Tiszaújváros

Tiszaújváros
Hungaria urbo (1966–) Redakti la valoron en Wikidata vd

Flago

Blazono

Flago Blazono
Administrado
Poŝtkodo 3580
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 14 700  (2024) [+]
Loĝdenso 319 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 47° 55′ N, 21° 3′ O (mapo)47.92277777777821.051944444444Koordinatoj: 47° 55′ N, 21° 3′ O (mapo) [+]
Areo 46,04 km² (4 604 ha) [+]
Horzono Mezeŭropa tempo [+]
Tiszaújváros (Hungario)
Tiszaújváros (Hungario)
DEC
Situo de Tiszaújváros

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Tiszaújváros [+]
vdr

Tiszaújváros [tisau:jva:roŝ] (malnova nomo estis Szederkény [sederkEnj], poste ekde 1905 Tiszaszederkény, inter 1970–90 nomita kiel Leninváros (=Leninurbo)) estas urbo kaj kuracbanloko en Hungario, en regiono Norda Hungario, en departemento Borsod-Abaúj-Zemplén, en Distrikto Tiszaújváros, kies centro ĝi estas.

Aerfoto pri Tiszaújváros

Situo

Tiszaújváros situas sur ebenaĵo, en dekstra bordo de Tiso, (kontraŭe situas Polgár), (kunfluejo de Sajó estas proksime), laŭ ĉefvojo Miskolc-Nyékládháza-Nyíregyháza, (aŭtoŝoseo M3 preteriras), fine de fervojo el Miskolc.

Historio

Tiszaújváros estas regiona centro de la elektro- kaj kemiaĵproduktado. La vilaĝo Szederkény estis unuafoje menciita en 1268. Ĝi estis dum regado de Karolo la 1-a (Hungario) reĝa bieno, poste parto de la bienego de Ónod. Ĝi estis posedaĵo de la Rákóczi-familio, detruis ĝin la turkoj en 1638, sed Zsuzsanna Lorántffy en 1651 resetligis per hajdukoj. Post malvenko de la Rákóczi-liberecbatalo, la Habsburgoj okupis ĝin en 1711.

Aerfoto pri Tiszaújváros

La Tisa Energicentralo estis finkonstruita en 1957, ĝi havis la povumon de 200 megavatoj kaj estis hejtita per karbo. Tiu centralo estis plilarĝigita inter 1971 kaj 1978 per kvar nafto- kaj tergashejta bloko, al povumo de 1000 megavatoj. Alia granda uzino estas la Tisa Kemia Kombinato, kiun oni konstruis en kadro de la 2-a kvinjara plano. Unua parto de la uzinego estis la farbaĵfrabriko, kiu komencis la produktadon en 1961 (ĝi estas ekde 1994 en posedaĵo de Akzo Nobel). Post la unua parto, oni konstruis sintez-sterkan (1964), plastaĵ-bazmaterialan (1966), polietilenan (1970) kaj olefinfabrikon (1975). La naftorafinejo funkciis ekde 1980 per plena povo (3 milionoj da t), ĝi estas ekde 1991 posedaĵo de MOL.Rt.

Vidindaĵoj

Famuloj

En Tiszaújváros mortis halterlevisto György Kőszegi.

Ĝemelurboj