Ο Τζορτζ Μέρεντιθ (αγγλικά: George Meredith) (12 Φεβρουαρίου 1828 – 18 Μαΐου 1909) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος και ποιητής, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της αγγλικής λογοτεχνίας κατά τη βικτωριανή περίοδο. Αρχικά ασχολήθηκε με την ποίηση, επηρεασμένος μεταξύ άλλων από τον Τζον Κητς, αλλά σταδιακά έγινε διάσημος ως μυθιστοριογράφος. Τα μυθιστορήματά του διακρίνονται για το σπινθηροβόλο πνεύμα, τους έξυπνους διαλόγους, το αφοριστικό ύφος και την ψυχολογική ανάλυση των χαρακτήρων.[13]
Τα πιο γνωστά μυθιστορήματά του είναι Η δοκιμασία του Ρίτσαρντ Φέβερελ (1859) που σκανδάλισε τους βικτωριανούς λογοτεχνικούς κύκλους, Ο Εγωιστής (1879) και η μεγάλη επιτυχία του Η Άρτεμις του σταυροδρομιού (1885).
Ο Μέρεντιθ γεννήθηκε το 1828 στο Πόρτσμουθ και ήταν γιος ράφτη, έχασε τη μητέρα του σε ηλικία 5 ετών. Μετά τον πρόωρο θάνατο της μητέρας του, αρχικά μεγάλωσε στην πατρίδα του. Σε ηλικία 14 ετών συνέχισε τις δευτεροβάθμιες σπουδές του (1842-1844) στη Γερμανία, όπου φοίτησε για δύο χρόνια. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του, σπούδασε νομικά και μετά τις σπουδές εργάστηκε ως δικηγόρος. Ωστόσο, σύντομα εγκατέλειψε αυτή τη δραστηριότητα για να στραφεί στη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία.[14]
Το 1849 παντρεύτηκε την κόρη του σατιρικού συγγραφέα Τόμας Λαβ Πίκοκ, Μαίρη Έλεν Νίκολς, χήρα επτά χρόνια μεγαλύτερή του, με την οποία απέκτησε ένα γιο. Στη δεκαετία του 1850, δημοσίευσε τις πρώτες του λογοτεχνικές απόπειρες που τον έκαναν γνωστό, κυρίως ποιήματα και σονέτα που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1851 και ακολούθησαν δύο ημι-παρωδιακά μυθιστορήματα, Το ξύρισμα του Σαγκπάτ (1855) και Φαρίνα (1857). Η απιστία της συζύγου του με τον ζωγράφο Χένρι Ουόλις το 1857, στον πίνακα του οποίου Ο θάνατος του Τσάτερτον ο Μέρεντιθ ήταν το μοντέλο, και η κατάρρευση του γάμου του περιγράφονται στην αρχή του πρώτου μεγάλου μυθιστορήματός του Η δοκιμασία του Ρίτσαρντ Φέβερελ (1859), έργο που συγκλόνισε τους αναγνώστες με την ειλικρίνεια και τον ψυχολογικό ρεαλισμό και απαγορεύτηκε στις δημόσιες βιβλιοθήκες ως άσεμνο. Ακολουθεί το 1860 η διασκεδαστική κωμωδία Έβαν Χάρινγκτον που αναφέρεται στην εφηβεία του, χρησιμοποίησε το οικογενειακό ραφείο και τους συγγενείς του για θέμα.[15]
Ο θάνατος του Τσάτερτον του Χένρι Ουόλις, ο Μέρεντιθ πόζαρε το 1856
Το 1860 προσελήφθη ως αναγνώστης χειρογράφων εκδοτικού οίκου. Ένα χρόνο αργότερα, το 1861, πέθανε η γυναίκα του, γεγονός που του έδωσε την ευκαιρία να αναφερθεί στον προδομένο έρωτά του στην ποιητική συλλογή με τίτλο Σύγχρονος έρωτας (1862). Ξαναπαντρεύτηκε το 1864 με τη Μαίρη Βάλιαμυ, έναν ευτυχισμένο γάμο αυτή τη φορά από τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Την ίδια χρονιά δημοσίευσε το Η Αιμιλία στην Αγγλία και, το 1865, το Ρόντα Φλέμινγκ.
Γύρω στο 1865/1866 έφυγε για την Ιταλία ως πολεμικός ανταποκριτής κατά τη διάρκεια του Αυστροπρωσικού πολέμου του 1866, σταλμένος από την εφημερίδα Μόρνινγκ Ποστ.
Επιστρέφοντας στην Αγγλία το 1868, αγόρασε σπίτι και εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Σάρρεϋ, στο Μποξ Χιλ, όπου συνέχισε το λογοτεχνικό του έργο, έγραψε πολλά ποιήματα και τα σημαντικότερα έργα του, ανάμεσα στα οποία ιδιαίτερη θέση κατέχει ένα κριτικό δοκίμιο πάνω στη θεωρία της κωμωδίας, το Δοκίμιο για την κωμωδία (1877).[16]
Πέθανε στο σπίτι του στο Μποξ Χιλ το 1909.
Το ποίημα του Μέρεντιθ Ο Κορυδαλλός Πετώντας Ψηλά (The Lark Ascending) ενέπνευσε τον Άγγλο συνθέτη Ραλφ Βον Ουίλιαμς να γράψει την ομώνυμη σύνθεση.[17]
Ύφος
Το σπίτι του Τζορτζ Μέρεντιθ στο Μποξ Χιλ, όπου έγραψε μεγάλο μέρος του έργου του.
Ο Τζορτζ Μέρεντιθ είναι εκπρόσωπος του κωμικο-κοινωνικού μυθιστορήματος: απεικονίζει τα ήθη της ανώτερης τάξης της εποχής του, σκιαγραφώντας μια εικόνα της βρετανικής κοινωνίας. Καταγγέλλει την υποκρισία των αντρικών τρόπων και συμπεριφοράς, τον σνομπισμό, την υποταγή των γυναικών, την επικριτικότητα, την άγνοια. Για να παρουσιάσει τα ελαττώματα των ανθρώπων, χρησιμοποιεί την κωμωδία και απογυμνώνει τη βικτωριανή εποχή από τις ψεύτικες αρετές και τη σεμνοτυφία που τη χαρακτήριζαν. Τα μυθιστορήματά του ήταν καινοτόμα όσον αφορά το ενδιαφέρον για τις κοινωνικές αλλαγές, αλλά και για την ψυχολογία των χαρακτήρων του. Θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές του ψυχολογικού μυθιστορήματος. Το ύφος του, τόσο στην ποίηση όσο και στην πεζογραφία, διακρίθηκε για τη συντακτική πολυπλοκότητα. Ο Όσκαρ Ουάιλντ δήλωσε ότι ο Μέρεντιθ, μαζί με τον Μπαλζάκ, ήταν ο αγαπημένος του μυθιστοριογράφος και παρομοίασε το στυλ του με «χάος που φωτίζεται από κεραυνούς».[18]
Σημαντικά έργα
Δοκίμια
Δοκίμιο για την κωμωδία (1877)
Μυθιστορήματα
The Shaving of Shagpat (Το ξύρισμα του Σαγκπάτ, 1856)
