Από τις 23 Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες η Μαρωνιτική Εκκλησία θεωρείται ως η μόνη σε διαχρονική, αδιάκοπη και πλήρη κοινωνία με την Αγία Έδρα, ενώ διεκδικούν επίσης αδιάκοπη κοινωνία η Μελχιτική Εκκλησία και η Ιταλοαλβανική Ελληνοκαθολική Εκκλησία. Οι περισσότερες από τις υπόλοιπες Ανατολικές Εκκλησίες ενώθηκαν με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία μετά τον 16ο αιώνα.
Το Ανατολικό Κανονικό Δίκαιο διέπει την λειτουργία των 23 αυτόνομων Ανατολικών Καθολικών Εκκλησιών, με 18 εκατομμύρια πιστούς (2019),[1] οι οποίες βρίσκονται σε κοινωνία με την Αγία Έδρα. Το Ανατολικό Κανονικό Δίκαιο περιλαμβάνει δυο μέρη: (α) την κοινή παράδοση των 23 Εκκλησιών, η οποία είναι κωδικοποιημένη στον Κώδικα Κανόνων των Ανατολικών Εκκλησιών (CCEO) (1990) (β) το μέρος του Δικαίου το οποίο σχετίζεται αποκλειστικά με τις παραδόσεις της κάθε ξεχωριστής αυτόνομης Ανατολικής Καθολικής Εκκλησίας και βρίσκεται σε ισχύ μόνο γι’ αυτήν.
Μία από τις Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες είναι η Ελληνόρρυθμη Καθολική Εκκλησία που αποτελεί την κοινότητα των Ρωμαιοκαθολικών του βυζαντινού λειτουργικού τύπου (Ritus Graecus), γνωστών ως Ελληνόρρυθμων Καθολικών ή Ουνιτών. Το τελευταίο όνομα προέρχεται από τη λατινική λέξη unitus, δηλαδή «ενωμένος» και εννοεί την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία που επιχειρήθηκε να ενωθεί με τη Δυτική Εκκλησία κατ' εφαρμογή των αποφάσεων της Συνόδου Φεράρας-Φλωρεντίας (1439). Οι Ελληνόρρυθμοι Καθολικοί έχουν πλήρη κοινωνία με την Εκκλησία της Ρώμης και τον Πάπα, αλλά διατηρούν τις λειτουργικές παραδόσεις και το εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αναγνωρίζουν όλα τα δόγματα και τη θεολογία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ενώ τιμούν όλους τους Ορθοδόξους αγίους, εκτός όσων αναγνωρίστηκαν από τους Ορθοδόξους μετά τη Σύνοδο Φεράρας-Φλωρεντίας (1439).
Οι 23 Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες
Οι 23 Ανατολικές Εκκλησίες είναι ομαδοποιημένες σε 5 λειτουργικές παραδόσεις:
I. Αλεξανδρινή λειτουργική παράδοση, με καταγωγή από την Αίγυπτο:
Κοπτική Καθολική Εκκλησία
Ερυθραϊκή Καθολική Εκκλησία
Αιθιοπική Καθολική Εκκλησία
II. Αντιοχειανή λειτουργική παράδοση, με καταγωγή από την Αντιόχεια και την Δυτική Συρία:
↑«Religion Flow Chart: Christianity». Faiths and Freedoms: Religious Diversity in New York City. Macaulay Honors College at CUNY. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2015.
Σπύρος Καρύδης, «Οι απαρχές της ελληνικής Ουνίας (Η αλληλογραφία του Αθηνών Χρυσοστόμου και του Γρατιανουπόλεως Γεωργίου Χαλαβαζή)», Παράδοση, 7 (Β.3), Ιούλ.-Σεπτ.1993, σελ. 281-294