| Izobornila formiato
|
|
| Plata kemia strukturo de la Izobornila formiato
|
|
| Bastona kemia strukturo de la Izobornila formiato
|
![]()
|
| Izobornila formiato estas nature trovata en la sovaĝa pinarbo.
|
| Kemia formulo |
C11H18O2
|
| CAS-numero-kodo |
1200-67-5
|
| ChemSpider kodo |
19968837
|
| PubChem-kodo |
62387
|
| Fizikaj proprecoj
|
| Aspekto |
senkolora olleeca likvaĵo kun balzama odoro
|
| Molmaso |
182,263 g·mol-1
|
| Denseco |
0,998g cm−3
|
| Bolpunkto |
110°C
|
| Refrakta indico |
 14 717
|
| Solvebleco |
Akvo:Nesolvebla
|
| Mortiga dozo (LD50) |
270 mg/kg (buŝe)
|
| Sekurecaj Indikoj
|
| Riskoj |
R21 R23/25 R36/37 R40
|
| Sekureco |
S36/37 S45 S63
|
| Pridanĝeraj indikoj
|
| Danĝero
|
| GHS Damaĝo Piktogramo |
|
| GHS Signalvorto |
Averto
|
| GHS Deklaroj pri damaĝoj |
H315, H412
|
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj |
P264, P273, P280, P302+352, P321, P332+313, P362, P501[1]
|
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)
|
Izobornila formiato aŭ C11H18O2 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la formiata acido kaj izoborneolo, senkolora oleeca likvaĵo kun pinodoro, uzata kiel odorigagento kaj gustigagento en la fabrikado de parfumoj, kaj kosmetikaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer en ĉeesto de ftalata acido kiel katalizilo. Izobornila formiato estas nesolvebla en akvo, sed solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj en la plejmulto el la organikaj solvantoj.
Izobornila formiato apartenas al grupo de la duciklaj sekundaraj alkoholoj, kaj estas nature trovata en multaj plantoj, tiaj kiaj la koniferoj kaj aliaj gimnospermoj. Ĝi reakcias kun acidoj kaj alkoholoj liberigante grandan kvanton da energio kaj varmo. Fortaj oksidigaj acidoj povas kaŭzi eksplodan reakcion sufiĉe altan por ekbruli la produktojn de la reakcio. Granda amaso da varmo ankaŭ liberiĝas per interagado de la estero kun kaŭstikaj solvaĵoj. Formiato de izobornilo estas modere toksa per ingestado kaj irita per haŭtokontakto. Kiam varmigita ĝi malkomponiĝas eligante akrajn kaj iritigajn fumojn.
Sintezoj
Sintezo 1
Sintezo 2
- Preparado per traktado de formiata anhidrido kaj izoborneolo:
Sintezo 3
Sintezo 4
Sintezo 5
Sintezo 6
- Per transigo de la bornila radikalo inter izobornila benzoato kaj formiata acido:
Reakcioj
Reakcio 1
- Hidrolizo de la izobornila formiato:
Reakcio 2
- Sapigo de la izobornila formiato:
Reakcio 3
- Reduktigo de la izobornila formiato:
Reakcio 4
Reakcio 5
Reakcio 6
Literaturo
Vidu ankaŭ
Referencoj
Lua-eraro en package.lua, linio 80: module 'Modulo:Portalo/bildoj/k' not found.
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3a133815724e6bf6cfb39eb43f1e6c1d96ea8d17)
![{\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{2[H]}}\,}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3e0bf23d773dd68c0756bf7219ac82b7a51e73c6)
