Σύστημα ευρωπαϊκών διοργανώσεων καλαθοσφαίρισης

Το σύστημα ευρωπαϊκών διοργανώσεων καλαθοσφαίρισης ή πυραμίδα ευρωπαϊκών διοργανώσεων καλαθοσφαίρισης είναι μια σειρά αλληλοσυνδεόμενων διοργανώσεων οι οποίες αφορούν επαγγελματικούς συλλόγους καλαθοσφαίρισης στην Ευρώπη. Οι σύλλογοι μπορούν να κερδίσουν τη συμμετοχή τους σε αυτές τις διοργανώσεις μέσω των εθνικών και διαπεριφερειακών τους πρωταθλημάτων, πλην κάποιων ομάδων που έχουν συμβόλαιο συμμετοχής ανεξαρτήτου κατάταξης.

Το σύστημα έχει μια ιεραρχική μορφή με δυνατότητα προβιβασμού και υποβιβασμού μεταξύ των διοργανώσεων σε διαφορετικά επίπεδα. Επί του παρόντος υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές διοργανώσεις της πυραμίδας, που ελέγχονται από δύο φορείς. Η Euroleague και το Eurocup διεξάγονται από την εταιρεία Euroleague Basketball, ενώ το Basketball Champions League και το FIBA Europe Cup από την επιτροπή FIBA Europe, η οποία είναι υπεύθυνη για την ευρωπαϊκή ζώνη της FIBA.[1]

Πανευρωπαϊκές διοργανώσεις

Η EuroLeague είναι η αδιαφιλονίκητα κορυφαία διοργάνωση καλαθοσφαίρισης στην Ευρώπη, η οποία διοργανώνεται από την Euroleague Basketball και κάθε χρόνο περιλαμβάνει συλλόγους από 10 έως 11 χώρες. Την τρέχουσα σεζόν συμμετέχουν 18 ομάδες, 11 με 10ετές συμβόλαιο συμμετοχής, οι οποίες είναι ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, η Μπασκόνια, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, η Φενέρμπαχτσε, η Ανατολού Εφές, η Εμπόριο Αρμάνι Μιλάνο, η Μακάμπι Τελ Αβίβ και η Ζάλγκιρις Κάουνας. Στις 11 προστίθενται και οι 7 που πληρούν τις προϋποθέσεις κάθε σεζόν. Επί του παρόντος, οι 7 αυτές θέσεις διανέμονται στον νικητή της Αδριατικής Λίγκας (Liga ABA), του Γερμανικού Πρωταθλήματος (BBL), της VTB United League (στον φιναλίστ αν η ΤΣΣΚΑ Μόσχας κατακτήσει το πρωτάθλημα) και σε σωματεία του Ισπανικού πρωταθλήματος (Liga ACB), του Γαλλικού πρωταθλήματος (LNB Pro A) και τέλος στους κατόχους του EuroCup ή της EuroLeague, εφόσον δεν έχουν κερδίσει τη συμμετοχή τους διαφορετικά.[2]

Το EuroCup είναι μια διοργάνωση χαμηλότερου επιπέδου, η οποία διοργανώνεται επίσης από την Euroleague Basketball και σήμερα αποτελείται από 24 ομάδες από όλη την Ευρώπη. Συνολικά έχουν λάβει μέρος ομάδες από περισσότερες από 30 χώρες.

To Basketball Champions League, ξεκίνησε το 2016, είναι μια διοργάνωση ανταγωνιστική της EuroLeague. Αρχικά, η FIBA ​​είχε την πρόθεση να αναλάβει τη λειτουργία της EuroLeague, κάτι που απορρίφθηκε από τους εμπλεκόμενους συλλόγους, οπότε η FIBA ​​ξεκίνησε τη δική της διοργάνωση. Το Basketball Champions League περιλαμβάνει 32 ομάδες κάθε χρόνο. Μέχρι σήμερα έχουν συμμετάσχει συνολικά σύλλογοι από περισσότερες από 20 χώρες.

