Εκλογές στη Σλοβακία

Στη Σλοβακία, το πολίτευμα της οποίας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, διεξάγονται εκλογές για Πρόεδρο και για Κοινοβούλιο.

Προεδρικές εκλογές

Πρόσφατες εκλογές

2019

Κύριο λήμμα: Σλοβακικές προεδρικές εκλογές (2019)

2009

Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν το 2009. Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη στις 21 Μαρτίου του 2009, ο πρόεδρος Ιβάν Γκασπάροβιτς προηγήθηκε με ποσοστό 46,7% έναντι 38% για την Ιβέτα Ραντιτσόβα από την αντιπολίτευση, με την οποία αναμετρήθηκε στο δεύτερο γύρο, στις 4 Απριλίου.[1] Σύμφωνα με αναλυτές η Ραντίτσοβα είχε πιθανότητες να κερδίσει στον δεύτερο γύρο, καθώς συγκέντρωνε την υποστήριξη τριών κομμάτων της αντιπολίτευσης, των Χριστιανοδημοκρατών (SDKU), των Συντηρητικών (KDH) και του Κόμματος του Ουγγρικού Συνασπισμού (SMK). Ο Γκασπάροβιτς απολάμβανε της στήριξης του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο.[2] Ο Γκασπάροβιτς επικράτησε στον δεύτερο γύρο στις 4 Απριλίου με 55,55% των ψήφων έναντι 44,45% για την Ραντίτσοβα. Ο Γκασπάροβιτς έγινε ο πρώτος πρόεδρος της χώρας που κατάφερε να επανεκλεγεί στο ύπατο αξίωμα.[3]

Αποτελέσματα

ε • σ Πρόεδρος, 22 Μαρτίου και 4 Απριλίου 2009
Υποψήφιοι και κόμματα που τους στηρίζουν Ψήφοι 1ου γύρου % Ψήφοι 2ου γύρου %
Ιβάν Γκασπάροβιτς [Smer, Σλοβακικό Εθνικό Κόμμα (SNS), Κίνημα για Δημοκρατία (HZD)] 876.061 46,71 1.234.787 55,53
Ιβέτα Ραντίτσοβα - Σλοβακική Δημοκρατική και Χριστιανική Ένωση – Δημοκρατικό Κόμμα (SDKÚ-DS) 713.735 38,05 988.808 44,47
Φράντισεκ Μίκλοσκο - Συντηρητικοί Δημοκράτες της Σλοβακίας(KDS) 101.573 5,42 - -
Ζουζάνα Μαρτινάκοβα - Ελεύθερο Φόρουμ 96.035 5,12 - -
Μίλαν Μέλνικ - Κίνημα για μια Δημοκρατική Σλοβακία (HZDS) 45.985 2,45 - -
Ντάγκμαρ Μπολοβά 21.378 1,14 - -
Μίλαν Σίντορ - Κομμουνιστικό Κόμμα της Σλοβακίας (KSS) 20.862 1,11 - -
Σύνολο (συμμετοχή α΄γύρου: 43,63 %, β΄γύρου: 51,67%) 1.875.629 100 2.223.595 100
Πηγές: statistics.sk

2014

Κύριο λήμμα: Σλοβακικές προεδρικές εκλογές 2014

Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στη Σλοβακία στις 15 Μαρτίου 2014, με το δεύτερο γύρο να διεξάγεται στις 29 Μαρτίου 2014.[4] Στις 29 Μαρτίου 2014 ο Αντρέι Κίσκα αναδείχθηκε νικητής των εκλογών, κερδίζοντας ποσοστό 59,38% των ψήφων στο δεύτερο γύρο έναντι 40,61% για το Ρόμπερτ Φίτσο.[5] Ο νέος πρόεδρος ορκίστηκε στις 15 Ιουνίου.

