Ο Δήμος Κερύνειας βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Κερύνειας. Ανατολικά συνορεύει με το Καράκουμι και τη Θέρμια, νότια με το Μπέλλα-Πάις και δυτικά με το χωριό Τέμπλος. Η βόρεια πλευρά της διοικητικής του έκτασης είναι παραθαλάσσια.
Ιστορία
Ο Δήμος Κερύνειας ιδρύθηκε το 1878 όταν ξεκίνησε η Αγγλοκρατία στην Κύπρο. Ο Δήμος Κερύνειας αποτελούσε το διοικητικό κέντρο της επαρχίας Κερύνειας. Οι Άγγλοι κατασκεύασαν δρόμο για τη σύνδεση με τη Λευκωσία και διαμόρφωσαν το λιμάνι της πόλης. Ο Δήμος Κερύνειας ξεκίνησε προσπάθειες εκσυγχρονισμού της πόλης. Κατασκευάστηκε νοσοκομείο, νέο σχολείο, σπίτια, ξενώνες και το πρώτο ξενοδοχείο.[10]
Τη δεκαετία του 1920 κατασκευάστηκαν τα πρώτα σύγχρονα ξενοδοχεία κοντά στη θάλασσα, τα οποία προσέλκυσαν ξένους επισκέπτες. Ο συνδυασμός θάλασσας βουνού, λιμανιού, αρχαιοτήτων και πλούσιου φυσικού τοπίου κατέστησαν την Κερύνεια δημοφιλή τουριστικό προορισμό, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί η πόλη.[10]
Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου (1960) κατασκευάστηκε νέο δημαρχείο και ιδρύθηκε λαογραφικό μουσείο. Επιπλέον, αυξήθηκαν οι πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες του Δήμου Κερύνειας.[11] Πλέον η πόλη της Κερύνειας δεν ταυτίζεται με τον Δήμο Κερύνειας, αφού επεκτείνεται και στα γύρω χωριά.[11]
Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του Δήμου Κερύνειας διέφυγαν στο νότιο μέρος της Κύπρου. Πολλοί σκοτώθηκαν, ενώ άλλοι συνελήφθησαν και εκδιώχθηκαν το επόμενο διάστημα. Η Κερύνεια λεηλατήθηκε από χερσαίες δυνάμεις αλλά και την τουρκική αεροπορία.[12]
Οι κάτοικοι του Δήμου Κερύνειας εγκαταστάθηκαν σε περιοχές στο νότιο τμήμα Κύπρου αλλά και σε χώρες του εξωτερικού.[13] Παρότι ο Δήμος Κερύνειας δεν εδρεύει εντός της διοικητικής του έκτασης, συνεχίζει τη λειτουργία του διατηρώντας την νομική του υπόσταση, όπως και οι υπόλοιποι δήμοι και κοινοτικά συμβούλια των περιοχών που δεν ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία.[13][14][15] Οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του Δήμου Κερύνειας και οι απόγονοι αυτών εξασκούν τα εκλογικά δικαιώματα τους εκλέγοντας δήμαρχο και δημοτικό συμβούλιο.[13][14][15] Ο Δήμος Κερύνειας πραγματοποιεί εκδηλώσεις με στόχο την διατήρηση της ενότητας των δημοτών, ώστε να κρατήσει ζωντανές τοπικές παραδόσεις, ήθη και έθιμα που υπήρχαν στον δήμο πριν το 1974.[13] Το δημαρχείο Κερύνειας βρίσκεται κοντά στο οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας, στα δημοτικά όρια του Δήμου Λευκωσίας.[8]
Μετά την εισβολή και κατοχή
Μετά την τουρκική εισβολή και την ανακήρυξη της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου», στο έδαφος του Δήμου Κερύνειας δημιουργήθηκε ο «Δήμος Γκίρνε» ο οποίος ανήκει στην ομώνυμη επαρχία του μη αναγνωρισμένου κράτους.
Διατελέσαντες δήμαρχοι
Δήμαρχοι Δήμου Κερύνειας διετέλεσαν κατά σειρά οι:[16]
Την περίοδο των δικοινοτικών διαταραχών (1963-1964), όταν οι Τουρκοκύπριοι στις άλλες πόλεις συγκεντρώνονταν σε θύλακες, οι Τουρκοκύπριοι της Κερύνειας παρέμειναν στα σπίτια τους αλλά περιορίστηκαν στη γειτονιά τους. Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, οι περισσότεροι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι διέφυγαν στο νότιο μέρος της Κύπρου. Μερικοί παρέμειναν στην Κερύνεια ως εγκλωβισμένοι. Τα επόμενα χρόνια δεν έμεινα κανένας Ελληνοκύπριος κάτοικος στον Δήμο Κερύνειας.[18]
Το 1975, στον Δήμο Κερύνειας εγκαταστάθηκαν Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες από τη Λεμεσό και από χωριά της επαρχίας Πάφου (Πόλις, Κιδάσι, Τέρρα, Λέμπα, Βρέτσια, Πελαθούσα, Σουσκιού, Γεροσκήπου). Επιπλέον, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν Τούρκοι έποικοι. Τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω τουριστικής ανάπτυξης, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν και ξένοι υπήκοοι.[18]
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του δήμου σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στον δήμο από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.
Δήμο Σάμου - Ελλάδα (4 Αυγούστου 1994): Αρχικά η αδελφοποίηση έγινε με τον Δήμο Πυθαγορείου. Μετά τη συνένωση του δήμου αυτού με άλλους δήμους και τη δημιουργία του Δήμου Σάμου το 2011, η αδελφοποίηση ισχύει με αυτό τον δήμο.
Δήμο Αιγιαλείας - Ελλάδα (10 Οκτωβρίου 1999): Αρχικά η αδελφοποίηση έγινε με τον Δήμο Αιγίου. Μετά τη συνένωση του δήμου αυτού με άλλους δήμους και τη δημιουργία του Δήμου Αιγιαλείας το 2011, η αδελφοποίηση ισχύει με αυτό τον δήμο.
Δήμο Κηφισιάς - Ελλάδα (7 Ιουνίου 2001): Αρχικά η αδελφοποίηση έγινε με τον Δήμο Νέας Ερυθραίας. Μετά τη συνένωση του δήμου αυτού με άλλους δήμους και τη δημιουργία του Δήμου Κηφισίας το 2011, η αδελφοποίηση ισχύει με αυτό τον δήμο.
Κερύνεια Αχαΐας (Δήμος Διακόπτου) - Ελλάδα (29 Μαρτίου 1989)
Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη - Ελλάδα (9 Νοεμβρίου 2002): Αρχικά η αδελφοποίηση έγινε με τον Δήμο Πανοράματος Θεσσαλονίκης. Μετά τη συνένωση του δήμου αυτού με άλλους δήμους και τη δημιουργία του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη το 2011, η αδελφοποίηση ισχύει με αυτό τον δήμο.
Επιπλέον, ο Δήμος Κερύνειας αποτελεί μέρος της Αμφικτυονίας, ενός δικτύου αδελφοποιημένων πόλεων και περιοχών της Μεσογείου.[33][32]
