Pedro ARMENDÁRIZ (Meksikurbo, 9-a de Majo 1912 - Los-Anĝeleso, 18-a de Junio 1963) estis meksika aktoro. Li partoprenis en kelkaj filmoj en sia naskolando, Meksiko, kaj en eksterlandaj filmoj en la kino de Usono kaj de Eŭropo.[1] Li estis patro de la aktoro Pedro Armendáriz Jr. kaj de la produktorino de televido Carmen Armendáriz.
Kariero
Ĉar lia patrino estis usona, li pasigis infanaĝon kun sia frato ĉe onklo en Laredo (Teksaso) kaj poste studis inĝenierikon en la California Polytechnic State University de San Luis Obispo (Kalifornio). Li estis la aktoro favorita de Emilio Fernández, kun kiu li faros kelkajn el liaj plej bonkvalitaj filmoj, kiel Soy puro mexicano (1941), Flor silvestre (1942), María Candelaria (1943), Bugambilia (1945), Enamorada (1946), La perla (1947) kaj Maclovia (1948), kaj li aktoris kun figuroj tiom mitaj kiom Dolores del Río kaj María Félix.[2][3] Sub reĝisorado de Emilio Fernández, Pedro Armendáriz disvolvigis la trajtojn de kinpersoneco kiuj karakteros lin: duraj kaj virecaj viroj, indiĝenoj, kamparaanoj kaj revoluciuloj. Armendáriz ekzemple portretis foje Pancho Villa.
Kun Dolores del Río, Armendáriz formis unu de la paroj plej legendaj de la meksika kino. María Candelaria donis al Armendáriz internacian videblecon. La filmo ricevis la Orpalmon en la Festivalo de Cannes en 1946. Aliaj elstaraj filmoj de Armendáriz kun Dolores del Río estis Las abandonadas (1944), Bugambilia (1944) kaj La malquerida (1949). Kun María Félix li aperis en filmoj kiel Enamorada (1946) aŭ Maclovia (1948). Fine de la 1940-aj jaroj, li saltis al Holivudo kun John Ford, por kiu li estis unu de favoritaj aktoroj, pro kio aperis en tri el liaj filmoj: nome The Fugitive (1947), Fort Apache kaj 3 Godfathers (ambaŭ de 1948).
Li partoprenis en produktaĵoj de Francio, Hispanio, Italio kaj Anglio. Armendáriz parolis flue kaj hispanan kaj anglan, kio helpis al tio. Aliaj filmoj elstaraj en Holivudo estis: We Were Strangers (1949, reĝisorita de John Huston), The Torch (1950), Border River (1954), The Conqueror (1956) kaj Diane (1956), inter aliaj. En Eŭropo, li elstaris en partopreno en la filmo Lucrèce Borgia (1953), filmita en Francio. En Meksiko, li partoprenis en filmoj kiel El bruto (1953, reĝisorita de Luis Buñuel), La cucaracha (1959) kaj La bandida (1962).
En 1956, li partoprenis en triste fama filmo The Conqueror, produktorita de Howard Hughes, filmita en Utaho, proksime de la loko en kiu la usona registaro estis farinta atomtestojn en la najbara ŝtato Nevado. Ŝajne, la radioaktiveco tuŝis multajn el la geaktoroj kiuj partoprenis en la filmo, kiuj mortis pro kancero poste. En 25 jaroj, 91 de la 220 personoj kiuj partoprenis en la filmo malsaniĝis pro kancero kaj 46 de tiuj mortis konsekvence de tiu malsano, inter kiuj John Wayne, Susan Hayward, Agnes Moorehead, John Hoyt, Dick Powell kaj aliaj. Ankaŭ Armendáriz suferis pro kancero, malsaniĝis dum sia lasta laboro kaj memmortigis sin antaŭ vidi la premieron de tiu lasta filmo, From Russia with Love.
Filmoj
Meksiko
Holivudo
- 1946 - The Fugitive
- 1947 - Fort Apache /War Party
- 1948 - 3 Godfathers
- 1949 - Tulsa
- 1949 - We Were Strangers
- 1949 - The Torch/Bandit general
- 1953 - Border River
- 1953 - The Littlest Outlaw
- 1954 - The Conqueror /Conqueror of the desert
- 1955 - Diane
- 1956 - The Big Boodle
- 1957 - Manuela/Stowaway Girl
- 1958 - The Wonderful Country
- 1958 - The Little Savage
- 1961 - Francis of Asissi/Francisco de Asís
- 1963 - Captain Sindbad/El Capitán Sinbad
Francio
- 1953 - Lucrèce Borgia
- 1952 - Les amants de Tolède
- 1954 - Fortune carrée
Italio
- 1955 - Tam tam mayumbe
- 1955 - Uomini e Lupi
- 1961 - Arrivano i titani
Anglio
- 1963 - From Russia with Love
Notoj
- ↑ Méndez, Antonio (2006). Guía de Cine Clásico. Editorial Visión Libros. p. 391. ISBN 978-849-8213-881.
- ↑ Galindo, Jorge Luis (2003). El Cine Mexicano En La Novela Mexicana Reciente (1967-1990). Ed. Pliegos. p. 191. ISBN 978-849-6045-125.
- ↑ Mouesca, Jacqueline (2001). Erase una vez el cine: diccionario-- realizadores, actrices, actores, películas, capítulos del cine mundial y latinoamericano. Lom Ediciones. p. 390. ISBN 978-956-2823-364.