Βουλευτικές εκλογές

Πρόσφατες (2023)

Κύριο λήμμα: Σλοβακικές βουλευτικές εκλογές (2023)

2006

Στις εκλογές για το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας (Národná Rada Slovenskej Republiky) που διενεργήθηκαν το 2006, εξελέγησαν με απλή αναλογική για τετραετή θητεία 150 βουλευτές. Οι εκλογές διενεργήθησαν στις 17 Ιουνίου του 2006. Τα κόμματα έλαβαν ποσοστά ως εξής: Smer 29,1%, SDKU 18,4%, SMK 11,7%, SNS 11,7%, LS-HZDS 8,8%, KDH 8,3%, λοιπά 12%. Κατανομή εδρών: Smer 50, SDKU-DS 31, SMK 20, SNS 19, LS-HZDS 16, KDH 14. Το Δεκέμβριο του 2008 οι έδρες ανά κόμμα ήταν ως εξής- Smer 50, SDKU-DS 28, SMK 20, SNS 19, LS-HZDS 15, KDH 9, χωρίς παράταξη 9.[6]

2010

Κύριο λήμμα: Σλοβακικές βουλευτικές εκλογές 2010

Στις εκλογές του 2010, το κόμμα του Ρόμπερτ Φίτσο ήρθε πρώτο σε ποσοστό ψήφων με 34,8%, ωστόσο συγκέντρωσε μόλις 62 έδρες, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση αυτοδυναμίας. Έτσι, στις 13 Ιουνίου ο πρωθυπουργός έλαβε εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης, σε συνεργασία με τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης και το ουγγρικό κόμμα , τα οποία συγκέντρωσαν μαζί 79 έδρες.[7] Έπειτα από την αποτυχία του Φίτσο να παρουσιάσει αυτοδύναμο κυβερνητικό σχήμα, ο πρόεδρος Ιβάν Γκασπάροβιτς έδωσε εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης στην πρόεδρο του κεντροδεξιού χριστιανοδημοκρατικού κόμματος Ιβέτα Ραντιτσόβα, η οποία έγινε και η πρώτη γυναίκα στο πρωθυπουργικό αξίωμα στην ιστορία της χώρας και ανέλαβε καθήκοντα στις 9 Ιουλίου 2010.[8]

2012

Το 2012 διεξήχθησαν πρόωρες εκλογές έπειτα από την πτώση της κυβέρνησης της Ραντίτσοβα τον Οκτώβριο του 2011 με πρόταση μομφής. Στις εκλογές εκείνες την απόλυτη πλειοψηφία κέρδισε ο συνασπισμός του Φίτσο.[9]

ε • σ  Εθνικό Συμβούλιο, 10 Μαρτίου 2012
Κόμματα Ψήφοι % Σύνολο
εδρών
Πριν Μετά ±
Κατεύθυνση- Σοσιαλδημοκρατία (Smer) 1.134.280 44,41 62 83 Αύξηση21
Χριστιανοδημοκρατική Κίνηση (KDH) 225.361 8,82 15 16 Αύξηση1
Καθημερινοί Άνθρωποι (OLANO) 218,537 8.55 0 16 Αύξηση16
Most–Híd 176.088 6,89 14 13 Μείωση1
Σλοβακική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση - Δημοκρατικό Κόμμα (SDKU) 155.744 6,09 28 11 Μείωση17
Ελευθερία και Αλληλεγγύη (SaS) 150.266 5,88 22 11 Μείωση11
Σλοβακικό Εθνικό Κόμμα 116.420 4,55 9 0 Μείωση9
Κόμμα του Ουγγρικού Συνασπισμού (SMK) 109.483 4,28 Κόμμα του Λαού 0 Σταθερό0
Κίνημα για μια Δημοκρατική Σλοβακία (HZDS) 23.772 0,93 0 0 Σταθερό0
Λοιπά 243.775 9,6 0 0 Σταθερό0
Σύνολο (συμμετοχή 59,11%) 2.553.726 100% 150 150 Σταθερό0
Πηγή: Στατιστικό Γραφείο της Σλοβακίας


2016

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 5 Μαρτίου 2016. Το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα Smer-SD του Πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Φίτσο ήταν ο νικητής συγκεντρώνοντας ποσοστό 30,9% των ψήφων, χωρίς να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.[10]

2020

Κύριο λήμμα: Σλοβακικές βουλευτικές εκλογές (2020)

Δημοψηφίσματα

2010

Στις 18 Σεπτεμβρίου 2010 απέτυχε εξαιτίας χαμηλής συμμετοχής (22,8%) δημοψήφισμα για τη μείωση του αριθμού των μελών του Εθνικού Συμβουλίου και τον περιορισμό της ασυλίας στους βουλευτές της χώρας. Το 70-95% των ψηφισάντων ενέκρινε και τις 6 προτάσεις που τέθηκαν στο δημοψήφισμα.[11]