Η FIBA ​​διοργανώνει επίσης το FIBA Europe Cup, τη δική της χαμηλότερου επιπέδου διοργάνωση. Ανταγωνίζονται 32 ομάδες και οι ομάδες οι οποίες δεν προκρίνονται από την κανονική σεζόν του Basketball Champions League συμμετέχουν στα επόμενα στάδια του FIBA Europe Cup. Ο πρωταθλητής του FIBA Europe Cup έχει την ευκαιρία να παίξει στο Basketball Champions League της επόμενης σεζόν. Από το 2019, έχουν συμμετάσχει συνολικά ομάδες από περισσότερες από 30 εθνικές ομοσπονδίες.

Τα ονόματα των διαφόρων ευρωπαϊκών και διαπεριφερειακών διασυλλόγικών διοργανώσεων έχουν αλλάξει συχνά με την πάροδο του χρόνου

Βαθμίδες της πυραμίδας

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τη δομή των βαθμίδων της πυραμίδας, τόσο για την πρώην εποχή της FIBA και της ULEB, όσο και την τρέχουσα εποχή της Euroleague Basketball και της FIBA / Basketball Champions League. Οι τρέχουσες διοργανώσεις εμφανίζονται με πράσινο.

Κατάταξη των ευρωπαϊκών διοργανώσεων

Βαθμίδα Διοργανώτρια Διοργάνωση Περιγραφή
Euroleague Basketball EuroLeague Το αδιαφιλονίκητα καλύτερο επαγγελματικό πρωτάθλημα μπάσκετ στην Ευρώπη,

συμπεριλαμβανομένων όλων των εθνικών, διαπεριφερειακών και ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων.

2η / 3η Euroleague Basketball EuroCup Το αμφισβητούμενα 2ο/3ο καλύτερο επαγγελματικό πρωτάθλημα μπάσκετ στην Ευρώπη,

συμπεριλαμβανομένων όλων των εθνικών, διαπεριφερειακών και ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, μαζί με το Basketball Champions League.

2η / 3η FIBA / FIBA Europe /

Basketball Champions League S.A.

Basketball Champions League Το αμφισβητούμενα 2ο/3ο καλύτερο επαγγελματικό πρωτάθλημα μπάσκετ στην Ευρώπη,

συμπεριλαμβανομένων όλων των εθνικών, διαπεριφερειακών και ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, μαζί με το EuroCup.

FIBA Europe FIBA Europe Cup Το 4ο καλύτερο επαγγελματικό πρωτάθλημα μπάσκετ στην Ευρώπη.

Ένα πρωτάθλημα χαμηλότερου επιπέδου από τα καλύτερα ευρωπαϊκά, εθνικά και διαπεριφερειακά πρωταθλήματα.

Εξέλιξη των ευρωπαϊκών διοργανώσεων

Επίπεδο Διοργάνωση Διοργανώτρια Διάστημα
1η Βαθμίδα European Champions Cup FIBA 1958–1991
European League FIBA 1991–1996
Euroleague FIBA 1996–2000
SuproLeague FIBA 2000–2001
Turkish Airlines EuroLeague Euroleague Basketball 2000–σήμερα
2η Βαθμίδα European Cup Winners' Cup FIBA 1966–1991
European Cup FIBA 1991–1996
EuroCup FIBA 1996–1998
Saporta Cup FIBA 1998–2002
ULEB Cup ULEB 2002–2008
7DAYS EuroCup Euroleague Basketball 2008–σήμερα
3η Βαθμίδα Korać Cup FIBA 1971–2002
Europe League FIBA 2003–2005
EuroCup FIBA 2005–2008
EuroChallenge FIBA 2008–2015
FIBA Europe Cup FIBA 2015–2016
Basketball Champions League FIBA / FIBA Europe / BCL 2016–σήμερα
4η Βαθμίδα EuroCup Challenge FIBA 2002–2007 (στην τρίτη βαθμίδα την περίοδο 2002-03)
FIBA Europe Cup FIBA 2016–σήμερα

Διαπεριφερειακές διοργανώσεις

Εκτός από τα εθνικά πρωταθλήματα των χωρών, υπάρχουν διαπεριφερειακά πρωταθλήματα που περιλαμβάνουν συλλόγους από διάφορες χώρες.

