Διανομή LinuxΔιανομή Linux (αγγλικά: Linux distribution ή distro εν συντομία) είναι μια συλλογή προγραμμάτων που συνοδεύουν έναν πυρήνα Linux, συχνά με δικό της αποθετήριο προγραμμάτων, και εξειδικεύεται ανάλογα με τον κύριο στόχο της που μπορεί να είναι φιλικότητα στο χρήστη, πολυμέσα, προγραμματισμός, υπερυπολογιστές κ.α. Οι διανομές κατασκευάζονται και οργανώνονται από διάφορες εταιρείες και εθελοντές. Μια διανομή μπορεί, κατά κάποιον τρόπο, να παρομοιασθεί με διαφορετικές εκδόσεις ενός από τα υπόλοιπα λειτουργικά συστήματα. Το Linux διαφέρει από τα περισσότερα γνωστά λειτουργικά συστήματα από το γεγονός ότι είναι ελεύθερο και με ανοικτό κώδικα ενώ είναι διαθέσιμο σε πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους εκδόσεις. Με βάση αυτή τη διαφορά ενώ στα υπόλοιπα λειτουργικά συστήματα ο δημιουργός τους είναι, κατά κάποιον τρόπο, αναγκασμένος να παρέχει εκδόσεις που να περιέχουν και ένα βασικό περιβάλλον εργασίας και κάποια στοιχειώδη προγράμματα, στο Linux δεν υπάρχει αυτή η ανάγκη. Στην πραγματικότητα «Linux» ονομάζεται μόνο ο πυρήνας του λειτουργικού και ο καθένας μπορεί να «δημιουργήσει» ένα λειτουργικό σύστημα βασισμένο σε αυτόν, με την προσθήκη των υπόλοιπων εργαλείων και προγραμμάτων που χρειάζονται για να υπάρξει ένα πλήρες λειτουργικό. Τι προσφέρειΜια διανομή αποτελείται συνήθως από τα εξής:
ΙστορίαΠριν την εμφάνιση των διανομών για να μπορέσει κάποιος να εγκαταστήσει και να χρησιμοποιήσει το Linux έπρεπε να εγκαταστήσει τον πυρήνα και στη συνέχεια να συγκεντρώσει όλα τα εργαλεία (κελύφη, εργαλεία προγραμματισμού, εργαλεία κονσόλας, γραφικά περιβάλλοντα) και να τα παραμετροποιήσει, κάνοντάς τα να συνεργαστούν με επιτυχία. Οι διανομές ξεκίνησαν σαν προρρυθμισμένα συστήματα που περιείχαν όλα τα παραπάνω και παρείχαν στο χρήστη ένα έτοιμο λειτουργικό σύστημα βασισμένο στο Linux. Ο όρος «GNU/Linux»Λόγω της πληθώρας των τρόπων με τον οποίο μπορεί να ρυθμιστεί ένας πυρήνας Linux, της βασικής βιβλιοθήκης που χρησιμοποιείται και των διαφορετικών γραφικών περιβαλλόντων, συστημάτων πακέτων και εφαρμογών που περιλαμβάνονται, το Linux πιο σωστά πρέπει να θεωρείται σαν μια οικογένεια παρόμοιων λειτουργικών συστημάτων, που είναι βασισμένα στον ίδιο πυρήνα. Αν και μόνο ο πυρήνας ονομάζεται Linux και τα υπόλοιπα τμήματα του λειτουργικού συστήματος μπορεί να χρησιμοποιούνται και σε άλλα λειτουργικά συστήματα (για παράδειγμα τα ίδια γραφικά περιβάλλοντα μπορούν να εκτελεστούν σε NetBSD ή τα ίδια εργαλεία κονσόλας σε Solaris), έχει επικρατήσει η ονομασία Linux σαν όρος που καλύπτει κάθε έκδοση μιας διανομής βασισμένης στον πυρήνα Linux. Το Free Software Foundation που ασχολείται με την ανάπτυξη των εργαλείων και προγραμμάτων του εγχειρήματος GNU, τα οποία και χρησιμοποιούνται στο μεγαλύτερο ποσοστό των διανομών επιμένει στη χρήση του όρου «GNU/Linux» σαν ένα πιο σωστό όνομα για τις διανομές αυτές[1]. Διαχείριση Πακέτων ΛογισμικούΤο βασικότερο στοιχείο που διαφοροποιεί (γενικά) τις διανομές είναι το σύστημα που παρέχει τα προγράμματα που εγκαθίστανται. Καθώς στο Linux τρέχουν κατά κύριο λόγο προγράμματα είτε ελεύθερου λογισμικού είτε λογισμικού ανοικτού κώδικα, η χρησιμοποίηση από τη διανομή ενός τρόπου επίλυσης των προβλημάτων που παρουσιάζονται από την έλλειψη ή τη διαφορετική έκδοση κάποιων συστατικών που χρειάζονται για τη σωστή λειτουργία των προγραμμάτων είναι ζωτικής σημασίας. Στα ΛΣ κλειστού κώδικα, ο κατασκευαστής προγραμμάτων είναι υποχρεωμένος να χρησιμοποιεί μόνο τα στοιχεία του λειτουργικού στα οποία του έχει δώσει πρόσβαση ο