Ο Βαλέρι Μπρούμελ (ρωσικά: Валерий Николаевич Брумель, 14 Απριλίου 1942 – 26 Ιανουαρίου 2003)[6] ήταν Σοβιετικός αθλητής του άλματος εις ύψος. Χρυσός Ολυμπιονίκης του 1964 και κάτοχος πολλαπλών παγκόσμιων επιδόσεων, θεωρείται ένας από τους καλύτερους άλτες στη ιστορία του αγωνίσματος. Η καριέρα ολοκληρώθηκε ύστερα από ένα ατύχημα με μοτοσικλέτα το 1965. Είναι μέλος του Hall Of Fame της IAAF.[7]
Βιογραφία
Ο Μπρούμελ γεννήθηκε σε ένα χωριό της μακρινής ανατολικής Σιβηρίας, σε μια οικογένεια γεωλόγων που εξερευνούσαν την περιοχή.[8] Αργότερα μετακόμισαν στο Λουχάνσκ και δίδαξαν στο τοπικό πανεπιστήμιο.
Καριέρα
Ξεκίνησε την ενασχόληση με το άλμα εις ύψος σε ηλικία 12 ετών στο Λουχάνσκ, με προπονητή τον Π.Σ. Στέιν. Σε ηλικία 16 ετών έκανε άλματα στα 2 μέτρα, χρησιμοποιώντας την τότε κυρίαρχη τεχνική δρασκελισμού (straddle technique) με ίσια πόδια. Βελτίωσε τις δεξιότητές του υπό την καθοδήγηση του Β.Μ. Ντιάτσκοφ στη Μόσχα. Το 1960 έσπασε το ρεκόρ της ΕΣΣΔ, με 2,17 μ. και επιλέχθηκε στην ολυμπιακή ομάδα της ΕΣΣΔ. Στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960, έκανε άλμα στο ίδιο ύψος με τον νικητή, Ρόμπερτ Σαβλακάντζε, αλλά έκανε περισσότερες προσπάθειες και έτσι του απονεμήθηκε το αργυρό μετάλλιο.[6]
Αφού έμεινε αήττητος κατά τη διάρκεια της σεζόν 1965, ο Μπρούμελ υπέστη πολλαπλά κατάγματα στο δεξί πόδι του σε ατύχημα με μοτοσικλέτα και αντιμετώπισε ακρωτηριασμό. Χειρουργήθηκε επιτυχώς από τον καθηγητή Γκαβριίλ Ιλιζάροφ με μία νέα τότε διαδικασία επιμήκυνσης ποδιών χρησιμοποιώντας τον εξωτερικό του σταθεροποιητή (συσκευή Ιλιζάροφ). Ωστόσο, ακόμη και μετά από 29 χειρουργικές επεμβάσεις δεν μπόρεσε να αναρρώσει πλήρως. Αποσύρθηκε το 1970 αφού πήδηξε 2,06 μ. σε τοπικούς αγώνες.[10]
Μετά τον αθλητισμό
Όταν αποσύρθηκε, ο Μπρούμελ στράφηκε στην υποκριτική και τη συγγραφή. Πρωταγωνίστησε στην ταινία Sport, Sport, Sport (1970) και έγραψε το σενάριο για το Pravo na pryzhok (Δικαίωμα στο άλμα, 1973). Έγραψε επίσης πολλά μυθιστορήματα και θεατρικά έργα, συμπεριλαμβανομένου του μυθιστορήματος Μην αλλάξεις τον εαυτό σου (1979), το οποίο μεταφράστηκε σε επτά γλώσσες, και το λιμπρέτο στην οπερέτα του Ράουφ Χατζίγεφ Χρυσή Καραβέλα (Золотая каравелла).[10]
Προσωπική ζωή
Ο Μπρούμελ είχε δύο αδέρφια, τον Όλεγκ (1944–2005) και τον Ίγκορ, έναν Ρώσο πολιτικό που γεννήθηκε το 1952 στο Ροστόφ.[11] Ο Μπρούμελ παντρεύτηκε τρεις φορές. Η πρώτη του σύζυγος, Μαρίνα, ήταν καθηγήτρια γυμναστικής.[12] Τον άφησε με έναν γιο το 1965, όταν ο Μπρούμελ ανάρρωνε από το ατύχημα με τη μοτοσικλέτα του. Το 1973, ο Μπρούμελ παντρεύτηκε την Ελένα Πετουσκόβα, ιππέα και Ολυμπιονίκη του 1972. Το ζευγάρι χώρισε 18 μήνες. Είχαν μια κόρη, τη Βλάντα Πετουσκόβα, γεννημένη το 1974, την οποία μεγάλωσε η μητέρα της.[13] Το 1992, ο Μπρούμελ παντρεύτηκε τη Σβετλάνα Μπελουσόβα, η οποία αργότερα ίδρυσε και διαχειρίστηκε το Ίδρυμα Βαλέρι Μπρούμελ. Είχαν έναν γιο, τον Βίκτορ.[10][14]
Ο Μπρούμελ σε προσπάθεια άλματος εις ύψους
Ο Μπρούμελ μετά τον τραυματισμό του στο πόδι
Ο Μπρούμελ το 1968 με μια συσκευή Ιλιζάροφ που αποκατέστησε το θρυμματισμένο πόδι του
Μια πλάκα στο Εθνικό Στάδιο Βασίλ Λέφσκι στη Σόφια, προς τιμήν του παγκόσμιου ρεκόρ του Μπρούμελ με 2,25 μέτρα, που σημειώθηκε στις 31 Αυγούστου 1961.