Η Αδριατική Λίγκα (Liga ABA) είναι διεθνής διοργάνωση καλαθοσφαίρισης που ιδρύθηκε το 2001. Διεξάγεται με τη συμμετοχή των κορυφαίων ομάδων από τη Σερβία, την Κροατία, τη Σλοβενία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, ενώ για δύο σεζόν είχε συμμετάσχει και το Ισραήλ. Σε μεγάλο βαθμό αποτελεί αναβίωση του Γιουγκοσλαβικού πρωταθλήματος. Οι ομάδες που συμμετέχουν στην Αδριατική Λίγκα συμμετέχουν στα εθνικά τους πρωταθλήματα μόνο στη φάση των Πλέι-Οφ. Εξαίρεση αποτέλεσε η Μακάμπι Τελ Αβίβ, που συμμετείχε και στην κανονική περίοδο του πρωταθλήματος του Ισραήλ. Οι ομάδες της διοργάνωσης συμμετέχουν κανονικά στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Ο νικητής της διοργάνωσης συμμετέχει ]] της επόμενης σεζόν

Η Βαλκανική Λίγκα (BIBL) είναι διεθνής διοργάνωση καλαθοσφαίρισης που ιδρύθηκε το 2008. Συμμετέχουν σ’ αυτή ομάδες από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο, την Κροατία, τη Σερβία ενώ από τη σεζόν 2011-12 συμμετέχουν και ομάδες από το Ισραήλ, αν και η χώρα αυτή δεν σχετίζεται με τα Βαλκάνια. Τη σεζόν 2012-2013 συμμετείχε στη λίγκα και ομάδα από την Ελλάδα, η ομάδα της Καβάλας. Σκοπός της ίδρυσης της Λίγκας ήταν να δοθεί η δυνατότητα σε ομάδες που δεν είχαν εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους σε κάποια ευρωπαϊκή διοργάνωση, να συμμετάσχουν σε μία διεθνή διοργάνωση και παράλληλα να μην επιβαρυνθούν με το κόστος μεγάλων μετακινήσεων.

Η VTB Λίγκα (VTB United League) είναι διεθνής διοργάνωση καλαθοσφαίρισης που ιδρύθηκε το 2008. Συμμετέχουν ομάδες της βορειοανατολικής Ευρώπης και σκοπός της δημιουργίας της ήταν να δημιουργηθεί ένα ανταγωνιστικό πρωτάθλημα με τις ισχυρότερες ομάδες κρατών, της βόρειας και ανατολικής Ευρώπης. Συμμετείχαν αρχικά ομάδες από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία. Από τη σεζόν 2010-11 προστέθηκαν ομάδες από τη Φινλανδία την Πολωνία και τη Λευκορωσία ενώ από τη σεζόν 2011-12 προστέθηκαν και ομάδες από την Τσεχία και το Καζακστάν. Σε μεγάλο βαθμό η λίγκα έχει οδηγήσει στην ανασύσταση του πρωταθλήματος της Σοβιετικής Ένωσης. Η VTB Λίγκα είναι μέλος της ULEB. Οι ομάδες που συμμετέχουν στην VTB Λίγκα, συμμετέχουν τόσο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όσο και στα εθνικά τους πρωταθλήματα, με εξαίρεση το ρωσικό πρωτάθλημα το οποίο συγχωνεύθηκε πλήρως στη συγκεκριμένη διοργάνωση. Ένας σύλλογος από το πρωτάθλημα προκρίνεται στη EuroLeague της επόμενης σεζόν, εκτός από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, η οποία κατέχει συμβόλαιο συμμετοχής στη EuroLeague.

Η Βαλτική Λίγκα (BBL) ήταν μία διεθνής διοργάνωση καλαθοσφαίρισης, που ιδρύθηκε το 2004 και τελευταία της διοργάνωση ήταν το 2018 (14 σεζόν). Συμμετείχαν σ’ αυτή ομάδες από τις Βαλτικές χώρες (Λιθουανία, Λεττονία, Εσθονία) άλλα και το Καζακστάν με τη Φινλανδία. Σε προηγούμενες περιόδους συμμετείχε και η Σουηδία με μία ομάδα. Οι ομάδες που συμμετείχαν στη Βαλτική Λίγκα συμμετείχαν και στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις όσο και στα εθνικά τους πρωταθλήματα. Οι ομάδες που καταλάμβαναν τις πρώτες θέσεις, την επόμενη περίοδο αγωνίζονταν μόνο στη φάση των πλέι-οφ και παράλληλα συμμετείχαν στη VTB Λίγκα.

