Η Λιβερία είναι Προεδρική Δημοκρατία, βασισμένη στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Αρχηγός Κράτους και της Κυβέρνησης είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ωστόσο, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ η Λιβερία δεν είναι ομοσπονδιακό κράτος. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την κυβέρνηση, ενώ η νομοθετική από την κυβέρνηση και από την Εθνοσυνέλευση (δηλ. τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία). Επίσης, ενώ οι ΗΠΑ έχουν δικομματικό σύστημα, στη Λιβερία κυριαρχεί πολυκομματισμός. Μετά τη διάλυση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος το 1876, κυριάρχησε ως το 1980 το Κόμμα των Αληθινών Φιλελεύθερων ή Ουίγων. Έπειτα, ακολούθησε η εγκαθίδρυση μονοκομματικού καθεστώτος.
Πολιτικές εξελίξεις από το 1980
Μεταξύ των ετών 1980 και 2003 η Λιβερία κυβερνήθηκε από προσωρινές και στρατιωτικές κυβερνήσεις. Ο τελευταίος πρόεδρος της περιόδου αυτής, Τσαρλς Τέιλορ, εξαναγκάστηκε σε παραίτηση το 2003 και σχηματίστηκε προσωρινή κυβέρνηση από τα Ηνωμένα Έθνη.
Τα πολιτικά κόμματα παρέμειναν απαγορευμένα ως το 1984. Στις εκλογές στις 15 Οκτωβρίου του 1985 κηρύχθηκε νικητής ο Σάμιουελ Ντόε του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος της Λιβερίας (NDPL). Οι εκλογές χαρακτηρίστηκαν από εκτεταμένη νοθεία και παρατυπίες. Ακολούθησε η εισβολή του στρατιωτικού Τόμας Κουιουόνκπα, στις 12 Νοεμβρίου του 1985 , που προς στιγμήν ανέτρεψε τον Ντόε αλλά λίγες ημέρες αργότερα κατεστάλη η κυριαρχία του από το στρατό, που ήταν πιστοί στο Ντόε. Ο Κουιουόνκπα εκτελέστηκε.
Στις 24 Δεκεμβρίου του 1989 μια μικρή ομάδα ανταρτών, με επικεφαλής τον πρώην αρχηγό και συνεργάτη του Ντόε, Τσαρλς Τέιλορ, εισέβαλαν στη Λιβερία μέσω της Ακτής Ελεφαντοστού. Σύντομα ο Τέιλορ και οι αντάρτες του (Εθνικό Πατριωτικό Μέτωπο) κέρδισαν την υποστήριξη των Λιβεριανών, εξαιτίας του ωμού καθεστώτος του Ντόε. Οι αντάρτες σύντομα έφτασαν στα περίχωρα της πρωτεύουσας, Μονρόβια. Περισσότεροι από 200.000 Λιβεριανοί σκοτώθηκαν και 1 εκατομμύριο αναγκάστηκαν να γίνουν πρόσφυγες σε άλλες γειτονικές χώρες κατά τον εμφύλιο πόλεμο.
Η Οικονομική Κοινότητα των κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) επενέβη και πέτυχε να αποτρέψει τον Τέιλορ από το να καταλάβει τη Μονρόβια. Στο μεταξύ ο ηγέτης της αντάρτικης ομάδας NPFL, που αποχώρησε από τους αντάρτες του Τέιλορ, Πρινς Τζόνσον σχημάτισε νέο αντάρτικο μέτωπο και οι δυνάμεις του συνέλαβαν και εκτέλεσαν τον Ντόε, στις 9 Σεπτεμβρίου του 1990.
Ακολούθησε ο σχηματισμός προσωρινής κυβέρνησης εθνικής ενότητας (IGNU) στην Γκάμπια υπό την αιγίδα της ECOWAS , τον Οκτώβριο του 1990 με πρόεδρο τον Έιμος Σόγιερ. Ωστόσο, ο Τέιλορ αρνήθηκε να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση και συνέχισε τον πόλεμο. Τελικά όμως, έπειτα από δεκάδες ειρηνευτικές συμφωνίες και την παραπαίουσα στρατιωτική δύναμη, συμφώνησε στο σχηματισμό πενταμελούς προσωρινής κυβέρνησης.
