Η Μονή Αγίου Ραφαήλ ή Mονή του Aγίων Pαφαήλ, Nικολάου και Eιρήνης βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Λέσβου κοντά στην Λουτρόπολη Θερμής[3] και απέχει 15 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Μυτιλήνης.
Γενικά στοιχεία
Το μοναστήρι βρίσκεται σε απόσταση 3 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το χωριό και ιδρύθηκε το 1963, σε σημείο όπου βρισκόταν παλαιοχριστιανική βασιλική, λείψανα της οποίας υπάρχουν στην περιοχή (τοιχογραφίες, κόκκινο πλακόστρωτο δάπεδο, η εικόνα του Παντοκράτορα του 14ου αιώνα κ.ά.) και η οποία καταστράφηκε ολοσχερώς από Oθωμανούς στρατιώτες το 1463. Oι τρεις άγιοι μαρτύρησαν κατά την επιδρομή των Oθωμανών, συνοδευόμενοι στο μαρτυρικό θάνατο και από άλλους κατοίκους της περιοχής, με αφορμή μια τοπική στάση, που επέφερε την εκδικητική μανία των κατακτητών.[4][3]
Η ιστορία της Μονής χωρίζεται σε τρεις περιόδους:
από τον 10ο αιώνα έως το 1235
από το 1433 έως το 1463 - έτος καταστροφής της από τους Τούρκους, με τελευταίο ηγούμενο τον Άγιο Ραφαήλ
από το 1962 έως σήμερα.
Πρόκειται για γυναικεία μονή, η οποία ανεγέρθηκε και λειτουργεί προς τιμήν του Αγίου Ραφαήλ και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα του νησιού.[3]
Περιγραφή
Το μοναστήρι έχει τρεις εκκλησίες. Ο άνω ναός είναι καθαγιασμένος στο όνομα του Αγίου Ραφαήλ και περιέχει τα λείψανά του. Ο κάτω ναός είναι αφιερωμένος στους μάρτυρες Ραφαήλ, Νικόλαο και Eιρήνη. Περιέχει τα λείψανα των Αγίων Νικολάου, Ειρήνης και Ολυμπιάδας. Αριστερά της εισόδου του ναού βρίσκονται τα λείψανα του Αγίου Νικολάου σε μαρμάρινη λάρνακα με παράθυρο στο κάτω μέρος από το οποίο διακρίνονται. Τα λείψανα της Αγίας Ολυμπιάδας βρίσκονται σε ξύλινο κουτί στα πόδια του Αγίου Νικολάου. Δεξιά από το προσκυνητάρι του Αγίου Νικολάου υπάρχει ένα τραπέζι, πάνω του υπάρχει μια πέτρα στην οποία ακουμπούσε το κεφάλι του Αγίου Ραφαήλ στον τάφο. Δίπλα σε αυτό το τραπέζι υπάρχουν δεκανίκια που άφησαν οι προσκυνητές που έλαβαν θεραπεία εδώ, καθώς και κράνη στρατιωτών και αξιωματικών. Δεξιά από τα δεκανίκια, ένα τεράστιο πήλινο καζάνι σκάφτηκε στο έδαφος, στο οποίο κάηκε η μάρτυς Eιρήνη. Στην άκρη του ναού βρίσκονται τα λείψανά της, τα οποία είναι ορατά από το παράθυρο στο κάτω μέρος του ιερού. Ο τρίτος (υπόγειος) ναός βρίσκεται στην περιοχή όπου ζουν οι μοναχές. Βρίσκεται στη θέση του παρεκκλησίου που βρισκόταν εδώ όταν ανακαλύφθηκαν τα λείψανα του Αγίου Ραφαήλ.[5]
↑«Ιερά Μητρόπολις Μυτιλήνης (αρχειοθετημένο)». web.archive.org. 12 Δεκεμβρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2024.CS1 maint: Unfit url (link)