Κατάλογος βασιλέων του Κιμμερίου Βοσπόρου

Προτομή Σαυρομάτη Β΄ (βασ. 172–210) από το Μουσείο της Ακρόπολης.

Οι βασιλείς του Βοσπόρου ήταν οι ηγεμόνες του βασιλείου του Βοσπόρου, ενός αρχαίου Ελληνιστικού Ελληνο-σκυθικού κράτους με κέντρο τον Κιμμέριο Βόσπορο (νυν στενό του Κερτς), που κυβερνούσαν από την πόλη Παντικάπαιον. Το Παντικάπαιον ιδρύθηκε τον 7ο ή 6ο αι. π.Χ. Ο παλαιότερος γνωστός βασιλιάς του Βοσπόρου είναι ο Αρχαιάναξ, ο οποίος κατέλαβε τον έλεγχο της πόλης π. το 480 π.Χ. ως σφετεριστής. [1] Η δυναστεία των Αρχαιανακτιδών κυβέρνησε την πόλη, μέχρι που εκτοπίστηκε από την πιο μακρόβια δυναστεία των Σπαρτοκιδών το 438 π.Χ. [1] Αφού κυβέρνησαν για περισσότερους από τρεις αιώνες, οι Σπαρτοκίδες εκτοπίστηκαν στη συνέχεια από τη δυναστεία των Μιθριδατιδών τού Πόντου και στη συνέχεια από έναν κλάδο της, τη δυναστεία των Τιβεριο-Ιουλιανών. Οι Τιβεριο-Ιουλιανοί βασιλείς κυβέρνησαν ως πελάτες-βασιλείς της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μέχρι την ύστερη αρχαιότητα.

Μετά από αρκετές διαδοχικές περιόδους διακυβέρνησης από ομάδες όπως οι Σαρμάτες, οι Αλανοί, οι Γότθοι και οι Ούννοι, [2] τα απομεινάρια του αβσιλείου του Βοσπόρου απορροφήθηκαν τελικά στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από τον Ιουστινιανό Α΄ τον 6ο αιώνα μ.Χ. [3] [4]

Κατάλογος βασιλέων

Οι συμβασιλείς υποδεικνύονται με εσοχή.

Δυναστεία των Αρχαιανακτιδών (περ. 480–438 π.Χ.)

Ο αριθμός των διαδόχων του Αρχαιάνακτος και τα ονόματά τους δεν είναι γνωστά. [α] Η οικογένειά του κυβέρνησε μέχρι το π. 438 π.Χ. [1]

Δυναστεία των Σπαρτοκιδών (438–111 π.Χ.)

Νόμισμα Υγιαίνονα.

Σκυθική κυριαρχία (111–110 π.Χ.)

  • Σαυμάκος 111–110; π.Χ. [6]

Δυναστεία των Μιθριδατιδών (110 π.Χ.–8 μ.Χ.)

Προτομή τού Μιθριδάτη ΣΤ' Ευπάτορος τού Πόντου, ο οποίος κυβέρνησε και ως Μιθριδάτης Α΄ τού Βοσπόρου.

Δυναστεία των Τιβεριο-Ιουλιανών (8–341)

Νόμισμα Ροιμητάλκη.
Νόμισμα Ρησκούπορι Γ¨.

Μεταγενέστεροι ηγεμόνες (341–527)

Το τέλος της βασιλείας του Rhescuporis VI πιστεύεται ότι σήμανε το τέλος της Τιβεριανής-Ιουλιανής δυναστείας. Λεπτομέρειες για το Βασίλειο του Βοσπόρου είναι ελάχιστες στη συνέχεια, αλλά φαίνεται να έχει υποστεί αρκετές διαδοχικές περιόδους κυριαρχίας από Σαρμάτες, Αλανούς, Γότθους και Ούννους . [2] Υπήρχε πιθανώς μια συνεχής αλληλουχία ηγεμόνων [2] αλλά λίγα ονόματα είναι γνωστά.

  • Δουπτούνος άκμ. π. 483 [2]
  • Mύγερ π. 527 ( Ούννος ηγεμόνας ) [19]

Η κυριαρχία του Mύγερ στον Βόσπορο ήταν σύντομη: λίγο μετά το τέλος του Γορδά ο Ιουστινιανός Α΄ έστειλε στρατό για να θέσει τον Βόσπορο υπό ρωμαϊκή κυριαρχία. [3] [4] Ο Mύγελ στη συνέχεια κυβέρνησε μόνο την Πάτρια Ονογούρια στον βορρά.

Οικογενειακό δένδρο

Αυτό το γενεαλογικό δέντρο καλύπτει τους ηγεμόνες τις δυναστείες των Μιθριδατιδών και των Τιβεριο-Ιουλιανών. Λόγω του ότι μεγάλο μέρος της αλληλουχίας των Τιβεριο-Ιουλιανών ηγεμόνων βασίζεται στη νομισματοκοπία, οι σχέσεις εντός της δυναστείας των Τιβεριο-Ιουλιανών (ειδικά για τους μεταγενέστερους ηγεμόνες) είναι σε μεγάλο βαθμό εικασίες και κατά προσέγγιση. Οι από εικασίες και κατά προσέγγιση απόγονοι σημειώνονται με διακεκομμένες γραμμές. Αν και οι γενεαλογικές πληροφορίες είναι εντελώς άγνωστες για τους βασιλείς μετά τον Κότυ Γ΄, τα επαναλαμβανόμενα ονόματα οδηγούν τους περισσότερους ερευνητές να πιστεύουν ότι οι μεταγενέστεροι βασιλείς, μέχρι τουλάχιστον το 341, ήταν μέλη της ίδιας συνεχιζόμενης δυναστείας. [1]

Σημειώσεις

  1. ↑ Peter Truhart's Regents of Nations (2000) speculatively reconstructed the Archaeanactid dynasty as follows: Archaeanax (c. 480–470 BC), Paerisades (I) (c. 470–450 BC), Leukon (I) (c. 450–440 BC) and Sagauros (c. 440–438 BC).[5]

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Schneider, Helmuth (2007). Brill's New Pauly: Chronologies of the ancient world : names, dates and dynasties (στα Αγγλικά). Brill. σελ. 112. ISBN 978-90-04-15320-2. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Astakhov, Ivan Alekseevich (2021). «Changes in the Ethnic Pictures and its Impact on the Internal Political Situation in the Bosporus after Rheskuporis VI». Laplage em Revista (International) 7 (3A): 245–252. doi:10.24115/S2446-6220202173A1397p.245-252. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-09-10. https://web.archive.org/web/20220910210727/https://laplageemrevista.editorialaar.com/index.php/lpg1/article/download/1397/1229/2384. Ανακτήθηκε στις 2022-09-14. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Frolova, N. (1999). «The Question of Continuity in the Late Classical Bosporus On the Basis of Numismatic Data» (στα αγγλικά). Ancient Civilizations from Scythia to Siberia 5 (3): 179–205. doi:10.1163/157005799X00188. ISSN 0929-077X. https://brill.com/view/journals/acss/5/3/article-p179_12.xml. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Lawler, Jennifer (2015). Encyclopedia of the Byzantine Empire (στα Αγγλικά). McFarland. σελ. 137. ISBN 978-1-4766-0929-4. 
  5. ↑ Truhart, Peter (2000). Regents of Nations: Antiquity worldwide (στα Αγγλικά). Saur. σελ. 378. ISBN 978-3-598-21543-8. 
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 6,21 6,22 6,23 6,24 6,25 Rostovtzeff, Michael Ivanovitch (1993). Skythien und der Bosporus, Band II: wiederentdeckte Kapitel und Verwandtes (στα Γερμανικά). Franz Steiner Verlag. σελ. 223. ISBN 978-3-515-06399-9. 
  7. ↑ Kinzl, Konrad H. (11 Ιανουαρίου 2010). A Companion to the Classical Greek World. Wiley. σελ. 145. ISBN 9781444334128. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Mayor, A., (2009), The Poison King: the life and legend of Mithradates, Rome’s deadliest enemy, Princeton University Press, p. 345
  9. ↑ Barclay Head. «Ancient coins of Pontus». Digital Historia Numorum: A manual of Greek numismatics. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2015. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Rostovtzeff, M., Queen Dynamis of Bosporus, JHS, pp. 100-105
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Minns, E., H., Scythians and Greeks, A Survey of Ancient History and Archaeology p. 592
  12. ↑ 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 12,11 12,12 12,13 12,14 12,15 12,16 12,17 12,18 12,19 12,20 Mitchiner, Michael (1978). The Ancient & Classical World, 600 B.C.-A.D. 650 (στα Αγγλικά). Hawkins Publications. σελ. 69. ISBN 978-0-904173-16-1. 
  13. ↑ Numismatic Literature (στα Αγγλικά). American Numismatic Society. 1979. σελ. 28. 
  14. ↑ Choref, Michael (2020). «К истории правления Хедосбия [To the History of the Reign of Chedosbios]» (στα Russian). Stratum Plus Journal 6: 231–240. https://www.e-anthropology.com/English/Catalog/Archaeology/STM_DWL_ep6z_jYUeNIQcCubg.aspx. 
  15. ↑ Yartsev, Sergey V. (2019). «The Invasion of the Borans into the Bosporus in the 3rd Century AD». Humanities & Social Sciences Reviews 7 (6). https://core.ac.uk/download/pdf/276513411.pdf. 
  16. ↑ Beydin, G. V. (2016). «Готы на Боспоре: находки монет царя Фарсанза в ареале черняховской культуры [Goths in the Bosporus: finds of coins of King Farsanz in the area of the Chernyakhov culture]». Древности. Харьковский историко-археологический ежегодник 13: 138–149. https://periodicals.karazin.ua/drevnosti/article/view/4857. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Frolova, Nina; Ireland, Stanley (1995). «A Hoard of Bosporan Coins in the Period Third Century BC to AD 238 from Ancient Gorgippia (Anapa) 1987». The Numismatic Chronicle 155: 21–42. ISSN 0078-2696. https://www.jstor.org/stable/42668787. 
  18. ↑ Smekalova, T. N. (2018). «Evolution of the Composition of Monetary Alloys of Ancient Greek States on the Black Sea Shores Based on the Data of X-Ray Fluorescent Spectroscopy with the Example of Bosporos Cimmerian» (στα αγγλικά). Crystallography Reports 63 (6): 1043–1050. doi:10.1134/S1063774518060299. ISSN 1562-689X. https://doi.org/10.1134/S1063774518060299. 
  19. ↑ Stevenson, Walter (2020). The Origins of Roman Christian Diplomacy: Constantius II and John Chrysostom as Innovators (στα Αγγλικά). Routledge. σελ. 190. ISBN 978-1-315-41500-0.