Ως Βιβλίο των Νεκρών αναφέρονται αρχαία αιγυπτιακά κείμενα, γραμμένα αρχικά πάνω στις σαρκοφάγους και αργότερα σε παπύρους που θάβονταν μαζί με το νεκρό, στο εσωτερικό των σαρκοφάγων. Το κείμενο συχνά ήταν γραμμένο για κάποιο συγκεκριμένο άτομο και έτσι κανένα αντίγραφο δεν είναι ολόιδιο με κάποιο άλλο. Για παράδειγμα, η Βίβλος των Νεκρών για τον γραφέα Άνι, ο "Πάπυρος του Άνι" έχει συνολικά μήκος 28 μέτρων και αποτελείται από τριάντα επτά φύλλα .
Περιεχόμενο και χρήση
Τα Βιβλία των Νεκρών περιέχουν συλλογές από επωδούς, αριθμούς και μαγικές επικλήσεις για χρήση από τους νεκρούς στη μεταθανάτια ζωή. Είχαν το ρόλο να καθοδηγήσουν τους νεκρούς στις διάφορες δοκιμασίες που θα συναντούσαν πριν φθάσουν στον Κάτω Κόσμο (Ντουάτ). Υπάρχουν περίπου 200 μαγικές επικλήσεις.[1]
Συνήθως περιείχαν εικόνες που έδειχναν τις δοκιμασίες στις οποίες θα υποβαλλόταν ο νεκρός, αλλά και το χάρτη του Ντουάτ. Τα εμπόδια αυτά περιλάμβαναν διάφορα τέρατα και λίμνες φωτιάς.[2] Η μούμια ήταν οπλισμένη με τη Βίβλο, ώστε να τα καταπολεμήσει. Η πιο σημαντική δοκιμασία ήταν το ζύγισμα της ψυχής του νεκρού, που έκανε ο θεός Άνουβις: η καρδιά του νεκρού ζυγιζόταν σε σχέση το Φτερό της Αλήθειας της θεάς Μά'ατ. Αν η καρδιά ήταν πιο ελαφριά από το φτερό, επιτρεπόταν να προχωρήσει, αν όχι καταβροχθιζόταν από το τέρας Αμμούτ, ένα συνδυασμός κροκόδειλου, λιονταριού και ιπποπόταμου. Ο θεόςΘωθ κατέγραφε το αποτέλεσμα.
Thomas George Allen 1960, The Egyptian Book of the Dead: Documents in the Oriental Institute Museum at the University of Chicago, University of Chicago Press, Chicago.
Thomas George Allen 1974, The Book of the Dead or Going Forth by Day. Ideas of the Ancient Egyptians Concerning the Hereafter as Expressed in Their Own Terms, (SAOC vol. 37) University of Chicago Press, Chicago.
E. A. Wallis Budge 1895, The Egyptian Book of the Dead,(The Papyrus of Ani), Egyptian Text, Transliteration, and Translation, E.A.Wallis Budge, (Dover Publications Inc, New York), c 1895, Dover Ed., 1967.
Raymond Faulkner 1972. The Ancient Egyptian Book of the Dead, translated by Raymond Faulkner, edited by Carol Andrews University of Texas Press, Austin.
Raymond Faulkner 1994, The Egyptian Book of the Dead, The Book of Going forth by Day. The First Authentic Presentation of the Complete Papyrus of Ani translated by Raymond Faulkner, edited by Eva von Dassow, with contributions by Carol Andrews and Ogden Goelet, Chronicle Books, San Francisco.
Gunther Lapp 1997, The Papyrus of Nu (Catalogue of Books of the Dead in the British Museum), British Museum Press, London.
Andrzej Niwinski 1989, Studies on the Illustrated Theban Funerary Papyri of the 11th and 10th Centuries B.C., (OBO vol. 86) Universitätsverlag, Freiburg.