La dialekto de Primiero (aŭ Primieròt) estas variaĵo de la venecia lingvo parolata en la valo de Primiero. La dialekto havas latinan originon, sed ĝi havas kelkajn germanajn kaj ladinajn vortojn[1]. En la lastaj jaroj estis multaj variaĵoj pro la Tutmondiĝo kaj la alproksimiĝo de la itala lingvo.
La dialekto ne havas kazojn, sed estas fleksia. Ĝi havas du genrojn: vira kaj ina.
Malsame ol venecia lingvo, la dialekto de Primiero havas fonemojn, kiujn venecia (aŭ itala) ne havas: θ (Ẑ), ð (Đ) kaj ɣ; sed ĝi ne havas ʎ kaj ʃ.
Verbo èser (esti) |
Verbo aér (havi) |
Verbo portàr (porti) |
Verbo créđer (kredi) |
Verbo dromìr (dormi)
|
Mi son |
Mi ò |
Mi pòrte |
Mi créđe |
Mi dròme
|
Ti ti se |
Ti ti à |
Ti ti pòrti |
Ti ti cređi |
Ti ti dròmi
|
El/ela el/la é |
El el à |
El el pòrta |
El el crét |
El el dròm
|
Noaltri son |
Noaltri ón |
Noaltri portón |
Noaltri cređón |
Noaltri dromión
|
Voaltri sé |
Voaltri é |
Voaltri porté |
Voaltri cređé |
Voaltri dromì
|
Lori i é |
Lori i à |
Lori i pòrta |
Lori i cret |
Lori i dròm
|
Verbo èser |
Verbo aér |
Verbo portàr |
Verbo créđer |
Verbo dromìr
|
Mi ère |
Mi é |
Mi porté-e |
Mi cređé-e |
Mi dromìe
|
Ti ti èri |
Ti ti éi |
Ti ti portéi |
Ti ti créđi |
Ti ti dromìi
|
El/ela el/la èra |
El el éa |
El el portéa |
El el cređéa |
El el dromìa
|
Noaltri arène |
Noaltri ène |
Noaltri portène |
Noaltri cređène |
Noaltri dromiène
|
Voaltri arèđe |
Voaltri èđe |
Voaltri portèđe |
Voaltri cređèđe |
Voaltri dromièđe
|
Lori i èra |
Lori i éa |
Lori i portéa |
Lori i creðéa |
Lori i dromìa
|
Demandoj
En la demandaj frazoj devas esti aldonata post la verbo sufikso. Ĝi ŝanĝiĝas laŭ persono, sed estas la sama en ĉiuj verbotempoj. Ĉi tie la ekzemploj èser kaj aér:
Verbo èser |
Verbo aér
|
Son-e ... ? |
Ò-(p)e ... ?
|
Se-tu ... ? |
a-tu ... ?
|
E-lo ... ? |
a-lo ... ?
|
Son-e ... ? |
On-e ... ?
|
Se-u ... ? |
E-u ... ?
|
E-li ... ? |
A-li ... ?
|
Verbo èser |
Verbo aér
|
Stàt |
Bù
|
Vidu ankaŭ
Notoj
- ↑ (itale) Guida delle valli del Primiero, Enrico Taufer, paĝo 112
Bibliografio
- (itale) Livio Tissot, Dizionario primierotto, 1996.
- (itale) Primiero ieri e oggi.
- (itale) Primiero - Storia e attualità, pluraj verkintoj, 1956.