles des faluns de Touraine, Annales de l’université de Lyon, NS, I. Science et médecine, t. 26, 1908
Étude sommaire des mammifères fossiles des faluns de la Touraine proprement dite, Bossée, Le Louroux, Monthelan, La Chapelle-Blanche, Sainte-Maure, Paulmy, Ferrière-Larçon, Savigné-sur-Lathan (1909)
.jpg)
