Η Οδός Σταδίου είναι ιστορικός δρόμος στο κέντρο της Αθήνας. Συνδέει την Πλατεία Ομονοίας με την Πλατεία Συντάγματος, με διεύθυνση βορειοδυτική-νοτιοανατολική. Εντάσσεται στο ρυμοτομικό πλέγμα του πολεοδομικού σχεδίου που εφαρμόστηκε βόρεια της παλαιάς πόλης, αναπτυσσόμενη περιμετρικά του ιστορικού κέντρου και παραλλήλως της Ακαδημίας και της Πανεπιστημίου. Η ονομασία του δρόμου προέρχεται από το Παναθηναϊκό Στάδιο στο οποίο οδηγεί πίσω από τα Παλαιά Ανάκτορα και τον Εθνικό Κήπο. Σημείο αφετηρίας είναι η Ομόνοια, ενώ διέρχεται μπροστά από την Παλαιά Βουλή και την Πλατεία Κλαυθμώνος. Θεωρείται διαχρονικά ένας από τους πιο ενδιαφέροντες δρόμους της αστικής κοινωνίας των Αθηνών, στεγάζοντας το Μουσείο της Πόλης των Αθηνών, κινηματοθέατρα, τραπεζικά καταστήματα και εμπορικά κτίσματα. Γνωστά κτήρια επί της οδού είναι το κτήριο της Τράπεζας της Ελλάδος, η Παλαιά Βουλή, η Πλατεία Κλαυθμώνος, που βρίσκεται στο μέσον της οδού και το Υπουργείο Εσωτερικών. Η οδός υπήρχε από την αρχαία εποχή.
Η σύγχρονη οδός είχε σχεδιαστεί αρχικά ώστε να καταλήγει έως το Παναθηναϊκό Στάδιο, από τους αρχιτέκτονες Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Το μήκος της οδού περιορίστηκε από τον αρχιτέκτονα Κλέντσε κατά την αναθεώρηση του σχεδίου πόλεως της Αθήνας, η οποία έγινε για να ικανοποιηθούν οι αντιδράσεις των οικοπεδούχων, που θιγόντουσαν από το σχέδιο των Κλεάνθη και Σάουμπερτ,[1] το όνομα της οδού όμως παρέμεινε. Η οδός είχε μετονομαστεί επισήμως σε «Οδό Τσώρτσιλ» μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο προς τιμήν του Βρετανού πρωθυπουργού, αλλά οι Αθηναίοι παρέμειναν πιστοί στη παραδοσιακή ονομασία της οδού. Το ίδιο συνέβη και με τις άλλες δύο κύριες οδικές αρτηρίες της Αθήνας που βρίσκονται παράλληλα με την Οδό Σταδίου: «Οδός Ελευθερίου Βενιζέλου» και «Οδός Ρούζβελτ» για τις οδούς «Πανεπιστημίου» και «Ακαδημίας» αντίστοιχα.
Η σύγχρονη οδός ανακατασκευάστηκε αρχικά από τις αρχές έως τα μέσα του 19ου αιώνα. Αρχικά ήταν ρέμα, το οποίο καλύφθηκε.[2] Στη συνέχεια η οδός ασφαλτοστρώθηκε. Άμαξες και τρόλεϊ άρχισαν να χρησιμοποιούν την οδό κατά τον 20ό αιώνα και η οδός ήταν τότε διπλής κατεύθυνσης.
Παλαιά διώροφα και τριώροφα νεοκλασικά κτήρια βρισκόταν επί της οδού. Μετά τον Εμφύλιο πόλεμο η οδός έγινε μονής κατεύθυνσης με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας και χώρους στάθμευσης. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και κατά τη δεκαετία του 1960 αρκετά κτήρια γκρεμίστηκαν και στη θέση τους κατασκευάστηκαν οκταώροφα και δεκαώροφα νέα κτήρια, κυρίως γραφείων (λόγω μιας έντονης κατασκευαστικής τάσης οικοδόμησης πολυκατοικιών και μιας νοοτροπίας θεώρησης των νεοκλασικών κτηρίων ως αναχρονιστικά, τάσεις που κυριάρχησαν στην κοινή γνώμη της χώρας την τότε εποχή), αν και αρκετά νεοκλασικά κτήρια διασώθηκαν. Πρόκειται κυρίως για μια εμπορική οδό, με πολυτελή καταστήματα να βρίσκονται πλησίον της Πλατείας Συντάγματος και τα λαϊκότερα κοντά στην Πλατεία Ομονοίας. Τα καταστήματα είναι παραδοσιακά καταστήματα ένδυσης και υπόδυσης, τα οποία συγκεντρώνονται στο τμήμα από την οδό Αιόλου, ενώ η περιοχή κοντά στη Πλατεία Κλαυθμώνος ήταν νωρίτερα το κέντρο των καταστημάτων ηλεκτρονικών. Στις αρχές της δεκαετίας του 2010 τα λουκέτα στα καταστήματα της οδού έγιναν καταιγιστικό φαινόμενο λόγω της οικονομικής κρίσης,[3] αν και στα νεότερα χρόνια η κατάσταση εμφανώς βελτιώθηκε.
↑Κώστας Η. Μπίρης (2017). «Κεφ. 3 - Η παραμόρφωσις του σχεδίου». Η νέα Αθήνα, πρωτεύουσα του Ελληνισμού. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. σελίδες 203–282. ISBN978-960-6812-65-1.
