Κοντά στα σημερινά Κερδύλια βρισκόταν η αρχαία πόλη Άργιλος. Η Αρχαία Άργιλος αποτελούσε μια πολιτεία που ιδρύθηκε το 655 π.X. για να ελέγχει τις πλούσιες σε πρώτες ύλες εκβολές του ποταμού Στρυμόνα και αποτελούσε αποικία των Ανδρίων. Ο έλεγχος της εισόδου της κοιλάδας του Στρυμόνα ήταν σημαντικός διότι η περιοχή ήταν πλούσια σε αγροτικά προϊόντα, ξυλεία και μεταλλεύματα. Για την περιοχή αυτή έδειξαν αργότερα ενδιαφέρον οι Θάσιοι, με την ίδρυση της Ηιόνος στα παράλια του Στρυμονικού κόλπου.[5][6]
Ανάμεσα στα παλιά χωριά Άνω Κερδύλιο και Κάτω Κερδύλιο, στη θέση «Γκραντίστος», είχαν εντοπιστεί παλιότερα ίχνη αρχαίου οικισμού, ο οποίος ταυτίζεται με το αρχαίο Κερδύλιο που αναφέρει ο Θουκυδίδης.[7]
Νεότερη ιστορία - Σφαγή των Κερδυλίων
Η Σφαγή στα Άνω και Κάτω Κερδύλια (Ολοκαύτωμα των Κερδυλίων ή Σφαγή των Κερδυλίων) αποτελεί μια από τις πιο γνωστές ανθρώπινες τραγωδίες κατά τη διάρκεια της Κατοχής στην Ελλάδα και μια από τις πρώτες πανευρωπαϊκά, καθώς περισσότεροι από 200 άμαχοι κάτοικοι των Άνω Κερδυλίου και Κάτω Κερδυλίου εκτελέστηκαν από στρατιώτες της γερμανικής Βέρμαχτ στις 17 Οκτωβρίου 1941, ως αντίποινα για τη δράση ανταρτών στην περιοχή.
Ο τελευταίος επιζών του ολοκαυτώματος των Κερδυλίων, Παναγιώτης Τσάγκας (1927-2022), έφυγε από την ζωή σε ηλικία 95 ετών στις 10 Φεβρουαρίου 2022.[8]
Εικόνες
Ιερός Ναός Αγίων Αναργύρων Νέων Κερδυλίων.
Μεταβυζαντινός Ναός Αγίων Αναργύρων στο Κάτω Κερδύλιο.
Το κύριο μνημείο των εκτελεσθέντων στο Άνω και Κάτω Κερδύλιο.
Το κύριο μνημείο των εκτελεσθέντων στο Άνω και Κάτω Κερδύλιο.
Ερείπια στον εγκαταλελειμμένο οικισμό Άνω Κερδύλιο.
Μνημείο στο Κάτω Κερδύλιο. Σε αυτό το σημείο εκτελέστηκαν οι κάτοικοι του Κάτω Κερδυλίου.
Μνημείο στο Άνω Κερδύλιο. Σε αυτό το σημείο εκτελέστηκαν οι κάτοικοι του Άνω Κερδυλίου.
↑[1]Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 105-106. ISBN 960-7265-16-5