2015

Οι ψηφοφόροι προσήλθαν στις κάλπες στις 7 Φεβρουαρίου 2015 στο πλαίσιο ενός δημοψηφίσματος για τους γάμους μεταξύ ομοφύλων.[12] Οι επικριτές του δημοψηφίσματος ανέφεραν ότι υπαγορεύτηκε από θρησκευτικές και συντηρητικές οργανώσεις, με στόχο να παρεμποδιστούν τα ζευγάρια των ΛΟΑΤ από το να κερδίσουν περισσότερα δικαιώματα.[13][14] Οι συντηρητικές ομάδες είχαν την υποστήριξη του Πάπα Φραγκίσκου και δαπάνησαν το ποσό των 110.000 ευρώ για την εκστρατεία υπέρ του "ναι".[15] Ωστόσο, μόνο το 21,4% των πολιτών ψήφισε στο δημοψήφισμα.[16]

Οι πολίτες ρωτήθηκαν αν συμφωνούν:

  • Στον ορισμό του γάμου ως την αποκλειστική ένωση ανάμεσα σε έναν άνδρα και σε μία γυναίκα.
  • Στο να επιτραπεί η υιοθεσία παιδιών από ζευγάρια του ίδιου φύλου.
  • Στο να μην απαιτούν τα σχολεία από τα παιδιά να συμμετάσχουν στην εκπαίδευση σχετικά με την σεξουαλική συμπεριφορά ή την ευθανασία εάν τα παιδιά ή οι γονείς τους δεν συμφωνούν.[17]

Εξαιτίας της πολύ χαμηλής προσέλευσης στις κάλπες (21,4% συμμετοχή) το δημοψήφισμα ακυρώθηκε (απαιτείτο το 50% προκειμένου να είναι δεσμευτικό).[18]

Ερώτηση Υπέρ Κατά Άκυρα/
λευκά 		Σύνολο Εγγεγραμμένοι
ψηφοφόροι 		Συμμετοχή
Ψήφοι % Ψήφοι %
Ερώτημα 1 – γάμος 892.719 94,50 39.088 4,13 12.867 944.674 4.411.529 21,41
Ερώτημα 2 – υιοθεσία 873.224 92,43 52.389 5,54 19.061
Ερώτημα 3 –σεξουαλική εκπαίδευση 853.241 90,32 69.349 7,34 22.084
Πηγή: Γραφείο Στατιστικής της Σλοβακικής Δημοκρατίας


2023

Διεξήχθη συνταγματικό δημοψήφισμα στις 21 Ιανουαρίου 2023. Μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές 2020, στις οποίες η Κατεύθυνση – Σλοβακική Σοσιαλδημοκρατία (SMER) ηττήθηκε από τους Απλοί άνθρωποι και ανεξάρτητες προσωπικότητες (OĽaNO), τα κόμματα της αντιπολίτευσης ξεκίνησαν δημοψήφισμα για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Το προτεινόμενο δημοψήφισμα απορρίφθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Σλοβακίας το 2021, αν και οι διοργανωτές υπέβαλαν άλλη πρόταση τον Αύγουστο του 2022. Οι διοργανωτές ήθελαν να προτείνουν δύο ερωτήματα, ένα που θα ζητούσε την τροποποίηση λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου για να προκηρύυχθούν πρόωρες εκλογές και ένα που θα ζητούσε την παραίτηση της κυβέρνησης του Έντουαρντ Χέγκερ. Το Δικαστήριο έκρινε ότι το τελευταίο ερώτημα είναι αντισυνταγματικό, αλλά ενέκρινε το πρώτο. Στη συνέχεια, η Ζουζάνα Τσαπούτοβα, πρόεδρος της Σλοβακίας, ανακοίνωσε την ημερομηνία του δημοψηφίσματος, ενώ ο Χέγκερ εξέφρασε την αντίθεσή του σε αυτό το δημοψήφισμα. Αν και η πολύ μεγάλη πλειοψηφία όσων ψήφισαν υποστήριξε την πρόταση (ποσοστό 98,4%), εντούτοις δεν εγκρίθηκε καθώς λιγότερο από το 50% όλων των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων στη χώρα (27,24%) άσκησε το δικαίωμα ψήφου στο δημοψήφισμα, απαίτηση σύμφωνα με την ισχύουσα σλοβακική νομοθεσία.[19][20]

