Garun-paralisia edo garuneko paralisiagaruneko lesio batek eragindako paralisia da. Garun-paralisia eragiten duten garuneko lesioak fetu-garaitik haurrak 3 urte dituen arte gertatzen dira; 3 urtetik aurrera garuneko lesioek eragin ditzaketen paralisiak ez dira garun-paralisitzat hartzen. Arazo psikomotorrekin batera, arazo sentsitiboak, kognitiboak, eta komunikazio eta pertzepziokoak eragiten ditu garun-paralisiak, eta, kasu batzuetan, baita portaerako arazoak ere. Garun-paralisia da umetan gertatzen den desgaitasunik usuena.[1]
Arazo horrek herrialde garatuetan duen eragina gutxi gorabehera 2-2,5 da 1.000 jaiotzako. Intzidentzia hori ez da jaitsi azken 60 urteetan, nahiz eta aurrerapen medikoak izan diren, hala nola fetuen bizi-konstanteen monitorizazioa. Horren arrazoia ez da teknologia berriarekin ezin dela garun-paralisia aurreikusi edo prebenitu, baizik eta haur goiztiarrak eta pisu txikikoak duela 60 urte baino askoz hobeto bizirik mantentzeko aukera handitu dela. Horregatik, beherago diozun bezala, kasu horietan intzidentzia 10 aldiz handitzen da ( % 0,1etik % 1era).
Garuneko paralisiak ez du sendabide ezagunik; ebakuntza medikoa laguntza gisa agertzen da, baina ebakuntza medikoak ere prebenitu dezake kasu batzuetan, fetuen bizi-konstanteak monitorizatzea ahalbidetzen duen teknologia hobeari esker. Pazientearen garapen pertsonalerako tratamendu horiek bere eguneroko bizitzan sartzen dira bizitza osoan.[2]
Garuneko paralisia baldintza ezberdinak biltzen dituen termino bat da. Kontuan izan behar da ez daudela bi pertsona ezaugarri bereko edo diagnostiko bereko garun-paralisia dutenak. Garuneko paralisia lau motatakoa da (espastikoa, atetoidea, ataxikoa eta mistoa), eta mugikortasun-arazoak deskribatzen dituzte. Banaketa honek kaltetuta dagoen garunaren eremua islatzen du.
