PROFILPELAJAR.COM

Δημήτριος Μαυροκορδάτος
Όνομα στη; μητρική γλώσσα	Δημήτριος Μαυροκορδάτος (Ελληνικά)
Γέννηση	1811 και 27 Οκτωβρίουιουλ. / 8 Νοεμβρίου 1802γρηγ.; Κωνσταντινούπολη
Θάνατος	5ιουλ. / 17 Νοεμβρίου 1839γρηγ.; Αθήνα
Υπηκοότητα	Ελλάδα
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Χούμπολτ
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέας	ανατομία και φυσιολογία
Ιδιότητα	ιατρός, διδάσκων πανεπιστημίου και ευεργέτης
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Δημήτριος Μαυροκορδάτος (1802 ή 1811-1839) ήταν Έλληνας καθηγητής πανεπιστημίου, ιατρός και ευεργέτης του Εθνικού Πανεπιστημίου. Πρόκειται για τον πρώτο τακτικό καθηγητή το Οθώνειου Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και ο πρωτεργάτης της Ανατομίας και Φυσιολογίας στην Ελλάδα.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 1802^[1] ή το 1811 στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν γόνος της Οικογένειας Μαυροκορδάτου και ο πατέρας του ήταν ξάδερφος του αγωνιστή της Επανάστασης, Αλέξανδρου. Ο πατέρας του, επίσης Αλέξανδρος, υπήρξε χατμάνος της Μολδαβίας, ενώ ο αδερφός του Γεώργιος, καθηγητής της Νομικής Σχολής του Οθώνειου Πανεπιστημίου. Σπούδασε αρχικά στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια μετέβη στο Βερολίνο όπου σπούδασε ιατρική. Η διδακτορική διατριβή του είχε θέμα «Μερικές παρατηρήσεις σχετικά με τη δυναμική επίδραση του Aqua Binelli». Έφυγε όμως προτού προασπίσει την διατριβή του, πιθανώς λόγω διαμάχης του με τον καθηγητή Herzberg. Θήτευσε με τον von Graefe στο Ινστιτούτο Χειρουργικής και Οφθαλμολογικής. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και εξάσκησε το ιατρικό επάγγελμα, διευθύνοντας το Κρατικό Θεραπευτήριο και το Ελληνικό Νοσοκομείο Γαλατά.^[1]^[2]^[3]

Το 1835 μετακλήθηκε στην Αθήνα από την Αντιβασιλεία. Αυτός εισηγήθηκε και ίδρυσε την Πρακτική Σχολή Ιατρικής και Χειρουργικής το 1835, της οποίας έγινε διευθυντής.^[3] Τα μαθήματα του στο Ιατροχειρουργικό Σχολείο παρακολούθησαν το πρώτο έτος 43 μαθητές και στο δεύτερο έτος 75. Παραιτήθηκε όμως από την θέση του τον Οκτώβριο του 1836, προκαλώντας απορίες στον τύπο της εποχής. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1837 έγινε ο πρώτος καθηγητής της Ανατομίας και Φυσιολογίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αρχικά τα μαθήματα του παρακολουθούνταν από λίγα άτομα, στη συνέχεια όμως ο αριθμός των φοιτητών αυξήθηκε. Το πρώτο εργαστήριο Ανατομίας που χρησιμοποίησε βρισκόταν στην Πλάκα, και τα όργανά του ήταν δωρεά του ευεργέτη Σίμωνος Σίνα και του Βασιλιά Όθωνα. Μεταξύ 1836 και 1837 δημοσίευσε το μνημειώδες έργο του Ανατομία του ανθρωπίνου σώματος, στο οποίο γίνεται πλήρης αναφορά στην ανατομία των ανθρώπων, ενώ για πρώτη φορά τέθηκε στα ελληνικά η ορολογία της ανατομίας που χρησιμοποιούνταν στην Αρχαία Ελλάδα.^[1]

Τον Απρίλιο του 1837 μετά από διαμάχη του με τον Γραμματέα Εσωτερικών Δρόσο Μανσόλα αναφορικά με τις αρμοδιότητες του, υποβαθμίστηκε σε έκτακτο καθηγητή. Δίδασκε χρησιμοποιώντας το βιβλίο του, ενώ οι φοιτητές κρατούσαν σημειώσεις από την διδασκαλία του. Το Μάιο του 1839, μερίδα φοιτητών συγκρούστηκαν μαζί του και υπέγραψαν αναφορά προς την πρυτανεία ζητώντας να αλλάξει ο τρόπος διδασκαλίας και να τους παραχωρούνται τετράδια με σημειώσεις των μαθημάτων. Πολλοί φοιτητές δεν παρακολουθούσαν τα μαθήματα του εξαιτίας της αναταραχής, ενώ οι δύο πρωταίτιοι τιμωρήθηκαν με 8 μέρες κράτηση στο Πανεπιστήμιο.^[2]

Εκτός από την πανεπιστημιακή του σταδιοδρομία, ορίστηκε γραμματέας της Φυσικοϊστορικής Εταιρείας τον Απρίλιο του 1835, ενώ τον Ιούνιο του ιδίου έτους συμμετείχε ως ένα από τα 17 ιδρυτικά μέλη στην εναρκτήρια συνεδρία της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών. Ακόμη, από το 1834 ήταν μέλος του Ιατροσυνεδρίου.^[2]

Απεβίωσε σε νεαρή ηλικία (28 χρονών) στις 5 Νοεμβρίου 1839, πιθανώς από φυματίωση.^[2]^[3]

Κληροδότησε όλη του την περιουσία στο Εθνικό Πανεπιστήμιο για την ίδρυση δύο υποτροφιών ιατρικής ετησίως, για τους δύο φτωχώτερους φοιτητές της Ιατρικής Σχολής. Πρώτοι υπότροφοι του Μαυροκορδάτειου κληροδοτήματος υπήρξαν οι Αναστάσιος Γούδας (ο οποίος ήταν μεταξύ των πρωταιτιών των διαμαρτυριών για την διδασκαλία του) και Κωνσταντίνος Βουσάκης.^[1]^[2]