Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 11/06/2023.
Η οικογένεια Μαυρογένη ήταν πλούσια φαναριώτικη οικογένεια, τα μέλη της οποίας έδρασαν στην Πάρο, τη Μύκονο, την Κρήτη, την Ικαρία την Κωνσταντινούπολη καθώς και στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες.
Ιστορία
Η απώτερη καταγωγή της πριγκιπικής οικογένειας Μαυρογένη ανάγεται στο ελληνικό Βυζάντιο. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης εγκαταστάθηκαν στην Εύβοια. Τα ίχνη της ανακαλύπτουμε στις δύο από τις τρεις βυζαντινές μετοικεσίες, αυτές της Ρουμανίας και της Βενετίας.[1]
Μετά την κατάκτηση της Καρύστου από τους Τούρκους, οι Μαυρογένηδες, φοβούμενοι την εκδίκηση των Τούρκων λόγω της συγγένειάς τους με τον Μοροζίνι, καταφεύγουν στις Κυκλάδες.[2] Το 1715 δύο αδέλφια, ο Πέτρος και ο Στέφανος, αγοράζουν μεγάλες εκτάσεις στην Πάρο και ανοικοδομούν την εκκλησία του νησιού.[2] Ο Στέφανος έφυγε για την Κωνσταντινούπολη και χρημάτισε δραγουμάνος του στόλου, ενώ ο Πέτρος παρέμεινε στην Πάρο, στην οποία διετέλεσε πρόκριτος. Στη συνέχεια η οικογένεια επεκτάθηκε στη Μύκονο, της οποίας κατείχε τα 3/4 της γης. Η ακμή της οικογένειας κορυφώθηκε με τον διορισμό του Νικόλαου Μαυρογένη ως πρίγκιπα της Βλαχίας, αφού πριν είχε διατελέσει δραγουμάνος του στόλου. Την εξέχουσα πορεία της οικογένειας τη συνέχισαν και άλλα μέλη της, όπως ο Στέφανος Μαυρογένης, ανιψιός του Νικολάου, ο οποίος διετέλεσε Μέγας Λογοθέτης του Πατριαρχείου. Αλλά και μετά την Επανάσταση του 1821, μέλη της οικογενείας διακρίθηκαν στον κοινωνικό βίο του Οθωμανικού και Ελληνικού κράτους. Τέτοιοι ήταν ο Αλέξανδρος πρέσβης της Τουρκίας (ανιψιός του Στεφάνου), ο γιος του Σπυρίδων αρχίατρος του σουλτάνου, κ.ά. Στην Ελληνική επανάσταση η οικογένεια Μαυρογένη δοξάστηκε για άλλη μία φορά χάρις την προσφορά της Μαντούς Μαυρογένους (ανιψιάς του Στεφάνου), η οποία διέθεσε όλη την περιουσία της για τον αγώνα. Στην ελεύθερη Ελλάδα πολλά μέλη της οικογενείας διετέλεσαν αντιστράτηγοι, δήμαρχοι, βουλευτές κ.ά. Κλάδος της οικογενείας υπήρχε και στην Κρήτη, η οποία μάλιστα έγινε ιδιαίτερα γνωστή με την επανάσταση του Μαυρογένη το 1858.
Η οικογένεια Μαυρογένη συνδέθηκε συγγενικά με τις οικογένειες* Δημητρακόπουλου, Δρακόπουλου, Σούτσου, Μουρούζη, Μάνου, Νέγρη, Μάτσα, Καντακουζηνού, Σκαναβή, Σκορδύλη, Αδάμου, Ροδίτη, Κονδύλη, Καΐρη, Καμπάνη, Κριεζή, Καρατζά, Μεταξά κ.ά.[3]
Πολλά μέλη της οικογένειας Μαυρογένη πραγματοποίησαν μία σειρά δωρεών στη Μύκονο, στη Βλαχία, στην Κωνσταντινούπολη, στην Πάρο, αλλά και σε διάφορα άλλα μέρη.[4] Οι κρήνες του Νικόλαου Μαυρογένη, με ημερομηνία κατασκευής 1777, κοσμούν μέχρι και σήμερα τους δρόμους της Παροικιάς της Πάρου. Επίσης πλακόστρωσε τα γραφικά δρομάκια του χωριού, δώρισε ένα καφενείο στον δήμο, ένα χαμάμ κ.α. Επίσης για πολλά χρόνια η εκκλησία της Εκατονταπυλιανής ήταν υπό την προστασία της οικογένειας Μαυρογένη, η οποία όχι μόνο την είχε ανακατασκευάσει, αλλά τη συντηρούσε με δικά της έξοδα. Στην πόλη του Βουκουρεστίου η οικογένεια Μαυρογένη άφησε το στίγμα της χάρις στη δωρεά ενός νοσοκομείου από τον Νικόλαο Μαυρογένη, το οποίο φέρει το όνομά του. Δικό του ευεργέτημα είναι και ο ιερός ναός Ζωοδόχου Πηγής στο Βουκουρέστι. Τέλος σημαντική είναι η προσφορά της Μαντούς Μαυρογένους, η οποία πρόσφερε κυριολεκτικά όλη της την περιουσία για τον ιερό σκοπό της ανεξαρτησίας.
Τα μέλη
Δημήτριος Μαυρογένης, πρόκριτος Πάρου
Νικόλαος Μαυρογένης, πρόκριτος Πάρου & Σύρου, διερμηνέας του καπουδάν πασά και γιος του Δημητρίου4
Πέτρος Μαυρογένης, έμπορος και γιος του Δημητρίου
Νικόλαος Μαυρογένης, διερμηνέας του Οθωμανικού Στόλου, ηγεμόνας της Βλαχίας και γιος του Πέτρου
Κωνσταντίνος Μαυρογένης, διερμηνέας του Οθωμανικού Στόλου και γιος του Νικολάου