κατασκευαστής. Επομένως είναι "υποχρεωμένος" να ελέγχει αν το πρόγραμμά του μπορεί να τρέξει στην έκδοση που έχει εγκατεστημένη ο χρήστης και αν δεν είναι συμβατή να παρέχει ο ίδιος στον χρήστη τα απαιτούμενα συστατικά. Με τη χρήση ενός διαχειριστή πακέτων λογισμικού αυτή η ανάγκη μειώνεται κάπως καθώς αυτοί οι «διαχειριστές» αναλαμβάνουν την επίλυση των διαφορών και αν χρειάζεται ανατρέχουν σε άλλες πηγές προκειμένου να εγκαταστήσουν επιπλέον συστατικά. Όλοι όμως οι κατασκευαστές διανομών δεν έχουν συμφωνήσει σε κάποιο προτυποποιημένο σύστημα. Βασικό στοιχείο μιας διανομής είναι και η ύπαρξη ενός αποθετηρίου στο Διαδίκτυο από όπου οι χρήστες μπορούν να κατεβάζουν συμπληρωματικά προγράμματα ή νεώτερες εκδόσεις των προγραμμάτων που έχουν εγκαταστήσει. ΣυμβατότηταΆλλη μεγάλη διαφορά μεταξύ των διάφορων διανομών υπάρχει στη χρήση των, ας πούμε κλασικών, υποφακέλων και τη θέση εγκατάστασης διάφορων συστατικών. Σε άλλες διανομές τα διάφορα προγράμματα και το ίδιο το λειτουργικό κρατάει ημερολόγιο (log) στο φάκελο /var/log/ ενώ σε άλλες χρησιμοποιεί το φάκελο /usr/share/ για να κρατάει τα ημερολόγια του χρήστη. Σε άλλες διανομές ο υπερχρήστης δεν μπορεί να συνδεθεί καν! (μπορεί μόνο αφού κάνει είσοδο ως απλός χρήστης να μετατρέψει την τρέχουσα σύνοδο από σύνοδο απλού χρήστη σε υπερχρήστη). Αυτή η διαφορά έχει σαν αποτέλεσμα κάποια προγράμματα γραμμένα ειδικά για κάποια διανομή ή κάποια κακογραμμένα προγράμματα να μην μπορούν να τρέξουν σε διαφορετικές διανομές. ΕξειδίκευσηΠάρα πολλές διανομές είναι εξειδικευμένες για συγκεκριμένη χρήση χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για άλλους λόγους. Παράδειγμα το GeeXboX που αποτελεί μία Live CD διανομή για HTPC (Home Theater PC) ή Media Center. Οι περισσότερες εξειδικευμένες διανομές στηρίζονται στα αποθετήρια άλλων, πιο γενικών, διανομών. Απλά περιλαμβάνουν κάποιο εξειδικευμένο περιβάλλον εργασίας και έχουν (ως προεπιλεγμένα για εγκατάσταση) προγράμματα που αφορούν το αντικείμενο της εξειδίκευσής τους. Παράδειγμα είναι το Sxolinux που περιλαμβάνει τα περισσότερα εργαλεία για τη χρήση σε σχολεία παράλληλα με ελληνικά σχολικά εγχειρίδια και εφαρμογές ειδικά γραμμένες για το ελληνικό σχολείο. Εμπορικές ΔιανομέςΠολλές διανομές του Linux είναι εμπορικές. Η διαφορά μιας εμπορικής διανομής μπορεί να βρίσκεται μόνο στο σύστημα εγκατάστασης της διανομής (του οποίου μπορεί να έχει copyright) ή και στο σύστημα εγκατάστασης των προγραμμάτων ή να περιλαμβάνει συγκεκριμένα κατοχυρωμένα προγράμματα ή απλά στην υποστήριξη. Πολλές εμπορικές διανομές περιλαμβάνουν και εργαλεία που δεν είναι διαθέσιμος ο κώδικάς τους ή δεν ανήκουν στο ελεύθερο λογισμικό. Για παράδειγμα το RedHat Linux αποτελεί μια εμπορική διανομή που όμως έχει κλώνους όπως το CentOS και το Fedora που παρέχουν σχεδόν 100% συμβατότητα. Άλλες διανομές απλά παρέχουν στην "εμπορική έκδοση" υποστήριξη τηλεφωνική ή με e-mail κλπ. ΔιανομέςΣήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές διανομές που καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες. Οι απολύτως βασικές διανομές, στα χαρακτηριστικά των οποίων βασίζονται πολλές άλλες νεότερες ή/και μικρότερες είναι το Debian (πρωτοεμφανίστηκε το 1993, το αρχαιότερο εν ενεργεία όλων), Slackware (σχεδόν όσο παλιό και το Debian), Redhat, και Arch. Μερικές χαρακτηριστικές διανομές είναι:
Το DistroWatch προσπαθεί να συμπεριλάβει όλες τις υπάρχουσες διανομές και περιλαμβάνει αρκετές συγκρίσεις μεταξύ των διανομών[2]. Ελληνικές διανομές
Τοπικές διανομές
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
|
