Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 06/04/2016.
Τα Παλαιά Ρούματα είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Πλατανιά στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Κισσάμου. Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων. Αποτελείται από πολλούς διάσπαρτους οικισμούς, ενώ ο κεντρικός οικισμός ονομάζεται Αρχοντικά. Άλλοι οικισμοί είναι: Κατζιανά, Μπουγιουκλιανά, Καφιανά, Περαχώρι, Ληδιανά, Πανανιανά, Βαβουλέδω, Κεχρές, Πλατανές, Νέα Εσιανά, Μιχαλιανά, Λουφαρδιανά, Δασκαλιανά, Τραχινός, Λαγκός, Αντωνιανα, Πατελιανά .Καταλαμβάνει μεγάλη έκταση, καθώς περικλείει ένα ολόκληρο λεκανοπέδιο. Βρίσκεται σε απόσταση 43 χιλιομέτρων από την πόλη των Χανίων και φθάνει κανείς σε αυτό, έχοντας τρεις διαφορετικές οδικές επιλογές.
Γενικά και ιστορικά
Η πρώτη είναι μέσω Κακοπέτρου, η δεύτερη μέσω Φωτακάδο και η τρίτη μέσω Κεφάλα. Είναι ορεινό, με πλούσια βλάστηση και πολλά νερά όπως δηλώνει και η ονομασία του που είναι παράφραση της λέξης ρέματα - ρουμάνια - ρούματα. Το χωριό έχει πλούσια πολιτιστική ιστορία και συνεταιριστική δράση από παλιά. Ο συνεταιρισμός του, ιδρύθηκε το 1934, και διαθέτει σήμερα σύγχρονο ελαιουργείο, σούπερ μάρκετ και αποθήκη αγροτικών εφοδίων κοντά στο κέντρο του χωριού.
Γυναικείος συνεταιρισμός Παλαιών Ρουμάτων "Η Αρχόντισσα"
Ο γυναικείος συνεταιρισμός Παλαιών Ρουμάτων "Η Αρχόντισσα" ιδρύθηκε το 2007 και δραστηριοποιείται στο χώρο της παρασκευής αυθεντικών κρητικων εδεσμάτων με βάση τις παραδοσιακές τοπικές συνταγές. Οι ίδιες οι γυναίκες προμηθεύουν το συνεταιρισμό με τις πιο αγνές πρώτες ύλες από την περιοχή που κάνουν τη διαφορά στη γεύση και την ποιότητα. Παρασκευάζουν με αγάπη και μεράκι παραδοσιακές χυλοπίτες, παστέλι, καλιτσούνια, χόνδρο, αυγοκαλάμαρα, κουλουράκια καθώς και τα αξεπέραστης γεύσης ξεροτήγανα, ψημένα σε 100% αγνό ελαιόλαδο για τα οποία ο συνεταιρισμός φημίζεται σε όλο το νησί. Παράλληλα στις εγκαταστάσεις του συνεταιρισμού λειτουργεί εργαστήρι υφαντουργίας και παραγωγής μεταξιού που έχει σκοπό στη διάσωση και τη διάδοση της υφαντικής τέχνης στις νέες γενιές, μία πολύχρονη προσπάθεια σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο των Ορέων και την αποστολή Πηνελόπη Γκάντι. Τα προϊόντα του συνεταιρισμού γυναικών μπορείτε να γευτείτε στο εκθετήριο που λειτουργεί δίπλα στις εγκαταστάσεις στα Παλαιά Ρούματα, συνδυάζοντας το με μια επίσκεψη στο εργαστήρι υφαντουργίας, το λαογραφικό μουσείο, τη λαϊκή βιβλιοθήκη και μια εξόρμηση στο ορεινό καταπράσινο τοπίο των Ρουμάτων.
Τα Παλαιά Ρούματα είναι ένας από τους τόπους όπου καλλιεργήθηκε η ιδέα της απελευθέρωσης και είχε έντονη δράση το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής (1941-1944), καθώς συμμετείχαν σε αυτό μεγάλος αριθμός των κατοίκων του. Δημιουργήματα εκείνης της περιόδου είναι: Η Λαϊκή Βιβλιοθήκη, το Λαϊκό Ιατρείο και το Λαϊκό Δικαστήριο. Η πρώτη ως σύλλογος πλέον, λειτουργεί και σήμερα και στεγάζεται σε αίθουσα στην κεντρική πλατεία του χωριού, δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. Αξιοθέατα του χωριού είναι:
Οι βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Βασιλείου στον οικισμό του Βαβουλέδω και της Παναγίας στο Περαχώρι.
Το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, στην όμορφη περιοχή με κυπαρίσσια που ονομάζεται Τραχινός, όπου κάθε χρόνο την ημέρα εορτής του αγίου, γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι.
Το φαράγγι που ξεκινά από το Βαβουλέδω, κάτω από την εκεί εκκλησία και καταλήγει κοντά στο παλαιό σχολείο. Διακρίνεται για την πλούσια βλάστηση του (πλατάνια, καστανιές, ελιές κ.α,) και είναι εύκολο στην κατάβαση του. Το οικόσημο της Αρχοντικής ενετικής οικογένειας RENIERI σε οίκημα, όπου υπάρχει και ελαιουργείο λίγο μετά από το κτίριο του συνεταιρισμού του χωριού. Από την συγκεκριμένη οικογένεια, προέρχονται οι Νίκος Ρενιέρης και Μάρκος Ρενιέρης, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Ελλάδας τον 19 αιώνα, υπηρετώντας την Ελλάδα από σημαντικές θέσεις. Επίσης από τον οικισμό Μπουγιουκλιανά καταγόταν ο ηθοποιός και τηλεπαρουσιαστής Βασίλης Μπουγιουκλάκης (1944-1999).
Ενετική έπαυλη RENIERI
Η γειτονιά Αρχοντικά των Παλαιών Ρουμάτων πήρε το όνομα της από την Ενετική έπαυλη που σώζεται και σήμερα, οποία ανήκε στην οικογένεια των RENIERI. Η είσοδος της έπαυλης φέρει επιβλητικό θύρωμα και οικόσημο της οικογένειας. Στην οικογένεια αυτή ανήκε ο Νικόλαος Ρενιέρης (1758-1847) που υπήρξε Κρητικός αγωνιστής και πολιτικός
