Η γκμίνα (πολωνικά: gmina, πληθυντικός gminy προφέρεται: [γκμίνι], από το γερμανικόGemeinde που σημαίνει κοινότητα) είναι η κύρια μονάδα της διοικητικής διαίρεσης της Πολωνίας, παρόμοια με το δήμο. Την 1η Ιανουαρίου 2019, υπήρχαν 2.477 κοινότητες σε όλη τη χώρα, που περιλάμβαναν πάνω από 43.000 χωριά. 940 κοινότητες περιλαμβάνουν πόλεις και κωμοπόλεις, με 302 μεταξύ αυτών να αποτελούν μια ανεξάρτητη αστική γκμίνα (πολωνικά: gmina miejska) που αποτελείται αποκλειστικά από μια αυτόνομη πόλη ή μία από τις 107 πόλεις, όπου η τελευταία διοικείται από έναν δήμαρχο πόλης (prezydent miasta).[1]
Η γκμίνα είναι η βασική μονάδα εδαφικής διαίρεσης στην Πολωνία από το 1974, όταν αντικατέστησε τη μικρότερη γκρομάντα (πολωνικά: gromada). Τρεις ή περισσότερες γκμίνα αποτελούν μια μονάδα υψηλότερου επιπέδου που ονομάζεται πόβιατ, εκτός από εκείνα που έχουν το καθεστώς μιας πόλης με δικαιώματα πόβιατ, μια αστική γκμίνα που ταυτόχρονα είναι ένα πόβιατ από μόνο του. Κάθε πόβιατ έχει την έδρα του σε μια πόλη, στην τελευταία περίπτωση είτε μια αστική γκμίνα είτε ένα μέρος μιας αστικής-αγροτικής.
Τύποι
Υπάρχουν τρεις τύποι γκμίνα:
302 αστικές γκμίνα (πολωνικά: gmina miejska), που αποτελούνται είτε από μια αυτόνομη πόλη είτε από μία από τις 107 πόλεις, όπου η τελευταία διοικείται από έναν δήμαρχο πόλης (prezydent miasta), συμπεριλαμβανομένων 66 πόλεων με δικαιώματα πόβιατ
638 μικτές αστικές-αγροτικές γκμίνα (πολωνικά: gmina miejsko-wiejska), που αποτελούνται από μια πόλη και τα γύρω χωριά
1.537 αγροτικές γκμίνα (πολωνικά: gmina wiejska), που αποτελούνται μόνο από χωριά (ενίοτε από ένα μόνο χωριό).
Μερικές αγροτικές γκμίνα έχουν την έδρα τους σε μια πόλη που η ίδια βρίσκεται εκτός της επικράτειας της γκμίνα. Για παράδειγμα, η αγροτική Γκμίνα Αουγκούστουφ διοικείται από την πόλη Αουγκούστουφ, αλλά δεν περιλαμβάνει την πόλη, καθώς το Αουγκούστουφ είναι μία αστική γκμίνα από μόνο του.