Λίγες μέρες μετά την αποτυχία του δημοψηφίσματος, το Εθνικό Συμβούλιο ψήφισε στις 25 Ιανουαρίου την τροποποίηση του συντάγματος ώστε να επιτραπεί η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών εάν εγκριθεί από την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του συμβουλίου.[21] Συμφωνήθηκε ότι οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν πρόωρα στις 30 Σεπτεμβρίου 2023.[22]

Παραπομπές

  1. ↑ «Incumbent leads in Slovak presidential race». International Herald Tribune. 21 Μαρτίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. 
  2. ↑ «Σλοβακία. Ο απερχόμενος πρόεδρος Γκασπάροβιτς υπερίσχυσε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών». Εξπρές. 22 Μαρτίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. 
  3. ↑ «Slovakia president wins re-election». AFP. 5 Απριλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. CS1 maint: Unfit url (link)
  4. ↑ «Paška announces presidential election for March 15». The Slovak Spectator. 2013-12-19. http://spectator.sme.sk/articles/view/52448/10/paska_announces_presidential_election_for_march_15.html. Ανακτήθηκε στις 2014-01-05. 
  5. ↑ «VÝSLEDKY PREZIDENTSKÝCH VOLIEB 2014». SME Volby. 30 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2019. 
  6. ↑ Nohlen, D & Stöver, P (2010) Elections in Europe: A data handbook, p1747 ISBN 978-3-8329-5609-7
  7. ↑ «Νικήτρια η κεντροδεξιά αντιπολίτευση στις εκλογές της Σλοβακίας». Το Βήμα. 13 Ιουνίου 2010. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. ↑ «Εντολή σχηματισμού κυβέρνησης έλαβε η αρχηγός της κεντροδεξιάς στη Σλοβακία». Τα Νέα. 23 Ιουνίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. 
  9. ↑ «Election 2012: Some Slovak voters prevented from voting by officials». The Slovak Spectator. 10 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2012. 
  10. ↑ «Σλοβακία: Κερδίζει τις εκλογές το κυβερνών σοσιαλδημοκρατικό κόμμα». naftemporiki.gr. 6 Μαρτίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2016. 
  11. ↑ The Slovak Spectator
  12. ↑ «Slovakia to Hold Referendum on Same-Sex Marriage». ABC News. 2014-11-27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-09. https://web.archive.org/web/20141209034357/http://abcnews.go.com/International/wireStory/slovakia-hold-referendum-sex-marriage-27218382. Ανακτήθηκε στις 2015-02-15. 
  13. ↑ «Socialists and Democrats of EU parliament slam Slovak referendum». Slovak Spectator. 6 Φεβρουαρίου 2015. 
  14. ↑ Jan Lopatka (5 Φεβρουαρίου 2015). «Slovak conservatives seek to bar gay marriage in referendum». Reuters.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2015. 
  15. ↑ Antonia Blumberg (6 Φεβρουαρίου 2015). «Pope Francis Backs Slovakia's Referendum Against Same-Sex Marriage, Adoption Rights». Huffington Post Religion. 
  16. ↑ Leos Rousek (7 Φεβρουαρίου 2015). «Slovakia Referendum on Gay-Adoption Ban Fails». Wall Street Journal. 
  17. ↑ «Slovakia's anti-gay activists: Uncivil society». The Economist. 5 Ιανουαρίου 2015. 
  18. ↑ «Referendum invalid, turnout low». The Slovak Spectator. 2015-02-08. http://spectator.sme.sk/c/20053434/referendum-invalid-turnout-low.html. 
  19. ↑ «Referendum in Slovakia fails to bring early vote closer» (στα αγγλικά). Reuters. 22 January 2023. https://www.reuters.com/world/europe/referendum-slovakia-fails-bring-early-vote-closer-2023-01-22/. Ανακτήθηκε στις 22 January 2023. 
  20. ↑ S.A, Telewizja Polska. «Slovak constitutional referendum fails due to low turnout: partial results». tvpworld.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2023. 
  21. ↑ «Slovakiaκοινοβούλιο αλλαγές στο constitution.ab /wireStory/slovakia-parliament-constitution-enable-snap-vote-96657216». ABC News. ABC News.  H παράμετρος |url= είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια); Η παράμετρος |access-date= χρειάζεται |url= (βοήθεια)
  22. ↑ «Slovakia's former coalition heads agree to early parliamentary elections» (στα αγγλικά). Reuters. 22 January 2023. https://www.reuters.com/world/europe/slovakias-former-coalition-heads-agree-early-parliamentary-elections-2023-01-22/. Ανακτήθηκε στις 7 February 2023.