Ιστορία

Η εξέλιξη των ονομασιών των διαφόρων διεθνών ευρωπαϊκών διηπειρωτικών και διαπεριφερειακών επαγγελματικών διασυλλογικών διοργανώσεων (1990—2020):

  • 1990—1991:
    • FIBA European Champions' Cup
    • FIBA European Cup Winners' Cup (τελευταία περίοδος)
    • FIBA Korać Cup
    • FIBA European Super Cup (τελευταία περίοδος)
  • 1991—1992:
    • FIBA European League «FIBA Euro League» (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA European Champions' Cup)
    • FIBA European Cup (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA European Cup Winners' Cup)
    • FIBA Korać Cup
  • 1992—1993:
    • FIBA European League (FIBA Euro League)
    • FIBA European Cup
    • FIBA Korać Cup
  • 1993—1994:
    • FIBA European League (FIBA Euro League)
    • FIBA European Cup
    • FIBA Korać Cup
  • 1994—1995:
    • FIBA European League (FIBA Euro League)
    • FIBA European Cup
    • FIBA Korać Cup
  • 1995—1996:
    • FIBA European League (FIBA Euro League)
    • FIBA European Cup (τελευταία περίοδος)
    • FIBA Korać Cup
  • 1996—1997:
    • FIBA Euroleague (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA European Championship «FIBA Euro League»)
    • FIBA EuroCup (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA European Cup)
    • FIBA Korać Cup
  • 1997—1998:
    • FIBA Euroleague
    • FIBA EuroCup (τελευταία περίοδος)
    • FIBA Korać Cup
  • 1998—1999:
    • FIBA Euroleague
    • FIBA Saporta Cup (προηγουμένως ονομαζόταν EuroCup)
    • FIBA Korać Cup
  • 1999—2000:
    • FIBA Euroleague (τελευταία περίοδος υπό τη FIBA Europe)
    • FIBA Saporta Cup
    • FIBA Korać Cup
  • 2000—2001:
    • Euroleague (πρώτη περίοδος υπό τη Euroleague Basketball)
    • FIBA SuproLeague (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA Euroleague, με διοργανώτρια αρχή τη FIBA Europe)
    • FIBA Saporta Cup
    • FIBA Korać Cup
  • 2001—2002:
    • Euroleague (συνένωση της Euroleague με τη SuproLeague)
    • FIBA Saporta Cup (τελευταία περίοδος)
    • FIBA Korać Cup (τελευταία περίοδος)
    • Adriatic League (πρώτη περίοδος)
  • 2002—2003:
    • Euroleague
    • ULEB Cup (πρώτη περίοδος)
    • FIBA Europe Champions Cup (πρώτη περίοδος)
    • Adriatic League
  • 2003—2004:
    • Euroleague
    • ULEB Cup
    • FIBA Europe League (πρώτη περίοδος)
    • FIBA Europe Cup (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA Europe Champions Cup)
    • Adriatic League
  • 2004—2005:
    • Euroleague
    • ULEB Cup
    • FIBA Europe League
    • FIBA Europe Cup
    • Adriatic League
    • Baltic League (πρώτη περίοδος)
  • 2005—2006:
    • Euroleague
    • ULEB Cup
    • FIBA EuroCup (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA Europe League)
    • FIBA EuroCup Challenge (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA Europe Cup)
    • Adriatic League
    • Baltic League
  • 2006—2007:
    • Euroleague
    • ULEB Cup
    • FIBA EuroCup
    • FIBA EuroCup Challenge (πρώτη περίοδος)
    • Adriatic League
    • Baltic League
  • 2007—2008:
    • Euroleague
    • ULEB Cup
    • FIBA EuroCup
    • Adriatic League
    • Baltic League
  • 2008—2009:
    • Euroleague
    • Eurocup (προηγουμένως ονομαζόταν ULEB Cup)
    • FIBA EuroChallenge (προηγουμένως ονομαζόταν FIBA EuroCup)
    • Adriatic League
    • Balkan International League (πρώτη περίοδος)
    • Baltic League
  • 2009—2010:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA EuroChallenge
    • VTB United League (πρώτη περίοδος)
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2010—2011:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA EuroChallenge
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2011—2012:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA EuroChallenge
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2012—2013:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA EuroChallenge
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2013—2014:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA EuroChallenge
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2014—2015:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA EuroChallenge (τελευταία περίοδος)
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2015—2016:
    • Euroleague
    • Eurocup
    • FIBA Europe Cup
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2016—2017:
    • EuroLeague
    • EuroCup
    • Basketball Champions League
    • FIBA Europe Cup
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Alpe Adria Cup
    • Balkan International League
    • Baltic League
  • 2017—2018:
    • EuroLeague
    • EuroCup
    • Basketball Champions League
    • FIBA Europe Cup
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Alpe Adria Cup
    • Balkan International League
    • Baltic League (τελευταία περίοδος)
  • 2018—2019:
    • EuroLeague
    • EuroCup
    • Basketball Champions League
    • FIBA Europe Cup
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Alpe Adria Cup
    • Balkan International League
  • 2019—2020:
    • EuroLeague
    • EuroCup
    • Basketball Champions League
    • FIBA Europe Cup
    • VTB United League
    • Adriatic League
    • Alpe Adria Cup
    • Balkan International League

