Η Δημόσια Ιστορία (αγγλικά: Public History) είναι αυτόνομο πεδίο της επιστήμης της Ιστορίας. Διδάσκεται «με προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα –κυρίως στα πανεπιστήμια των αγγλοσαξονικών χωρών- αν και συχνά αμφιλεγόμενα ως προς τα όρια, τους στόχους και τις σκοπιμότητες, τους φορείς και τη «χρησιμότητά» της»[1]. Σύμφωνα με μια άποψη «έχει αναγνωριστεί ως, ενδεχομένως νόθο, παιδί της μητρικής επιστήμης»[1].
«Η Δημόσια Ιστορία δεν περιλαμβάνει το, εσωστρεφές από τη φύση του, ακαδημαϊκό κομμάτι της ιστορικής κουλτούρας –την έρευνα και τη διδασκαλία στα αμφιθέατρα– αλλά διεκδικεί περίπου όλα τα υπόλοιπα. Αποσκοπεί στην ιστορική αφύπνιση, την ενημέρωση και ενδεχομένως την επιμόρφωση του κοινού αυτού, του «ανειδίκευτου» συνολικού πληθυσμού, του «λαού» για τον οποίο τα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων δε διαθέτουν αρκετά θρανία. Μαζί με τους κατά παράδοση ιστορικούς, στη Δημόσια Ιστορία συνεισφέρουν επίσης δημοσιογράφοι, υπεύθυνοι αρχείων και μουσείων, αλλά και σκηνοθέτες και ξεναγοί του διαρκώς επεκτεινόμενου ιστορικού τουρισμού. Ωστόσο, επιπροσθέτως, ανακατεύονται και ταχυδακτυλουργοί, τσαρλατάνοι ή αρνητές. Δηλαδή όχι μόνο ιστοριοδίφες, συγγενείς εξ αγχιστείας, ερασιτέχνες, εραστές, αλλά και βιαστές της ιστορίας.
Εν ολίγοις, Δημόσια Ιστορία είναι ό,τι τριγύρω μας φιλοδοξεί να αφηγείται κάτι για το παρελθόν – και σε μας τους παραλήπτες μένει να κρίνουμε την «ορθότητα» των αφηγήσεων... Σημαντικό φορέα της Δημόσιας Ιστορία αποτελούν και τα μνημεία που δεν έχουν πια το άλλοτε πανίερο ή και ιδεολογικά απαραβίαστο status μαυσωλείων έξω από τη ζώσα κοινωνία αλλά τείνουν να ενσωματώνονται σε αυτήν ως μεστά νοήματος σημεία επαφής με την παρελθούσα πραγματικότητα.».[1]
Αντικείμενο της Δημόσιας Ιστορίας «είναι η μελέτη των τρόπων με τους οποίους το παρελθόν ανασυγκροτείται, διαχέεται και αποτυπώνεται στη δημόσια σφαίρα μέσα από τις τελετές και τους εορτασμούς, τα μνημεία και τα μουσεία, τα σχολεία και τους άλλους κρατικούς θεσμούς, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τον κινηματογράφο, το διαδίκτυο κ.τ.ό. [...]»[2].
Στο ελληνικό πλαίσιο
Σχετικά με τη δημόσια ιστορία στην Ελλάδα έχουν εκφραστεί και διατυπωθεί πολλές απόψεις. Ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπουλος λχ. έχει εκφράσει την άποψη ότι:
«Η απόκλιση ανάμεσα στην επιστημονική και τη δημόσια ιστορία αποτελεί σοβαρό πολιτιστικό πρόβλημα για την Ελλάδα. Η δημόσια ιστορία κυριαρχείται από μύθους και αφηγήσεις φορτισμένες συναισθηματικά. Και την ώρα που η επιστημονική ιστορία γίνεται όλο και πιο σοβαρή, λύνει προβλήματα της εθνικής συγκρότησης, η δημόσια ιστορία- σχολικά εγχειρίδια, τηλεόραση, εκλαϊκευτικά βιβλία- αναπαράγει στερεότυπα, συνήθως μέσω ερασιτεχνών λογίων [...]»[3].
Στο ελληνικό πλαίσιο η δημόσια ιστορία διδάσκεται σε επίπεδο μεταπτυχιακών σπουδών στο Ε.Α.Π. ως αυτοτελές επιστημονικό αντικείμενο από το 2017 κ.εξ.[2] Δεν απουσιάζουν ωστόσο μεμονωμένα μαθήματα διδασκαλίας της σε διάφορα πανεπιστημιακά τμήματα, όπως λ.χ. στο Πανεπιστήμιο Πατρών κ.ά.
