Dora Lush

Dora Lush

Bizitza
JaiotzaHawthorn (en) Itzuli, 1910eko uztailaren 31
Herrialdea Australia
HeriotzaMelbourne, 1943ko maiatzaren 20a (32 urte)
Heriotza moduaistripuzko heriotza: scrub typhus (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaMelbourneko Unibertsitatea
Jarduerak
Jarduerakbakteriologoa
Enplegatzailea(k)National Institute for Medical Research (en) Itzuli
WEHI (en) Itzuli

Dora Mary Lush (Hawthorn, Melbourne, 1910eko uztailaren 31a - Melbourne, 1943ko maiatzaren 20a) Australiako bakteriologo bat izan zen. Gaixotasunaren aurkako txerto bat garatzen saiatzen ari zela, tifusa zuen orratz batekin ustekabean atzamarra ziztatu ondoren hil zen.[1][2]

Biografia

Hawthornen jaio zen, Victorian, John Fullarton Lush enplegatu baten eta bere emazte Dora Emma Louisaren, Puttmann ezkongabean, alaba.[2] Bi neba zituen, Bigarren Mundu Gerran AIF eta RAAFen agente izan zirenak.[3] Fintona Girls' Schoolen eta Melbourneko Unibertsitatean hezi zen, B.Sc bat lortuz 1932an eta zientzietako masterra 1934an.[4] Emakume kirolaria zen, Melbourneko Unibertsitateko emakumezkoen saskibaloi taldean hautatua.[5]

Ikerketak

Ikerketa Medikoen Institutu Nazionalean lan egin zuen, Londresen, 1939ko hasieran, eta gero Australiara itzuli zen. Gripearen birusari buruz egindako lana goraipatu zuten 1940an.[6] Frank Macfarlane Burnet-ekin lan egin zuen Melbourneko Walter and Eliza Hall Institute of Medical Research-en 1942an tifusaren aurkako txerto batean. Tsutsugamushi sukarra edo Sastraka tifusa osasunerako arrisku larria zen Ginea Berriko Kanpainan oihaneko gerran ari ziren soldadu australiarrentzat Bigarren Mundu Gerran.[2][7][8]

Heriotza

1943ko apirilaren 27an, sagua inokulatzen ari zela sastrakako tifusa zuen orratz batekin ziztatu zuen hatza.[3] Garai hartan ez zegoen tratamendu eraginkorrik sarritan zorigaiztoko gaixotasun horretarako. Lau aste geroago hil zen, 1943ko maiatzaren 20an. Hil aurretik, odol-laginak hartzeko eskatzen zuen, ondorengo azterketetarako.[2][8] Zoritxarrez, ikertzaileek azkenean ez ziren txerto egokia garatzeko gai izan.[9]

1943ko maiatzaren 22an erraustu zuten Springvale Crematoriumen.[4]

Sariak eta aintzatespenak

  • Walter and Eliza Hall Instituten, lan egiten zuen laborategiaren kanpoaldean, oroitzapenezko plaka bat jarri zuten.[10]
  • National Health and Medical Research Councilek, ikerketa medikoa sustatzeko erakunde australiarrak, Lushen omenez izendatutako graduondoko bekak eskaintzen ditu.[11][12]
  • Chisholm-eko Canberra auzoko Lush Place-k bere omenez du izena.[13]

Erreferentziak

  1. ↑ (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2017-07-31). «Dora Mary Lush, bacterióloga» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  2. ↑ a b c d (Ingelesez) Rasmussen, Carolyn. «Dora Mary Lush (1910–1943)» Australian Dictionary of Biography (National Centre of Biography, Australian National University) (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  3. ↑ a b «Death from Scrub Fever» Kalgoorlie Miner 1943-05-25 (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  4. ↑ a b «Lost Life in Cause of Science». Melbourne.
  5. ↑ «Return of Hockey Team». Melbourne, Vic.: National Library of Australia..
  6. ↑ «U.S. Tribute To Australian Doctors' Work» News 1940-10-21 (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  7. ↑ "A Science Note: About the Unpleasant New Guinea Bush "Mokka". The Australasian. Melbourne. 24 June 1944. p. 13..
  8. ↑ a b "X-Ray Martyr Left Only £13 Estate". The Worker. Brisbane. 24 May 1943. p. 3..
  9. ↑ (Ingelesez) «Volume I - Clinical Problems of War (1962 reprint)» www.awm.gov.au (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  10. ↑ «TROPICAL DISEASES.» West Australian 1945-05-25 (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  11. ↑ «Miss Dora Lush | Walter and Eliza Hall Institute of Medical Research» web.archive.org 2015-09-09 (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  12. ↑ (Ingelesez) Phillips, Nicky. (2015-08-16). «Science is Golden podcast episode 1: Dora Lush, the Australian scientist and war hero» The Sydney Morning Herald (Noiz kontsultatua: 2024-08-06).
  13. ↑ "Schedule 'B' National Memorials Ordinance 1928–1972 Street Nomenclature List of Additional Names with Reference to Origin: Commonwealth of Australia Gazette. Special (National: 1977–2012) – 8 Feb 1978". Trove. p. 13..

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Dora Lush Aldatu lotura Wikidatan