Επίσης, έχουν υπάρξει μερικές άλλες διεθνείς διασυλλογικές διοργανώσεις καλαθοσφαίρισης στην Ευρώπη, οι οποίες δεν υφίστανται πλέον. Πολλές άλλες έχουν αλλάξει τις ονομασίες τους αρκετές φορές.

Κάτοχοι τίτλων

Τίτλοι ανά χώρα

Σύλλογοι από 15 χώρες μοιράζονται τους τίτλους. Άλλες 6 χώρες έστειλαν ομάδα στον τελικό χωρίς να κερδίσει το κύπελλο.

Θέση Χώρα Τίτλοι Φιναλίστ
Ιταλία 43 39
Ισπανία 36 37
Ελλάδα 18 12
Γιουγκοσλαβία 16 15
Ρωσία 14 10
ΕΣΣΔ 10 9
Γαλλία 9 11
Ισραήλ 7 10
Τουρκία 5 7
10η Γερμανία 4 3
11η Λιθουανία 4 1
12η Σλοβενία 2 1
13η Τσεχοσλοβακία 1 5
14η Ρουμανία 1 0
- Λετονία 1 0
16η Ουκρανία 0 3
17η Βουλγαρία 0 2
- Βέλγιο 0 2
19η Ολλανδία 0 1
- Πολωνία 0 1
- Κύπρος 0 1

Τελευταία ενημέρωση: 14/01/2020

Εθνικά πρωταθλήματα

Κάθε χώρα έχει γενικά το δικό της σύστημα, με μια ιεραρχική μορφή και δυνατότητα προβιβασμού και υποβιβασμού μεταξύ των διοργανώσεων, καθώς και πλέι-οφ μετά την κανονική περίοδο. Συνήθως, υπάρχουν επαγγελματικές και ημιεπαγγελματικές ομάδες στις υψηλότερες κατηγορίες και ερασιτεχνικές στις χαμηλότερες.

Το Ισπανικό πρωτάθλημα (Liga ACB) θεωρείται το ποιοτικότερο εθνικό πρωτάθλημα στην Ευρώπη, έχοντας την πολυπληθέστερη παρουσία στη EuroLeague, με τουλάχιστον τέσσερις συλλόγους κάθε σεζόν. Στα ισχυρότερα πρωταθλήματα περιλαμβάνονται η VTB United League, το Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης Τουρκίας (BSL), το Ελληνικό πρωτάθλημα (Greek Basket League), το Ιταλικό πρωτάθλημα (LBA) και το Γαλλικό πρωτάθλημα (LNB Pro A).

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. «FIBA Europe Board pushes ahead with attractive club competitions model». FIBA Europe. 30 Ιουνίου 2015. 
  2. «Η νέα... Euroleague». Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι