Ιλισός

Συντεταγμένες: 37°56′23″N 23°40′51″E / 37.93972°N 23.68083°E / 37.93972; 23.68083

Ιλισός
ΕκβολέςΌρμος Φαλήρου
ΧώραΕλλάδα
ΠαραπόταμοιΗριδανός
Χάρτης
Το τελευταίο ακάλυπτο τμήμα του Ιλισού, στο σημείο συμβολής Βασ. Κωνσταντίνου και Βουλιαγμένης.

Ο Ιλισός, ή Ιλισσός, Ειλισσός και σε επιγραφές του 5ου αιώνα π.Χ. Ηιλισός, είναι ο ένας από τους δύο ποταμούς της Αθήνας που πηγάζει από τις βορειοδυτικές πλαγιές του Υμηττού και διερχόμενος νοτιοανατολικά μέσα από το λεκανοπέδιο της Αττικής καταλήγει στον φαληρικό όρμο. Ο Πλάτωνας τον αποκαλούσε «ὑδάτιον», γιατί στέρευε το καλοκαίρι.[1]

Ο ποταμός κυλούσε κατά μήκος και εξωτερικά των τειχών της Αθήνας. Απέναντι από το Στάδιο, προκειμένου να υπάρχει πρόσβαση σε αυτό, υπήρχε πέτρινο γεφύρι με δυο τόξα, το οποίο καταστράφηκε στα τέλη του 18ου αιώνα. Στις όχθες και κατά μήκος του ποταμού υπήρχαν επίσης πολλά ιερά και δημόσια οικοδομήματα μεταξύ των οποίων το Ολυμπιείο, το Πύθιο, το Παναθηναϊκό στάδιο, το Ηρακλείο (Κυνόσαργες) κ.ά.[1] Απέναντι δε από τη σημερινή εκκλησία της Αγίας Φωτεινής υπήρχε η κρήνη Καλλιρρόη.

Η κοίτη του Ιλισσού στο Μοσχάτο

Η κοίτη του άλλοτε ιερού ποταμού ξεκίνησε να καλύπτεται επί Μεταξά στα τέλη της δεκαετίας του '30, από το ύψος της παλαιάς Σχολής Χωροφυλακής μέχρι την άλλοτε γέφυρα του Σταδίου, για να δημιουργηθεί η σημερινή λεωφόρος Μιχαλακοπούλου, που παραχωρεί τη θέση της πίσω από το Χίλτον στη Βασιλέως Κωνσταντίνου μέχρι περίπου το Παναθηναϊκό Στάδιο.[2][3] Από εκεί μέχρι τη συμβολή της Βασ. Κωνσταντίνου με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης υπάρχει μικρό τμήμα ακάλυπτης κοίτης, παράλληλα με τη Βασ. Κωνσταντίνου προς την πλευρά του Ολυμπιείου, το οποίο έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος. Στη συνέχεια την κοίτη του ποταμού ακολουθεί η οδός Καλλιρρόης. Οι εργασίες επικάλυψης του Ιλισού ολοκληρώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960.[4][5]

Από την αρχαιότητα και μέχρι τον 20ό αιώνα ο Ιλισός δεν εξέβαλε στη θάλασσα, αλλά ήταν παραπόταμος του Κηφισού,[1] με τον οποίο συνέβαλε βόρεια του σημερινού Μοσχάτου. Κατά τη διάρκεια των έργων κάλυψης το ποτάμι εξετράπη και δημιουργήθηκε νέα κοίτη, κάτω από την Οδό Παναγή Τσαλδάρη στα όρια των Δήμων Μοσχάτου και Καλλιθέας, η οποία εκβάλλει στο μέσο του φαληρικού όρμου.

Μυθολογία

Στην αρχαιότητα ο Ιλισός θεωρούνταν ιερός ποταμός. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, στις όχθες του πίστευαν πως διέμεναν οι μούσες, προς τιμή των οποίων υπήρχε και βωμός με την ιδιαίτερη ονομασία «βωμός των Ιλισιάδων». Πήρε το όνομά του από τον ημίθεο Ιλισό, γιο του Ποσειδώνα και της Δήμητρας. [1] Επίσης, στον ποταμό αυτό ήρθε για να ξαποστάσει ο άνεμος Βορέας, όταν αντελήφθη την όμορφη κόρη του Ερεχθέα Ωρείθυια, την οποία αρπάζοντας στις μεγάλες πτέρυγές του απήγαγε στο Σαρπηδόνιο ακρωτήριο της Θράκης. Από την ένωσή τους γεννήθηκαν δύο γιοι (ο Κάλαης και ο Ζήτης) και δύο κόρες (η Κλεοπάτρα και η Χιόνη).[6] Κατά την παράδοση κοντά στον ποταμό αυτό τοποθετείται το μέρος όπου φονεύθηκε ο φιλόπατρις βασιλεύς της Αθήνας Κόδρος από τους Δωριείς.[1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Περαιτέρω ανάγνωση

  • Παπαδάκης Μιχαήλ, ΙΛΙΣΟΣ, Το ιερό του άστεως ποτάμι που εξαφανίστηκε, εκδόσεις: Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, Αθήνα Δεκέμβριος 1997, ISBN 9789607018663.

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας». www.greek-language.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2021. 
  2. TEAM, ΦΩΣ. «Ιλισός: Ποιοι είναι οι 4 κεντρικοί δρόμοι που τον έκρυψαν για πάντα». Fosonline.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2021. 
  3. «Όταν Η Αθήνα είχε ποτάμια: Ιλισσός». apotis4stis5. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  4. Χρονου, Μηχανη Του (12 Μαΐου 2014). «Ποια είναι η πασίγνωστη περιοχή στο κέντρο της Αθήνας, που περνούσε ο Ιλισός ποταμός και είχε σπίτια με κεραμίδια στην κοίτη του; Εκεί χτίστηκαν πολυτελή ξενοδοχεία και πολυκατοικίες». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2021. 
  5. «ΟΔΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΙΛΙΣΟΣ». The Stelios Files. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021. 
  6. Ελληνική Μυθολογία, Οι Ήρωες, τόμος 3, εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986, σελ. 33

Read other articles:

Pour les articles homonymes, voir Le Vigan. Le Vigan L'hôtel de ville et la statue de Pierre Triaire. Blason Administration Pays France Région Occitanie Département Gard(sous-préfecture) Arrondissement Le Vigan(chef-lieu) Intercommunalité Communauté de communes du Pays viganais(siège) Maire Mandat Sylvie Arnal (DVG) 2020-2026 Code postal 30120 Code commune 30350 Démographie Populationmunicipale 3 706 hab. (2021 ) Densité 215 hab./km2 Population agglomération 6 9...

 

قرية سانت جانسفيل الإحداثيات 42°59′59″N 74°40′42″W / 42.9997°N 74.6783°W / 42.9997; -74.6783   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2]  خصائص جغرافية  المساحة 2.276088 كيلومتر مربع2.276103 كيلومتر مربع (1 أبريل 2010)  ارتفاع 100 متر  عدد السكان  عدد السكان 1643 (1 أبريل 20...

 

FM radio frequency This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: 98.7 FM – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2020) The following radio stations broadcast on FM frequency 98.7 MHz: Argentina Cristal in Olavarría, Buenos Aires Cóndor in Villa de Merlo, San Luis Del Mar in...

Polish coat of arms MaternaDetailsAlternative namesŚlepowron variation Materna,[1][2] also Korwin variationEarliest mention1544FamiliesMaterna Materna is a Polish coat of arms. It was used by one szlachta family in the times of the Polish–Lithuanian Commonwealth. See also Heraldry Polish heraldry List of Polish nobility coats of arms Ślepowron coat of arms Korwin coat of arms Sources Dynastic Genealogy Ornatowski.com Słownik genealogiczny - leksykon References ^ Ornatowsk...

 

Об экономическом термине см. Первородный грех (экономика). ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Ран�...

 

1970 filmBurdušDirected byMića PopovićWritten byŽivorad Žika LazićStarringJovan Janićijević BurdušMilan SrdočMiodrag AndrićDragomir Bojanić GidraMiroslav BijelićEdited byMihailo IlićMusic byDragan TanićDragan TokovićProductioncompanyAvala filmRelease date1970Running time86 minCountryYugoslaviaLanguageSerbo-Croatian Burduš (Serbian Cyrillic: Бурдуш) is a 1970 Yugoslav film directed by Mića Popović and written by Živorad Žika Lazić.[1] The film is a continuat...

سيباستيان غروجان (بالفرنسية: Sébastien Grosjean)‏  غروسجان في أستراليا المفتوحة معلومات شخصية الميلاد 29 مايو 1978 (العمر 45 سنة)مارسيليا, فرنسا الطول 1.75 م الإقامة بوكاراتون, الولايات المتحدة الجنسية فرنسا  الوزن 72 كجم استعمال اليد اليد اليمنى; ضربة خلفية باليدين الحياة العملية �...

 

Uncontrolled nuclear fission chain reaction A criticality accident is an accidental uncontrolled nuclear fission chain reaction. It is sometimes referred to as a critical excursion, critical power excursion, divergent chain reaction, or simply critical. Any such event involves the unintended accumulation or arrangement of a critical mass of fissile material, for example enriched uranium or plutonium. Criticality accidents can release potentially fatal radiation doses if they occur in an unpro...

 

New HavenGentoo penguins at New HavenNew HavenLocationFalkland IslandsCoordinates51°43′43″S 59°12′50″W / 51.7286°S 59.2139°W / -51.7286; -59.2139TypeInlet New Haven is an inlet in the Falkland Islands. It is situated on the west coast of East Falkland, facing Falkland Sound, the stretch of water which divides East Falkland from West Falkland. There is a colony of gentoo penguins.[1] New Haven has become notable as the eastern terminus of the new fe...

Musical instruments, commonly flutes, made of bamboo This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Bamboo musical instruments – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2023) (Learn how and when to remove this template message) Wind instruments made of bamboo played by students in Talaud, North ...

 

This article is about a restaurant. For the story of the signal, see Old North Church. Restaurant in New York, United StatesOne If By Land, Two If By SeaThe restaurant's exterior in 2024Restaurant informationEstablished1910; 114 years ago (1910)Food type New American French [citation needed]Street address17 Barrow Street between Seventh Avenue South and W. Fourth Street, ManhattanCityNew York City, New YorkCountryUnited StatesCoordinates40°43′57″N 74°00′10″...

 

ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Раннее христианство Гностическое христианство Вселенские соборы Н...

Color space invented by Wilhelm Ostwald Ostwald color solid A three-dimensional drawing of Wilhelm Ostwald’s color system In colorimetry, the Ostwald color system is a color space that was invented by the Baltic German chemist Wilhelm Ostwald. Associated with The Color Harmony Manual, it comprises a set of paint chips representing the Ostwald color space. There are four different editions of the Color Harmony Manual. Each manual is made up of charts, with each chart being a different color ...

 

Sports venue in Newport, Wales For the suburb of Adelaide in South Australia, see Somerton Park, South Australia. Somerton Park1st plays 4th in the third tier at Somerton Park(Newport County vs Oxford United, 12 September 1981)LocationCromwell Road, NewportOwnerDemolishedOperatorW.R. Lysaght's Works Committee and Newport City Council (both former)Capacity25,000ConstructionOpened1912, reopened 1990Closed1989, and 1992Demolished1993TenantsNewport County A.F.C.Newport WaspsGreyhound racing Somer...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Style of the Portuguese sovereign – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2012) (Learn how and when to remove this message) The style of Portuguese sovereign has varied over the years. Currently, there is no Portuguese monarch but there is a pretende...

Australian rules footballer Australian rules footballer George Angus Angus in 1910Personal informationFull name George AngusDate of birth (1875-04-15)15 April 1875Place of birth Kerang, VictoriaDate of death 16 November 1917(1917-11-16) (aged 42)Place of death Prahran, VictoriaOriginal team(s) Macorna Wanderers[1]Height 180 cm (5 ft 11 in)Weight 85 kg (187 lb)Playing career1Years Club Games (Goals)1902–1911 Collingwood 157 (64)Coaching career3Years...

 

UK main battle tank This article is about the British main battle tank. For the World War II cruiser tank, see Cruiser Mk VIII Challenger. FV 4030 Challenger Challenger 1 at Tankfest 2009 at The Tank MuseumTypeMain battle tankPlace of originUnited KingdomService historyIn serviceUK: 1983–2001 (Repair and recovery derivative remains in service.)Jordan: 1999–2022 (now stored)Used byBritish ArmyRoyal Jordanian ArmyWarsGulf WarProduction historyManufacturerRoyal Ordnance F...

 

Marian cross The Miraculous Medal of Our Lady of Graces A Marian Cross is a term to describe a symbolic representation of the close connection of Mary, with the redemptive mission of Jesus. The letter M below the cross indicates Mary's presence at the foot of the cross. Miraculous Medal The combination of the letter M with a Latin cross is found as part of the 1830 design of the Miraculous Medal (also known as the Medal of Our Lady of Graces based on Saint Catherine Labouré revelations). In ...

Komune ParisBagian dari setelah Pengepungan Paris dalam Perang Prancis-PrusiaSebuah barikade dilempar oleh Communard Pengawal Nasional pada tanggal 18 Maret 1871.Tanggal18 Maret – 28 Mei 1871LokasiParis, PrancisHasil Pemberontakan dipadamkan Pembubaran Garda Nasional Kedua oleh pemerintah PrancisPihak terlibat French Republic Angkatan Bersenjata Prancis CommunardGarda NasionalTokoh dan pemimpin Patrice de MacMahon Louis C. Delescluze † Jarosław Dąbrowski † Kekuatan 170,000&#...

 

Storia dell'alfabeto Media età del bronzo XIX secolo a.C. Ugaritico XV secolo a.C. Proto-cananeo XV secolo a.C. Fenicio XIV–XI secolo a.C. Paleo-ebraico X secolo a.C. Samaritano VI secolo a.C. Aramaico VIII secolo a.C. Brāhmī VI secolo a.C. Devanāgarī VIII secolo d.C. Tibetano VII secolo d.C. Khmer/giavanese IX secolo d.C. Ebraico III secolo a.C. Siriaco II secolo a.C. Arabo IV secolo d.C. Pahlavi III secolo a.C. Avestico IV secolo d.C. Kharoshthi III secolo a.C. Palmireno I secolo a....