Ύστερα από συνομιλίες που διεξήχθησαν από τις ΗΠΑ, τον ΟΗΕ, τον Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας και την Οικονομική Κοινότητα των Χωρών της Δυτικής Αφρικής, οι αντιμαχόμενες παρατάξεις παρέδωσαν βιαστικά τα όπλα τους και ειδικές εκλογές διεξήχθησαν στις 19 Ιουλίου του 1997 , που είχαν αποτέλεσμα τη νίκη του Τσαρλς Τέιλορ με ισχυρή πλειοψηφία, κυρίως λόγω φόβων του εκλογικού σώματος ότι θα επέστρεφαν οι εμφύλιες συρράξεις αν έχανε ο άλλοτε πολέμαρχος. Ωστόσο, οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν και ως το 2003, υπήρχαν δύο κύριες αντάρτικες ομάδες που επεδίωκαν την ανατροπή του Τέιλορ. Ο τελευταίος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση τον Αύγουστο του 2003 και εγκατέλειψε τη χώρα. Προσωρινός πρόεδρος ανέλαβε ο αντιπρόεδρος Μόζες Μπλα και η διεθνής κοινότητα ξανά επενέβη, βοηθώντας στο σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης, με πρόεδρο τον Γκιούντε Μπράιαντ.
Στις 21 Μαρτίου του 2008 άρχισε η τριήμερη απογραφή πληθυσμού.[1]
Εκτελεστική εξουσία
Ο Πρόεδρος εκλέγεται από το λαό με καθολική ψηφοφορία για εξαετή ανανεώσιμη θητεία. Διορίζει το υπουργικό συμβούλιο, το οποίο πρέπει να εγκρίνει και η Γερουσία.Η Έλεν Τζόνσον-Σίρλιφ από το Ενωτικό Κόμμα (UP) είναι Πρόεδρος από τις 16 Ιανουαρίου του 2006.
Πρόεδροι της Λιβερίας
Νομοθετική εξουσία
Η Εθνοσυνέλευση της Λιβερίας αποτελείται από δύο σώματα: τη Γερουσία, με 30 μέλη, τα οποία εκλέγονται για θητεία 9 ετών με καθολική ψηφοφορία από το λαό, και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, με 64 μέλη, που εκλέγονται από το λαό για εξαετή θητεία.
Πολιτικά κόμματα και εκλογές
Το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής ιστορίας της χώρας μονοπωλήθηκε από την παρουσία του Κόμματος των Αληθινών Φιλελευθέρων ή Ουίγων. Μετά τις δραματικές εξελίξεις των δεκαετιών του ‘ 80 και του ‘ 90, με πραξικοπήματα και εμφυλίους πολέμους, ιδρύθηκαν νέα κόμματα. Το Ενωτικό Κόμμα, το Κογκρέσο για τη Δημοκρατική Αλλαγή και το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα της Λιβερίας είναι μερικά από τα σημαντικότερα σύγχρονα κόμματα.
Δικαστική εξουσία
Υπάρχουν το Ανώτατο Δικαστήριο αλλά και άλλα δικαστήρια, εφετείο, καθώς επίσης και παραδοσιακά δικαστήρια στις κομητείες.
Διοικητική διαίρεση
Ο αρχηγός της πόλης (town chief) είναι το κύριο αξίωμα σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Υπάρχουν επίσης και άλλοι φύλαρχοι και επίτροποι για τις επαρχίες (district commissioners). Στις μεγαλύτερες πόλεις εκλέγονται δήμαρχοι. Η Λιβερία υποδιαιρείται σε 15 κομητείες, που διοικούνται από άτομα που ορίζονται από τον Πρόεδρο.
Διεθνείς οργανισμοί
ACP,
AfDB,
CCC,
ECA,
ECOWAS,
FAO,
G-77,
IAEA,
IBRD,
ICAO,
ICFTU,
ICRM,
IDA,
IFAD,
IFC,
IFRCS,
ILO,
IMF,
IMO,
Inmarsat,
Intelsat (δεν υπέγραψε),
Interpol,
IOC,
IOM,
ITU,
NAM,
AU,
OPCW,
UN,
UNCTAD,
UNESCO,
UNIDO,
UPU,
WCL,
WFTU,
WHO,
WIPO,
WMO
Πηγές
- ↑ CNN
- ↑ Υπάρχουν συγκεχυμένες πληροφορίες για το αν ο Σκίβρινγκ Σμιθ στην πραγματικότητα υπηρέτησε στην προεδρία της Λιβερίας μετά την ανατροπή του Έντουαρντ Τζέιμς Ρόε. Ωστόσο, μαρτυρίες δείχνουν ότι ο Σμιθ υπηρέτησε στο προεδρικό αξίωμα στην πραγματικότητα από την αποχώρηση του Ρόε από την προεδρία ως την ορκωμοσία του Τζόζεφ Τζένκινς Ρόμπερτς..[1] Αρχειοθετήθηκε 2009-02-28 στο Wayback Machine.
- ↑ Παρά το γεγονός ότι ο Ντόε κατέλαβε την εξουσία αμέσως μετά την εκτέλεση του Γουίλιαμ Τόλμπερτ του νεότερου, στις 12 Απριλίου του 1980, στην πραγματικότητα δεν ορκίστηκε πρόεδρος παρά μόνο στις 6 Ιανουαρίου του 1986.[2] Αρχειοθετήθηκε 2011-03-15 στο Wayback Machine.